جوان آنلاین: پرتقال به عنوان یکی از پرطرفدارترین مرکبات هم به صورت تازه و هم به صورت خشک به کشور‌های مختلف صادر می‌شود. مازندران یکی از مهم‌ترین قطب‌های تجارت مرکبات در ایران محسوب شود، چراکه برداشت سالانه حدود ۳ میلیون تن مرکبات در این استان ظرفیت نامحدود این منطقه را برای صادرات انواع مرکبات آشکار می‌سازد. اما متأسفانه سهم تجارت در این استان برای مرکبات به سختی به ۱۰۰ هزار تن می‌رسد و مابقی محصولات اغلب روی دست کشاورزان می‌ماند. از صحبت‌های باغداران و صادرکنندگان می‌توان مشکلات را به خوبی حس کرد که مناسب نبودن زیرساخت‌های حمل و نقل و ترانزیت صادراتی، کمبود سردخانه، حضور فعال دلالان، بالابودن تعرفه‌ها و تعهدات ارزی بخشی از آن است. مشکلاتی که اگر رفع نشوند صادرات ۵۰۰ هزار تنی امسال هم به درستی محقق نخواهد شد.
آرزوی هر باغداری که محصولات مرکباتی پرورش می‌دهد، صادرات مرکبات به صورت جهانی است. یکی از بهترین راه‌های صادرات مرکبات مازندران، بهره‌گیری از راه‌های آبی است که برای این کار به کانتینر‌های حمل مرکبات نیاز است که با توجه به تحقیقات به عمل آمده، تعداد این کانتینر‌ها محدود است. نکته جالب درباره صادرات پرتقال این است که علاوه بر مازندران استان‌های کرمان، فارس و هرمزگان نیز از صادرکنندگان این محصول مرکباتی به شمار می‌آیند. معروف‌ترین نوع پرتقال که امکان تجارت نیز برای آنها وجود دارد، شامل پرتقال‌های تامسون، لبنانی، خونی، والنسیا و... است.
نزدیک ۲۰ روز از آغاز برداشت پرتقال در باغات مازندران می‌گذرد و این استان برای صادرات ۵۰۰ هزار تنی در سال جاری برنامه‌ریزی کرده است.
این برنامه‌ریزی‌ها در شرایطی انجام گرفته که تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد نمی‌توان به محقق شدن کامل آن دل خوش کرد، اما مسئولان با دیپلماسی اقتصادی درپیش گرفته و عقد قرارداد‌های تجاری با کشور‌هایی نظیر روسیه در تلاش هستند تا این برنامه را در سال جاری به نتیجه برسانند و طلسم ناکامی‌های صادراتی را بشکنند.
آنطور که آمار‌ها نشان می‌دهند سال گذشته به رغم همه تلاش‌های انجام گرفته ۷۸ هزار تن مرکبات از مازندران به کشور‌های خارجی صادر و امسال این برنامه برای ۵۰۰ هزار تن هدفگذاری شده است.
آغاز صادرات جویباری‌ها
سالانه ۳ میلیون تن مرکبات در مازندران تولید می‌شود و ارزش اقتصادی تولیدات استان بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده و تخصیص خط اعتباری ۲۰۰ میلیارد تومانی سرمایه در گردش و خرید مرکبات از برنامه‌های حمایتی است که برای حمایت از صادرکنندگان و تجار در مازندران پیش‌بینی شده است.
یکی از جذاب‌ترین مقاصد صادرات برای ایران، بازار‌های روسیه است که طی سال‌های اخیر، این ارتباط و دادوستد بین دو کشور بیشتر و هر روز روسیه به بازار قوی‌تری برای صادرات انواع محصولات مرکباتی و غیر مرکباتی تبدیل می‌شود.
با یک حساب سر انگشتی می‌توان متوجه شد صادرات انواع مرکبات به روسیه، یکی از مهم‌ترین اتفاقات برای باغداران است.
طبیعتاً روسیه به دلیل آب و هوای به شدت سردی که دارد، هرگز نمی‌تواند محل خوبی برای کشت و پرورش انواع مرکبات باشد.
البته نباید فراموش کرد تجارت با روسیه نیز مانند هر کشور دیگری نیازمند زمینه‌سازی و تسلط بر فرهنگ و زبان مردم آن منطقه است.
حالا در بسیاری از شهرستان‌های مازندران، باغدارانی که مرکبات خود را برداشت می‌کنند، منتظرند تا ببینند تاجران، مسئولان و دولتمردان چه برنامه‌ای برای ارسال محصولاتشان به دیگر کشور‌ها دارند.
بر همین اساس از شهرستان جویبار تاکنون ۲ هزار و ۴۰۰ تن مرکبات به کشور‌های خارجی ارسال شده است.
مدیر جهاد کشاورزی جویبار در اینباره می‌گوید: «سورتینگ داران این شهرستان تاکنون اقدام به صادرات بیش از ۲ هزار و ۴۰۰ تن تولیدات محصولات کشاورزی به کشور‌های هدف شامل روسیه و عراق کرده‌اند که از این میزان هزار و۹۰۰ تن نارنگی و ۵۰۰ تن کیوی بوده است.»
عبدالله رحیمی می‌افزاید: «این اقدامات در جهت تنظیم بازار و ارز آوری برای کشور و حمایت از تولیدکنندگان بخش کشاورزی مفید بوده و در صورت فراهم بودن بستر مناسب صادرات و همکاری کشور‌های هدف و مشارکت فعال صادرکنندگان و باغداران، افزایش خواهد یافت.»
بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشترین حجم صادرات محموله‌های مرکبات را به دلیل برداشت زودتر، نارنگی به خود اختصاص داده و در این راستا ۶۱ محموله از میاندورود به خارج صادر شده است.
عقد تفاهمنامه با روسیه و ترکمنستان
مشکلاتی که در مسیر حرکت باغداران و صادرات محصولاتشان وجود دارد باعث شده است هر سال بخش زیادی از مرکبات روی دست کشاورز بماند. مرکباتی که یا خراب شده و هدر می‌رود یا به قیمت بسیار پایین به دلال فروخته می‌شود.
مناسب نبودن زیرساخت‌های حمل و نقل و ترانزیت صادراتی، بالابودن تعرفه‌ها و تعهدات ارزی از جمله مشکلاتی است که تجار و صادرکنندگان برای رونق صادرات در مناطق مختلف کشور و مازندران با آن روبه‌رو هستند. با این حال با برنامه ریزی‌های صورت گرفته چنین ادعا می‌شود که مازندران عزمش را برای صادرات ۵۰۰ هزار تنی جزم کرده است.
در همین رابطه بابک مؤمنی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با بیان اینکه بستر‌های صادرات باید فراهم شود و مازندران ظرفیت صادرات ۵۰۰ هزار الی یک میلیون تن مرکبات را دارد، به عقد تفاهمنامه با کشور‌های مختلف نظیر روسیه و ترکمنستان اشاره و اظهار امیدواری می‌کند برنامه صادراتی سال جاری در استان محقق شود.
مازندران با ظرفیت ممتاز تولیدی و ترانزیتی خود درصدد افزایش رونق تجارت با کشور حاشیه دریای خزر و سی‌ای اس است و در تلاش است با بهره‌گیری از ظرفیت کریدور شمال - جنوب بخشی از محصولات تولیدی را به آن سوی مرز‌ها ارسال کند.
استاندار مازندران نیز در نشست اخیر خود با سرکنسول جمهوری ترکمنستان در ایران گفته بود سران دو کشور در دیدار‌های اخیر خود بر رونق مبادلات تجاری تأکید داشتند و مازندران با همه ظرفیت‌های خود آماده تحقق این مهم است.
یوسف نوری با اشاره به اینکه در مقطعی روابط این دو کشور کمی افت پیدا کرده بود، تأکید کرد: «با توجه به اینکه مازندران همسایه کشور ترکمنستان محسوب می‌شود، آماده ترانزیت کالا‌های این کشور به خلیج‌فارس است. این استان می‌تواند از طریق زمینی و دریایی نقش مهمی در انتقال کالا‌های ترکمنستان به بازار‌های جهانی داشته باشد.»