ده‌ها تن از رهبران جهان برای شرکت در کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل موسوم به کاپ ۲۹ (COP29) در جمهوری آذربایجان گرد هم آمدند؛ با این حال در نشست امسال بسیاری از مقام‌های عالی‌رتبه غایب خواهند بود.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، انتظار می‌رود بیش از ۷۵ رهبر جهان دو روز در باکو حضور داشته باشند، اما سران برخی از قدرتمندترین و آلاینده‌ترین اقتصادها در نشست امسال حضور ندارند؛ آنچه فعالان محیط زیست را از نتیجه‌بخش نبودن تصمیم‌های کاپ ۲۹ نگران کرده است.

از میان اعضای گروه ۲۰، متشکل از قدرتمندترین کشور‌های جهان در زمینه اقتصاد که مسبب تولید تقریبا ۸۰ درصد از گازهای گلخانه‌ای شناخته می‌شود، تنها تعداد انگشت‌شماری در نشست باکو حاضر خواهند شد.

کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، از حاضران در این اجلاس خواهد بود. اد میلیبند، وزیر انرژی دولت او، در روز دوشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ما معتقدیم که امنیت آب‌و‌هوا امنیت ملی است.»

جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، شی جین‌پینگ، رهبر چین، نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، اولاف شولتز، صدراعظم آلمان و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، از جمله رهبران گروه ۲۰ غایب در این رویدادند.

روزنامه فرهیختگان نیز خبر داد که مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، در اجلاس تغییرات اقلیمی سازمان ملل در باکو شرکت نمی‌کند. به گفته یکی از اعضای شورای اطلاع‌رسانی دولت،‌ این تصمیم در پی «شرایط پیچیده سیاسی و حضور هیات اسرائیل در این نشست» گرفته شده است.

حضور نیافتن جو بایدن از یک‌سو و انتخاب دونالد ترامپ به‌عنوان چهل‌وهفتمین رئیس‌جمهوری آمریکا از سوی دیگر، سبب شد که در روز افتتاحیه کاپ ۲۹ موضوع نقش ایالات متحده در اقدام‌های اقلیمی به یکی از مهم‌ترین مباحث تبدیل شود. از این رو، نماینده واشینگتن در زمینه تغییرات اقلیمی تلاش کردند به کشورهای حاضر در باکو اطمینان دهند انتخاب مجدد ترامپ به تلاش‌های آمریکا برای مقابله با گرمایش جهانی پایان نمی‌دهد.

سایمون استیل، نماینده سازمان ملل متحد، نیز خواستار همبستگی کشورها برای مقابله با تغییرات اقلیمی شد و از کشورهای حاضر در کاپ ۲۹ خواست «نشان دهند همکاری جهانی ادامه خواهد یافت».

الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری آذربایجان، در سخنرانی افتتاحیه این اجلاس، نفت و گاز را «هدایای الهی» توصیف کرد و گفت: «نفت، گاز، باد، خورشید و دیگر منابع طبیعی هدایای خداوندند و نباید از کشورهای دارنده آن‌ها به دلیل فروش این منابع به بازار انتقاد کرد.»

مختار بابایف، رئیس بیست‌و‌نهمین اجلاس تغییرات اقلیمی سازمان ملل، در سخنانش از موفقیت‌های گذشته استقبال کرد اما در عین حال تاکید کرد که برای رسیدن به نتیجه مطلوب اقدام‌های بسیار بیشتری لازم است.

به نظر می‌رسد درباره گام‌های لازم کشورها برای حفاظت از محیط زیست مذاکرات پرتنشی در اجلاس باکو انجام شود اما اولویت اصلی کاپ ۲۹ دستیابی به توافق برای افزایش بودجه لازم به‌منظور اقدام‌‌های آب‌وهوایی در کشورهای در حال توسعه است.

کارشناسان تاکید دارند که کشورهای در حال توسعه در ایجاد تغییرات اقلیمی کمترین مسئولیت را دارند، اما بیشتر از همه در معرض عواقب ناشی از تغییرات اقلیمی از جمله خطر بالا آمدن آب دریاها، گرمای شدید و شوک‌های اقتصادی ناشی از این مسائل‌ قرار دارند.

برخی اصرار دارند که در نشست امسال تعهد ۱۰۰ میلیارد دلاری فعلی ۱۰ برابر شود تا بتواند هزینه‌های لازم را برای رو آوردن به انرژی پاک و سازگاری با شوک‌های اقلیمی پوشش دهد.

بابایف، رئیس کاپ ۲۹ و از مدیران سابق صنعت نفت، به مذاکره‌کنندگان گفت که ممکن است برای تحقق اهداف محیط زیستی به تریلیون‌ها دلار نیاز باشد، اما رقمی بالغ بر صدها میلیارد دلار «واقع بینانه‌تر» است.

کشورهای در حال توسعه هشدار می‌دهند که بدون منابع مالی کافی، برای تحقق اهداف اقلیمی بلندپروازانه توان اقدام ندارند.

در همین حال، گروه کوچکی از کشورهای توسعه‌یافته که در حال حاضر به صندوق تغییرات اقلیمی کمک مالی می‌کنند، درخواست کرده‌اند که کشورهای ثروتمند و تولیدکنندگان اصلی گازهای گلخانه‌ای، از جمله چین و کشورهای خلیج‌فارس، در این زمینه نقش داشته باشند؛ موضوعی که پکن قاطعانه رد کرده است.

حدود ۵۰ هزار نفر در این اجلاس در جمهوری آذربایجان شرکت می‌کنند، از جمله رهبران بسیاری از کشورهای آفریقایی، آسیایی و آمریکای لاتین که تحت تاثیر بلایای اقلیمی قرار گرفته‌اند. این کشورها برای بررسی وضعیت محیط زیست جهانی و مشارکت برای پیشگیری از گرمایش زمین در این نشست شرکت می‌کنند.

کشورهای شرکت‌کننده در این نشست که از ۱۱ تا ۲۲ نوامبر برگزار می‌شود، قرار است بار دیگر برای مقابله با تغییرات اقلیمی مخرب تصمیم‌هایی بگیرند؛ هرچند پیش‌بینی می‌شود دستیابی به اجماع برای یک توافق همگانی دشوار باشد.