سرویس تاریخ «انتخاب»: اسدالله علم (۱ مرداد ۱۲۹۸ بیرجند – ۲۵ فروردین ۱۳۵۷ نیویورک)، یکی از مهم‌ترین چهره‌های سیاسی دوران محمدرضا شاه، وزیر دربار از ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۶ و نخست‌وزیر ایران از سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۲ بود.  

 

«انتخاب» هر شب یادداشت‌های روزنوشت علم را منتشر می‌کند.

 

شنبه ۱۵ فروردین ۱۳۴۹: صبح شرفیاب شدم. کارهای جاری (و داستان دعوای دیشب خودم را با ...) عرض کردم. شاهنشاه فرمودند اصولاً ملت ایران این طور است. اگر در جلویش عقب نشینی کردی کارت تمام است و اگر ایستادی برده ای. صحیح هم می فرمایند. مطلب مهم دیگری مذاکره نشد الا موضوع کاخ مرمر که شاهنشاه به عنوان «موزه پهلوی» به شهر تهران مرحمت می فرمایند. آتابای معاون انتظامی من به شاه عرض کرده بود فقط خود کاخ را بدهیم و محیط اطراف آن را نگاه داریم. امروز من عرض کردم «این کار در شأن شاهنشاه نیست. یا مرحمت نفرمایید یا اگر مرحمت می فرمایید محوطه را هم بدهید.» فرمودند «کاملاً درست می گویی آتابای بچه گداست و فکر او هم متحجر است». بعد از ظهر (را) در منزل با ملاقات های مختلف گذراندم، منجمله فروشندگان موشک ریپیر باز آمده بودند توضیحاتی بدهند. گفتم کار شما در گرو حل مسئله نفت است. بی جهت حالا به خودتان زحمت ندهید.

 

سر شام ملکه پهلوی رفتم... شاهنشاه فرمودند بعضی مردم به من می گویند چرا مسئله بحرین در مجلس به این صورت مطرح شد که تمام مسئولیت قضیه را بر گردن شما گذاشت؟ ممکن بود دولت مسئولیت را بر عهده بگیرد. بعد فرمودند که «من دیگر از این حرف هایم گذشته است. اگر ملت ایران نداند که من حاضرم جانم را در راه منافع او فدا کنم، دیگر فایده ای ندارد که من مطلبی را بخواهم از خود دور نگاه دارم و اگر مطلب اول را فهمیده باشد دیگر نگرانی معنی ندارد.» شاه این صحبت را با کمال خلوص می کرد چون کسی غیر از خودمانی ها (حضور) نداشت. در ضمن معلوم شد ته قلب شاه راضی از کشیدن خط لوله اهواز اسکندرون نیست. به دو علت، یکی این که ریش ما در دست ترک ها خواهد بود یا لااقل شاهنشاه این طور حساب می کنند. دیگر این که به عرض شاه رسیده که مخارج آن بیش از هزار میلیون دلار است. چون سپهبد یزدان پناه رئیس بازرسی شاهنشاهی و خانمش و همچنین والاحضرت ها حضور داشتند من به خودم اجازه ندادم در این مورد خلاف گویی کنم. میدانم این ها تلقینات دکتر اقبال است، وظیفه ملی و وجدانی خود می دانم که فردا باز هم توضیح مجدد عرض کنم. خواه باور بفرمایید. خواه نه؟...