[شهروند] پیروزی انقلاب کوبا را باید نقطه عطفی در تاریخ حیات خلوت ایالات متحده، یعنی منطقه آمریکای مرکزی و جنوبی قلمداد کرد. انقلابی که از ابتدا سویههای پررنگ کمونیستی-سوسیالیستی داشت، اما از نوعی که فیدل کاسترو، چهگوارا و دیگر رهبران انقلاب کوبا میپسندیدند و قرار هم نبود این کشور انقلابی به مستعمره شوروی و اقمار آن - معروف به بلوک شرق - تبدیل شود. اما فشارهای آمریکا که متأثر از لابی فراریان و بازماندگان حکومت دیکتاتوری و ساقط شده کوبا در واشینگتن بود، موجب شد انقلابیون کوبایی رفته رفته به شوروی نزدیک و نزدیکتر شوند و هرچه این نزدیکی افزایش مییافت فاصله از آمریکا هم بیشتر میشد. سخنرانیهای فیدل کاسترو در اعوان پیروزی انقلاب، همگی حاکی از تصمیم دولت او برای داشتن روابطی بر پایه احترام و منافع متقابل با ایالات متحده بود، اما واشینگتن مانند دوران دیکتاتوری فولخنثیو باتیستا تبعیت محض میخواست و این چیزی نبود که کاسترو و یارانش زیر بار آن بروند.
کوبای انقلابی، خاری در چشمان ایالات متحده
چنین شد که کمتر از دو سال پس از پیروزی انقلاب مردم کوبا، سازمان سیا عملیاتی نظامی را برای ساقط کردن نظام نوپا و انقلابی کوبا اجرا کرد. عملیاتی که در تاریخ به اسم محل وقوع آن یعنی «خلیج خوکها» معروف شد و طی آن حدود 2هزار ضد انقلاب کوبایی، مجهز به اسلحه و مهماتی که آمریکاییها در اختیارشان قرار داده بودند در ساحل جنوبی کوبا پیاده شدند. هدف از این حرکت براندازی دولت کاسترو در هاوانا بود، اما انقلابیون از مدتها قبل خود را آماده چنین سناریویی کرده بودند و به نوعی انتظار این میهمانان ناخوانده را میکشیدند. حمله به خلیج خوکها را شاید بتوان از ناموفقترین عملیاتهای تاریخ سازمان سیا برشمرد، زیرا هیچ دستاوردی جز کشته و اسیر شدن جمع کثیری از ضدانقلابیون کوبایی به همراه نداشت. با این که ایالات متحده هرگونه ارتباط خود با این عملیات را منکر شد، همه دنیا ردپای آن را در ساحل خلیج خوکها به وضوح میدیدند و دیگر برای کاسترو و یارانش تردیدی باقی نماند که آمریکا نه یک دوست که کشوری متخاصم است. حالا دیگر همه دنیا به فیدل کاسترو حق میدادند تا برای صیانت از موجودیت انقلاب خود در برابر تهدید آمریکا، دست دوستی به سمت ابرقدرت شرق دراز کند.
هراس جهان از زورآزمایی اتمی ابرقدرتها
یک سال پس از واقعه خلیج خوکها و در حالی که روابط میان کوبا و ایالات متحده همچنان پرتنش بود، اتفاقی افتاد که جهان را تا مرز جنگ جهانی سوم پیش برد. 62 سال پیش در چنین روزی، برابر 14 اکتبر 1962 میلادی، یک هواپیمای جاسوسی U-2 آمریکا، موفق به عکاسی از پایگاهی موشکی در عمق خاک کوبا شد. در عکسها مشخص بود که روسها مشغول ساخت سکویهای پرتاب موشک بالستیک هستند. تجزیه و تحلیل عکسها هنوز ادامه داشت که خبر رسید یک کشتی جنگی شوروی با بار موشکهای بالستیک و کلاهکهای اتمی در راه کوباست. از این لحظه به بعد جهان وارد برههای حساس شد که از آن در تاریخ با نام «بحران موشکی کوبا» یاد شده است. به این ترتیب جان.اف کندی رئیسجمهوری آمریکا دستور محاصره دریایی کوبا را صادر کرد و واشینگتن رسماً به مسکو هشدار داد که کشتیهای آنها را پس از عبور از خط قرمز هدف قرار خواهد داد. با شدت گرفتن جنگ لفظی بین کاخ سفید و کرملین، در حالی که همه جهان منتظر شلیک موشکهای هستهای بودند، در نهایت شوروی پذیرفت که به عوض خروج موشکهای اتمی آمریکا از ترکیه و ایتالیا، احداث پایگاه موشکی در کوبا را منتفی کند.