مدیریت گردشگری به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های مهم در حوزه مدیریت و برنامه‌ریزی، به مطالعه، طراحی، و بهینه‌سازی فعالیت‌های گردشگری می‌پردازد. در دنیای امروز، گردشگری تبدیل به یک صنعت درآمدزا و مؤثر بر توسعه اقتصادی و اجتماعی بسیاری از کشورها شده است. با این حال، توسعه پایدار و موفق گردشگری نیازمند ساختاری علمی و مدیریتی است که بتواند فرصت‌ها و چالش‌های پیش‌روی این حوزه را به‌طور جامع تحلیل و مدیریت کند.
گردشگری یکی از مهمترین صنایع در جهان معاصر به شمار می‌آید و در کشورهای دارای پتانسیل‌های فرهنگی، تاریخی، طبیعی و مذهبی، مانند ایران، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. با این حال، ساختار مدیریت گردشگری در ایران با چالش‌های بسیاری روبه‌رو است که بررسی جامع و دقیق آنها میتواند به سیاست‌گذاران، مدیران و متخصصان کمک شایانی در جهت بهبود و توسعه پایدار این صنعت داشته باشد.
اطلس جامع تحلیل ساختار مدیریت گردشگری یک مرجع علمی جامع است که میتواند به شناسایی و ارائه راهکارهای بهینه‌سازی ساختار مدیریت گردشگری در ایران اشاره کند و در عین حال به بررسی عواملی نظیر سیاست‌گذاری، منابع انسانی، زیرساخت‌ها، و مسائل زیست‌محیطی و اقتصادی در این حوزه می‌پردازد و هدف اصلی، فراهم آوردن یک منبع جامع و به‌روز برای تحلیل ساختار و مدیریت مؤثر گردشگری است. این ابزار به متخصصان، مدیران و سیاست‌گذاران در این حوزه کمک می‌کند تا با دسترسی به اطلاعاتی جامع و نظام‌مند، تصمیمات استراتژیک و هدفمندتری اتخاذ کنند.
گردشگری به‌عنوان صنعتی پویا و چندوجهی، تأثیرات عمیقی بر فرهنگ، اقتصاد و محیط زیست دارد. روندهای سریع فناوری، تغییرات اقلیمی و تحولات اجتماعی و فرهنگی از جمله عواملی هستند که نیاز به آینده‌نگری و نوآوری در مدیریت گردشگری را افزایش داده‌اند. در این میان، نقش آموزش و توسعه به‌عنوان ابزاری موثر در تحقق اهداف مدیریت پایدار و بهینه‌سازی ساختارهای گردشگری اهمیت دارد.
اهمیت آینده‌نگری در مدیریت گردشگری
آینده‌نگری در مدیریت گردشگری شامل تحلیل و شناسایی روندهای موجود و پیش‌بینی تغییرات آتی است که میتواند به تدوین استراتژی‌های مؤثر برای کاهش ریسک‌ها و بهبود عملکرد این صنعت کمک کند. افزایش رقابت، تحول دیجیتال، مسائل زیست‌محیطی و نیاز به نوآوری و خلاقیت، از جمله عواملی هستند که بر لزوم رویکرد آینده‌نگر در مدیریت گردشگری تأکید دارند. با توجه به پیچیدگی این صنعت و تنوع ذینفعان آن، رویکرد آینده‌نگر میتواند به شناسایی و مدیریت بحران‌های احتمالی کمک کند.
۱. اهمیت آموزش مهارتی نیروی انسانی در مدیریت گردشگری
آموزش به عنوان ابزاری موثر برای بهبود توانمندی‌ها و مهارت‌های نیروی انسانی در صنعت گردشگری، نقشی اساسی در ایجاد ساختارهای مدیریتی مؤثر ایفا می‌کند. در سطح جهانی، نیروی انسانی به‌عنوان یکی از منابع اصلی گردشگری به‌شمار می‌آید و کیفیت خدمات ارائه شده به گردشگران به طور مستقیم از مهارت و دانش کارکنان تأثیر می‌پذیرد. آموزش مداوم کارکنان در زمینه‌های مختلفی همچون مدیریت، زبان‌های خارجی، فرهنگ‌شناسی، و فناوریهای نوین میتواند توان رقابتی و کارایی صنعت گردشگری را ارتقا دهد.
۱.۱. آموزش تخصصی و مهارت‌محور
بخش‌های مختلف صنعت گردشگری نیازمند تخصص‌های متفاوتی هستند. به عنوان مثال، کارکنان هتل‌ها، راهنمایان گردشگری، و مدیران آژانس‌های مسافرتی، هر یک به مجموعه‌ای از مهارت‌ها نیاز دارند که با آموزش‌های تخصصی و مهارت‌محور می‌توانند عملکرد بهتری داشته باشند. آموزش‌های تخصصی می‌توانند شامل مواردی مانند مدیریت بحران، امنیت گردشگران، و اصول بازاریابی گردشگری باشند که به افزایش کیفیت خدمات منجر می‌شود.
۱.۲. نوآوری و فناوریهای نوین
در دهه‌های اخیر، فناوری و نوآوری نقش حیاتی در صنعت گردشگری ایفا کرده‌اند. آموزش نیروی انسانی در زمینه فناوریهای نوین، از جمله سیستم‌های رزرو آنلاین، اپلیکیشن‌های موبایلی و هوش مصنوعی، میتواند ساختارهای مدیریتی را با نیازهای جدید همگام سازد و کارایی فرآیندهای اجرایی را بهبود بخشد.
۲. توسعه اقتصادی در صنعت گردشگری
یکی از مهمترین تأثیرات صنعت گردشگری بر جوامع، تأثیر اقتصادی آن است. گردشگری به عنوان یک صنعت درآمدزا میتواند به افزایش درآمد ملی، ایجاد فرصت‌های شغلی، و تقویت صنایع مرتبط کمک کند. با برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های گردشگری، آموزش نیروی انسانی و بازاریابی، می‌توان منابع اقتصادی پایدار و قابل توجهی ایجاد کرد.
۲.۱. اشتغالزایی
صنعت گردشگری به عنوان یکی از بزرگ‌ترین منابع اشتغال در سطح جهانی شناخته می‌شود و با توسعه زیرساخت‌ها و خدمات گردشگری، فرصت‌های شغلی متعددی برای افراد با سطوح مهارتی مختلف ایجاد می‌کند. با آموزش نیروی انسانی و افزایش مهارت‌های مرتبط، می‌توان زمینه‌ای برای بهبود اشتغال و کاهش نرخ بیکاری فراهم کرد.
۲.۲. ارزآوری
ورود گردشگران خارجی به کشور باعث افزایش ارزآوری می‌شود که این امر میتواند به اقتصاد ملی کمک قابل توجهی کند. آموزش نیروی انسانی برای ارائه خدمات با کیفیت و جلب رضایت گردشگران میتواند باعث افزایش تعداد گردشگران خارجی و تقویت جایگاه کشور در بازارهای جهانی گردشگری شود.
۳. توسعه اجتماعی
گردشگری میتواند به تقویت و توسعه اجتماعی جوامع کمک کند و فرصت‌هایی برای ارتقای سطح زندگی، آگاهی فرهنگی و تعامل اجتماعی فراهم آورد. آموزش نیروی انسانی در زمینه آگاهی فرهنگی و اجتماعی، به افزایش ارتباطات بین فرهنگی و ترویج تفاهم میان فرهنگ‌ها کمک می‌کند.
۳.۱. ترویج مشارکت جامعه
مشارکت فعال جامعه محلی در صنعت گردشگری باعث می‌شود تا حس تعلق و مسئولیت نسبت به منابع گردشگری افزایش یابد. با توانمندسازی جامعه محلی و ارائه آموزش‌های مرتبط، می‌توان افراد محلی را در فعالیت‌های گردشگری مشارکت داد و به توسعه پایدار کمک کرد.
۳.۲. ترویج تنوع فرهنگی
گردشگری میتواند ابزاری برای نمایش تنوع فرهنگی و آشنایی با میراث فرهنگی جوامع باشد. آموزش‌های فرهنگی و تربیت نیروی انسانی آشنا با فرهنگ‌های مختلف، میتواند به گردشگران تجربه‌ای اصیل و معنادار ارائه دهد و به حفظ و ترویج فرهنگ بومی کمک کند.
۴. توسعه فرهنگی
صنعت گردشگری به عنوان یکی از بسترهای اصلی تبادل فرهنگی، تاثیرات گسترده‌ای بر توسعه فرهنگی دارد. آموزش نیروی انسانی در زمینه شناخت فرهنگ‌ها، تاریخ، و هنرهای بومی، میتواند به گردشگران تجربه‌ای غنی و معنادار ارائه دهد و در عین حال به تقویت هویت فرهنگی جامعه میزبان کمک کند.
۴.۱. حفظ میراث فرهنگی
آموزش نیروی انسانی در حوزه میراث فرهنگی میتواند به حفظ و احیای میراث معنوی و تاریخی کمک کند و از تخریب یا نابودی آنها جلوگیری کند. با تربیت نیروهای متخصص در زمینه حفاظت از آثار تاریخی و ترویج فرهنگ بومی، می‌توان ارزش‌های فرهنگی را به نسل‌های آینده منتقل کرد.
۴.۲. ترویج گردشگری مسئولانه
آموزش نیروی انسانی به اصول و ارزش‌های گردشگری مسئولانه میتواند به افزایش آگاهی گردشگران و کاهش تاثیرات منفی آنها بر فرهنگ و محیط زیست محلی کمک کند. این نوع گردشگری میتواند نقشی حیاتی در حفظ فرهنگ و طبیعت جوامع بومی داشته باشد.
در راستای درک بهتر از ساختار مدیریت گردشگری و چالش‌های آن در سطح استانی، قصد داریم به تحلیل استان اصفهان بپردازیم. استان اصفهان که از نظر بافت مذهبی و نیروهای وفادار به نظام جمهوری اسلامی شهرت دارد به‌عنوان یکی از مهمترین مقاصد گردشگری در ایران، دارای جاذبه‌های مذهبی، تاریخی، فرهنگی و طبیعی بی‌نظیری است. با بررسی دقیق این استان، می‌توانیم به شناسایی چالش‌ها و فرصت‌های موجود در مدیریت گردشگری آن بپردازیم و راهکارهای بهبود مناسبی را ارائه دهیم. این تحلیل به ما کمک می‌کند تا با درک عمیق‌تری از وضعیت گردشگری در اصفهان، به توسعه پایدار این صنعت و ارتقاء کیفیت تجربه گردشگران دست یابیم.
استان اصفهان به دلیل برخورداری از پتانسیل های متعدد و متنوع تاریخی_فرهنگی می تواند یکی از مقاصد اصلی گردشگری شهری باشد. توسعه گردشگری در اصفهان در اسناد بالادستی نظیر سند راهبردی توسعه اصفهان ۱۴۰۴ و سند توسعه استان اصفهان نیز پیش بینی شده است. با این حال، اصفهان نتوانسته است به حد مطلوب توسعه گردشگری دست یابد. از این رو، هدف اصلی این مبحث، شناسایی مهم ترین مسائلی است که مانع از توسعه گردشگری در اصفهان شده اند. این درحالی است که علیرغم داشتن پتانسیل های بالا برای توسعۀ گردشگری در اصفهان ، همچنان از فرصت های موجود استفاده نمی شود، لذا سعی بر اینست که راهکارهای مناسبی ارائه شود.
۱)منطقه ای: ضرورت عزم تمام سازمان‌ها برای رونق گردشگری
وضعیت اصفهان درخصوص گردشگری خیلی مناسب نیست و این مقدار گردشگری که این شهر دارد جذب می کند نسبت به پتانسیلی که دارد در شأن اصفهان نیست و باید خیلی بیشتر از این مقدار باشد.
راهکار: تمام ارگان های ذی‌ربط چه سیستم اداری، چه خصوصی عزم‌شان جزم شود در خصوص اینکه یک محور به نام گردشگری داریم که باید به صورت یک پروژه، توسعه پیدا کند و هم‌افزاییی شود و اگر قوانینی نیاز به اصلاح داشت سریع تصحیح شود و اگر مقرراتی لازم است تعدیل شود، به این ترتیب همه در این قضیه بصورت تیمی در یک جهت حرکت می‌کردند و اگر قرار است تسهیلاتی درجهت ورود گردشگر خارجی و یا گردشگر داخلی ایرانی به‌وجود بیاید همه را دست در دست یکدیگر بوجود می‌آید؛ اما گاهی شاید مشارکت در رابطه با گردشگری اندک است، درحالی که سخنرانی درباره گردشگری زیاد می شود.
فرصت: استان اصفهان از امکانات و داشته های گردشگری بسیاری برخوردار است و به ویژه اصفهان یکی از مهمترین شهرهای گردشگری دنیا است؛ زیرا دارای ساختار شهری مناسب و زیبا، آثار تاریخی و فرهنگی گوناگون و متنوع، مردم مهمان نواز و سایر ویژگی ها می باشد. به طور کلی در این استان ظرفیت های مناسب گردشگری بسیاری وجود دارد که گردشگران داخلی و خارجی از دیدن آنها لذت خواهند برد
۲)استانی: برندسازی
برخلاف تصور عموم که اصفهان یک شهر شناخته‌شده به جهانیان و گردشگران داخلی است، ما نتوانستیم به‌خوبی میراث ملموس و ناملموس این شهر و استان را به گردشگران معرفی کنیم ازجمله تنوع غذایی، محلات توریستی، آداب‌و رسوم، پوشش و لباس خاص اهالی هنوز مشخص نیست.
راهکار: اگرچه اصفهان برای ما تمام دنیا است ولی آیا واقعا اصفهان نصف جهان است!؟ شعار معروف "اصفهان نصف جهان" بعضاً از نظر گردشگر خارجی معنایی جامع ندارد، بنابراین باید بر روی انتخاب شعار گردشگری و برند گردشگری کار کنیم و باشناخت نمادهای اصفهان، از آن ها به عنوان شعار و برند استفاده کنیم.
فرصت: برندسازی مقصد گردشگری یکی از استراتژی های نسبتاً نوظهور در جذب گردشگران میباشد. این استراتژی، ابزار کارآمد برای بازاریابی مقصدهای گردشگری است زیرا برند، به مقصد گردشگری هویت و شخصیت میدهد و آن را از سایر مقصدهای گردشگری متمایز می سازد
۳)استانی: دینی(زیارتی)
استان اصفهان با وجود اماکن متفاوت برای اغلب ادیان دارای یک ظرفیت ویژه برای توسعه گردشگری مذهبی است، موضوعی که هنوز در فرهنگ گردشگری ما جا نیفتاده است
ظرفیت های گردشگری معنوی و مذهبی با وجود قابلیت های آن در اصفهان، در این استان مورد توجه قرار نگرفته است. جاذبه‌هایی چون امامزاده های تاریخی مانند امامزاده زینبیه، شاهزید و نقاشی های دیواری آن که از دوره قاجار باقی ماند؛ امامزاده اسماعیل با داشتن معماری سلجوقی و مقبره شعیای نبی؛ امامزاده تاریخی احمد و جود مقبره های همسر ظل السلطان و دختر امیرکبیر در آن و وجود سومین قبرستان تاریخی جهان اسلام -تخت فولاد کمترین استفاده از این مراکز برای تقویت گردشگری دینی برده شده است
استان اصفهان دارای ظرفیت‌های بالای گردشگری و زیرساخت‌های مناسب برای توسعه گردشگری مذهبی است، حال آنکه آنچه برآورد می‌شود حاکی از آن است که برنامه جامع، منسجم و تدوین شده‌ای از سوی مسئولان امر برای توسعه گردشگری مذهبی در این استان مشاهده نشده و مسئولان باید بیش از گذشته به این ظرفیت توجه داشته باشند
راهکار: مهمترین اقدام برای توسعه گردشگری مذهبی را می‌توان در سه گام برنامه‌ریزی، اجرا و بازخورد برنامه توسعه گردشگری مذهبی در اصفهان عملیاتی کرد. در تمامی این موارد باید به واقعیات، محدودیت‌ها و ظرفیت جاذبه‌ها توجه کرد.
یکی دیگر از پیش‌شرط‌های لازم برای رونق گردشگری مذهبی اصفهان، مدیریت واحد جاذبه‌های گردشگری است. بعضاً شاهد پراکندگی در مدیریت و بهره‌برداری از جاذبه‌های مقصد اصفهان هستیم. وزارت میراث، شهرداری و بعضی دستگاهها به واسطه قرارگیری سایت‌ها در محدوده فعالیتشان، ازجمله ارگان‌هایی هستند که در این زمینه فعالیت دارند.
اگر مدیریت واحدی وجود نداشته باشد، نمی‌توان سیستماتیک و نظام‌مند عمل کرد. مدیریت واحد اگر وجود داشته باشد، می‌توان تمامی ذینفعان حوزه گردشگری را در یک پلتفرم جمع کرد و با شرح وظایف مشخص به سمت اهداف معین و چشم‌انداز مشخص سوق داد.اگر به این ترتیب عمل کنیم، بازدید از جاذبه‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند.
فرصت: در استان اصفهان حدود ۷۱۸ بقعه متبرکه، امامزاده و آرامگاه و بیش از صدها مسجد تاریخی وجود دارد.
جاذبه های مذهبی اصفهان بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی این شهر زیبا را تشکیل می‌دهند. اصفهان با داشتن مساجد، کلیساها و زیارتگاه‌های تاریخی مانند مسجد جامع عتیق، مسجد شیخ لطف‌الله و کلیسای وانک، به یکی از مقاصد مهم گردشگری مذهبی ایران تبدیل شده است
بر اساس شنیده‌ها اصفهان تقریباً بیش از ۱۳ هزار و ۶۰۰ موقوفه و حدود ۷۱۸ بقاع متبرکه در استان وجود داشته که از این نظر رتبه سوم را داراست.
۴)منطقه‌ای: امنیتی
با توجه به وجود روستای تاریخی ابیانه نطنز و نقاط گردشگری مختلف و متنوع و استراتژیک در نطنز و همچنین حجم بالای ورود گردشگر به خصوص گردشگران خارجی به این شهر، کمیسیون امنیت گردشگری در نطنز تشکیل می‌شود.
با توجه به اینکه خوشبختانه سراسر کشور برای تردد گردشگران ایمن است و خود گردشگران خارجی هم به این مسئله اقرار می‌کنند، این کمیسیون وظیفه دارد تا صلاحیت گردشگران خارجی برای نطنزگردی و توسعه گردشگری را بررسی کند.
شهرستان نطنز از جاذبه های گردشگری متعددی در حوزه های مختلف تاریخی، مذهبی و طبیعی برخوردار است. این شهرستان به‌دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد ظرفیت جذب گردشگر را در تمام فصول سال دارد
ظرفیت گردشگری ویژه‌ای در این منطقه وجود دارد و برخورداری از حدود ۱۸۰۰ اثر تاریخی که ۱۵۰ اثر تاریخی ثبت شده میتواند در جذب گردشگران به شهرستان نطنز در استان اصفهان موثر باشد
۵)منطقه‌ای: کمبود هتل
در اصفهان به‌عنوان یک استان پرجاذبه گردشگری، هتل‌های ۴ و ۵ ستاره به‌اندازه کافی برای اقامت گردشگران خارجی وجود ندارد و بنا بر آمار ارائه‌شده تنها دو هتل پنج ستاره در این شهر وجود دارد. کمبود مراکز اقامتی استاندارد، محدودیت تنوع امکانات اقامتی، محدودیت نظام استانداردسازی اماکن اقامتی، توزیع متناسب اقامتگاه‌ها و تعداد هتل‌های ۴ و ۵ ستاره در استان برای گردشگران خارجی کافی نیست و ضعف مراکز اقامتی استان، تعداد تخت‌های مناسب مورد نیاز گردشگران است
راهکار: ابتدا ایجاد رویکرد مناسب در حوزه سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری و حمایت از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و در گام بعدی کاهش دوایر میان بخشی اداری در فرایندهای سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری و همراهی کردن سرمایه‌گذار برای تحقق بخشی طرح گردشگری. همچنین کاهش ارتباطات مبتنی بر بوروکراسی در فرایندهای تصمیم‌گیری به همراه ارتقای هماهنگی‌های عملکردی بین نهادی را می‌توان ازجمله راهکارهای موردنظر به‌شمار آورد. در ادامه باید به کاهش تداخل فعالیت‌های بین سازمانی با حمایت نهاد متولی اشاره شود که در مرحله بعدازآن تامین و توزیع متناسب زیرساخت‌های حوزه گردشگری در بخش اقامت، حمل‌ونقل و ارتباطات، رویدادها و خدمات مسافرتی نیز ضروری است
فرصت: اصفهان یکی از شهرهای گردشگری ایران است که سالانه میزبان گردشگران بسیاری از شهرها حتی کشورهای دیگر است؛ این شهر در زمینه هتل‌سازی با وجود مدیریت شهری مسئول و سرمایه‌گذاران علاقه‌مند مسیر درستی را در پیش گرفته است. شنیده ها حاکی از آنست که شهرداری؛ سرمایه‌گذاران را با ارائه پروانه رایگان یا دریافت یک درصد از هزینه‌ها و تسهیلاتی که برای مهمان‌پذیرها در نظر گرفته است، تشویق می‌کند، همچنین برای بافت تاریخی نیز مصوبه‌های کارآمدی در نظر گرفته شده است شهرداری برای حمایت از هتل‌سازها، ۹۹ درصد از هزینه پروانه‌های هتل‌سازی را می‌بخشد و تنها یک درصد آن را دریافت می‌کند.
۶)منطقه‌ای: مالیات
اصفهان پس از تهران، به نوعی رُتبه دوم را در تامین درآمدهای مالیاتی دارد اما در دریافت اعتبارات تقریباً رُتبه هفتم دارد. خانه‌های تاریخی بسیاری در استان اصفهان وجود دارد که بدلیل کمبود منابع و اعتبارات در حال تخریب است
راهکار: نگاه سیستم دولت و مجلس به گردشگری باید تغییر کند. این تغییر تفکر بسیاری از مشکلات صنعت گردشگری را حل خواهد کرد. در اصفهان صنعت و کشاورزی تا حدی سخت شده، تنها چیزی که میتواند این استان را نجات دهد، گردشگری و درآمدهای حاصل از آن است که بهترین عایدات و درآمدهای مالیاتی آن، عیناً و مستقیماً با اخذ مجوزهای لازم برای خود اصفهان هزینه شود.
۷)منطقه‌ای: حمل و نقل (قطارسریع‌السیر)
طرح قطار سریع السیر تهران، قم، اصفهان که از سال ۸۹ کلنگ آن به زمین نشسته و حتی دکتر روحانی در سال ۹۳ بار دیگر کلنگ آغاز پروژه را به زمین زد، هنوز بلاتکلیف مانده است. قبلا هم اخباری برای احداث قطار سریع السیر در مسیر مشهد به تهران و بالعکس منتشر شده بود که آن پروژه هم ناکام ماند. پروژه قطار سریع السیر تهران، قم، اصفهان در سال‌های گذشته به دلیل مشکلات اداری، بین دستگاه‌های مختلف دست به دست شده و با سهل انگاری مسئولان مرتبط با آن مواجه شده است.
راهکار: دلیل اینکه این نگرانی از عدم استفاده مردم و یا به نتیجه نرسیدن پروژه تهران - قم - اصفهان وجود دارد به دلیل نگاه پیمانکاری به اجراست. امروزه کشور ما نیاز به نگاه حمل و نقلی دارد و نه نگاه پیمانکاری.
متاسفانه احساس می شود ساختار حمل و نقل ما به نوعی ساختار پیمانکاری است. ساختاری که باید کنار گذارده شود و راه حل این جریان هم استفاده از رویکرد پروژه های BOT است زیرا BOT رویکردش از جهتی توسعه حمل و نقلی است.
راه آهن سریع‌السیر را باید به عنوان یک علم دانست. اتحادیه بین المللی راه آهن در سال ۲۰۱۲ یک کتابچه چاپ کرده است که تجربه راه آهن های دنیا را در این زمینه جمع آوری کرده است. در این کتاب برای احداث راه‌آهن سریع‌السیر از زمانی که فکر احداث این راه آهن به ذهن خطور می کند تا زمان بهره‌برداری ۱۴ مرحله در نظر گرفته شده است. در این مراحل همه مسائل از قبیل محیط زیست و دسترسی ایستگاه و ... همه به تشریح توضیح داده شده است که بهتر است به نکات برجسته آن توجه دقیق شود.
فرصت: قطار سریع‌السیر اصفهان-تهران، توسعه اقتصادی و رونق گردشگری کشور. توجه به ابعاد گوناگون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و گردشگری پروژه قطار سریع‌السیر اصفهان-تهران و تکمیل این طرح در شکل‌گیری باب‌های جدید از جمله توسعه اشتغال، کارآفرینی و درآمدهای پایدار سهم قابل توجهی خواهد داشت.
این پروژه تنها متعلق به اصفهان نیست بلکه یک حلقه واسط برای ارتباط مرکز کشور با جنوب، شمال، شرق و غرب به‌شمار می‌رود که از نظر ابعاد توسعه‌ای آن برای کشور و استان‌ها از اهمیت راهبردی و اقتصادی برخوردار است.
۸)استانی: آب زاینده رود
طرح انتقال آب از خلیج فارس به اصفهان از جمله طرح هایی است که در این بستر رشد کرده است و هزینه های سنگین اقتصادی، زیست محیطی و ... به دنبال خواهد داشت و این در حالی است که اجرای این طرح سنگین شاید برای گروه هایی بسیار خوش بدرخشد و این در حالی است که دفاع از این طرح در مجامع کارشناسی و حتی جوامع دینفع برای استان اصفهان بعضاً سخت است و شاید کمترین مشکل بحران آب این استان را حل نخواهد کرد و آیندگان را نمی توان از قضاوت بر حذر کرد خشکسالی از اصلی‌ترین مشکلات استان اصفهان است بطوری که رودخانه زاینده‌رود به طول بیش از ۴۰۰ کیلومتر در دهه‌های اخیر به دلایلی از جمله برداشت غیرقانونی در بالادست، انتقال آب به حوضه دیگر، تراکم جمعیت و تا حدودی کاهش نسبی بارندگی‌ها، به یک رودخانه با جریان دوره‌ای، تبدیل و در پایین دست در فصول گرم به‌ویژه تابستان با خشکی مواجه شده است
راهکار: حرکت به سمت حل مسئله زاینده رود در گام اول نیازمند تغییر نگرش اساسی به مدیریت جامع منابع آب به حساب می‌آید. در این راستا در قدم اول باید ساختار مدیریت منابع آب در این حوضه آبریز دچار تغییر و تحول بشود. یکی دیگر از راهکارهای اجرایی حل مسئله حوضه آبریز زاینده رود توجه وزارت جهاد کشاورزی به تعیین الگوی کشت متناسب با شرایط و همچنین تغییر شیوه‌های آبیاری است. در حال حاضر کشت سنتی در این مناطق زمینه هدر رفت آب را مهیا می‌کند. به استناد اظهارات بعضی کارشناسان در این حوضه، استقرار مدل‌های آبیاری نوین میتواند میزان مصرف آب را تا ۶۰ درصد کاهش داده و زمینه استفاده بهینه از آب را فراهم نماید
فرصت: جاری بودن آب در زاینده رود در ایام عید نوروز به توسعه گردشگری و نشاط و شادابی اصفهان و افزایش رضایت گردشگران نوروزی کمک می کنداگر زاینده رود در زمان اوج سفر گردشگران باز شود تاثیر زیادی بر جذب گردشگران داخلی و خارجی خواهد داشت اما این در حالی است که جاری شدن آب در زاینده رود در فصل پائیز که فصل کاهش تعداد گردشگران است، علیرغم بعضی مزیت‌ها تأثیر چندانی در ورود گردشگران ندارد.
۹)منطقه‌ای: گردشگری خوراک
در اصفهان اغلب رستورانها به فروش غذاهای اصلی مانند کباب و جوجه کباب تمایل دارند و غذاهای سنتی کمتر در فهرست غذایی آنها یافت می‌شود. اصفهان جزء معدود شهرهایی است که به لحاظ پیش غذا، غذای اصلی، دسر، خورشت ماست، انواع سوپ و آش، نان، انواع نوشیدنی سرد و گرم و ترشیجات تنوع بسیار خوبی دارد و کامل است که می‌توان برای جذب گردشگر داخلی و خارجی روی آن مانور داد. تنوع پایین غذا به عنوان یکی از نقاط ضعف صنعت گردشگری جهانی در استان اصفهان است.
راهکار: راه‌اندازی کسب و کار فرآوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی محسوب می‌شود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن می‌کند. تاکنون در حوزه صنایع غذایی فعالیت‌هایی در سطح شهرستان های اصفهان انجام شده؛ اما همچنان ظرفیت برای افزایش فعالیت وجود دارد. بخش دولتی و خصوصی به توسعه گردشگری خلاق خوراک در شهر اصفهان و سرمایه‌گذاری برای این گونه گردشگری بیشتر توجه و تمرکز کنند. همچنین در قالب تورهای گردشگری خلاق و کارگاه‌های آموزشی آشپزی توسط جامعه محلی جهت مشارکت گردشگران در مراحل آماده سازی خوراک‌های سنتی اصفهان، با سرعت و دقیق راه‌اندازی شود. همچنین بخشی از کارگاه‌های فعال شیرینی‌پزی در شهر اصفهان برای حضور گردشگران جهت مشاهده، آموزش و مشارکت در تولید آماده‌سازی و تورهای انفرادی و گروهی توسط تورگردانان به مقصد اصفهان جهت گردشگری خلاق خوراک و گردشگری غذا و کمک به رونق این‌گونه گردشگری ایجاد شود. برگزاری جشنواره‌های خوراک در محیط‌های مختلف روستایی و شهری اصفهان، اجرای تورهای غذا برای آموزش پخت غذاهای محلی، برگزاری کلاس‌های آشپزی و آموزش نحوه پخت انواع غذاها میتواند به توسعه گردشگری خوراک در استان اصفهان کمک شایانی کند
فرصت: در استان اصفهان از منظر فرهنگ تهیه غذاهای سنتی تنوع بسیاری وجود دارد که از جمله دلیل‌های این تنوع غذایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تنوع در وضعیت جغرافیایی و شرایط جوی خاص به‌عنوان مهمترین عامل در رژیم غذایی هر منطقه
- تنوع قومی، نژادی و خرده فرهنگ‌ها
- تنوع گیاهان دارویی در مناطق مختلف استان
غذاهای سنتی، انواع نوشیدنی‌های سرد و گرم، انواع ترشیجات، دمنوش‌ها، انواع آش‌ها و سوپ‌ها و محصولات لبنی محلی از جمله ظرفیت‌های فرهنگی در راستای تهیه غذاهای محلی در استان اصفهان به‌شمار می‌رود.
در حال حاضر حدود ۳۱ مورد خوراکی و غذا شامل نان سنتی، غذا، شیرینی و آش در استان اصفهان تا پایان سال ۱۳۹۹ در فهرست میراث ناملموس ثبت شده که از آن جمله می‌توان به مهارت پخت کباب در گلپایگان، مهارت پخت غذاهای بریانی و خورش ماست در اصفهان، مهارت تهیه کلوچه سنتی در کاشان، آیین سنتی پخت سمنو نذری در شهرضا، آیین سنتی گلاب‌گیری در کاشان، مهارت کاشت خربزه در گرگاب و آیین تهیه غذای نذری گوشت و نخود در کاشان اشاره کرد
۱۰)منطقه ای: فرودگاه شهیدبهشتی
جذب و پذیرایی سالانه حدود ۲۰ میلیون گردشگر خارجی برنامه‌ای است که درافق چشم‌انداز ایران ترسیم شده است و پیش‌بینی می‌شود بین تقریباً ۱۰ تا ۱۲ میلیون گردشگر شیعه کشورهای اسلامی به ایران سفر کنند و سایر گردشگران از کشورها هدف گردشگری خواهند بود. اما رسیدن به این آمارها نیازمند تکمیل زیرساخت‌های زیادی در حوزه حمل ونقل از جمله فرودگاه‌ها و همچنین تغییر برخی رفتارها و برنامه‌ریزی دقیق‌تر است که میتواند موجب رشد حضور گردشگران به ایران و اصفهان باشد متأسفانه فرودگاه اصفهان از نظر زمین و مساحت، موانعی دارد که از جمله آنها مثلاً برگزاری مناسب فراخوان برای شناسایی پیمانکار در راستای احداث ترمینال جدید و ... شده است. هرچند اصفهان به‌عنوان یکی از قطبهای گردشگری کشور مطرح است اما شرایط فرودگاه اصفهان برای توسعه گردشگری مناسب نیست؛ بنابراین اولین مشکل زیرساختی گسترش گردشگری اصفهان در بخش حمل‌ونقل فرودگاه است. تاکنون چندین بار قرار بوده فرودگاه را توسعه دهند که این موضوع با موانعی روبه‌رو بوده است.
زیرساخت‌های توسعه گردشگری اصفهان ناقص است؛ در حال حاضر هر شهری در جهان معادل جمعیت خود سالانه جذب گردشگر دارد درحالی‌که شهر اصفهان باوجود داشتن تقریباً ۲ میلیون نفر جمعیت، سالانه فقط حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفر جذب گردشگر دارد که حدود ۱۰ درصد سالانه محسوب می‌شود.
راهکار: با توجه به موقعیت فرودگاه بین‌المللی شهید بهشتی به‌عنوان دروازه طلایی شهر تاریخی اصفهان و جایگاه و اهمیت این فرودگاه در صنعت گردشگری استان، نگاه ملی به توسعه آن وجود داشته و طرح‌های متعددی در قالب فرصت‌های سرمایه‌گذاری تعریف شده است. این فرصت‌های سرمایه‌گذاری شامل احداث پارکینگ، سوله خدمات هندلینگ، مجتمع خدمات رفاهی، هتل و ترمینال فرودگاهی، آشیانه تعمیرات و نگهداری هواپیما و نیروگاه خورشیدی، رستوران هوایی با بدنه مستعمل هواپیما، راه‌اندازی آموزشگاه خلبانی، استقرار شرکت هواپیمایی با پایگاه اصلی در اصفهان (Base) و توسعه ترمینال بار هوایی به‌ویژه در بخش واردات و ... است. ارتقاء و تنوع بخشی به منابع درآمدهای غیرهوانوردی احداث مجموعه خدمات رفاهی شامل کارواش، تعویض روغن، تعمیرگاه، جایگاه سوختگیری، احداث رستوران هوایی با بدنه مستعمل هواپیما و همچنین هتل فرودگاهی میتواند به افزایش این درآمدها کمک کند.
فرودگاه شهید بهشتی اصفهان سالانه پذیرای حدود یک و نیم میلیون مسافر است و پیش بینی می شود در آینده ای نزدیک، این تعداد به بیش از سه میلیون مسافر در سال افزایش یابد که این موضوع ضرورت احداث ترمینال فرودگاهی با توجه به نیاز روز و همچنین احداث پارکینگ طبقاتی یا دفنی را دو چندان می‌نماید.
فرصت: موقعیت فرودگاه اصفهان تا جایی از اهمیت ویژه برخوردار است که میتواند با افزایش پروازها و توسعه خدمات و فناوریهای نوین و ایجاد منطقه آزاد شهر فرودگاهی با قابلیت‌های جامع و جدید؛ سالیانه گردشگران زیادی را به استان جذب کند.
۱۱)استانی: فرهنگی
عدم آگاهی گردشگران خارجی از فرهنگ و آداب و رسوم محلی ممکن است منجر به سوءتفاهم شود. از اصلی‌ترین موانع در زمینه جذب توریست، نبود فرهنگ سازی مناسب در اصفهان است.
راهکار: برگزاری دوره‌های آموزشی برای راهنمایان گردشگری و همچنین برنامه‌های آشناکننده با فرهنگ محلی برای گردشگران. به عنوان مثال، در ترکیه، مراکز آموزشی مدرن برای آشنا کردن گردشگران با فرهنگ محلی و آداب و رسوم تاسیس شده است.
فرصت: کلان‌شهر اصفهان، به عنوان شهری که دارای تاریخ و فرهنگ غنی است، پتانسیل میزبانی از رویدادها در مقیاس‌های مختلف محلی تا بین‌المللی را دارد. این شهر میتواند از فرصت برگزاری رویدادها برای جذب گردشــگر، تحریک بازآفرینی بافت‌های فرسوده و توسعه ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود اســتفاده کند.
۱۲)استانی: اقتصادی
اداره کل میراث فرهنگی درآمد قابل توجهی ندارد و به نوعی خودکفا نیست. علاوه بر این موضوع، بودجه‌ای که به اداره کل میراث اختصاص داده می‌شود نیز بسیار ناچیز است. به همین دلیل میراث فرهنگی ناتوان از انجام دقیق تمام وظایفی ست که بر آن محول شده است و به نوعی تحول آفرین نیست.
راهکار: جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای توسعه زیرساخت‌های گردشگری و همچنین ارائه تخفیف‌های ویژه به گردشگران. در مالزی، برای جذب گردشگران بیشتر، طرح‌های تخفیف ویژه و بسته‌های گردشگری مقرون به صرفه ارائه می‌شود
جذب سرمایه گذار خارجی با دادن Ip خارجی
فرصت: صنایع دستی اصفهان، یکی از گنجینه‌های فرهنگی و هنری این شهرستان است که به عنوان یکی از مهمترین مراکز تولید صنایع دستی در ایران شناخته می‌شود. با تاریخچه‌ای بیش از قرن‌ها، این صنایع دستی نه تنها به جامعه محلی، بلکه به کشورهای دیگر نیز معرفی شده‌اند و جایگاه ویژه‌ای در بازارهای ملی و بین‌المللی دارند.
۱۳)استانی: اقلیمی
شرایط جوی اصفهان در فصل تابستان میتواند باعث کاهش تعداد گردشگران شود. دماهای بالا به ویژه در تیر و مرداد ممکن است برای برخی از گردشگران غیرقابل تحمل باشد.
خشک شدن رودخانه زاینده‌رود موجب شده تا ورود گردشگر به این استان نسبت به قبل تقریباً ۳۰ درصد کاهش داشته و این کاهش گردشگر اثرات منفی بر اقتصاد شهر اصفهان بر جای گذاشته است
راهکار: توسعه گردشگری در فصل‌های خنک‌تر (پاییز و زمستان) و ترویج گردشگری شبانه. به عنوان مثال، در استانبول، برای جذب گردشگران در فصل تابستان، رویدادهای شبانه و بازارهای شبانه برگزار می‌شود
فرصت: اصفهان شهری نیمه‌کویری است و تابستان‌های گرمی دارد؛ با این وجود روستاهایی خوش‌آب‌وهوا با طبیعت‌سرسبز و آبشارهایی خروشان در اطراف آن وجود دارند که به‌عنوان مقصد سفرهای یک یا چندروزه برای فرار از گرما شناخته میشوند
۱۴)منطقه ای: شهری
کمبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی مناسب در اصفهان میتواند یکی از مشکلات اصلی گردشگران باشد. نبود سیستم حمل‌ونقل کارآمد ممکن است دسترسی به جاذبه‌های گردشگری را دشوار کند.
هرچند اصفهان به‌عنوان یکی از قطبهای گردشگری کشور مطرح است اما شرایط حمل و نقل زمینی و هوایی برای توسعه گردشگری مناسب نیست؛ بنابراین اولین مشکل زیرساختی گسترش گردشگری اصفهان در بخش حمل‌ونقل زمینی و هوایی آسان و سهل‌الوصول است. که این موضوع با موانعی روبه‌رو بوده است، همچنین سیستم حمل‌ونقل بین‌شهری و درون‌شهری برای گردشگر با ضعف‌های اساسی روبه‌رو است به‌خصوص که راه‌اندازی نشدن قطار سریع‌السیر اصفهان از دیگر مشکلات زیرساختی در بخش حمل‌ونقل این شهر تاریخی و گردشگر پذیر است که باید به آن نگاه اورژانسی و ضروری داشت.
راهکار: توسعه سیستم حمل‌ونقل عمومی با قابلیت هوشمند مانند اتوبوس‌های برقی و تراموا. به عنوان مثال، شهر بارسلونا با توسعه سیستم حمل‌ونقل عمومی کارآمد و مدیریت هوشمند ترافیک، توانسته به جذب گردشگران کمک کند.
۱۵)استانی: اجتماعی
مشکلات اجتماعی نظیر بیکاری و نابرابری اقتصادی میتواند بر تجربیات گردشگران تأثیر بگذارد و احساس رضایت را کاهش دهد. کمبود آمار و اطلاعات واقعی در زمینه عرضه و تقاضای گردشگری
راهکار: ایجاد برنامه‌های اجتماعی برای حمایت از جوامع محلی و ارتقاء سطح زندگی آنان. به عنوان مثال، در شهرهای مختلف، طرح‌های اجتماعی برای ایجاد شغل و درآمدزایی از طریق گردشگری اجرا شده است.
مشارکت مردم در توسعه گردشگری بخشی از یک حرکت جهانی است و به همین دلیل هم در برنامه های جهانی مانند برنامه جامع گردشگری، بر توسعه گردشگری در سطح ناحیه ای و محلی با مشارکت مردم بومی و جامعه محلی تأکید شده است.
فرصت: شهر اصفهان به عنوان یک مقصد گردشگری فرهنگی حائز اهمیت که دارای سایت‌های تاریخی غنی که حتی دارای آثار ثبت جهانی یونسکو است دارای قابلیت‌هایی در زمینه گردشگری خلاق است. چه در بحث صنایع‌دستی که شهر اصفهان درواقع این شهر نیز به شبکه شهرهای خلاق یونسکو پیوسته است و چه در بحث خوراک شناسی که از دیرباز غذاها و شیرینی‌جات شهر اصفهان طرفداران بسیاری داشته و باعث جلب توجه گردشگران این شهر نیز بوده است. بنابراین شهر اصفهان توان و قابلیت‌هایی را برای اجرای تورهای با محوریت گردشگری خلاق در حوزه صنایع‌دستی و غذا و خوراک را داراست و توسعه این نوع گردشگری نه تنها قادر است به توسعه گردشگری پایدار کمک کند بلکه میتواند به جذب گردشگران، اشتغالزایی، افزایش درآمد، ارتقای سطح زندگی جامعه محلی شهر اصفهان یاری رساند
۱۶)استانی: محیط زیستی
مشکلات زیست‌محیطی نظیر آلودگی هوادر اصفهان میتواند تجربه گردشگران را تحت تأثیر قرار دهد. به ویژه در فصولی که آلودگی بیشتر است.
اصفهان، این روزها با چالشی جدی روبرو است به نام آلودگی هوا. وضعیت آلودگی هوا در این کلان‌شهر به حدی رسیده که برای بسیاری از شهروندان به یک امر عادی تبدیل شده است، در حالی که اثرات مخرب آن بر سلامت عمومی همچنان به شدت نگران‌کننده است و باید اصفهان به‌طور برجسته در تقویم محیط زیستی قرار گرفته و به عنوان چهره توسعه متوازن کشور به شکل ویژه نمایان شود و به بهترین الگوی توسعه محیط زیستی تبدیل شود.
راهکار: توسعه برنامه‌های نوین مدیریت پسماند و افزایش آگاهی‌های زیست‌محیطی در میان گردشگران. به عنوان مثال، در ایسلند، با برگزاری کمپین‌های آموزشی برای گردشگران و استفاده از فناوریهای جدید مدیریت پسماند، به حفاظت از محیط زیست پرداخته شده است.
۱۷)استانی: علمی
کمبود نیروی کار متخصص در حوزه گردشگری و خدمات هتلداری میتواند یکی از چالش‌های اصلی در اصفهان باشد.
یکی از مهمترین خلاءهای آموزشی، در مورد فعالان مستقیم حوزه گردشگری، یعنی نیروهای خدماتی یا عملیاتی، بازاریان و تولیدی‌ها احساس می‌شود. نیروهای خدماتی و عملیاتی، همچون رانندگان وسایل نقلیه عمومی، کارمندان و کارگران پایانه های مسافرتی و فرودگاه ها و پرسنل رستورانها و هتل‌ها، از جمله فعالان مستقیم حوزه گردشگری محسوب میشوند که با وجود نقش مهمی که در توسعه گردشگری ایفا می کنند، اما توانمندسازی حرفه ای آنان از نظر آموزش های تخصصی، همواره مورد غفلت واقع شده است برای پذیرایی از گردشگر خارجی با کمبود نیروی انسانی فعال و متخصص روبه‌رو هستیم هرچند تعداد زیادی دانشگاه و محیط‌های آموزشی در این زمینه، وجود دارد اما به دلیل فقدان برنامه‌ریزی، آموزش نوین و کاربردی برای تربیت و توسعه نیروهای انسانی در حوزه تورگردانان و خدمات پذیرش، اقامت، آشپز، گارسن و... انجام نمی‌گیرد
راهکار: ایجاد مراکز آموزشی و دوره‌های تخصصی برای تربیت و توسعه نیروی انسانی ماهر در صنعت گردشگری. به عنوان مثال، در کشور سوئیس، مراکز آموزش گردشگری حرفه‌ای برای تربیت متخصصان گردشگری تأسیس شده است. بر اساس سنت و استانداردهای بالا، آموزش عالی سوئیس در زمینه گردشگری و مهمان نوازی در بین بهترین ها در جهان قرار دارد
فرصت: مدارس عالی مهارت؛ الگوی جدید آموزش‌های مهارتی است که در فضای دانشگاه آزاد شکل گرفت تا ضمن ارتقای آموزش‌های کاربردی و توانمندسازی دانشجویان، آنها را برای راه‌اندازی کسب‌وکار با تکیه بر مدل‌های نوآوری اجتماعی آماده کند. حدود بیش از ۲۰۰ مدرسه با این عنوان در حوزه‌های مختلف تاکنون شکل گرفته است و تازه‌ترین آن مدرسه عالی مهارتی گردشگری و هتلداری محسوب می‌شود
۱۸)استانی: تاریخی
برخی از بناهای تاریخی اصفهان نیاز به مرمت و حفاظت دارند و عدم توجه کافی به این موضوع میتواند بر جذابیت گردشگری تأثیر بگذارد. وضعیت اصفهان در زمینه آثار تاریخی و حفاظت از آنها خوب نیست و این موضوع را امروز همه می‌دانند، از یک سو خشکسالی و فرونشست و از سوی دیگر عدم حفاظت و مرمت‌های پُر ایراد، بلای جان بناهایی شده که اغلب آنها در جهان نظیر ندارند
راهکار: افزایش سرمایه‌گذاری در مرمت و نگهداری بناهای تاریخی و فرهنگی. به عنوان مثال، در ایتالیا، طرح‌های حفاظت از بناهای تاریخی با همکاری دولت و بخش خصوصی انجام می‌شود
فرصت: بافت‌های تاریخی نه تنها یک میراث ملموس هستند، بلکه به عنوان اسناد زنده‌ای از تمدن‌های گذشته، اطلاعات ارزشمندی را به نمایش می‌گذارند. بافت‌های شهری، با ترکیب معماری تاریخی و مدرن، نشانگر پیوندی عمیق بین خلاقیت بشری و طبیعت است.
استان اصفهان، با داشتن تقریباً بیش از ۲۰ هزار اثر تاریخی، به عنوان یکی از مراکز اصلی گردشگری ایران شناخته می‌شود. بیش از ۶۰ درصد این آثار در بافت تاریخی اصفهان قرار دارند. در بسیاری از کشورهای جهان، به ویژه کشورهای همسایه مانند ترکیه، بخش اعظم درآمدهای گردشگری به این بخش اختصاص دارد. بافت‌های تاریخی، به دلیل بازتاب هویت و فرهنگ، جذابیت زیادی برای گردشگران ایجاد می‌کنند
۱۹)استانی: تکنولوژیک
چالش: عدم استفاده کافی از فناوریهای نوین در صنعت گردشگری، مانند سیستم‌های هوشمند رزرو و مدیریت هوشمند ترافیک میتواند بر تجربه گردشگران تأثیر منفی بگذارد. استان اصفهان به عنوان یکی از قطبهای گردشگری کشور و همچنین سهم حدود ۸/۷درصدی این استان در توسعه فناوری دیجیتال، میتواند نقش قابل توجهی را در توسعه ایفا نماید. با توجه به مقدمه مذکور مناطق روستایی استان اصفهان که دارای ظرفیت و قابلیت گردشگری می باشند آنگونه که باید و شاید از این فرصت خود کاربرد ننموده و ساکنان این نواحی با مشکلات زیادی روبرو بوده، حال فناوریهای اطلاعاتی-ارتباطی کاملاً هوشمند به عنوان مولفه ای تاثیرگذار در جهت معرفی، شناسایی، گسترش و توسعه گردشگری این نواحی میتواند مثمر ثمر واقع گردد
راهکار: پیاده‌سازی فناوریهای نوین در صنعت گردشگری، از جمله اپلیکیشن‌های موبایل برای رزرو و مشاوره و خدمات چندمنظوره مدرن. به عنوان مثال، بعضی از شهرهای بزرگ دنیا از اپلیکیشن‌های گردشگری نوین برای ارائه خدمات بهتر به گردشگران استفاده می‌کنند.
استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، ابزاری قدرتمند برای بهبود هماهنگی در صنعت گردشگری است. اجرای سیستم‌های مدیریت مرکزی، سیستم‌های رزرواسیون آنلاین، استفاده از نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌های موبایل و دیگر فناوریهای مشابه، برقراری ارتباط سریع و مؤثر بین ارکان مختلف و بهبود هماهنگی در ارائه خدمات نوین را فراهم می‌کند
با استفاده از روش های نمونه گیری طبقه بندی شده و آسان، ۱۴۸۴ گردشگر بین المللی بازدید کننده از هنگ کنگ در نظرسنجی شرکت کردند. نتایج نشان میدهد که از میان شش ویژگی STA، ویژگی‌های سیستم‌های اطلاعاتی هوشمند، گشت‌وگذار هوشمند، سیستم‌های تجارت الکترونیک و پیش‌بینی هوشمند تأثیر مثبتی بر تصویر مقصد درک شده گردشگران داشتند. در نتیجه، تصویر درک شده از مقصد گردشگران به طور مثبت قصد رفتاری آنها را افزایش می دهد.
فرصت: فناوریهای نوین در هتل‌های اصفهان، به‌ویژه هتل‌های آرماندیس و صوفی خدمت‌رسانی را بسیار ساده‌تر کرده است. هتل‌های اصفهان برای بهبود تجربه اقامت مهمانان و افزایش رقابت‌پذیری، از فناوریهای مختلفی مانند سیستم‌های رزرواسیون آنلاین، کارت‌های هوشمند، اینترنت پرسرعت، تلویزیون‌های هوشمند و اپلیکیشن‌های موبایل استفاده می‌کنند.
مزایای این فناوری‌ها شامل افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها، بهبود رضایت مشتری و شخصی‌سازی خدمات است. همچنین هتل‌های اصفهان به سمت استفاده از فناوریهای نوین حرکت کرده‌اند
۲۰)منطقه ای: روستایی
گردشگری روستایی در اصفهان هنوز به طور کامل توسعه نیافته است و بسیاری از روستاها از این پتانسیل بی‌بهره مانده‌اند.
راهکار: توسعه زیرساخت‌ها و تسهیلات گردشگری در روستاها و ایجاد تورهای بوم‌گردی. به عنوان مثال، در هند، برنامه‌هایی برای توسعه گردشگری روستایی با هدف افزایش درآمد محلی وجود دارد
فرصت: نزدیک به ۲ هزار روستا در پهنه نصف جهان وجود دارد که برخورداری از تنوع قومی، فرهنگی، اقلیمی و آیینی به همراه جاذبه‌های طبیعی و گردشگری آنها به‌ویژه در مناطق شرق و غرب افق وسیعی را در بخش بوم‌گردی این استان پدیدار کرده است. استان اصفهان با حدود ۴۴۴ واحد بوم‌گردی دارای رتبه نخست در این زمینه در کشور است که حدود ۲۳۰ واحد دارای پروانه بهره‌برداری و سایر آنها در حال مرمت و گذراندن مراحل تاییدیه هستند. این واحدها تاکنون برای حدود ۲ هزار و ۵۰۰ نفر اشتغالزایی کردند که از میان آنها، حدود ۲۶۳ واحد در روستاهاست. بیشتر واحدهای بوم‌گردی اصفهان در شرق استان در شهرستان‌های خور و بیابانک، نایین، اردستان، کاشان، آران و بیدگل و اصفهان است. در این میان خورو بیابانک با حدود ۷۵ اقامتگاه، بیشترین تعداد واحدهای بوم‌گردی استان را در خود دارد.
تحلیل آمار گردشگران خارجی استفاده‌کننده از هتل‌ها
آمار ارائه‌شده درباره تعداد گردشگران خارجی که از هتل‌ها استفاده کرده‌اند، نمایانگر روندهای جالبی در صنعت گردشگری ایران در سال‌های مختلف است. این اطلاعات می‌توانند به درک بهتر از تأثیرات متغیرهای مختلف، از جمله شرایط اقتصادی، اجتماعی و به ویژه شیوع بیماری‌ها، بر گردشگری کمک کنند.
۱. روند کلی تعداد گردشگران:
در سال ۱۳۸۵، تعداد گردشگران خارجی ۴۲,۸۴۱ نفر بوده که نشان‌دهنده شروع نسبتاً محدود گردشگری خارجی در اصفهان است.
این تعداد در ۱۳۹۰ به ۳۹,۹۴۳ نفر کاهش می‌یابد. کاهش تعداد گردشگران ممکن است به عواملی چون شرایط اقتصادی و سیاسی کشور مربوط باشد.
اما در ۱۳۹۵، شاهد یک جهش چشمگیر در تعداد گردشگران با ۳۸۱,۹۳۳ نفر هستیم. این افزایش میتواند ناشی از بهبود روابط بین‌المللی و تبلیغات گردشگری باشد.
۲. تأثیر بیماری کرونا:
در سال ۱۳۹۹، به دلیل شیوع بیماری کرونا و محدودیت‌های سفر، تعداد گردشگران به شدت کاهش یافته و به ۱۶,۴۳۰ نفر می‌رسد. این کاهش چشمگیر تأثیرات منفی کرونا بر صنعت گردشگری را به خوبی نمایان می‌کند.
در سال ۱۴۰۰، تعداد گردشگران به ۳۹,۲۷۵ نفر افزایش می‌یابد که نشان‌دهنده آغاز تدریجی بهبود اوضاع و بازگشایی محدود سفرها است.
۳. تحلیل ماهانه سال ۱۴۰۱:
در سال ۱۴۰۱، تعداد گردشگران خارجی به ۷۷,۴۲۱ نفر می‌رسد. این افزایش بیانگر بازگشت تدریجی گردشگران به ایران پس از دوران کرونا است.
بررسی آمار ماهانه در سال ۱۴۰۱ نشان‌دهنده نوساناتی در تعداد گردشگران است:
فروردین: ۴,۳۳۰ نفر
اردیبهشت: ۸,۶۰۰ نفر
خرداد: ۷,۳۵۵ نفر
تیر: ۸,۰۵۳ نفر
مرداد: ۷,۹۴۸ نفر
شهریور: ۷,۹۹۵ نفر
مهر: ۹,۵۷۰ نفر
آبان: ۶,۸۳۰ نفر
آذر: ۳,۱۹۸ نفر
دی: ۳,۶۳۳ نفر
بهمن: ۴,۵۵۵ نفر
اسفند: ۵,۳۵۴ نفر
۴. تحلیل روند ماهانه:
نوسانات فصلی: آمار ماهانه نشان‌دهنده نوسانات قابل توجهی است. به‌طور کلی، بیشترین تعداد گردشگران در ماه‌های مهر و اردیبهشت مشاهده می‌شود که ممکن است به دلیل مناسبت‌ها یا رویدادهای خاص فرهنگی و جشن‌ها باشد.
کاهش در فصل پاییز: در ماه‌های پاییز، به ویژه آذر، تعداد گردشگران به شدت کاهش می‌یابد که ممکن است به دلایل آب و هوایی و یا شیوع مجدد ویروس کرونا مربوط باشد.
در پایان آمار گردشگران خارجی استفاده‌کننده از هتل‌ها نمایانگر تأثیرات عمیق شرایط اقتصادی، اجتماعی و به ویژه بحران‌های جهانی بر صنعت گردشگری ایران است. با وجود چالش‌هایی که به دلیل شیوع بیماری کرونا به وجود آمد، به نظر می‌رسد صنعت گردشگری به تدریج در حال احیاء و بازگشت به وضعیت قبل از کرونا است. این اطلاعات می‌توانند به سیاست‌گذاران و مدیران صنعت گردشگری در برنامه‌ریزی برای جذب بیشتر گردشگران و بهبود خدمات کمک کنند.
جمع‌بندی:
آینده‌نگری در مدیریت گردشگری با تمرکز بر آموزش مهارتی و جامع نیروی انسانی و توسعه‌ی چندبُعدی آن میتواند به صنعت گردشگری کمک کند تا نه‌تنها به عنوان یک صنعت درآمدزا، بلکه به عنوان یک ابزار فرهنگی و اجتماعی نیز در خدمت جامعه باشد. آموزش نیروی انسانی و سرمایه‌گذاری در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، میتواند ساختاری پایدار و کارآمد برای مدیریت گردشگری ایجاد کند که به نیازهای روزافزون گردشگران پاسخ دهد و در عین حال به تقویت و توسعه پایدار جوامع محلی کمک نماید.
توسعه پایدار و موفق گردشگری، همچنان که اشاره شد؛ نیازمند شناخت دقیق ساختاری علمی اجرائی است که مدیران مرتبط باید با بهره‌گیری از اطلاعات جامع، نظام‌مند ضمن تحلیل دقیق آنها، تصمیمات راهبردی و هدفمندی را برای تحقق اهداف توسعه پایدار و پیشرفت ماندگار، اتخاذ نمایند و الگوسازی مدیریتی با قابلیت تعمیم پذیری جامع و آینده‌نگرانه داشته باشند.