جوان آنلاین: ضعف اطلاعاتی کتاب در حوزه ادبیات مقاومت کودک و نوجوان به چشم میخورد و هنوز کتاب مناسبی که با زبان کودکانه بتواند به طور جامع مسئله فلسطین را برای فرزندان ما تفهیم کند، وجود ندارد.
علی عبدی، کارشناس و پژوهشگر حوزه فلسطین در نشست «راویان سرزمین زیتون» که با موضوع هماندیشی و همافزایی ناشران جبهه انقلاب پیرامون مسئله فلسطین و مقاومت، در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی سرچشمه برگزار شد، با اشاره به اهمیت مسئله کتاب و کتابخوانی گفت: در عرصه چاپ و نشر کتاب در حوزه فلسطین و مقاومت که بحمدالله ناشران زیادی در این زمینه فعال شدهاند، هنوز با نقطه مطلوب فاصله بسیار زیادی داریم. ما از دوران نوجوانی تنها کتابی که برای مطالعه در حوزه فلسطین میتوانستیم بخوانیم، کتاب فلسطین مرحوم هاشمی رفسنجانی بود که البته آن هم ترجمه بود. اگر چه ما در این عرصه شاهد رشد خوبی بودهایم، اما تا فضای مطلوب فاصله داریم. زمانی که تولیدات طرف مقابل را میبینیم، تازه متوجه میشویم کجای کار هستیم و چقدر موضوعات بر زمینمانده وجود دارد که ما به آنها نپرداختیم. برای مثال، ضعف اطلاعاتی کتاب در حوزه ادبیات مقاومت کودک و نوجوان به چشم میخورد و هنوز کتاب مناسبی که با زبان کودکانه بتواند به طور جامع مسئله فلسطین را برای فرزندان ما تفهیم سازد، وجود ندارد.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: در حوزه قصه و ادبیات داستانی آثار خوبی تا به امروز به چاپ رسیدهاست، اما عمدتاً ترجمه بوده و کمتر شاهد آثار تألیفی هستیم، مشکل دیگری که در ادبیات داستانی و قصه داریم، کیفیت پایین داستان و قصهپردازی و ضعفهایی در چاپ و نشر این آثار است. ادبیات داستانی و قصهنویسی ما، هنوز وجه در خور خودش را به دست نیاوردهاست. نویسندگانی که در این حوزه دست به قلم شدهاند، اشراف لازم را ندارند. در جمعی با حضور نویسندگان شرکت داشتم که عمده حرف اکثر نویسندگان، عدم آشنایی میدانی از تحولات و موضوعات غزه، فلسطین و لبنان بود. این مسئله نیازمند این است که افرادی که به این حوزه اشراف دارند، با نویسندگان مرتبط شوند و در تولید داستان کمک کنند.
عبدی تصریح کرد: اساس داستان بر جزئیات است و اگر جزئیات را نداشته باشد و دربردارنده کلیگویی باشد، کاری عبث خواهد بود. البته عمده مشکلات را بنده از ناشر نمیبینم. مشکل اصلی از سیاستگذاریها نشئت میگیرد. اگر برای چنین موضوعات مهمی، یک نهاد متولی همچون وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی کار را به دست بگیرد و به این مسائل بپردازد، برنامههای توسعه بر اساس یک نقشه راه خوب چندین ساله تدوین خواهد شد و مواضع این فعالیتها مشخص میگردد. بر این اساس ناشر نیز میتواند براساس ظرفیتهای خود، کارهای مفیدی را تولید کند.
این پژوهشگر در ادامه بیان داشت: ما در این عرصه، پژوهشگر و محققهای کمی داریم تا بتوانند به موضوعات پرداختهنشده بپردازند. در مورد نخبگان رژیم صهیونیستی همچون بنگوریون، مؤسس اسرائیل، کتابی به زبان فارسی نداریم. مخاطب اگر بخواهد اسرائیل را بشناسد، باید بن گوریون را بشناسد. در کتاب زندگینامه این افراد نکات بسیار خوب و مهمی وجود دارد. این موجودات مهارت بالایی در تخریب و جابهجایی مفاهیم کلمات و ادبیات دارند. اینها خودشان را تنها دموکراسی در خاورمیانه میدانند. وقتی ما از سنین پایین، کودکانمان را با اصل و ذات این رژیم غاصب آشنا نکنیم، در بزرگسالی با شبهات زیادی روبهرو خواهند شد که نمیتوانند آنها را حل کنند. زبانی که ما باید با کودکان درباره این مسائل مهم صحبت کنیم، زبان تصاویر ساده و روان است.
پای کار آثار با موضوع فلسطین هستیم
میثم نیلی، مدیر عامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی، اصل برگزاری این نشست و فلسفه آن را موضوع فلسطین دانست و گفت: اگرچه در مجموع، کمکاریهایی در حوزه روایت مقاومت فلسطین داشتهایم که از آن نیز مطلعیم، اما در چند سال اخیر اتفاقات خوبی افتادهاست و ناشران ما نسبت به گذشته فعالتر شدهاند. در دو سال اخیر نزدیک به ۴۰ اثر به دبیرخانه جایزه جهانی فلسطین رسیده که معادل مجموع کتابهای این حوزه در ۴۰ سال گذشته است. ما در روایت ضعف داشتیم و تعداد کمی از ناشران ما در این حوزه درگیر بودهاند. البته کارهای دایرهالمعارفی تولید شده، اما مورد توجه ویژه مخاطب قرار نگرفتهاست. بحمدالله امروز حرکت تولید روایت در حوزه فلسطین آغاز شده، اما نیازمند تشدید و تمرکز بیشتری است. بعضا کتابهایی در ۱۲ سال اخیر نیز به چاپ رسیدهاست که مضمون آن بزک و تطهیر صهیونیسم و یهودیها و بازگویی و بازروایت جریانهای دروغین بود.
مدیر عامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی ادامه داد: با توجه به اینکه جمع ما جمع ناشرانی است که دغدغه این موضوعات را دارند و در این زمینه آثاری را تولید کرده اند، ما میخواهیم به نحو شایستهای از تجارب یکدیگر استفاده کنیم و بدانیم باید چه قدمهایی در جهت پر کردن خلأها برداریم، بنابراین این جلسه را بر اساس مبنا شکل دادیم که بتوانیم در این مسیر روشنگری کنیم و وظیفه خودمان را بشناسیم. با نویسندگان نیز جلسه مفیدی داشتیم، اما اصل کار به عهده ناشرانی است که ظرفیت بالایی دارند و در موارد بسیاری استراتژی خوبی دارند. خودشان خلأها را پیدا و عمل میکنند. در موضوع فلسطین هم انشاءالله بر اساس تکلیفی که حس میکنیم عمل خواهیم کرد و زمینه جریان تولید نیز تشدید خواهد شد. جایزه جهانی فلسطین با وجههای مختلفی که پیدا کرده است؛ خلأ روایت را پر خواهد کرد. برخی از نویسندگان کتاب کودک عرب از ما جلوتر هستند و در حوزه کودک قویتر و صریحتر حرف میزنند. ما در مجمع ناشران انقلاب اسلامی این آمادگی را داریم که این اقدامات را به اندازه بضاعت و وسعی که در مجمع داریم، انجام دهیم:
با سلاح بهروز رسانه، وارد معرکه شویم
جواد اسلامی، نویسنده برگزیده جایزه ادبی شهید سیدعلی اندرزگو، نیز با اشاره به اینکه امروز در وسط معرکه جنگ جهانی سوم هستیم، گفت: اگر به میدان مبارزه نگاهی بیندازیم جبهه مقاومت از کشورها و شرایط مختلف است، پس هر قشری باید با سلاح روز وارد این معرکه شود. ما به عنوان سنگرنشینان رسانه، ابتدا باید موقعیت و نقش خود را به عنوان دیدهبانهای این معرکه بشناسیم و نورافکن برجکها را به نقاط تاریک میدان و معرکه بیندازیم. باید کار را برجسته و مشخص کنیم تا بهرهبرداری بهتری از این موقعیت داشته باشیم؛ برای داشتن یک حرکت موفق باید یک مجمع همفکری برای تصمیمگیری به وجود بیاوریم، چراکه نیازمند تصمیمات مقطعی و فوری هستیم.