روشنک مولایی علیشاه، فعال مدنی معترض به حجاب اجباری، که انتشار ویدیوی مقاومتش در برابر تعرض یک سرباز موتور سوار، ویرال شد، به دلیل انتشار این ویدیو و نداشتن حجاب بازداشت شده و از وضعیت او اطلاعی در دست نیست.
روشنک، ۲۵ ساله اهل تبریز و ساکن تهران که در جریان اعتراضات سراسری نیز سابقه بازداشت داشته است، این ویدیو را با نوشتن «زن‌بودن در ایران» منتشر کرده بود. انتشار این ویدیو واکنش‌های بسیاری برانگیخت و بلافاصله حساب کاربری او از دسترس خارج شد.
این فعال مدنی پس از یک تماس تلفنی تهدید آمیز، روز شنبه ۱۲ آبان توسط پلیس فتا به دلیل انتشار این ویدیوها در فضای مجازی، احضار و مورد بازجویی قرار گرفت.
براساس گزارش سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، از روز یک‌شنبه ۱۳ آبان بازداشت و تاکنون اطلاع دقیقی از سرنوشتش و محل نگهداریش در دسترس نیست و پیگیری‌های خانواده‌اش در این زمینه بی‌نتیجه مانده است.
پیش از این مقامات امنیتی در گزارش کوتاهی از رسانه حکومتی مهر، خبر دادند که بعد از تحت تعقیب قرار گرفتن «خانمِ جوان [روشنک مولایی علیشاه] نیز به علت عدم رعایت قانونِ حجاب به مرجع قضائی معرفی شده است.»
روشنک، پیش‌تر نیز به دلیل فعالیت‌های خود در جریان اعتراضات سراسری در ۵ مهر ۱۴۰۱ در تهران بازداشت و به زندان‌های اوین و قرچک ورامین منتقل شد. او به ۶ سال و ۶ ماه حبس محکوم شده بود، اما پس از پنج ماه، در ۲۶ بهمن‌ماه، مشمول عفو شد.
یک منبع مطلع که پیش از این مدتی هم‌بند این زندانی بوده، با اشاره به سابقه طولانی روشنک در اعتراضات مدنی، به صدای آمریکا گفت که بازداشت اخیر، نهمین بازداشت او بوده است.
این منبع افزود که روشنک «اولین بار در ۱۶ سالگی در تجمعاتی که برای حق اموزش زبان مادری در تبریز برگزار می‌شد بازداشت شد.»
این هم بند سابق روشنک افزود که در جریان خیزش «زن، زندگی، آزادی»، طبق گفته او، مامورین نیمه شب به خانه این فعال مدنی یورش برده و او را در خواب دستگیر کرده و به زندان قرچک منتقل کردند و بعد از مدتی به همراه گلرخ ایرایی، به زندان اوین منتقل کردند.
او افزود که در دوران بازداشت در زندان قرچک، «قاضی ایمان افشاری» مسئول پرونده او بود.
این منبع آگاه به نقل از روشنک مولایی گفت که «در یکی از انتقال‌ها به دادگاه، افسر خانم همراه او پس از مشاجره، او را کف ماشین خوابانده و تحت ضرب و شتم قرار داده بود.»
این منبع گفت که «ضرب و شتم روشنک تا زمانی که با التماس سایر زندانیان و هشدار درباره خطر سکته قلبی یکی از آنان از فرط ترس، مواجه شد، ادامه داشت.»
هم بندی روشنک افزود «اما در دادگاه همان افسر به دلیل خودداری روشنک از سرکردن روسری، موهای او را پیچاند و او را از پله‌های دادگاه کشاند» که در اثر این خشونت «نرمه گوش روشنک پاره شد و تا صبح از شدت درد می‌نالید.»
براساس گزارش‌ها، طی دو سال گذشته، روشنک مولایی علیشاه چندین بار به‌دلیل محتوای پست‌هایش در شبکه‌های اجتماعی در اعتراض به حجاب اجباری، توسط نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران احضار و مورد بازجویی قرار گرفته است.
او در کارزار «حجاب بی حجاب» در تیر ۱۴۰۱ نیز فعالیت چشمگیری داشت.
ویدیوهای مختلف این فعال معترض به حجاب اجباری بارها در شبکه های اجتماعی دست به دست شده است.
جمهوری اسلامی با جرم‌انگاری رعایت نکردن حجاب اجباری مدنظر حکومت، محدودیت‌ها برای نقض آزادی‌های فردی و اجتماعی زنان را افزایش داده و نیروهای رسمی و غیررسمی خود را برای برخورد با زنانی که در مقابل این اجبار نافرمانی مدنی می‌کنند، در خیابان‌ها به کار گمارده است.
در این حال، نافرمانی مدنی در قبال حجاب اجباری و نقض حقوق زنان ادامه دارد و بنا بر گزارش‌ها، شمار زنانی که بدون حجاب در اماکن عمومی رفت و آمد می‌کنند، افزایش یافته است.
سیاست جمهوری اسلامی در اعمال حجاب اجباری در ایران انتقاد گسترده سازمان‌های حقوق بشری را به دنبال داشته و کمیسیون آمریکا در امور آزادی مذهبی نیز پیش از این گفته که حجاب اجباری در ایران نقض حقوق بشر است.
در روزهای گذشته، عریان شدن یک زن جوان در واکنش به خشونت نیروهای حراست و بسیج دانشگاه در تهران، موجی از واکنش‌های حمایت از او را در ایران و جهان به دنبال داشت.
∎