جنگنده F-22 Raptor ساخت لاکهید مارتین احتمالاً پیشرفته‌ترین و مرگبارترین جنگنده برتری هوایی است که تا به حال طراحی شده است، و تحلیلگران نظامی بسیار کمی هستند که مخالف این ایده باشند. این هواپیما یکی از تنها جنگنده های پنهانکار برتری هوایی که تا به حال طراحی شده است، یک هواپیمای مافوق صوت دو موتوره که منشأ آن به برنامه جنگنده آزمایشی YF-22 ساخت لاکهید باز می گردد که قابلیت های هواپیماهای برتری هوایی پنهانکارانه را تست می کرد.

این هواپیما امروزه می تواند حمله زمینی، جنگ الکترونیک، یا چندین نوع ماموریت شناسایی، از جمله کشف سیگنال، علاوه بر هدف اصلی خود به عنوان یک متخصص نبرد تن به تن هوا به هوا، را انجام دهد. این هواپیما که عمدتاً توسط لاکهید مارتین طراحی شده بود، دارای اجزای طراحی شده ای از بوئینگ نیز بود، از جمله بال، بدنه و سیستم های یکپارچه سازی آویونیک. با این حال، سیستم های تسلیحاتی این هواپیما همگی توسط لاکهید مارتین طراحی شده اند.

سرعت در طراحی هواپیماهای جنگنده نقش کلیدی دارد

هنگام طراحی هواپیماهای جنگنده نسل آینده، طراحی هواپیمایی که بتواند با سرعت های قابل توجه پرواز کند بسیار مهم است، زیرا برای جت های جنگنده ضروری است که بتوانند از هر چیزی که ممکن است آنها را تهدید می کند پیشی گرفته و مانور بهتری ارائه دهند. با این حال، مهندسان باید مراقب باشند که سرعت را نسبت به هر چیز دیگری در اولویت قرار ندهند، زیرا ممکن است هواپیمایی طراحی کنند که به اندازه کافی همه کاره یا قابل مانور نباشد تا بتواند در قالب یک متخصص نبرد تن به تن هوایی، موثر عمل کند.

برای درک این موضوع کافی است به جنگنده میگ-۲۵ ساخت میکویان گورویچ نگاه کنیم، جت جنگنده ای که در حالی که سرعت را در اولویت خود قرار داده بود، در رسیدن به عملکرد مناسب در بقیه معیارهای کلیدی یک جنگنده شکست خورد. این هواپیما می تواند از سرعت ۲.۸ ماخ فراتر برود و به یکی از سریع ترین هواپیماهایی تبدیل شود که تاکنون به آسمان رفته است.

با این حال، موتورهای غول پیکر آن، این جت جنگنده را حجیم و ناکارآمد کرده و مانور هواپیما را بسیار دشوار می سازد. این هواپیما نتوانست ارزش خود را به عنوان یک رهگیر ثابت کند (اگرچه در نبرد هوایی سامرا واکنش های قابل توجهی در برابر اف-۱۵ ایگلزهای آمریکایی داشت).

در نتیجه، پیام برای سازندگان هواپیما که نسل بعدی رهگیرها و جنگنده‌های برتری هوایی را می‌سازند بسیار واضح بود: سرعت‌های قابل توجه باید در جعبه ابزار هر جنگنده ای باشد، اما این سرعت بالا نباید به قیمت کاهش مانورپذیری یا سایر قابلیت‌های مأموریتی تمام شود. با این حال، برای F-22 Raptor، پیامدهای پرواز با سرعت بالا و قابلیت‌های پنهانکاری هواپیما نیز یک مولفه مهم بود. بیایید نگاهی عمیق تر به F-22 Raptor و همه چیزهایی که با خود آورده است بیندازیم.

برنامه ای با تمرکز بر توسعه قابلیت های پیشرفته

F-22 Raptor از برنامه جنگنده تاکتیکی پیشرفته (ATF) که توسط نیروی هوایی ایالات متحده در سال ۱۹۸۱ راه اندازی شد، پدید آمد تا به عنوان یک جنگنده رهگیر نسل بعدی با توانایی مقابله با تهدیدهای شوروی، جایگزین F-15 Eagle و F-16 Fighting Falcon شود. این هواپیما به عنوان یکی از اولین جنگنده های برتری هوایی مافوق صوت با قابلیت پنهانکاری طراحی شد.

یکی از اهداف کلیدی که نیروی هوایی به لاکهید و شرکای آن داد، توسعه «سوپرکروز» یا توانایی حفظ سرعت های مافوق صوت بدون استفاده از پس سوز بود که به هواپیما اجازه می داد در حین پرواز با سرعت ۱.۵ ماخ، سوخت بسیار کمتری مصرف کند. با سوپرکروز، F-22 می تواند به طور قابل توجهی برد رزمی و کارآیی خود را بهبود بخشد، چیزی که برای مقابله با تهدیدات نسل بعدی بسیار مهم است.

تیم توسعه دهنده F-22 متوجه شد که در طراحی این هواپیما، موضوع سرعت بسیار حیاتی است. با این حال، تطبیق پذیری و چند کاره بودن تا حدودی مهمتر بود. با در نظر گرفتن این موضوع، این هواپیما به دو موتور غول پیکر F119 ساخت پرت اند ویتنی مجهز شد که قابلیت‌های بردار رانش را ارائه می‌کردند. طبق ادعای مجله Aviation Week، این موتورها به اف-۲۲ اجازه می دهند بدون استفاده از پس سوز به سرعت بیش از ۲ ماخ دست یابد.

جنگنده ای که شبیه هیچ جنگنده ای نیست که تاکنون طراحی شده است

این هواپیما قابلیت های پرواز در ارتفاع بالا را با تسلیحات موثر ترکیب کرده و به هواپیمایی با برتری های چشمگیر در برابر جنگنده های خارجی و پدافند زمین به هوا تبدیل شده است. این هواپیما همچنین دارای قابلیت های پنهانکاری چشمگیری است و یکی از کمترین سطوح مقطع راداری را در بین هواپیماهایی که تاکنون طراحی شده است دارد.

در طول مراحل آزمایش اولیه، لاکهید طراحی خود را تغییر داد تا کارآیی آیرودینامیکی بیشتری را با پیکربندی بال شبه الماس که اصطکاک در سرعت های بالاتر را کاهش می دهد، امکان پذیر کند. علاوه بر این، این هواپیما از مواد سبک وزنی ساخته می‌شود که تضمین می‌کند در هنگام پرواز در سرعت‌های بیش از ۲ ماخ، پنهان‌کاری هواپیما به خطر نمی‌افتد. همچنین این جنگنده نسل پنجمی سلاح‌های خود را در داخل بدنه ذخیره می‌کند تا اطمینان حاصل شود که سطح مقطع راداری هواپیما پایین می‌ماند.

F-22 در کنار قابلیت‌های پنهانکاری و آویونیک پیشرفته‌اش، سرعت فوق‌العاده‌ای را ارائه می‌دهد که باعث می شود جنگنده پیشگامی باقی بماند که راه را برای نسل‌های آینده جنگنده‌های پنهانکار هموار می‌کند. به ادعای Medium، این هواپیما همچنین آنقدر پیشرفته تلقی می شد که کنگره در دهه ۱۹۹۰ صادرات آن را ممنوع کرد تا اطمینان حاصل کند که حتی متحدان آمریکا نیز نتوانند از این جنگنده بسیار پیشرفته استفاده کنند. در اینجا برخی از مشخصات اضافی F-22 Raptor آورده شده است:

نتیجه گیری

در پایان باید گفت که F-22 Raptor به عنوان یکی از سریع‌ترین هواپیماهایی که تا به حال به پرواز درآمده طراحی شده است، اگرچه سرعت آن در نهایت با جنگنده‌های با سرعت بیش از ۲.۵ ماخ ساخته شده در طول سال‌های قبل مطابقت نداشت. این هواپیما به گونه ای طراحی شده بود که به جای سرعت صرف، سیستم های تسلیحاتی و قابلیت های پنهانکاری خود را در اولویت قرار دهد.

با این حال، هنوز سخت است که بگوییم سرعت، عنصر اصلی طراحی F-22 نبوده است. این هواپیما پیشگامِ فناوری سوپرکروز برای هواپیماهای پنهانکار بود، و این جنگنده امروز به عنوان یکی از سریع ترین جت های جنگنده در نیروی هوایی ایالات متحده در خدمت است.

منبع: روزیاتو