در سالهای اخیر، جراحیهای زیبایی در ایران تبدیل به یک جریان پرطرفدار شده است. از اصلاح بینی تا دیگر تغییرات ظاهری، این جراحیها در میان بسیاری از افراد بهویژه جوانان، به یکی از روشهای پررنگ برای رسیدن به استانداردهای زیبایی تبدیل شده است. اما این روند چه دلایلی دارد؟ چرا افراد بهویژه نوجوانان و جوانان به دنبال این تغییرات هستند؟
عطا حیدری، دبیر علمی کنگره تخصصی پیشرفتهای نوین در جراحی پلاستیک و زیبایی، در گفتگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، به تحلیل این پدیده پرداخت و گفت: «زیبایی یک خواسته طبیعی است که در همه انسانها وجود دارد، اما در جامعه ما این اشتیاق به شکل افراطی بروز پیدا کرده است. افراد زیادی با وجود آنکه هیچ مشکل خاصی در چهره خود ندارند، به دنبال تغییرات زیبایی میروند و این مسأله به شدت به فرهنگ جامعه و تبلیغات مرتبط است.»
حیدری با اشاره به تأثیر تبلیغات سلبریتیها در افزایش تمایل به جراحیهای زیبایی، افزود: «امروزه نوجوانان و جوانان، تحت تاثیر شبکههای اجتماعی و تصاویر سلبریتیها، به دنبال چهرههای ایدهآل و جذاب میروند. وقتی میبینند که چهره سلبریتیها به طور مداوم در رسانهها و صفحات اجتماعی درخشیده و در سینما و تلویزیون میدرخشد، به طور ناخودآگاه تمایل پیدا میکنند که چهره خود را مشابه این افراد کنند.»
وی همچنین به این نکته اشاره کرد که جراحی زیبایی در ایران از لحاظ هزینه بسیار مقرون به صرفهتر از کشورهای دیگر است و این یکی دیگر از عواملی است که باعث افزایش تمایل به انجام جراحیهای زیبایی در کشور شده است. «همین مسأله باعث شده که ایران به مقصدی برای گردشگری پزشکی تبدیل شود و افراد از کشورهای دیگر برای انجام عملهای زیبایی به اینجا بیایند.»
حیدری، اما، یکی از اصلیترین دلایل افزایش عملهای جراحی زیبایی در کشور را مسأله فرهنگی و نحوه تربیت جوانان دانست: «ما در فرهنگ خود به جوانان و نوجوانان آموزش ندادهایم که چهره خود را همانطور که هست، دوست داشته باشند. در بسیاری از مواقع، افراد اقدام به جراحی زیبایی میکنند در حالی که چهره آنها مشکلی ندارد و این امر بیشتر ناشی از یک اختلال روانی به نام "زشتانگاری" است.»
وی توضیح داد که بسیاری از افراد به دلیل تأثیرات فرهنگی و روانی، بهطور افراطی به دنبال تغییرات ظاهری هستند. حیدری گفت: «چهرههایی که بهطور طبیعی هیچ مشکلی ندارند، اما افراد به اشتباه فکر میکنند که باید آنها را تغییر دهند.»
حیدری همچنین به پیشرفتهای جدید در عرصه جراحی پلاستیک و زیبایی اشاره کرد و افزود: «در سالهای اخیر، به دلیل پیشرفتهای چشمگیر در تکنولوژی جراحی و کاهش خطرات و دوران نقاهت، تعداد افرادی که به انجام این نوع جراحیها تمایل پیدا کردهاند، بیشتر شده است. روشهای جدید جراحی، درد و عوارض کمتری دارند و همین موضوع افراد را تشویق میکند تا به سراغ این جراحیها بروند.»
دبیر علمی کنگره تخصصی پیشرفتهای نوین در جراحی پلاستیک و زیبایی، همچنین به برگزاری این کنگره اشاره کرد و گفت: «هدف از برگزاری این کنگره، ارتقاء سطح علمی جراحان پلاستیک و آشنایی با تکنیکها و فناوریهای نوین در این حوزه است. این رویداد فرصتی است برای متخصصان تا تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و به ارتقاء کیفیت خدمات زیبایی و ترمیمی در کشور کمک کنند.»
حیدری در ادامه افزود: «این کنگره از ۲۳ تا ۲۵ آبانماه در مرکز همایشهای سازمان مدیریت صنعتی برگزار میشود و برنامههای متنوعی مانند پنلهای تخصصی و سخنرانیهای علمی از اساتید برجسته کشور برگزار خواهد شد. امیدواریم که این کنگره، زمینهساز پیشرفت بیشتر در زمینه جراحیهای زیبایی و ترمیمی باشد.»
در نهایت، میتوان گفت که جراحیهای زیبایی در ایران به یک پدیده اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده است. از یک سو، پیشرفتهای پزشکی و کاهش ریسکها سبب شدهاند که این عملها محبوبتر از گذشته شوند، اما از سوی دیگر، نگرشهای فرهنگی و تأثیرات رسانهای بر نگرش افراد به زیبایی و ظاهر، بهویژه در میان جوانان، نقشی اساسی در افزایش تعداد این جراحیها ایفا میکند. توجه به فرهنگسازی در این حوزه و همچنین ارتقاء استانداردهای پزشکی میتواند به کاهش افراط در انجام این جراحیها کمک کند.