شهرداری تهران قرار نیست از واردات اتوبوس‌های الکتریکی چینی کوتاه بیاید و حالا در روزهایی که گفته می‌شود واردات این الکتروباس‌ها نزدیک است، مقامات شهرداری تهران در اظهارات خود، تمام‌قد از این اقدام دفاع می‌کنند و به‌رغم تمام مخالفت‌ها ازسوی تولیدکنندگان و برخی فعالان و کارشناسان این حوزه، همچنان بر این باورند که این اقدامی درست در زمینه تامین نیاز ناوگان مسافری کلانشهر تهران بوده و مخالفان واردات در کار کاهش آلودگی هوا سنگ‌اندازی می‌کنند و نمی‌گذارند مشکل ترافیک و آلودگی هوای تهران حل شود.
علیرضا زاکانی در تازه‌ترین گفت‌وگوی خود در دفاع از خرید اتوبوس از چینی‌ها و عدم خرید از خودروسازان داخلی اعلام کرده است قیمت اتوبوس‌های چینی در مقایسه با مدل‌های تولید داخل حدود ۱۰۰هزار یورو کمتر است. این در حالی است که بارها ازسوی تولیدکنندگان داخلی عنوان شده که در صورت خرید اتوبوس از سوی شهرداری و افزایش تیراژ، این خودروسازان می‌توانند محصول خود را با قیمت‌های کمتری به فروش برسانند.
ادعای شهرداری مبنی‌بر تفاوت قیمت ۱۰۰هزار یورویی اتوبوس‌های چینی
مهم‌ترین دفاعی که شهردار تهران توانست درخصوص واردات اتوبوس‌ها از چین مطرح کند، ادعای اختلاف قیمت مدل‌های چینی و داخلی است. به گفته شهردار تهران؛ «خریدها از چین حدود ۱۰۰هزار یورو کمتر از خرید داخلی اتفاق افتاده است.»
وی در این خصوص گفت: «از داخل کشور بیش از ۳هزار خودرو خریداری کرده‌ایم و البته شهر به تعداد بیشتری نیاز دارد. دستگاه‌های نظارتی باید توجه داشته باشند که جان مردم، امنیت و منفعت ملی و مصحلت کشور فدای مصلحت‌اندیشی‌ها نشود.» شهردار تهران گفت: «وقتی قیمت تمام‌شده اتوبوس‌های برقی خریداری‌شده بسیار ارزان‌تر از قیمت‌های داخلی است؛ معلوم است به مذاق مافیای خودرو خوش نیاید.»
زاکانی در ادامه گفت: «نمی‌توان جان مردم را به خاطر پر شدن جیب عده‌ای به گروگان گرفت. به‌زودی درباره دست‌های پشت‌پرده با مردم صحبت خواهم کرد.»
شهرداری سفارش بیشتری دهد، ارزان‌تر تحویل بگیرد!
درحال‌حاضر در صنعت اتوبوس کشور، خودروسازانی فعال هستند که در این سال‌ها، به‌رغم تمام کاستی‌ها اما با تمام توان به کار خود ادامه داده‌اند. همین هم باعث شده است که بتوان اتوبوس‌سازی را از دیگر بخش‌های تجاری‌سازی کشور جدا دانست. با این‌حال، شهرداری به‌عنوان خریدار اصلی این اتوبوس‌ها هر بار موضوع تازه‌ای را از عدم کیفیت تا ناتوانی در تولید، بهانه‌ای برای واردات اتوبوس‌ها قرار می‌دهد.
این بار هم علیرضا زاکانی مدعی تفاوت قیمتی فاحش این خودروها شده است. این در حالی است که طی سال‌های اخیر حداقل ایران‌خودرودیزل به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده خودروهای تجاری در کشور بارها اعلام کرده که امکان تولید اتوبوس‌های موردنیاز ناوگان را دارد و با قیمت تمام شده ۲۴۰هزار دلاری امکان تحویل این خودروها را خواهند داشت و اگر سفارش‌گذاری شهرداری با تیراژ بالا انجام شود، این رقم به ۲۲۰هزار دلار خواهد رسید.
نکته اما این‌جاست که قیمت اتوبوس‌های برقی که توسط شهرداری وارد کشور می‌شود، در گمرک خلیج فارس ۲۲۰هزار دلار است که باید به آن هزینه‌های دیگری را اضافه کرد.
این هزینه‌ها شامل فاینانس ۵درصدی، اسقاط و شماره‌گذاری (۱درصد)، مالیات بر ارزش افزوده (۱۰درصد قیمت تمام‌شده اتوبوس، هزینه خدمات پس از فروش (۵درصد قیمت تمام‌شده) و هزینه حمل داخل می‌شود. از سوی دیگر، با بازپرداخت سه‌ساله قیمت ریالی اتوبوس نیز در نهایت افزایشی خواهد بود.
چرا ارز کمیاب و دور از دسترس تولیدکننده، صرف واردات شود؟
از سوی دیگر، در واردات اتوبوس‌ها باید به این موضوع توجه داشت که مشکل اصلی تولیدکنندگان داخلی در اوایل سال جاری، تامین ارز واردات قطعات بود که در بخش سواری و تجاری مشکلات بسیاری را به‌وجود آورد و آن‌طور که مشخص است افت تولید را برای این خودروسازان به همراه داشته و هنوز هم اثرات آن باقی است. با این‌حال، شهردار تهران مدعی شده که ارز واردات خودروهای برقی تامین شده است. این در حالی است که همین ارز می‌توانست به تولید داخل تخصیص یابد و روال تولید داخل را بهبود ببخشد.
با این‌حال، شهردار تهران همچنان طرح واردات اتوبوس را قابل دفاع می‌داند.
وی در این خصوص تصریح کرد: «قرارداد با چین مهم است؛ به‌واسطه این‌که پشتوانه یوزانس دارد و با یک تاخیر سه‌ساله ما ۸۰درصد پول آن را با یک سود ۴.۹درصد پرداخت می‌کنیم. بر این اساس، تامین مالی قرارداد با چین فوق‌العاده مطلوب است.»
کدام دستگاه‌ها پشت‌پرده ترافیک و آلودگی هستند؟
گرچه به‌رغم تمام مشکلات موجود در ناوگان داخلی و مخالفت‌ها و ایرادات وارده به واردات اتوبوس از چین، شهرداری تهران پشت این طرح ایستاده و حتی شورای شهر هم مدعی است که تعداد از این اتوبوس‌ها به گمرک کشور رسیده‌اند، اما واقعیت این‌است هنوز این خودروها وارد ناوگان تهران نشده‌اند و مسافران از حضور آن‌ها بهره نبرده‌اند.
حالا علیرضا زاکانی این مشکلات را در مخالفت‌ها و سنگ‌اندازی‌ها خلاصه و در این خصوص اعلام کرد: «مشکل ما دستگاه نظارتی است که به‌جای نظارت، دخالت می‌کنند. ما تا این لحظه این مساله را اعلام نکرده‌ایم؛ اما نمی‌توانیم آرامش و امنیت مردم را فدا کنیم. به نقطه‌ای رسیده‌ام که می‌خواهم به مردم بگویم چه دستگاه‌هایی در کار هستند که نخواهند گذاشت مشکل ترافیک و آلودگی هوای تهران حل شود.»
با این‌حال، اگر شهرداری پایتخت، هزینه و زمان خود را تا امروز صرف خرید از خودروسازان داخلی کرده بود و آمار سفارش‌گذاری اتوبوس‌های الکتریکی از داخلی‌ها را افزایش داده بود، هم امروز شاهد بخش بزرگی از این خودروها به ناوگان تهران بودیم و هم صنعتی جدید در کشور با حمایت سازمان‌های مختلف به بار می‌نشست و تولیدکنندگان می‌توانست در این مسیر وابستگی خود به خارجی‌ها را کاهش داده و هر روز ارزبری کمتری داشته باشند.