شناسهٔ خبر: 69726313 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: بسیج نیوز | لینک خبر

یادداشت|

نامهربانی با یار مهربان/ مثلث متعالی ترویج کتابخوانی

باید گفت کتابدار، کتابخانه و والدین سه ضلع مثلث متعالی ترویج کتابخوانی در بین نسل جوان و آتیه‌ساز کشور محسوب می‌شوند، نسلی که باید از حالا با کتابخوانی و کتابخانه عجین شوند.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرگزاری بسیج استان مرکزی؛ در اوائل دهه هشتاد بود که قانون تأسیس و نحوه اداره کتابخانه‌های عمومی کشور به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و پس‌از آن اداره کتابخانه‌های عمومی از اداره‌ای وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خارج‌ و به‌عنوان نهادی غیردولتی فعالیت خود را آغاز کرد.

در سال ۸۸ برای این نهاد چشم‌اندازی طراحی شد که بتواند با طی آن کتابخانه‌های عمومی کشور را در زمره کتابخانه‌های ۱۵ کشور جهان قرار دهد اما اینکه چرا با اتخاذ این تدابیر فرهنگ مطالعه در جامعه نتوانسته به جایگاه اصلی خود دست پیدا کند پرسشی است که باید در خود کتابخانه‌ها جستجو کرد.

سال‌هاست که کتاب‌خوانی به یک معضل برای جامعه ما تبدیل شده و دیگری کمتر جوانی را می بینی که به سوی کتاب برود، فرهنگ کتابخوانی جای خود را به فضای مجازی سپرده است. فرهنگ کتابخوانی بایستی به عنوان یک فرهنگ جامع و فراگیر از کودکی افراد با آن همراه شود تا یک نسل رشد یافته را در آینده داشته باشیم. بنابراین بایستی پایه عادت خواندن در خانه شکل گیرد اما امروزه شاهد هستیم که کودکان قبل از خواندن و نوشتن استفاده از فضای مجازی را یاد می‌گیرند و از چنین کودکانی نمی‌توان انتظار داشت که مرور مطالب همراه با عکس را در فضای مجازی بر کتابخوانی ترجیح دهند از این‌رو در گام اول از سوی والدین بایستی اقدامات صحیحی تربیتی انجام شود.

بسیاری از خانوارها سابقا برای فرزندشان هنگام شب قصه می‌گفتند و کتاب می‌خواندند تا او خوابش ببرد اما امروزه والدیم چنان درگیر روزمره‌های زندگی هستند که فرصت کافی را برای بودن در کنار کودکشان نداشته و برای آنها هدفون یا سرگرمی‌های الکترونیکی می‌خرند تا قبل از خواب با آن سرگرم باشد. در آن زمان به بچه‌ها یاد داده بودند که اگر می‌خواهید در آینده دکتر یا مهندس شوید باید درس بخوانید اما سال‌هاست این باور بر اذهان نسل جوان حاکم شده که اگر دستی در بازار داد و ستد داشته باشند، به مراتب موفق‌تر از یک پزشک خواهند بود و با این باور، کتاب و درس در درجه دوم قرار می‌گیرد.

فرهنگ کتابخوانی یک سرمایه ملی است و ترویج آن باید به عنوان تاثیرگذارترین نهاد جامعه از خانه و خانواده آغاز شود. کتاب غذای روح انسان است روحی که احتیاج به تغذیه صحیح دارد تا رشد کند و به مرتبه علم و کمالات برسد متاسفانه برخی ها از این تغذیه سالم غفلت می‌کنند.

آشنایی فرزندان با کتاب و کتابخوانی، از خانواده آغاز می‌شود و رغبت‌های او در خانواده شکل می‌گیرد. محققان معتقدند عادت به مطالعه، عامل اصلی در میزان مطالعه افراد جامعه است. اگر فرهنگ کتابخوانی در جامعه رواج ندارد و از جایگاه ارزنده‌ای برخوردار نیست، باید علت آن را در بستر خانواده جست. باید علل بیگانه بودن فرزندان با کتاب و کتابخوانی را در رفتار‌های والدین جستجو کرد. اختصاص بخشی از سبد خرید ماهانه خانواده به کتاب، این پیام را به فرزندان منتقل می‌کند که کتاب نیز مانند خوراک و پوشاک، با ارزش و با اهمیت است.

۲۴ آبان در تقویم کشورمان به نام روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار نامگذاری شده تا ضرورت و اهمیت ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی را بر همگان گوشزد کند.

در کنار خانواده بایستی زیرساخت‌های مجود در جامعه را نیز در این امر فراهم ساخت؛ یکی از این زیرساخت‌های نظام آموزشی است که متاسفانه به ایجاد بی‌رغبتی در کودکان نسبت به امر مطالعه دامن زده است به طوری که مطالعه کتب درسی را هم تنها برای کسب نمره و قبولی در امتحانات در برنامه روزانه دارند.

زیرساخت دیگر، کتابخانه‌های عمومی است که باتوجه به گسترش جمعیت شهری فضا، منابع‌ و نیروی متخصص‌شان پاسخگوی جمعیت نیست. اما اگر پویایی در کتابخانه‌های عمومی مورد غفلت قرار نگیرد بتوان کاستی‌های پایه‌ای را که از خانواده آغاز و در نهایت به کم‌کاری مسئولان و متصدیان فرهنگ منتهی می‌شود را تا حد زیادی جبران کرد. در واقع کتابخانه پویا زمینه‌ساز به روز آمدی مخاطبان خود را فراهم می‌کند.

برگزاری انواع مسابقات متنوع در مناسبت‌های مختلف سال، معرفی کتاب برای اعضا هم در کتابخانه هم در فضای مجازی، قصه گویی برای کودکان، ایجاد فضای شاد برای اعضا به ویژه کودکان در کتابخانه، شناخت سلایق مراجعه کنندگان و داشتن روابط اجتماعی بالا از جمله معیارها و شاخص‌های یک کتابدار است که بی‌تردید نقش مهمی در جذب و عضویت افراد دارد.

در نهایت باید گفت کتابدار، کتابخانه و والدین سه ضلع مثلث متعالی ترویج کتابخوانی در بین نسل جوان و آتیه‌ساز کشور محسوب می‌شوند، نسلی که باید از حالا با کتابخوانی و کتابخانه عجین شوند.