به گزارش ایلنا از وزارت نیرو، در ابتدای این پنل تخصصی، "عباس بحری" معاون فناوری پژوهشگاه نیرو به وجود ناترازی و چالش‌های ناشی از آن در کشور اشاره کرد؛ سپس مهدی بستان‌چی، رئیس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان سیستم‌های تهویه مطبوع ایران، با تاکید بر اینکه معضل وضعیت مصرف همچنان به صورت جدی در کشور وجود دارد، گفت: هر سال فارغ از سرمایه‌گذاری‌هایی که باید انجام می‌شده و نشده و دچار ناترازی یا بهتر است بگوییم سوءمدیریت هستیم.

همچنین "محمدتقی زیاری" مدیرکل دفتر راهبری طرح‌های بهره‌وری انرژی ساتبا، با بیان اینکه در طول سال دو ناترازی در کشور ایجاد می‌شود، توضیح داد: در تابستان با ناترازی برق و در زمستان با ناترازی گاز مواجه هستیم و هردو ناترازی ناشی از تهویه مطبوع و عمدتا در بخش غیرمولد و خانگی است. در تابستان نزدیک ۲۰ هزار مگاوات ناترازی برق وجود داشت که ساخت نیروگاه برای تامین این میزان ناترازی اقتصادی نیست؛ زیرا از این نیروگاه‌ها برای ۱۰۰ تا ۱۱۰ روز‌ از سال مورد استفاده قرار می‌گیرند و سایر سال بلااستفاده می‌ماند؛ بنابراین باید در زمینه مدیریت و بهره‌وری وسایل سرمایشی بیشتر کار کنیم.

"شبنم منصوری" معاون مرکز تخصصی نوآوری و توسعه فناوری مدیریت مصرف انرژی پژوهشگاه نیرو نیز به تشریح راه حل‌های رفع ناترازی انرژی در کشور پرداخت و توضیح داد: باید فرهنگ مصرف را اصلاح کرد، استانداردها و آزمایشگاه‌ها را توسعه داد و به سمت تجهیزات پر بازده رفت.

منحنی مصرف انرژی در کشور یکسان نیست

در ادامه "وهاب مکاری‌زاده" مدیر گروه پژوهشی مدیریت انرژی پژوهشگاه نیرو به ارائه مطلبی با عنوان «تاثیر بارهای سرمایشی بر پیک بار شبکه سراسری برق» پرداخت و گفت: حدود دو‌میلیارد دستگاه سرمایشی در دنیا وجود دارد که ۱.۵ میلیارد به بخش خانگی اختصاص دارد؛ انرژی مورد نیاز تامین سرمایش از ۱۹۹۰ تا کنون سه برابر شده که گرمایش جهانی دلیل آن است. مصرف انرژی سرمایشی از سال ۲۰۰۰ تا کنون به طور متوسط حدود ۴ درصد به صورت سالیانه افزایش یافته است. در دنیا به طور متوسط حدود ۱۴ درصد بار پیک را بار سرمایشی تشکیل می‌دهد.

به گفته وی در خاورمیانه و بخش‌هایی از آمریکا ۷۰ درصد بار خانگی را در تابستان بار سرمایشی تشکیل می‌دهد.

مدیر گروه پژوهشی مدیریت انرژی پژوهشگاه نیرو با بیان اینکه مصرف برق سیستم‌های سرمایشی در دنیا در سال ۲۰۲۲، ۲۱۰۰ تراوات‌ساعت تخمین زده می‌شود، اظهار کرد: در همین سال مصرف برق کل کشورهای دنیا ۲۹هزار  تراوات‌ساعت بوده و هفت درصد از کل برق مصرف شده و ۲۰ درصد انرژی مصرفی بخش خانگی توسط سیستم‌های سرمایشی است. ساخت بهینه ساختمان‌ها و بازسازی آن‌ها، تغییر رفتار بهره‌برداران سیستم سرمایشی و افزایش کارایی انرژی سیستم‌های سرمایشی راهبردهای سناریوی انرژی صفر در دنیا محسوب می‌شود.

مکاری زاده به مقایسه سهم بار و انرژی سرمایشی کشورهای مختلف پرداخت و‌ گفت: در امریکا حدود ۱۶ درصد از تقاضای برق به سرمایش اختصاص دارد و پیک حدود ۲۸ درصد است؛ در چین هفت درصد انرژی مورد نیاز برای سرمایش و پیک حدود ۱۶ درصد است.

وی با اشاره به منحنی بار شبکه سالیانه سراسری کشور توضیح داد: این منحنی بر اساس بررسی بار مصرفی به صورت ۲۴ ساعته در ۳۶۵ روز سال تهیه شده است و حاکی از آن است که بار مصرفی شبکه منحنی یکسانی ندارد؛ در برخی فصول سال با افزایش بار مواجه هستیم که نیروگاه‌های ما باید بتوانند بار مورد نیاز را تامین کنند. اما در این زمینه دچار چالش هستیم. اگر نیروگاه بسازیم فقط برای حدود سه ماه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

به گفته مدیر گروه پژوهشی مدیریت انرژی پژوهشگاه نیرو در زمینه تناسب سیستم سرمایشی با اقلیم کارهای مطالعاتی مشاوره‌ای انجام شده است. در اقلیم سرد و معتدل سرمایش با کولر آبی تامین می‌شود اما برای خانه‌های نوساز کانال کولر احداث نمی‌شود؛ برخی برج‌ها سیستم‌های سرمایشی مرکزی ندارند، باید قانونی برای نظارات و اجرا تدوین شود.

استانداردهای معیار مصرف انرژی

در ادامه، "مهرنوش هور"، مدیر توسعه ترویج و تدوین استاندارد های صنعت برق و انرژی  پژوهشگاه نیرو به ارائه مطلبی با عنوان «استاندارهای معیار مصرف انرژی» پرداخت و عنوان کرد: پیاده‌سازی و تحقق نظام‌نامه استانداردهای صنعت برق، استقرار سیستم یکپارچه مدیریت اطلاعات و دبیرخانه استاندارد و به‌روزرسانی بانک اطلاعاتی استانداردها و دستورالعمل‌ها، مدیریت و راهبری تدوین استانداردهای ملی در تعامل با سازمان ملی استاندارد ایران، نیازسنجی و جهت‌دهی تحقیقات و توسعه در راستای تامین نیازمندی‌های صنعت برق و انرژی به استانداردهای مرتبط و… اهم فعالیت‌های مدیریت توسعه، ترویج و تدوین استانداردها هستند.

وی در خصوص استاندارسازی در کاهش چالش ناترازی انرژی در کشور توضیح داد: تدوین و به روزرسانی استانداردهای معیار مصرف انرژی؛ الزام بر رعایت استانداردهای تدوین شده در حوزه معیار مصرف انرژی در بخش‌های مختلف صنعتی، تجاری، اداری و مسکونی؛ نظارت بر اجرای استانداردهای معیار مصرف انرژی؛ تایید صلاحیت نهادهای گواهی کننده و صدور برچسب انرژی؛ بازرسی فنی معیار مصرف انرژی در فرایندها و سامانه‌های انرژی‌بر و برگزاری دوره‌های آموزشی به کاهش چالش ناترازی انرژی در کشور کمک می‌کند.

مدیر توسعه ترویج و تدوین استاندارهای صنعت برق و انرژی  پژوهشگاه نیرو به قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی که در سال ۱۳۸۹ مصوب شد اشاره کرد و گفت: علاوه بر ماده ۱۱ قانون مذکور یک سری الزامات قانونی دیگر وجود دارد که شامل آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۴ قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی، آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۷ قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی، آیین‌نامه اجرایی ماده ۶۱ قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی و… می‌شود.

هور در مورد اقدامات انجام شده نیز توضیح داد: تدوین استانداردهای ملی معیار مصرف انرژی از سال ۱۳۸۶ در حوزه‌های تجهیزات، فرایندها و سامانه‌های انرژی‌بر آغاز شده است. نقش پژوهشگاه نیرو در تدوین استانداردهای ملی معیار مصرف انرژی تدوین برنامه‌های صرفه‌جویی انرژی، توسعه فناوری تجهیزات مصرف‌کننده انرژی و سیستم‌های تبدیل انرژی غیر متمرکز، طراحی و توسعه نرم‌افزارهای مدیریت انرژی، بهبود بهره‌وری انرژی، پاسخ بار و مدیریت بار الکتریکی در بخش‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی کشور با هدف کاهش هدررفت انرژی و… است.

امکان اخذ برجسب انرژی برای تولیدکنندگان چیلر

در ادامه، "محسن تقدسی"کارشناس مسئول استاندارد چیلرهای تراکمی در ارائه‌ای با عنوان «برنامه ارتقا استاندارد اجباری مصرف انرژی در چیلرهای تراکمی» با بیان اینکه به غیر از افزایش تولید، تنها راه مقابله با ناترازی برق ارتقای استانداردها است، اظهار کرد: ساتبا در قسمت بهره‌وری روی یخچال و فریزر و کولر آبی و‌ گازی در تلاش است. در این راستا برای سازمان‌‌های مختلف وظایفی تدوین شده؛ وظیفه وزارت نیرو و ساتبا به‌روزرسانی برچسب‌های انرژی و کمک به راه‌اندازی آزمایشگاه‌های مرجع است.

وی با تاکید بر اجباری شدن برچسب‌های انرژی گفت: برچسب انرژی یکی از راه‌های بازنگری و ارتقای استانداردها و‌ کاهش ۳۱۵۰ مگاوات مصرف برق است. سهم چیلرها  در این میان ۶۰ مگاوات است؛  قانون ماده ۱۱ اصلاح الگوی مصرف انرژی وظیفه ارگان‌های ذی‌نفع را در این قانون مشخص کرده است.

کارشناس مسئول استاندارد چیلرهای تراکمی ساتبا، با بیان اینکه تاکنون آزمایشگاه مرجع نداشتیم و به همین دلیل اجباری شدن استاندارد مسکوت مانده بود، اظهار کرد: آزمایشگاه در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی تاسیس شده است و تولیدکنندگان چیلر می‌توانند برچسب انرژی را اخذ کنند.