گزارش «انجمن جهانی فولاد» درباره میزان تولید جهانی فولاد خام در ماه اوت ۲۰۲۴ میلادی (۱۱ مرداد تا ۱۰ شهریور ۱۴۰۳) که بتازگی منتشر شده، حاکیست که ایران در هشت ماهه ۲۰۲۴ میلادی با تولید ۱۹ میلیون و ۸۰۰ هزار تن فولاد خام که نسبت به مدت مشابه ۲۰۲۳ افزایش ۱.۹ درصدی دارد، همانند ماه گذشته در رتبه دهمین برترین فولادساز جهانقرار گرفت.

هرچند در ماه مِه (۱۲ اردیبهشت تا ۱۱ خرداد)، ایران برای نخستین بار در سال ۲۰۲۴ موفق شد با تولید ماهانه سه میلیون و ۳۰۰ هزار تن و با رشد نقطه به نقطه ۲.۱ درصدی و افزایش ۹.۱ درصدی در پنج ماهه اول ۲۰۲۴ نسبت به ۲۰۲۳ از نظر تولید ماهانه در رتبه هفتم برترین فولادسازان جهان و بالاتر از کشورهای آلمان، ترکیه و برزیل قرار بگیرد اما در ماه ژوئن (۱۲ خرداد تا ۱۰ تیر) بدلیل اعمال محدودیت های برقی، صنعت فولاد با کاهش ۷۰۰ هزار تنی نسبت به ماه قبل تنها ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کرد.

با ادامه محدودیت های برقی در تابستان جاری، صنعت فولاد ایران در ژوئیه (۱۱ تیر تا ۱۱ مرداد) تنها موفق به تولید یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن فولاد شد و این روند کاهش تولید در اوت امسال منجر به تولید ماهانه یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن فولاد خام شد، که یکی از کمترین میزان تولید ماهانه فولاد ایران در چند سال اخیر است ولی با این وجود تولید هشت ماهه فولاد خام ایران در سال ۲۰۲۴ با افزایش ۱.۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال پیش میلادی به ۱۹ میلیون و ۸۰۰ هزار تن رسید و با این میزان تولید، ایران همچنان در میان ۱۰ فولادساز برتر جهان جای دارد.

«انجمن جهانی فولاد» در باره میزان تولید جهانی فولاد خام در ماه اوت ۲۰۲۴ میلادی خاطر نشان کرد: تولید جهانی این محصول راهبردی در این ماه در کل جهان به ۱۴۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تن رسید که ۶.۵ درصد نسبت به همین ماه در سال ۲۰۲۳ کاهش داشت.

این سند که بر اساس اطلاعات گزارش شده ۷۱ کشور تولیدکننده فولاد به این انجمن گردآوری شده است، نشان می‌دهد که برغم افزایش تولید هشت ماهه منتهی به انتهای اوت امسال نسبت به دوره مشابه سال قبل در پنج کشور هند، آلمان، ترکیه، برزیل و ایران میزان رشد تولید هشت ماه در مورد بقیه فولادسازان عمده جهانی منفی بوده است.

بر اساس اطلاعات این گزارش، تولید هشت ماه ابتدایی امسال در کشورهای هند، آلمان، ترکیه، برزیل و ایران به ترتیب ۶.۵، ۴.۰، ۱۴.۸، ۳.۸ و ۱.۹ درصد افزایش نسبت به هشت ماه ابتدایی پارسال داشته و در پنج کشور دیگر چین، ژاپن، آمریکا، روسیه و کره جنوبی به ترتیب ۳.۳، ۲.۹، ۱.۷، ۴.۹ و ۵.۵ درصد کاهش داشته است.

آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد نشان می‌دهد بیشترین افزایش هشت ماهه نخست امسال نسبت به همین مدت در سال ۲۰۲۳ مربوط به سه کشور ترکیه، هند و آلمان است که به ترتیب رشد ۱۴.۸، ۶.۵ و ۴.۰ درصدی را تجربه کردند و در رتبه‌های بعدی برزیل با ۳.۸ و ایران با ۱.۹ درصد افزایش تولید قرار دارند.

رشد ۱۴.۸ درصدی تولید فولاد خام ترکیه در هشت ماهه اول امسال نسبت به همین مدت در سال گذشته بدنبال رشد های شگفت انگیز ۲۲.۱ درصدی در چهار ماه اول امسال و رشد ۲۸.۴ درصدی در تولید سه ماه اول امسال نسبت در مقایسه با ۲۰۲۳ بدست می آید که باعث شده است این کشور رکورددار بیشترین افزایش نقطه به نقطه تولید فولاد خام تا اینجای سال ۲۰۲۴ در جهان شود.

تارنمای معتبر «استیل‌اوربیس» نیز چندی پیش اعلام کرد که «کوکایِر چِلیک» فولادساز نام آشنای ترکیه‌ای، فولاد «پروژه شهر نِئوم عربستان سعودی» را تامین می کند درحالی که این شهر می‌تواند بازار بسیار نزدیکتری برای محصولات فولاد ایران باشد.

گغتنی است که رکورد رشد نقطه به نقطه ۶ ماه قبل در ماه ژانویه ۲۰۲۴ توسط ایران شکسته شده و کشورمان توانسته بود با کم شدن مشکلات انرژِی رشد ۳۹.۹ درصدی را در آن ماه تجربه کند و بیشترین رشد نقطه به نقطه در سال ۲۰۲۴ را به نام خود ثبت کند اما محدودیت های گازی در انتهای زمستان و کمبود برق در بهار و تابستان باعث شد صنعت فولاد نتواند رکورد شکنی را ادامه دهد و تولید فولاد ایران در ماه های گذشته بصورت مستمر کاهش تدریجی داشته است.

تولیدکنندگان برتر فولاد خام در جهان

بر اساس آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد، سه کشور برتر تولید کننده فولاد خام در جهان کماکان چین، هند و ژاپن هستند و چین «اوت» امسال ۷۷ میلیون و ۹۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کرد که این میزان تولید ۳.۳ درصد نسبت به همین ماه در سال پیش، کاهش داشته است.

ماه «اوت» امسال هند با تولید ۱۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تن فولاد خام، رشد نقطه به نقطه ۲.۶درصدی را تجربه کرد و ژاپن با تولید ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تن فولاد خام کاهش ۲.۹ درصدی نسبت به «ژوئیه» سال گذشته را ثبت کرد.

بر اساس این گزارش، تولید فولاد خام در ایالات متحده آمریکا برای «اوت» امسال، هفت میلیون تن تخمین زده می‌شود که ۱.۷ درصد از تولید این کشور در همین ماه در سال ۲۰۲۳ کمتر است و این کشور، کماکان چهارمین فولادساز برتر جهان است.

در گزارش انجمن جهانی فولاد آمده است: در «اوت» ۲۰۲۴، روسیه پنج میلیون و ۸۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کرد که ۴.۹ درصد کاهش تولید نسبت به همین ماه در سال پیش را نشان می‌دهد و این کشور با این میزان تولید در جایگاه پنجمین کشور تولید کننده فولاد جهان قرار دارد.

طبق این گزارش، در هشتمین ماه سال میلادی جاری، کره جنوبی با تولید پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تن فولاد خام و با ۲.۲ درصد کاهش نقطه به نقطه در رتبه ششم تولید کنندگان فولاد جهان قرار گرفت.

براساس این گزارش، آلمان و ترکیه با تولید، ۲ میلیون و ۹۰۰ و سه میلیون و ۱۰۰ هزار تن فولاد خام به ترتیب با افزایش های ۴.۰ و ۱۴.۸درصدی نسبت به تولید اوت ۲۰۲۳ به ترتیب در رتبه های هفتم و هشتم تولید کنندگان برتر فولاد جهان در ماه اوت قرار گرفتند.

در هشتمین ماه سال جاری میزان تولید فولاد خام برزیل در ماه ژوئیه با توجه به افزایش نقطه به نقطه ۷.۳ درصدی به میزان ۳ میلیون رسید و این کشور با تولید ۲۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن فولاد خام از ابتدای سال میلادی جاری به تولیدی معادل ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن بیشتر از ایران رسید و جای ایران را برای در رتبه نهم برترین فولادسازان جهان را گرفت.

ایران بدلیل محدودیت های شدیدی برقی در تابستان سال جاری، برای نخستین بار در سال ۲۰۲۴ تولید کمتر از ۲ میلیون تن را ثبت کرد و تنها موفق به تولیدی یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن در ماه ژوئیه ۲۰۲۴ شد و از نظر تولید ماهانه و همچنین تولید کل در هشت ماه منتهی به انتهای ژوئیه در رتبه دهم برترین فولاد سازان جهان قرار گرفت.

ایران با کاهش نقطه به نقطه ۹.۹ درصدی نسبت به ماه اوت ۲۰۲۳ در شرایطی پایین‌تر از کشورهای آلمان، ترکیه و برزیل قرار گرفت که این کشور از نظر میزان تولید ماهانه در ماه مه هشتمین فولاد ساز جهان و در ماه اوت نیز بمانند ماه ژوئن بالاتر از برزیل در رتبه نهم فولاد سازان جهان قرار داشت ولی در ماه های ژوئیه و اوت امسال بدلیل اعمال محدودیت های برقی به رتبه دهم نزول پیدا کرد.

میزان تولید فولاد خام در مناطق مختلف جهان/ ۵۶ درصد فولاد خام تولید شده خاورمیانه در ایران تولید می‌شود

بر اساس گزارش انجمن جهانی فولاد، در ماه «اوت» امسال، کشورهای تولیدکننده فولاد در خاورمیانه شامل ایران، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی در مجموع سه میلیون تن فولاد خام تولید کردند که ۳.۲ درصد کاهش نقطه به نقطه را نسبت به اوت سال پیش نشان می‌دهد که علت اصلی آن، کاهش ۹.۹ درصدی تولید فولاد ایران نسبت به اوت ۲۰۲۳ است.

با وجود کاهش نقطه به نقطه ۹.۹ درصدی تولید فولاد خام ایران در ماه «ژوئیه» و با توجه به تولید یک میلیون و ۴۰۰ هزار تنی فولاد ایران و تولید سه میلیون تنی فولاد در خاورمیانه، در ماه اوت افزون بر ۴۶ درصد فولاد خام تولید شده در خاورمیانه از آن جمهوری اسلامی است که کمترین سهم تولید ماهانه در خاورمیانه در چند سال گذشته بوده است.

بر اساس اطلاعات انجمن جهانی فولاد، از ابتدای سال میلادی جاری ۳۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تن فولاد خام در کشورهای ایران، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی تولید شده که سه درصد بیشتر از تولید هشت ماه آغازین سال پیش است.

آخرین گزارش انجمن چهانی فولاد حکایت از آن دارد که کشورهای تولیدکننده فولاد در آفریقا شامل کشورهای مصر، لیبی، آفریقای جنوبی و تونس در مجموع یک میلیون و ۹۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که ۷.۲ درصد نسبت به ماه مشابه سال پیش کاهش داشته است و این کشورها از ابتدای سال جاری میلادی در مجموع موفق به تولید ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تن فولاد خام شده‌اند.

آنگونه که در آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد آمده، کشورهای حوزه آسیا و اقیانوسیه عضو این انجمن شامل کشورهای استرالیا، چین، هند، ژاپن، مغولستان، نیوزیلند، پاکستان، کره جنوبی، تایوان، تایلند و ویتنام، ماه «ژوئیه» در مجموع ۱۰۷میلیون و ۱۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که هشت درصد نسبت به همین ماه در سال پیش کاهش تولید داشته‌اند.

کشورهای استرالیا، چین تایپه، هند، ژاپن، مغولستان، نیوزیلند، پاکستان، کره جنوبی، تایلند و ویتنام درمجموع از ابتدای ۲۰۲۴ موفق به تولید ۹۲۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تن فولاد خام شدند که ۲.۲ درصد کمتر از تولید همین مدت در سال قبل است.

بر اساس این گزارش، کشورهای عضو اتحادیه اروپا در ماه «ژوئیه» امسال ۹ میلیون و ۱۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که این رقم ۲.۲ درصد افزایش نسبت به ماه «اوت» ۲۰۲۳ را نشان می‌دهد. میزان تولید این کشورها در هشت ماه نخست امسال در مجموع ۸۷ میلیون و ۲۰۰ هزار تن اعلام شده است که رشد ۱.۵ درصدی برای این بازه زمانی را نشان می دهد.

سایر کشورهای اروپایی تولیدکننده فولاد که عضو اتحادیه اروپا نیستند و شامل کشورهای مقدونیه، نروژ، صربستان، ترکیه و بریتانیا می‌شوند در این مدت در مجموع سه میلیون و ۷۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که ۰.۶ درصد افزایش نقطه به نقطه نسبت به تولید هشتمین ماه پارسال را نشان می‌دهد.

کشورهای آمریکای شمالی شامل کشورهای کانادا، کوبا، السالوادور، گواتمالا، مکزیک و ایالات متحده آمریکا درمجموع ۹ میلیون تن فولاد خام تولید کردند که ۳.۸ درصد از تولید سال قبل آنها در ماه «اوت» کمتر است و آنها از ابتدای امسال تنها موفق به تولید ۷۱ میلیون و ۴۰۰ هزار تن فولاد خام شده‌اند که کاهش ۳.۹ درصدی نسبت به تولید هشت ماه نخست ۲۰۲۳ را نشان می دهد.

روسیه و سایر کشورهای مستقل مشترک المنافع تولیدکننده فولاد شامل بلاروس و قزاقستان به همراه اوکراین در نخستین ماه سال جاری در مجموع هشت میلیون و ۵۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که ۸.۴ درصد افزایش تولید نقطه به نقطه را نشان می‌دهد، البته عمده‌ترین تولیدکننده فولاد در این منطقه «فدراسیون روسیه» است.

روسیه، اکراین و سایر کشورهای مستقل مشترک‌المنافع تولیدکننده فولاد در ماه‌های ژانویه، فوریه، مارس، مِه و اوت امسال در مجموع ۵۸ میلیون و ۱۰۰ هزار تن فولاد تولید کردند که ۱.۸ درصد نسبت به بازه هشت ماهه ابتدای سال قبل کمتر است.

تولید فولاد خام در کشورهای آمریکای جنوبی شامل کشورهای آرژانتین، برزیل، شیلی، کلمبیا، اکوادور، پاراگوئه، پرو، اروگوئه و ونزوئلا، «ژوئیه» امسال در مجموع به سه میلیون و ۹۰۰ هزار تن رسید که ۰.۸درصد نسبت به تولید آنها در اوت سال گذشته افزایش داشته است و عمده این افزایش بدلیل افزایش ۷.۳ درصدی رشد نقطه به نقطه تولید فولاد در برزیل بوده است.

تاثیر ناترازی تولید و مصرف انرژی در عدم استفاده از مزیت اقتصاد فولادی

بدون تردید چالش اساسی صنعت فولاد در این برهه زمانی، ناترازی انرژی است که برغم ظرفیت تولید سالیانه ۵۰ میلیون تن فولاد در کشور، محدودیت‌ انرژی باعث شده است تولید واقعی حداکثر در حد ۳۲ میلیون تن باقی بماند و بر اساس پیش بینی ها شاید این رقم امسال حتی به ۳۰ میلیون تن نیز کاهش پیدا کند.

امروز ایران با بیش از ۳۰ میلیون تن تولید فولاد، بزرگترین تولیدکننده این محصول راهبردی در خاورمیانه است و افزون بر ۴۰ درصد تولید فولاد کشور در اصفهان انجام می‌شود و محدودیت انرژی می تواند بر اقتصاد این استان تاثیر بگذارد.

مدیر عامل شرکت فولاد مبارکه در این پیوند گفت: در چند دهه گذشته صنعت فولاد رشد خوبی در کشور و استان اصفهان داشته اما تنها به توسعه کمی توجه شده و درحقیقت توسعه ها پشتوانه علمی نداشته اند و هر چند در صنایعی مانند فولاد مبارکه سعی شد استراتژی‌ها دائم به‌روز شود اما در کل صنعت این اتفاق نیفتاده است و ما را با عدم توازن روبه رو کرده است.

محمدیاسر طیب نیا ادامه داد: با وجود این مشکلات باید اذعان کرد اگر ما صنعت فولاد را در کشور و به ویژه در یک دهه اخیر که با تحریم‌های خیلی جدی روبرو بودیم، نداشتیم بدون تردید کمر صنعت کشور خم شده بود و شرایط رفاه مردم بسیار اسفبار می‌شد.

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه تصریح کرد: هم اکنون هزاران کارخانه در سراسر کشور وابسته به صنعت فولاد هستند و اگر توسعه این صنعت را نداشتیم در دوره تحریم‌ها امکان واردات این میزان فولاد هم به لحاظ زیرساختی و هم به لحاظ حجم و ارز مورد نیاز مقدور نبود.

وی یادآور شد: با وجود صنعت فولاد نه تنها کمر اقتصاد کشور خم نشد بلکه امروز می‌توانیم از جایگزینی اقتصاد فولادی به جای اقتصاد نفتی صحبت کنیم و سال گذشته مجموعه فولاد مبارکه توانست رتبه اول صادرکننده غیرنفتی کشور و رتبه سوم جهانی را به لحاظ نسبت صادرات به مصرف داخلی را بدست آورد.

وی یادآور شد: هم اکنون ایران رتبه دهم تولید فولاد در جهان را با ظرفیت ۳۱ میلیون تن در اختیار دارد و حتی از کشورهایی مانند ایتالیا، فرانسه، دانمارک و اسپانیا که صاحب تکنولوژی هستند نیز جلوتر است و فاصله ما با کشور آلمان که رتبه هفتم جهانی تولید فولاد را دارد فقط ۴ میلیون تن است که ظرفیت تولید آن هم در کشور وجود دارد چرا که ظرفیت تولید ۵۰ میلیون تن در کشور دیده شده است و می‌توانیم به لحاظ کمیت در تولید فولاد به کشورهایی نظیر آلمان برسیم.

وی اضافه کرد: صنعت فولاد در کشور از صنایعی است که از مزیت رقابتی برخوردار است، شاهدیم در توسعه کره جنوبی بعد از جنگ این کشور بر جاهایی تمرکز کرد که مزیت رقابتی داشت.

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه گفت: بدون شک ما نیز باید بر مزیت‌های رقابتی تمرکز کنیم و این امر باید مورد توجه سیاست‌گذاران باشد و چنانچه به این امر توجه نکنیم به بیراهه رفته‌ایم و منابع کشور را به هدر خواهیم داد.

  جمهوری اسلامی ایران اکنون در بین ۷۱ کشور عضو انجمن جهانی فولاد، رتبه نهمین فولادساز را به خود اختصاص داده و پیش بینی شده است که با دستیابی به ظرفیت ۵۵ میلیون تنی در سال ۱۴۰۴ به جایگاه هفتمین فولادساز جهان برسد.

انجمن جهانی فولاد (worldsteel) یکی از بزرگترین و پویاترین انجمن‌های صنعتی در جهان است که تمام کشورهای بزرگ تولیدکننده فولاد در آن عضویت دارند. این انجمن نماینده تولیدکنندگان فولاد، انجمن‌های ملی و منطقه ای صنعت فولاد و موسسات تحقیقاتی فولاد است و اعضای آن حدود ۸۵ درصد از فولاد جهان را تولید می‌کنند.

منبع: ایرنا