صاحب‌خبر - امیرحسین ثمالی: در یک قانون نانوشته در حوزه‌های علمیه، به کسی که خیلی اهل درس و بحث نیست می‌گویند «روضه‌خوان» و شاید برخی اهل علم نیز چندان خوش نداشته باشند به این صفت شناخته شوند اما جالب است بدانید طلبه‌ای که ادبیات عرب و معالم‌الاصول را به ‌صورت خصوصی نزد آیت‌الله میرزاعلی فلسفی خوانده، سطوح عالی فقه و اصول را محضر فقهایى چون مرحوم آیت‌الله سیدمحمد محقق‌داماد، مرحوم آیت‌الله حاج‌شیخ ابوالفضل نجفى‌خوانسارى و مرحوم آیت‌الله‌العظمی حاج میرزاهاشم آملى رحمت‌الله‌علیهم گذرانده و تقریرات میرزاهاشم را به رشته تحریر درآورده، تا امروز حدود 120 جلد کتاب را (در موضوعات گوناگون تفسیری، عرفانی، حدیثی، تاریخی و...) تألیف کرده که برخی از آنها به 5 زبان دنیا ترجمه شده‌اند و از چند تن از مراجع بزرگ شیعه یعنی آیات عظام میلانى، آخوند همدانى، کمره‌اى، گلپایگانى، سیداحمد خوانسارى، مرعشى نجفى و حضرت امام خمینى صاحب اجازات علمیه و روائیه است، خودش اصرار دارد او را به ‌عنوان «روضه‌خوان» بشناسند! او خود را یک «روضه‌خوان» می‌خواند تا از یک‌ طرف ارتباط وثیق و جداناشدنی خود با دستگاه سیدالشهدا علیه‌السلام را نشان دهد و از طرف دیگر ارتباطش با عموم جامعه هر چه بهتر حفظ شود و مردم احساس نکنند برای دسترسی به این عالم وارسته نیاز به حضور در کلاس‌های تخصصی فقه و اصول و فلسفه دارند. هر اندازه از حلاوت و ملاحت این استاد اخلاق بگوییم، نمی‌توانیم آن را بخوبی توصیف کنیم و هر آن که فقط یک‌بار پای منبر او حاضر شده باشد، بخوبی این خصایص را درک کرده و وابسته به این‌ همه خوبی و حسنه می‌شود. روز پنجشنبه به پاس 6 دهه فعالیت تبلیغی، دینی و اخلاقی استاد حسین انصاریان در تالار وحدت برای او بزرگداشتی برگزار شد که از روسای قوا تا طلاب و مردم کوچه و بازار به تکریم استاد آمدند. به همین مناسبت خالی از لطف نیست چند ویژگی مهم شیخ حسین را به مرور بنشینیم. * زبان ساده و روان نخستین ویژگی هر مبلغ و خطیب توانمند و خلاقی، ساده‌سازی - و نه ابتذال - معارف عمیق و حساس دینی است. چنانکه روزگاری مرحوم آیت‌الله محمدتقی فلسفی توانست با انباشته عظیم علمی خود، ذهن و فکر جوانان عصر پهلوی را مشغول خود سازد و متفکر شهید استاد مطهری نیز با بازخوانی و روان‌سازی منظومه فکری اسلام، توجه روشنفکران و دانشگاهیان را به خود جلب کند، شیخ‌ حسین انصاریان نیز بخوبی از این خصیصه برخوردار است که بتواند معارف و علوم آموخته خود در زمینه‌های تاریخی، تفسیری، حدیثی، ادبیات عرب، فقه و... را برای مخاطبان به صورت شیوا و روان بیان کند و راه جدیدی را برای آنها بگشاید. * توجه به نیازهای مردم در حوزه دین جامعه امروز ما که از رهگذر مدرنیته، عوارض رشد بی‌قاعده شهرنشینی، نابسامانی‌های اقتصادی، آسیب‌های اجتماعی و... در معرض مخاطرات اخلاقی قرار دارد، بشدت تشنه اخلاق ناب اسلامی است که قرن‌ها با آن زندگی کرده و خو گرفته و استاد انصاریان با درکی دقیق از این نیاز، بخش مهمی از منابر و فعالیت خود را در این حوزه متمرکز ساخته است. نگاهی به فعالیت‌های اجتماعی استاد انصاریان از سال‌های پیش از پیروزی انقلاب تا امروز بخوبی گواهی بر این مدعاست، او دهه‌هاست با تبدیل‌ مسجد و کتابخانه هدایت به یک مرکز دینی، بخوبی در متن جامعه قرار گرفته و از کودک و نوجوان تا افراد کهنسال در این مرکز دینی در آمد و شد هستند. استاد انصاریان همان کسی بود که در گرماگرم روزهای پیروزی انقلاب اسلامی، در حالی‌ که بخش مهمی از متدینان دغدغه تخریب محله شهرنو را داشتند، از طرف آیت‌الله شهید قدوسی مأمور ساماندهی اوضاع شد و به اخلاقی‌ترین و روامدارانه‌ترین شکل ممکن ورود کرد و ضمن دعوت کردن زنان روسپی به توبه نصوح، اجازه تندی و برخورد خشن با آنها را نداد و در سکوتی دلنشین، بسیاری از زنان بازمانده را به اسلام و آموزه‌های اخلاقی آن دعوت کرد و پس از خرید تمام خانه‌های آن محله از صاحبان، دستور تخریب خانه‌ها صادر شد. منابر وی آکنده از نکات اخلاقی در حوزه‌های مختلف آداب فردی، ارتباطات اجتماعی، حقوق افراد جامعه نسبت به یکدیگر، حقوق خانواده، اخلاق در سیاست، توصیه به سیاستمداران، توصیه به کسبه و بازاریان و... است که جملگی نشان از تمرکز استاد در این زمینه دارد. شاید بتوان دعاهای خاص استاد در شب‌های قدر در حق اقشاری که کمتر کسی آنها را به یاد دارد (خلبان‌ها، ملوانان، رفتگرها، پرستاران، پزشکان، رانندگان کامیون، گناهکاران، کسانی که حتی علاقه‌ای به حضور در مجالس اهل‌بیت ندارند و...) را نیز جلوه‌ای مهم از اخلاق‌مداری و اقدامات ترویجی ایشان در جامعه دانست. او مانند طبیبی دوار در طول سال در شهرها و شهرستان‌ها حاضر می‌شود و به ‌رغم کهولت سن و بیماری‌، خود را به اقصی ‌نقاط کشور می‌رساند تا حضور خود در متن جامعه را حفظ کرده و همگان را از این معارف بهره‌مند کند. * تبیین مفهوم دقیق اسلام هر آنچه سیاستمداران در ایران و سایر کشورهای اسلامی - بویژه ترکیه - از مفهوم اعتدال در اسلام سوءاستفاده کردند، استاد حسن انصاریان به ‌صورت صحیح از تساهل، تسامح و اعتدال و میانه‌روی در آموزه‌های اخلاقی و دینی سخن گفت و مفهوم تعادل بین خوف و رجا را بدرستی برای عموم مردم ترجمه کرد و اینچنین توضیح داد: «خوف‌ و رجا یا بیم و امید در آیات و روایات ۲ صفت از صفات خوب مؤمنان راستین است. اهل ایمان نه از غضب و عذاب خداوند ایمن می‌شوند و نه از رحمتش مأیوس و ناامید. توازن این بیم و امید که ضامن تکامل و پیشروی آنها در راه خداست، همواره در وجودشان حکم‌فرماست... منظور از اجتماع خوف‌ و رجا بهره‌مندی آدمی از این ۲ ویژگی درونی است به‌ طوری‌ که تعادل درونی خود را به طور مداوم حفظ کند و هرگاه غرور و غفلت دامنگیر او شد، خوف و ترس سراسر وجودش را فراگیرد و هرگاه ناامیدی و افسردگی دامنگیر او شد، رجا و امید به رحمت، دل او را لبریز کند». * حلقه وصل سیاست و اجتماع اما ویژگی جالب - و تا حدودی منحصربه‌فرد - استاد انصاریان، حضور وی در متن حوادث سیاسی و عدم آلودگی به آسیب‌های سیاست است. او که دارای سوابق مبارزاتی در دوران پهلوی است، پس از پیروزی انقلاب نیز همچنان در متن بسیاری از حوادث مهم از جمله جنگ تحمیلی و حضور در جبهه‌ها بود و در عین ‌حال در سالیان متمادی نسبت به کلان‌مسائلی چون لزوم مقابله با استکبار، جنگ نرم و جنگ فرهنگی و بسیاری دیگر از مسائل که صبغه سیاسی دارند، کاملا آگاه بوده و نسبت به آن هشدار داده است. به نظر می‌رسد حتی فراتر از این موارد، می‌توان از استاد انصاریان به‌ عنوان حلقه وصل اجتماع و سیاست نام برد که در بزنگاه‌های مهم و گسست‌های اجتماعی بخوبی نقش‌آفرینی می‌کند. همگان به ‌خاطر دارند پس از اغتشاشات پاییز 1401 و بحران مرگ مهسا امینی، سخنان استاد انصاریان در شب‌های قدر خطاب به دختران و زنان جامعه که اقدام به هنجارشکنی می‌کنند، چه تاثیر گسترده‌ای داشت و در شب‌های بعد قدر چه موجی از دختران و زنان نه چندان محجبه را به مجلس اهل بیت کشاند. آری! استاد شیخ حسین انصاریان در طول 6 دهه فعالیت تبلیغی ـ دینی خود با چنین خصیصه‌های مهمی و همچنین با تعمقی شگرف در آموزه‌های دینی، در جامعه ایران نقش‌آفرینی کرده و میراث گرانبهایی را از خود به جا گذاشته که به نظرم «حضور در اجتماع» توسط یک عالم دین، مهم‌ترین این یادگارهاست.∎​