جوان آنلاین: ورود فناوری‌های جدید به مستطیل‌سبز، برای همه دنیا کار راه‌انداز و تأثیرات مثبتش به مراتب بیشتر از معایبش بوده جز فوتبال ایران! در فوتبال ما هیچ چیز سرجای خودش نیست و همان مسئولانی که برگزاری بازی‌ها با تجهیزات جدید را جزو افتخارات خود می‌دانستند، حالا حتی تأمین دستگاه‌های VAR را نیز گردن نمی‌گیرند. بااینکه کشور‌های همسایه بهترین امکانات فوتبالی روز دنیا را در اختیار دارند، اما اینجا مسئولیت تأمین تجهیزات بین فدراسیون و باشگاه‌ها پاسکاری می‌شود و هر یک ادله خود را برای محق بودن ارائه می‌کنند.
چالش بزرگ
نبود مدیریت صحیح در جای‌جای فوتبال ایران به وضوح قابل رؤیت است و در این اوضاع اصلاً نمی‌توان انتظار داشت در بحث توزیع امکانات سخت‌افزاری نیز مدیریت درستی وجود داشته باشد. تا قبل از این، مسئولان فدراسیون با مصاحبه‌های متعدد وعده ورود تجهیزات کمک‌داور ویدئویی را به ایران می‌دادند و با امروز و فرداکردن‌های متمادی روی اعصاب هواداران رژه می‌رفتند. در این بین پیش‌کشیدن بحث تحریم‌های ظالمانه و گران بودن تجهیزات، اصلی‌ترین بهانه‌هایی بود که برای تأخیر ورود VAR به ایران به آنها متوسل می‌شدند، در حالی که پس از ورود VAR به فوتبال ما، شدت تحریم‌ها نه تنها کاهش نیافته بلکه بیشتر از گذشته هم شده و طبعاً افزایش نرخ ارز نیز به قوت خود باقی است.
همه VAR ندارند
پس از کش‌وقوس‌های فراوان، تجهیزات کمک‌داور ویدئویی به خان آخر رسید و سرانجام امکان برگزاری بازی‌ها با استفاده از این سیستم فراهم شد، با این حال با گذشت مدت‌ها از این اتفاق، هنوز هم برخی مسابقات لیگ‌برتر از داشتن کمک‌داور ویدئویی محروم هستند! علت این مسئله نیز کمبود تجهیزات عنوان شده و چالش‌های زیادی را ایجاد کرده است. از آنجا که تجهیزات لازم در کشورمان وجود دارد، انتظار باشگاه‌ها و هواداران‌شان برای برگزاری همه مسابقات با استفاده از VAR کاملاً بحق است. اینکه برخی بازی‌ها به دلیل عدم‌تجهیز برخی ورزشگاه‌ها به دوربین‌های ویژه، به روش قدیم برگزار شود، قطعاً غیرمنصفانه است چراکه دلیل اصلی استفاده از کمک‌داور ویدئویی، کاهش اشتباهات داوران و جلوگیری از گرفته‌شدن تصمیمات تأثیرگذار است. اما نبود VAR در فلان ورزشگاه حق یک یا دو تیم را ضایع می‌کند و احتمال تغییر نتیجه وجود دارد.
تبعیض بین تیم‌ها
اگرچه حرف و حدیث‌ها در خصوص نحوه استفاده از VAR در لیگ‌برتر وجود دارد و معلوم نیست تصاویر صحنه‌های حساس چطور بررسی می‌شوند یا اینکه داور وسط دقیقاً چه سهمی در گرفتن تصمیم نهایی دارد، اما همه تیم‌ها این حق را دارند تا بازی‌های‌شان با استفاده از همین تجهیزات نصفه‌و نیمه برگزار شود. غیرعادلانه‌خواندن تبعیض بین تیم‌ها و ورزشگاه‌های میزبان باعث شد رئیس فدراسیون نسبت به این مسئله واکنش نشان دهد: «هر باشگاهی خواهان VAR است پولش را به فدراسیون بپردازد!» این اظهارنظر مهدی تاج به نوعی پاک‌کردن صورت‌مسئله است چراکه باشگاه‌های ما در شرایطی نیستند که توانایی چنین کاری داشته باشند.
تاج نفر اول مدیریت فوتبال در صحبت‌هایش تأکید کرده است: تأمین VAR در همه جای دنیا برعهده ورزشگاه‌هاست، همانطور که تأمین نور و سایر امکانات برگزاری بازی‌ها نیز بر عهده ورزشگاه‌هاست. هر چند این ادعای آقای رئیس منطبق بر قوانین بین‌المللی و رایج در فوتبال جهان است ولی خود او بهتر از هر کسی می‌داند فوتبال ما قانون و قواعد خودش را دارد و اصولاً اهمیتی به قوانین بین‌المللی نمی‌دهد. حالا چطور انتظار دارد در مورد کمک‌داور ویدئویی همه چیز به یکباره حرفه‌ای و استاندارد شود.
تجهیزات کرایه‌ای
تاج بااینکه در بحث تأمین تجهیزات پای قوانین خارجی را به میان کشیده و توپ را به زمین ورزشگاه‌ها انداخته، اما برای جمع کردن ماجرا، یک پیشنهاد عجیب هم ارائه داده است: «ورزشگاه برای تیم میزبان است و هر تیمی که میزبان است، باید خودش VAR داشته باشد. حالا که ندارد باید کرایه کند و هزینه‌ها را بدهد و بیاورد. حالا یک تیمی می‌گوید ما VAR نمی‌خواهیم، حداقل بگویند هوادارانش بدانند.» این اظهارات در حالی مطرح شده که در هیچ جای دنیا سابقه نداشته است تجهیزات را از یک ورزشگاه به ورزشگاه دیگر جابه‌جا کنند، جز فوتبال ایران! اجاره VAR از جمله اقداماتی است که از سوی مهدی تاج به‌عنوان راهکار ارائه شده و به نظر می‌رسد با ادامه روند فعلی راهی جز این هم وجود نداشته باشد. تصورش هم غیرممکن است که مثلاً دوربین‌های حرفه‌ای نصب‌شده در برنابئو برای بازی اتلتیکو با حریفش به ورزشگاه متروپولیتانو منتقل شود یا اینکه چلسی تجهیزات استمفوردبریج را به همشهری‌اش اجاره دهد و مسئولان آرسنال هم آنها را در ورزشگاه امارات نصب کنند.
در حالی که قرار بود دیدار گل‌گهر و پرسپولیس بدون VAR انجام شود، اما قبل از برگزاری مسابقه آقایان تصمیم گرفتند برای جلوگیری از حواشی احتمالی تجهیزات مستقر در ورزشگاه فولادشهر اصفهان را به سیرجان انتقال دهند. این در حالی است که همزمان با این دیدار، سپاهان در نصف‌جهان میزبان نساجی بود و بازی
استقلال- مس‌رفسنجان نیز بدون VAR برگزار شد. به گفته فدراسیون باشگاه‌های شاکی می‌توانند با پرداخت ۴۰۰ میلیون تومان برای هر مسابقه، دیدارهای‌شان را با کمک‌داور ویدئویی برگزار کنند. حال آنکه تنها چهار دستگاه VAR در فوتبال ما فعال است و دو دستگاه دیگر از گمرک ترخیص نشده است. هر هفته هشت بازی برگزار می‌شود و اگر همه باشگاه‌های میزبان خواهان VAR باشند و هزینه را بپردازند، اولویت با کدام تیم خواهد بود؟ ضمن اینکه اگر قرار به جابه‌جایی تجهیزات از این شهر به آن شهر و از این ورزشگاه به آن ورزشگاه باشد، باید فکری به حال مستهلک‌شدن تجهیزات شود.
کدام ورزشگاه اختصاصی؟
باشگاه‌های فوتبال ما از فقر ورزشگاه‌های اختصاصی رنج می‌برند و همگی بازی‌های‌شان را در ورزشگاه‌های دولتی برگزار می‌کنند. از سوی دیگر هیچ کدام از آنها درآمدی ندارند و حتی تیم‌های مدعی نیز سالانه چندصدمیلیارد از بودجه دولتی، آن هم بدون بازده ارتزاق می‌کنند. وقتی ورزشگاه‌ها زیر نظر استان‌ها و شرکت تجهیز و توسعه هستند، چرا باشگاه‌ها باید برای اجاره تجهیزات پول بپردازند؟ وقتی هنوز یک زمین چمن مطلوب برای بازی‌های لیگ‌برتر در سراسر کشور وجود ندارد و تیم‌ها مجبورند با همان امکانات آماتوری بازی کنند چرا هزینه VAR را نیز از جیب بپردازند؟ کجای فوتبال ما حرفه‌ای و شبیه سایر کشورهاست که تجهیزاتش باشد.
فدراسیون در شرایطی توپ را به زمین باشگاه‌ها انداخته و از پذیرش مسئولیت در قبال هواداران شانه خالی کرده که خودش به اوضاع این رشته کاملاً واقف است. نکته مهم دیگر اینکه بررسی صحنه‌های حساس بازی‌ها، همانطور که می‌تواند به سود تیم‌ها باشد و از حق‌خوری جلوگیری کند، قطعاً برای داوران، کمیته‌داوران و فدراسیون نیز مفید است. سوت‌های اشتباه و تصمیمات تأثیرگذار در لیگ‌برتر کم نداشته‌ایم و نتایج بسیاری از بازی‌ها با همین اشتباهات تغییر کرده است. در نتیجه از نصب دوربین‌های VAR در ورزشگاه‌ها فقط تیم‌ها سود نمی‌کنند بلکه پایین آمدن تعداد تصمیمات تأثیرگذار داوران، شدت انتقاد‌ها از کمیته داوران و فدراسیون را هم کاهش می‌دهد. بهتر است به جای ارائه راهکار‌های دم‌دستی و آماتوری، آقایان تا بیش از این آبروی فوتبال‌مان نرفته فکری اساسی به حال وضعیت کمبود‌های سخت‌افزاری و تجهیزات کنند.