در دو هفته گذشته، انتشار صدها فیلم خصوصی از یک مقام ارشد دولتی در گینه استوایی، این کشور کوچک آفریقایی را در مرکز توجه رسانههای جهانی قرار داد. بالتازار ابانگ انگونگا، در کانون این رسوایی قرار دارد. انگونگا متاهل است و شش فرزند دارد.
طبق گزارشها، بین ۱۵۰ تا بیش از ۴۰۰ فیلم خصوصی از بالتازار ابانگ انگونگا معروف به «بلو» در حال رابطه جنسی با زنان مختلف در دفتر کارش و مکانهای دیگر منتشر شده است. نکته قابل توجه این است که بسیاری از این زنان، همسران و بستگان افراد نزدیک به مرکز قدرت در گینه استوایی بودهاند.
گفته میشود برخی از این زنان از فیلمبرداری آگاه بودهاند، اما پس از دستگیری انگونگا و ضبط تلفنها و کامپیوترهای او، این فیلمها ابتدا در کانالهای تلگرامی منتشر شده و سپس از طریق گروههای واتساپ در سراسر کشور پخش شدهاند. تاکنون دستکم یک نفر از زنان حاضر در فیلمها علیه انگونگا به دلیل انتشار تصاویر خصوصی بدون رضایت شکایت کرده است. پلیس از سایر زنان نیز خواسته برای طرح شکایت مراجعه کنند.
رسوایی اخلاقی یا سیاسی
برخی تحلیلگران معتقدند انتشار این فیلمها که توسط نیروهای امنیتی صورت گرفته، تلاشی برای بیاعتبار کردن انگونگا پیش از محاکمهاش است. همچنین این احتمال مطرح شده که انگونگا از این فیلمها برای باجگیری یا اعمال فشار سیاسی استفاده میکرده است.
ارتباطات سیاسی و خویشاوندی با رئیسجمهور
انگونگا، برادرزاده تئودور اوبیانگ انگوئما، رئیسجمهور گینه استوایی است. اوبیانگ با ۸۲ سال سن، طولانیترین دوره ریاستجمهوری در جهان را دارد و از سال ۱۹۷۹ بر این کشور حکومت میکند.
پشت پرده رسوایی؛ نبرد برای جانشینی
تحلیلگران معتقدند این رسوایی بخشی از نبرد قدرت برای جانشینی رئیسجمهور است. انگونگا که ریاست آژانس ملی تحقیقات مالی را بر عهده داشت، در ۲۵ اکتبر به اتهام اختلاس و انتقال مبالغ هنگفت به حسابهای مخفی در جزایر کیمن دستگیر شد.
واکنشهای رسمی و اقدامات دولت
تئودورو اوبیانگ مانگو، معاون رئیسجمهور، به شرکتهای مخابراتی ۲۴ ساعت فرصت داد تا راهکارهایی برای جلوگیری از انتشار این محتوا ارائه دهند. او همچنین دستور نصب دوربینهای مداربسته در دفاتر دولتی را صادر کرد.
تحلیل کنشگران سیاسی
نسانگ کریستیا اسیمی کروز، فعال سیاسی گینه استوایی مقیم لندن، معتقد است این رسوایی نشاندهنده پایان یک دوره و آغاز نبرد برای جانشینی است. او ادعا میکند معاون رئیسجمهور در تلاش است تا رقبای احتمالی خود را از صحنه سیاست حذف کند.
بازتاب جهانی
این رسوایی توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. براساس دادههای گوگل، جستجوی نام گینه استوایی از ابتدای هفته به شدت افزایش یافته و در شبکههای اجتماعی کشورهای کنیا، نیجریه و آفریقای جنوبی به موضوع داغ تبدیل شده است.
سرآغاز تحولات در ساختار قدرت
فعالان حقوق بشر تأکید میکنند که گینه استوایی با مشکلات بزرگتری روبرو است و این رسوایی تنها نشانهای از فساد گسترده در سیستم حکومتی است. در کشوری که مطبوعات آزاد وجود ندارد و فعالان سیاسی یا در زندان هستند یا در تبعید، این رویداد میتواند سرآغاز تحولات مهمتری در ساختار قدرت باشد.
وضعیت اقتصادی و سیاسی گینه استوایی
این کشور با جمعیت ۱.۷ میلیون نفری، علیرغم رونق اقتصادی حاصل از منابع نفتی، اکنون با کاهش این ذخایر روبرو است. اگرچه گروه کوچکی ثروت هنگفتی دارند، اکثر مردم در فقر زندگی میکنند. گزارشهای دولت آمریکا، این کشور را به دلیل نقض حقوق بشر، قتلهای خودسرانه و شکنجه مورد انتقاد قرار دادهاست.