حذف پمپئو و هیلی از کابینه ترامپ چه معنایی دارد؟
خداحافظی با نئوکان‌ها
صاحب‌خبر - برخلاف گمانه‌زنی‌ها پیرامون انتخاب مایک پمپئو و نیکی هیلی به‌عنوان دو گزینۀ کلیدی در کابینه جدید دونالد ترامپ، وی در شبکه اجتماعی خود اعلام کرد که از آنها برای پیوستن به دولت جدیدش دعوت نخواهد کرد. این در حالی است که از زمان پیروزی قاطع دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، گمانه‌زنی‌ها درباره حضور مایک پمپئو، وزیر خارجه پیشین در دولت اول او و نیز نیکی هیلی، سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل، به‌عنوان دو گزینه اصلی در کابینه جدید وی قوت گرفته بود. مایک پمپئو و نیکی هیلی هر دو در کارزار انتخاباتی دونالد ترامپ، از وی حمایت کرده بودند. نیکی هیلی به‌رغم داشتن مواضع انتقادی در برابر ترامپ، هفته گذشته تأکید کرد که اگرچه صددرصد با او هم‌راستا و موافق نیست؛ اما به‌طور کامل با کامالا هریس مخالف است. مایک پمپئو نیز به‌عنوان یکی از مهره‌های کلیدی در دولت پیشین ترامپ، توانسته بود به سرعت اعتماد او را در صحنه بین‌المللی جلب کند و از رویکرد دولت ترامپ مبنی بر خروج یک‌جانبه از توافق هسته‌ای برجام با ایران و نزدیکی غیرمنتظره به کره شمالی حمایت کرده بود. البته تغییر تیم برای دولت دوم شاید امری طبیعی باشد و ترامپ هم بخواهد با چهره‌های جدید، سیاست‌های خود را پیش ببرد؛ اما حذف این دو چهره بدنام از آنجا اهمیت می‌یابد که در دولت اول ترامپ از ایران‌ستیزترین سیاستمداران کاخ سفید بودند و مواضع بسیار خصمانه‌ای علیه کشورمان داشتند تا جایی که پمپئو در کتاب خود تحت عنوان «هرگز کوتاه نیا: جنگیدن برای آمریکایی که عاشقش هستم» که پس از خروج زودهنگام از دولت آمریکا با تک‌دوره‌ای شدن ریاست‌جمهوری ترامپ نوشت، اعتراف کرده بود؛ «دو بار پیشنهاد حمله به ایران را به ترامپ دادم.» او در جای دیگری از این کتاب درباره خروج ترامپ از برجام اعتراف می‌کند: «تمام تیم امنیت ملی رئیس‌جمهور («جیم متیس» وزیر دفاع، «رکس تیلرسون» وزیر خارجه و «اچ آر مک‌مستر» مشاور امنیت ملی) معتقد بودند که تصمیم درست، باقی ماندن در این توافق است. متیس و تیلرسون به رئیس‌جمهور می‌گفتند با اینکه توافق، عالی نیست؛ اما باز هم خروج از آن بیش از حد خطرناک و ممکن است به جنگ ختم شود. غریزه من که می‌گفت «هرگز کوتاه نیا» فعال شد. اولین گام برای مقابله با تهدید هسته‌ای ایران، توجه نکردن به تحلیلگران غالبا حامی توافق هسته‌ای در «لنگلی» [مقر سی‌آی‌ای] و ایجاد «مرکز عملیات جمهوری ایرانی[۲]» (IRMC) بود. حتی از آن زمان هم بیش‌تر مطمئن شده بودم که باید از این اشتباه برگردیم و از توافق خارج شویم.» نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل نیز به مواضع مداوم و همیشگی ضد ایرانی خود معروف است. چنانچه او تنها چند روز پس از ورودش به مقر اصلی سازمان ملل در نیویورک به اتهام‌پراکنی نسبت به ایران، مدعی شد: «ایران مجرم اصلی منطقه است.» جنجالی‌ترین اقدام هیلی علیه ایران، دعوت از سفرای کشورها در سازمان ملل و به نمایش گذاشتن بقایای موشکی بود که ادعا کرد حوثی‌ها به ریاض، پایتخت عربستان سعودی شلیک کرده بودند و ایران را به نقض تعهدات بین‌المللی متهم کرد. «ضداسرائیلی» خواندن سازمان ملل متحد همراه با رویکرد تهاجمی او نسبت به ایران از او یک چهره ایران‌ستیز ساخت که حتی دولت ترامپ مجبور به تغییر نماینده خود در سازمان ملل شد و بعد از دو سال از دولت ترامپ، نیکی هیلی استعفا داد. حال اگرچه کنار گذاشته شدن این دو چهره ضدایرانی، تضمینی بر کاهش سیاست‌های ایران‌ستیزانه دولت ترامپ نیست؛ اما این گمانه را ایجاد می‌کند که ممکن است ترامپ تلقی بهتری از قدرت ایران پیدا کرده و قصد عملگرایی داشته باشد.∎