جوان آنلاین:افزایش رو به رشد وسایل نقلیه و به دنبال آن افزایش تردد‌های شهری و برون‌شهری، آهنگ رو به رشد حادثه‌های رانندگی را در پی دارد. از سوی دیگر تصادفات رانندگی هر ساله خسارت‌های هنگفت مالی، جانی و روانی بر پیکر جامعه وارد می‌کند که برخی از این حوادث غیرقابل جبران هستند، به همین دلیل راه‌های پیشگیری از وقوع حوادث رانندگی همیشه از اولویت‌های مسئولان این حوزه است. اما آنچه شاهدش هستیم و آمار‌های مرگ و میر در حادثه‌های رانندگی نشان می‌دهد موفقیت چشمگیری در این حوزه دیده نمی‌شود. امروزه به مدد تکنولوژی بسیاری از کشور‌های پیشرفته در حوزه راهنمایی و رانندگی لگام رانندگان متخلف و پرخطر را که باعث اکثر تصادفات خونین می‌شوند، کشیده‌اند و به همین خاطر هم از خسارت‌های هنگفت مالی بر اقتصاد کشورشان و هم از خسارت‌های جانی و مالی بر خانواده‌ها جلوگیری کرده‌اند. پلیس هوشمند چند سالی است که از سوی فرماندهان انتظامی مطرح شده است و آنها در تلاشند با ترغیب مسئولان، پلیس را مجهز به وسایل نوین برای پیشگیری از وقوع جرم کنند. هوشمندسازی پلیس راهور در کاهش تصادفات، افزایش نظم ترافیک و بهبود ایمنی جاده‌ها و خیابان‌ها نقش بسزایی دارد. استفاده از فناوری‌های نوین، دوربین‌های پلاک‌خوان و نظارتی در محور‌های شهری و برون‌شهری یکی از ملزومات اساسی پلیس راهنمایی و رانندگی برای پیشگیری از تخلفات و حادثه‌های رانندگی است. «جوان» در این رابطه و همچنین مشکلات پیش‌روی پلیس در این عرصه با سردار تیمور حسینی، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی فراجا گفتگو کرده است.
از نظر شما هوشمندسازی پلیس در حوزه راهنمایی و رانندگی چقدر در جلوگیری از تخلفات و حادثه‌های خونین نقش دارد؟
یکی از چالش‌های اصلی در کاهش تصادفات مرگبار، هوشمندسازی نظارت‌های ترافیکی و توسعه سامانه‌های ثبت تخلفات در کشور است. همانطور که می‌دانید با توجه به افزایش تردد‌ها در محور‌های شهری و برون‌شهری، مدیریت ترافیک به روش‌های سنتی دیگر ممکن نیست و هوشمندسازی و استفاده از فناوری‌های نوین برای نظارت بر خیابان‌های شهری و جاده‌های برون‌شهری امری ضروری است. ابزار‌های هوشمند تأثیر بسزایی در افزایش نظم و انضباط ترافیکی و پیشگیری از وقوع حوادت رانندگی دارد. ما برای کنترل هوشمند خودرو‌ها و رفتار رانندگان پرخطر نیاز به فناوری‌های جدید داریم و معتقدیم با استفاده از این ابزار خدمت‌رسانی پلیس به مردم کارآمدتر و دقیق‌تر خواهد شد. در کل می‌توان گفت نصب دوربین‌های کنترل سرعت و ثبت تخلفات، نقشی اساسی در ارتقای ایمنی و کاهش حوادث رانندگی دارد و بهبود بهره‌وری و افزایش تعداد این سامانه‌ها امری ضروری است.
نیاز‌های پلیس در این حوزه چقدر محقق شده است؟
در زمینه استفاده از فناوری‌های نوین و بهبود زیرساخت‌های هوشمند نظارت بر ترافیک گام‌های خوبی برداشته شده است، اما کافی نیست و الان ما در همین تهران با مشکلات زیادی در خصوص نظم‌بخشی و کنترل خودرو‌ها روبه‌رو هستیم. بیش از ۵۰ درصد دوربین‌هایی که در معابر و چهارراه‌ها نصب شده است، فعال نیستند یا ایراد دارند. البته دوستان شهرداری می‌گویند ۸۰ درصد دوربین‌های نظارتی فعال هستند، اما مدنظر ما سامانه‌های ثبت تخلف و پلاک‌خوان است که متأسفانه در تهران وضعیت خوبی ندارند و بیش از ۵۰ درصد آنها از کار افتاده‌اند و این موضوع در دیگر کلانشهر‌ها و شهر‌های دیگر هم صدق می‌کند.
نصب این تجهیزات برعهده چه سازمانی است و پلیس برای در اختیار گرفتن این ابزار‌های نوین چه وظیفه‌ای دارد؟
موضوع ما کنترل رفتار‌های ترافیکی در معابر شهری و رفتار‌های ترافیکی در محور‌های برون‌شهری است که قانونگذار مشخص کرده نصب سیستم‌های هوشمند در این معابر و محور‌ها برعهده چه نهادی است. برابر با ماده ۳ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، وظیفه تأمین و نصب سامانه‌های هوشمند در شهر‌ها به عهده شهرداری‌ها و در جاده‌ها به عهده سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای است.
به همین منظور، جلسات متعددی در دولت و کمیسیون‌های تخصصی مانند شورای عالی ایمنی حمل‌ونقل و شورای عالی ترافیک برگزار و همواره بر ارتقا و نگهداشت این سامانه‌ها تأکید شده است. البته ما تأکید کرده‌ایم که توسعه کمی و کیفی سامانه‌ها از یک‌سو اهمیت دارد و از سوی دیگر نگهداشت و بهره‌برداری درست سامانه‌های فعلی هم از اهمیت ویژه‌ای برخورده است تا عملکرد پلیس دقیق‌تر شود.
در حال حاضر کلانشهر تهران به چه تعداد دوربین پلاک‌خوان نیاز دارد؟
در تهران نزدیک به ۵۰ هزار سامانه ثبت تخلف نیاز داریم، اما تنها حدود ۲ هزار دوربین فعال در این شهر وجود دارد. این اختلاف نشان‌دهنده نیاز جدی به توسعه و افزایش تعداد دوربین‌های پلاک‌خوان در سطح شهر است. همچنین در تهران بیش از ۵ هزار و ۷۰۰ تقاطع وجود دارد و هر تقاطع برای کنترل تردد و تخلفات عبور از چراغ قرمز، تجاوز به حریم عابر پیاده، گردش‌های غیرمجاز و ... به چهار دوربین هوشمند نیاز دارد. البته این دوربین‌ها باید قابلیت تک‌بعدی آنها ارتقا یابد تا پلیس در کنترل نظم و انضباط شهر دچار مشکل نشود.
به نظر شما دوربین‌ها چه قابلیت‌های دیگری باید غیر از پلاک‌خوان داشته باشند؟
دوربینی که در تقاطع نصب می‌شود باید به‌گونه‌ای باشد که تخلف خاص را ثبت نکند و بتواند همزمان تخلفات گوناگونی را به ثبت برساند. مثلاً بتواند تخلف تجاوز به گذرگاه عابرپیاده، عبور از چراغ قرمز، گردش‌های غیرمجاز، نداشتن معاینه فنی، تردد وسایل نقلیه سنگین در محور‌های ورود ممنوع، استفاده راننده از تلفن همراه و سایر تخلفات را تشخیص دهد. ما سامانه‌های ترددشمار هم لازم داریم و برای برنامه‌ریزی نیاز به پیمایش همه خودرو‌ها داریم و این جز با هوشمندسازی مقدور نیست.
محور‌های برون‌شهری الان در چه وضعیتی از نظر امکانات و تجهیزات نوین ثبت تخلف قرار دارند؟
در حال حاضر وضعیت خوبی ندارند و خوشبینانه برای پوشش محور‌های برون‌شهری اصلی و فرعی اعم از بزرگراه‌ها، آزاد‌راه‌ها و جاده‌ها به حداقل ۱۰۰هزار سامانه ثبت تخلف و پلاک‌خوان نیاز داریم. ما راه‌هایی داریم که در زمان ساخت جزو راه‌های درجه دو یا فرعی محسوب می‌شدند و به میزان تردد همان زمان ساخته شده بود، اما الان به واسطه توسعه اقتصادی، تجاری و مرزی که در آن منطقه رخ داده است، جزو راه‌های اصلی و ترانزیتی ماست و این راه‌ها نیاز جدی به کنترل هوشمند دارند و تعداد آنها هم خیلی زیاد است.