گروه سلامت: دردناک بودن پوست سر میتواند چند دلیل داشته باشد، از جمله عوارض پوستی، سردرد، عفونتها و غیره. پوست سر دارای رگهای خونی فراوان، پایانههای عصبی و فولیکولهای مو در زیر پوست است که همه اینها باعث میشوند ناحیهای حساس برای درد باشد.
∎
به گزارش بهداشت نیوز، میزان حساسیت پوست سر بسته به علت اصلی میتواند خفیف تا شدید باشد و ممکن است احساس دردی که دارید بهصورت تحریک، خارش، درد کوبنده و یا احساس سوزش تجربه شود.خوشبختانه راهکارهای خانگی بدون نیاز به نسخه و تجویزی زیادی وجود دارند که میتوانند این درد و ناراحتی را برطرف کنند. درمان درد پوست سر بستگی به علت آن دارد.
۷ دلیل برای اینکه پوست سر شما درد میکند
درماتیت
انواع التهابات خفیف پوستی اغلب بهطورکلی درماتیت نامیده میشوند که با خارش و خشکی و التهاب قسمتهایی از پوست مانند راش همراهاند. درماتیتها میتوانند هر جایی در بدن ظاهر شوند، از جمله صورت و پوست سر و در این ناحیه درد یا ناراحتی میتوانند ایجاد کنند.درماتیت ناشی از علتهای گوناگون است، مثلاً ژنتیک، سیستم ایمنی بیشفعال، آلرژنها و یا مواد تحریککننده. بهعنوانمثال، ترکیبی به نام paraphenylenediamine معمولاً در رنگ مو به کار میرود که میتواند سبب درماتیت تماسی آلرژیک روی پوست سر شود.اگر پوست سرتان دردناک یا تحریک شده و یا ملتهب است و به نظر میرسد ناشی از درماتیت باشد باید به پزشک مراجعه کنید تا درمان مناسب تجویز شود.
فشار ناشی از استایل مو
بعضی از مدلهای مو میتوانند پوست سر را دردناک کنند. بهویژه، مدلهایی که موها را زیاد میکشند میتوانند باعث التهاب رگها و فولیکولهای موی سر شوند.دماسبی سفت و بالا، دمموشی یا خرگوشی بستن موها و یا هر مدل دیگری که موها را بهشدت میکشند به فولیکولهای مو آسیب زده و علاوه بر درد در پوست سر، ریزش مو نیز ایجاد میکنند. این نوع ریزش مو، آلوپسی کششی نام دارد که باعث نازک و ضعیفشدن تدریجی مو در قسمتهایی میشود که اغلب سفت کشیده یا بسته میشود.اگر شل بستن موها یا آزاد گذاشتن آنها باز هم درد پوست سرتان را کاهش نداد یا اگر متوجه ریزش ناگهانی موهایتان شدید باید به پزشک مراجعه کنید.
سردرد و عوارض نورولوژیکی
سردرد و اختلالات نورولوژیکی مانند میگرن میتوانند باعث درد پوست سر نیز بشوند.
سردرد تنشی معمولاً بهصورت دردی مبهم در اطراف شقیقهها احساس میشود و زمانی ایجاد میشود که عضلات گردن و پوست سر بهشدت کشیده و منقبض میشوند. برای برخی افراد، این درد در پوست سر بیشتر از دیگر قسمتهای سر احساس میشود.
همچنین برای افرادی که میگرن مزمن دارند تجربهٔ آلودینیا یا بیشفعالی عصبی اتفاقی شایع است. در آلودینیا، سیگنالهای پایانههای عصبی باعث میشوند پوست سر به طور غیرمعمولی در واکنش به یک سری کارهای عادی دردناک شود، مثلاً برس زدن موها یا کلاه گذاشتن. درد شدید در پوست سر میتواند ناشی از نورالژی اکسیپیتال نیز باشد که در آن عصبهای روی پوست سر، آسیبدیده و ملتهب میشوند.هر گونه تغییری در الگوی سردردها یا بدتر شدن سردردها نشانه این است که باید به پزشک مراجعه کنید.
پسوریازیس پوست سر
بیشتر افرادی که پسوریازیس دارند دچار پسوریازیس پوست سر نیز میشوند که با خارش و خشکی و پوستهشدن پوست سر همراه است.در پسوریازیس، سیستم ایمنی اشتباها به سلولهای سالم بدن حمله کرده و التهاب ایجاد میکند. پسوریازیس پوست سر معمولاً بسیار خارشدار است و اگر پوست سر در اثر خاراندن زیاد خراشیده شود میتواند خونریزی بدهد. احساس سوزش و درد در پوست سر در پسوریازیس پوست سر شایع است.سعی کنید از محرکهایی مانند استرس و فشار، آبوهوای سرد یا خشکی موها اجتناب کنید. اگر رویکردهای پیشگیرانه تأثیری نداشتند برای درمان به پزشک مراجعه کنید.
عفونت
درد پوست سر میتواند ناشی از یک عفونت قارچی یا باکتریایی در پوست باشد. فولیکولهای پوست سر ممکن است آلوده به باکتریهایی شوند (مثلاً در اثر شیوکردنهای مکرر یا استفاده از کلاههای تنگ)، خصوصاً در هوای مرطوب. به این اتفاق فولیکولیت گفته میشود و میتواند پوست سر را دردناک و خارشدار و حساس کند و یا حلقهای قرمز در اطراف فولیکول تشکیل دهد.عفونتهای قارچی روی پوست سر مثل کرم حلقهای منجر به تاسی یکتکه یا چندتکه روی سر میشوند که ناراحتکننده و دردناک و البته مُسری است. در این شرایط نباید از حوله و شانه مشترک استفاده کنید تا قارچ منتقل نشود.داروهای ضدقارچ و آنتیبیوتیکها معمولاً برای درمان این عفونتها استفاده میشوند؛ بنابراین اگر درد و تحریکات برطرف نشدند باید به پزشک مراجعه کنید.
ریزش مو
گاهی دردناک شدن پوست سر همراه با انواعی از ریزش مو اتفاق میافتد. تحقیقات نشان میدهد افرادی که دچار تلوژن افلوویوم (ریزش موی ناشی از استرس زیاد) و آلوپسی آرهآتا میشوند اغلب حساسشدن پوست سر را بهعنوان یک علامت تجربه میکنند.برای تشخیص علت اصلی ریزش مو و درد پوست سر باید از پزشک کمک بخواهید.
آفتابسوختگی
درست است که بیشتر قسمتهای پوست سر شما با پوشیده شده است؛ اما باز هم خورشید میتواند مستقیماً به پوست سرتان بتابد و باعث درد و التهاب ناشی از آفتابسوختگی شود. آفتابسوختگی در پوست سر حتی با مدتزمان کوتاهی قرارگرفتن در معرض UV و حتی در زمستان هم میتواند رخ دهد.یک آفتابسوختگی خفیف در پوست سر معمولاً در خانه مداوا میشود و کلاً میتوانید با استفاده از کلاه و ضدآفتاب از این اتفاق پیشگیری کنید. اما اگر تب و لرز داشتید یا دردتان بدتر شد و یا تاول دیدید زودتر به پزشک مراجعه کنید.
درمان درد پوست سر
درمان درد پوست سر بستگی به علت اصلی آن دارد. اما با راهکارهای خانگی هم میتوانید این درد را تسکین دهید:
. استفاده از شامپوی آنتیباکتریال برای رفع راشهای خفیف یا پوسته.
. استفاده از محصولات حاوی ضدخارش و حاوی سالیسیلیک اسید برای کنترل خارش و التهاب.
. اجتناب از تماس با محرکها برای دردهای ناشی از درماتیتها یا پسوریازیس.
. انجام یک ماساژ ملایم روی پوست سر با نوک انگشتان یا ماساژور سر جهت تسکین سردرد تنشی و بهبود گردش خون در پوست سر.
. استفاده از پکهای سرد یا پدهای گرمایی برای تسکین موقت التهاب و ناراحتی.
. شل بستن یا باز گذاشتن موها تا ساقههای مو و فولیکولها استراحت کنند.
چگونه به سلامت پوست سر خود کمک کنید؟
. پوست سرتان را نخراشید تا ریسک تحریک و خونریزی و ریزش مو کم شود.
. از شامپوی ملایم استفاده کنید و موها را سفت نبندید. کمتر از سشوار و ابزارهای حرارتی برای استایل مو استفاده کنید.
. استرس خود را کاهش دهید. استرس میتواند عوارضی مانند پسوریازیس را بدتر کند. تمرینات کشش عضلات گردن و شانه را انجام دهید تا جلوی سردردهای تنشی را بگیرید.
. از پوست سرتان در برابر آفتاب محافظت کنید. کلاه بگذارید و یا از ضدآفتابهای اسپری یا پودری که مخصوص پوست سر هستند استفاده کنید.
. هر محصول مخصوص موی جدید را اول تست کنید تا مطمئن شوید پوست سرتان به آن حساسیت نشان نمیدهد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
بعضی از موارد درد پوست سر خودبهخود برطرف میشوند. اما اگر این درد طولانی شد بهتر است به پزشک مراجعه کنید.پزشک سؤالهایی از شما میپرسد، سابقه پزشکیتان را مرور میکند و ناحیه پوست سرتان را معاینه میکند. شاید پزشک تشخیص دهد نمونهبرداری از پوست سر لازم است تا از جهت وجود پاتوژنهایی وضعیت شما بررسی شود. شاید هم دستور آزمایش خون یا تست تصویری دهد تا عوارض یا اختلالات نورولوژیکی احتمالی شناسایی شوند.
بر اساس نتایج بهدستآمده، پزشک درمان مناسب را تجویز خواهد کرد.مثلاً ممکن است برای درماتیت، شامپو یا یک کرم موضعی به شما توصیه کند. همچنین پزشک میتواند تاول روی پوست سرتان را تخلیه کند.عفونتها معمولاً نیاز به آنتیبیوتیکهای خوراکی یا موضعی دارند. شاید هم کورتیکواستروئید موضعی برای تسکین التهاب و علائم مرتبط تجویز شود.
برای عوارض پوستی مانند پسوریازیس پوست سر، ترکیبی از داروهای خوراکی و موضعی تجویز میشود. درمانهای تزریقی یا لایت تراپی نیز از درمانهای احتمالیاند.عوارض نورولوژیکی مانند میگرن نیز دارای طیف گستردهای از درمانها هستند، از جمله داروهایی برای کاهش تکرار سردردها و پیشگیری از حملات میگرن.
درماتیت
انواع التهابات خفیف پوستی اغلب بهطورکلی درماتیت نامیده میشوند که با خارش و خشکی و التهاب قسمتهایی از پوست مانند راش همراهاند. درماتیتها میتوانند هر جایی در بدن ظاهر شوند، از جمله صورت و پوست سر و در این ناحیه درد یا ناراحتی میتوانند ایجاد کنند.درماتیت ناشی از علتهای گوناگون است، مثلاً ژنتیک، سیستم ایمنی بیشفعال، آلرژنها و یا مواد تحریککننده. بهعنوانمثال، ترکیبی به نام paraphenylenediamine معمولاً در رنگ مو به کار میرود که میتواند سبب درماتیت تماسی آلرژیک روی پوست سر شود.اگر پوست سرتان دردناک یا تحریک شده و یا ملتهب است و به نظر میرسد ناشی از درماتیت باشد باید به پزشک مراجعه کنید تا درمان مناسب تجویز شود.
فشار ناشی از استایل مو
بعضی از مدلهای مو میتوانند پوست سر را دردناک کنند. بهویژه، مدلهایی که موها را زیاد میکشند میتوانند باعث التهاب رگها و فولیکولهای موی سر شوند.دماسبی سفت و بالا، دمموشی یا خرگوشی بستن موها و یا هر مدل دیگری که موها را بهشدت میکشند به فولیکولهای مو آسیب زده و علاوه بر درد در پوست سر، ریزش مو نیز ایجاد میکنند. این نوع ریزش مو، آلوپسی کششی نام دارد که باعث نازک و ضعیفشدن تدریجی مو در قسمتهایی میشود که اغلب سفت کشیده یا بسته میشود.اگر شل بستن موها یا آزاد گذاشتن آنها باز هم درد پوست سرتان را کاهش نداد یا اگر متوجه ریزش ناگهانی موهایتان شدید باید به پزشک مراجعه کنید.
سردرد و عوارض نورولوژیکی
سردرد و اختلالات نورولوژیکی مانند میگرن میتوانند باعث درد پوست سر نیز بشوند.
سردرد تنشی معمولاً بهصورت دردی مبهم در اطراف شقیقهها احساس میشود و زمانی ایجاد میشود که عضلات گردن و پوست سر بهشدت کشیده و منقبض میشوند. برای برخی افراد، این درد در پوست سر بیشتر از دیگر قسمتهای سر احساس میشود.
همچنین برای افرادی که میگرن مزمن دارند تجربهٔ آلودینیا یا بیشفعالی عصبی اتفاقی شایع است. در آلودینیا، سیگنالهای پایانههای عصبی باعث میشوند پوست سر به طور غیرمعمولی در واکنش به یک سری کارهای عادی دردناک شود، مثلاً برس زدن موها یا کلاه گذاشتن. درد شدید در پوست سر میتواند ناشی از نورالژی اکسیپیتال نیز باشد که در آن عصبهای روی پوست سر، آسیبدیده و ملتهب میشوند.هر گونه تغییری در الگوی سردردها یا بدتر شدن سردردها نشانه این است که باید به پزشک مراجعه کنید.
پسوریازیس پوست سر
بیشتر افرادی که پسوریازیس دارند دچار پسوریازیس پوست سر نیز میشوند که با خارش و خشکی و پوستهشدن پوست سر همراه است.در پسوریازیس، سیستم ایمنی اشتباها به سلولهای سالم بدن حمله کرده و التهاب ایجاد میکند. پسوریازیس پوست سر معمولاً بسیار خارشدار است و اگر پوست سر در اثر خاراندن زیاد خراشیده شود میتواند خونریزی بدهد. احساس سوزش و درد در پوست سر در پسوریازیس پوست سر شایع است.سعی کنید از محرکهایی مانند استرس و فشار، آبوهوای سرد یا خشکی موها اجتناب کنید. اگر رویکردهای پیشگیرانه تأثیری نداشتند برای درمان به پزشک مراجعه کنید.
عفونت
درد پوست سر میتواند ناشی از یک عفونت قارچی یا باکتریایی در پوست باشد. فولیکولهای پوست سر ممکن است آلوده به باکتریهایی شوند (مثلاً در اثر شیوکردنهای مکرر یا استفاده از کلاههای تنگ)، خصوصاً در هوای مرطوب. به این اتفاق فولیکولیت گفته میشود و میتواند پوست سر را دردناک و خارشدار و حساس کند و یا حلقهای قرمز در اطراف فولیکول تشکیل دهد.عفونتهای قارچی روی پوست سر مثل کرم حلقهای منجر به تاسی یکتکه یا چندتکه روی سر میشوند که ناراحتکننده و دردناک و البته مُسری است. در این شرایط نباید از حوله و شانه مشترک استفاده کنید تا قارچ منتقل نشود.داروهای ضدقارچ و آنتیبیوتیکها معمولاً برای درمان این عفونتها استفاده میشوند؛ بنابراین اگر درد و تحریکات برطرف نشدند باید به پزشک مراجعه کنید.
ریزش مو
گاهی دردناک شدن پوست سر همراه با انواعی از ریزش مو اتفاق میافتد. تحقیقات نشان میدهد افرادی که دچار تلوژن افلوویوم (ریزش موی ناشی از استرس زیاد) و آلوپسی آرهآتا میشوند اغلب حساسشدن پوست سر را بهعنوان یک علامت تجربه میکنند.برای تشخیص علت اصلی ریزش مو و درد پوست سر باید از پزشک کمک بخواهید.
آفتابسوختگی
درست است که بیشتر قسمتهای پوست سر شما با پوشیده شده است؛ اما باز هم خورشید میتواند مستقیماً به پوست سرتان بتابد و باعث درد و التهاب ناشی از آفتابسوختگی شود. آفتابسوختگی در پوست سر حتی با مدتزمان کوتاهی قرارگرفتن در معرض UV و حتی در زمستان هم میتواند رخ دهد.یک آفتابسوختگی خفیف در پوست سر معمولاً در خانه مداوا میشود و کلاً میتوانید با استفاده از کلاه و ضدآفتاب از این اتفاق پیشگیری کنید. اما اگر تب و لرز داشتید یا دردتان بدتر شد و یا تاول دیدید زودتر به پزشک مراجعه کنید.
درمان درد پوست سر
درمان درد پوست سر بستگی به علت اصلی آن دارد. اما با راهکارهای خانگی هم میتوانید این درد را تسکین دهید:
. استفاده از شامپوی آنتیباکتریال برای رفع راشهای خفیف یا پوسته.
. استفاده از محصولات حاوی ضدخارش و حاوی سالیسیلیک اسید برای کنترل خارش و التهاب.
. اجتناب از تماس با محرکها برای دردهای ناشی از درماتیتها یا پسوریازیس.
. انجام یک ماساژ ملایم روی پوست سر با نوک انگشتان یا ماساژور سر جهت تسکین سردرد تنشی و بهبود گردش خون در پوست سر.
. استفاده از پکهای سرد یا پدهای گرمایی برای تسکین موقت التهاب و ناراحتی.
. شل بستن یا باز گذاشتن موها تا ساقههای مو و فولیکولها استراحت کنند.
چگونه به سلامت پوست سر خود کمک کنید؟
. پوست سرتان را نخراشید تا ریسک تحریک و خونریزی و ریزش مو کم شود.
. از شامپوی ملایم استفاده کنید و موها را سفت نبندید. کمتر از سشوار و ابزارهای حرارتی برای استایل مو استفاده کنید.
. استرس خود را کاهش دهید. استرس میتواند عوارضی مانند پسوریازیس را بدتر کند. تمرینات کشش عضلات گردن و شانه را انجام دهید تا جلوی سردردهای تنشی را بگیرید.
. از پوست سرتان در برابر آفتاب محافظت کنید. کلاه بگذارید و یا از ضدآفتابهای اسپری یا پودری که مخصوص پوست سر هستند استفاده کنید.
. هر محصول مخصوص موی جدید را اول تست کنید تا مطمئن شوید پوست سرتان به آن حساسیت نشان نمیدهد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
بعضی از موارد درد پوست سر خودبهخود برطرف میشوند. اما اگر این درد طولانی شد بهتر است به پزشک مراجعه کنید.پزشک سؤالهایی از شما میپرسد، سابقه پزشکیتان را مرور میکند و ناحیه پوست سرتان را معاینه میکند. شاید پزشک تشخیص دهد نمونهبرداری از پوست سر لازم است تا از جهت وجود پاتوژنهایی وضعیت شما بررسی شود. شاید هم دستور آزمایش خون یا تست تصویری دهد تا عوارض یا اختلالات نورولوژیکی احتمالی شناسایی شوند.
بر اساس نتایج بهدستآمده، پزشک درمان مناسب را تجویز خواهد کرد.مثلاً ممکن است برای درماتیت، شامپو یا یک کرم موضعی به شما توصیه کند. همچنین پزشک میتواند تاول روی پوست سرتان را تخلیه کند.عفونتها معمولاً نیاز به آنتیبیوتیکهای خوراکی یا موضعی دارند. شاید هم کورتیکواستروئید موضعی برای تسکین التهاب و علائم مرتبط تجویز شود.
برای عوارض پوستی مانند پسوریازیس پوست سر، ترکیبی از داروهای خوراکی و موضعی تجویز میشود. درمانهای تزریقی یا لایت تراپی نیز از درمانهای احتمالیاند.عوارض نورولوژیکی مانند میگرن نیز دارای طیف گستردهای از درمانها هستند، از جمله داروهایی برای کاهش تکرار سردردها و پیشگیری از حملات میگرن.