همزمان با طلوع خورشید نهم ربیع‌الاول، آخرین حجت الهی به مقام امامت رسید تا زمینیان از الطاف وجود ولی امر، در آشکار یا نهان، حتی پس از غیبت صغری و کبری بی‌نصیب نمانند. به همین دلیل است که آغاز امامت حضرت مهدی(عج) در نهم ربیع‌الاول و بیعت با یگانه منجی عالم بشریت در این روز، می‌تواند غدیری دیگر برای ولایتمداران باشد. ایمان به حقانیت ولایت خورشید پشت ماه که اکنون در غیبت کبری به سر می‌برد، می‌تواند زندگی انسان امروزی را از بعد فردی و جمعی سامان ببخشد. از آنجا که جامعه متشکل از نهادهای کوچک‌تر خانواده‌هاست، مشی و سبک زندگی خانوادگی در اخلاق‌مداری و صحت یا بیماری جامعه نقش دارد. از این‌رو باور به مهدویت به‌عنوان سبک زندگی و اصل امید و انتظار برای فرج منجی عدالت‌گستر که وعده اسلام و ادیان پیش از اسلام بوده، موجب حفظ سرزندگی جوامع انسانی و پویایی مسلمانان و خانواده‌های منجی باور می‌شود. به شرطی که التزام ذهنی و عملی به این باور به رویه دائمی زندگی افراد در هر منصبی تبدیل شود. خوشبختانه جمهوری اسلامی ایران که بر‌اساس اصل ولایت‌فقیه به‌عنوان نایب عام امام زمان(عج) بنا شده، بزرگ‌ترین بیعت جمعی شیعه در قرن‌های اخیر با مهدی موعود بوده و توانسته به اشاعه سبک زندگی مهدوی به‌عنوان یک اصل بدون انکار در سراسر دنیا بپردازد. با توجه به اهمیت این روز تاریخی مبارک، در آستانه نهم ربیع‌الاول با عالمان دینی و پژوهشگران حوزه مهدویت حجج‌الاسلام حسین الهی‌نژاد، سیدسجاد ایزدهی، حسین مردانپور و محمد شهبازیان گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید.
مشروعیت انقلاب اسلامی برآمده از اندیشه مهدویت
حجت‌الاسلام حسین الهی‌نژاد، مدیر پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی و معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در گفت‌وگو با جام‌جم با اشاره به این‌که نهم ربیع‌الاول و نیمه شعبان دو روز سرنوشت‌ساز در تاریخ تشیع محسوب می‌شوند، اظهار داشت: انقلاب اسلامی به‌عنوان امتداد نهم ربیع و بزرگ‌ترین بیعت جمعی شیعه در قرن‌های اخیر با امام زمان(عج) جایگاه مهمی دارد. در واقع امامت امام زمان(عج) عقبه تئوریک نظام جمهوری اسلامی ایران است. اصل وجودی انقلاب اسلامی نیاز به مشروعیت دارد و برای تداوم مقبولیت می‌خواهد.
حرکت کارگزاران به سمت اهداف انقلاب و بیعت با منجی
وی با تاکید به اهمیت توجه به نهم ماه ربیع‌الاول به‌عنوان آغاز امامت مهدی موعود(عج) و نسبت این روز با حکمرانی مطلوب در جمهوری اسلامی و حرکت کشور و کارگزاران به سمت اهداف آرمانی انقلاب که بیعتی بزرگ با منجی بوده، گفت: مشروعیت انقلاب برگرفته از اندیشه مهدویت است و دو نیابت عام و خاص در اندیشه مهدویت وجود دارد. نیابت خاص چهار نایبی بودند که حضرت مهدی(ع) خودشان تعیین کردند. نیابت عام شاخصه‌هایی دارد که ائمه(ع) فرمودند در عصر غیبت فقها با آن شاخصه‌ها نایب عام امام زمان(ع) خواهند بود.مدیر پژوهشکده مهدویت وآینده‌پژوهی درادامه عنوان کرد:اندیشه مهدویت نایب عام را مشروعیت‌سازی می‌کند، یعنی جانشینی فقها رنگ اندیشه اسلامی و مهدویت دارد و نظامی که بر این اساس شکل می‌گیرد مشروعیت دارد. انقلاب اسلامی نیز به دلیل تشکیل آن توسط نایب عام امام زمان(ع) یعنی امام خمینی(ره) و تداوم آن با درایت و علم امام خامنه‌ای مشروع و بیعت با امام عصر است. جمهوری اسلامی در بیعت با امام زمان(عج) مشروعیت دارد و مقبولیت خود را نیز از طریق جمهوریت به‌دست می‌آورد و قوام می‌یابد تا با ایجاد تمدن اسلامی به طلوع خورشید عظمای ولایت یعنی حضرت مهدی موعود(عج) برسیم که رهبری نیز در بیانیه گام دوم خود این فرمایش را داشته‌اند.
اوج آگاهی مردم نسبت به منجی در حکومت ولی‌فقیه
وی با بیان این‌که امام زمان(عج) دو غیبت صغری و کبری داشته‌اند که هم‌اکنون با عبور از غیبت کوتاه در غیبت بلندمدت حضرت به‌سر می‌بریم، درخصوص کارکرد ولایت فقیه در زمینه‌سازی ظهور منجی توضیح داد: تشکیل حکومت به رهبری ولی‌فقیه نمایانگر اوج آگاهی مردم از حقانیت ظهور منجی است. مدیر پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی ضمن اشاره به این‌که ازمنه و امکنه منسوب به امام زمان(ع) هرکدام یادآور مهدی موعود و حرکت به سمت ظهور است، عنوان کرد: اماکنی مانند مسجد جمکران، مسجد سهله، مسجد کوفه و... زمان‌هایی مانند روز جمعه، نیمه شعبان، نهم ربیع‌الاول و...همگی امام بزرگوار را به یاد ما می‌آورد. لازم است هرکدام از مکان‌ها و زمان‌هایی که باعث زمینه‌سازی ظهور می‌شود، مورد توجه قرار بگیرد تا عشق و علاقه منتظران را زنده نگاه دارد. عشق و علاقه میل در داشتن آقا در کنار خودمان را شدت می‌بخشد از این‌رو معتقدان به حضرت هر بسترسازی‌‌ای می‌کنند تا به ظهور منجی برسیم.
حمایت از فلسطین در امتداد بیعت با امام عصر(عج)
حجت‌الاسلام سیدسجاد ایزدهی، رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مورد فلسفه بیعت با امام زمان(عج) و مصادیق عملی باور به مهدویت و ارتباط معنادار بین این بیعت و هوشیاری جامعه انسانی نسبت به تحولات روز جهان و دفاع از مظلومان ازجمله حمایت از فلسطین در امتداد بیعت ما با امام عصر(عج) به جام‌جم گفت: باور به مهدویت امری انتزاعی و ذهنی نیست بلکه نیاز به مقدمات و کنشگری دارد.
جهانی‌سازی فرهنگ مهدویت با ظلم‌ستیزی
رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی یادآوری کرد: با انفعال انسان‌ها و بی‌توجهی به لزوم زمینه‌سازی برای ظهور، انتظار ظهور اصلا معنا ندارد. مسأله مهدویت امری عینی است و باید در جامعه منطق این مفهوم درک شود. انقلاب اسلامی تنها انقلابی بود که ایده مهدویت به‌عنوان غایت دین و آماده‌سازی بستر برای ظهور منجی در دنیا رامحقق می‌کند. اگر امروز انقلاب اسلامی بلندترین صدا را درحمایت ازمظلومان جهان ازجمله فلسطین دارد.درحقیقت مقدمات ظهور منجی رابااین نگاه مبتنی بر عدالت‌محوری، استکبارستیزی، حمایت از محرومان و...فراهم می‌کند. این ویژگی در ذات انقلاب ما از ابتدا وجود داشته که در راستای جهانی‌سازی فرهنگ مهدویت شکل گرفته است.
«عهد سربازی»؛ بالاترین نمادهای بیعت با امام عصر(عج)
وی با تاکید به تاثیرگذاری مراسم‌هایی که بروز عملی بیعت با امام زمان(عج) است، اظهار کرد: حضور نظامیان و فرماندهان ارشد کشور در قالب مراسم صبحگاه «عهد سربازی» برای بیعت با امام زمان(عج) در آستان مقدس مسجد جمکران یکی از بالاترین و برجسته‌ترین نمادهای بیعت با امام عصر در جمهوری اسلامی است. هر کارگزاری در هر جایگاهی که باشد باید منش تجدید بیعت را نه فقط در یک برنامه یا یک روز بلکه درتمام روزهای سال در پیش بگیرد. منطق بیعت با امام زمان(عج) اعلام وفاداری و پشتیبانی مدام از منجی است. رویدادهایی مانند عهد سربازی نظامیان یا مدافعان حرم که از حریم کشور و حرم‌های اهل‌بیت(ع) دفاع می‌کنند، می‌خواهندیادآوری کندکه ما همیشه پای کارحضرت هستیم وازیک سمت ظلم‌ستیزی می‌کنیم وازسوی دیگر آینده‌نگرانه درمسیر آرمان‌های مهدوی قدم برمی‌داریم.نمادهای مهدوی بودن مهم است اما گردهمایی باورمندان به این حقیقت هم اهمیت زیادی دارد. بنابراین باید نمادها، تمدن‌ها و فرهنگ‌ها همه به سمت یک هدف مشخص یعنی مهدویت ساماندهی شودو این سامان عینیت داشته باشد.
باور به مهدویت؛ نقطه اشتراک ادیان و مذاهب
حجت‌الاسلام محمد شهبازیان، استاد حوزه علمیه، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و پژوهشگر حوزه مهدویت در گفت‌وگو با جام‌جم در مورد تبیین فلسفه، شرایط و الزامات بیعت با امام‌زمان(عج) و اقدامات فرهنگ‌ساز پیرامون آن توضیح داد: موعودباوری و مباحثی که در فضای کشور و بین فرهنگ امامیه و تشیع به‌عنوان مهدویت از آن نام می‌بریم، مسأله‌ای بین‌المللی است. به تعبیری، مهدویت می‌تواند در ساحت نقطه اشتراکی برای گفت‌وگو بین ادیان و مذاهب استفاده شود. همه ادیان، عقلا و حکمای عالم در خصوص ناجی به‌عنوان آرمانشهر یا مدینه‌فاضله یاد می‌کنند. نباید تصور کرد که منجی فقط برای شیعیان به‌عنوان یکی مباحث اساسی مطرح است، بلکه از طریق این آموزه، ادیان می‌توانند باب انتقال الهیات خود را باز کنند.
ظهور منجی، خواهش جامعه بشری است
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: با نگاه درون‌دینی تمام فرق تشیع و فرق اهل‌سنت به عبارتی تمام مذاهب اسلامی این عقیده را باور دارند و حتی سلفیه و وهابیت نیز از منجی بحث می‌کنند و ما می‌بینیم که جریان‌های تکفیری و جهادی مانند داعش با همه تفاوت‌های اساسی و انحرافات در آموزه‌های مهدویت با ما اشتراک دارند و معتقدند حضرت‌مهدی(عج) از نسل پیامبر اسلام(ص) و حضرت فرزند فاطمه‌زهرا(س) است. درواقع نفس مهدویت و منجی موضوعی یقینی و قطعی برای ادیان و جریان‌هاست. از زاویه دید جامعه‌شناختی و علم‌الاجتماع، می‌بینیم ظهور فردی که می‌آید و دنیا را نجات می‌دهد، به‌عنوان مسأله‌ای فطری و خواهش جامعه بشری مطرح است. در دنیا و در کشور ما ویژه‌تر، فرهنگ زندگی باورمند به ظهور منجی وجود دارد. پس ظرفیتی در همه جای دنیا و هر نوع تفکری در خصوص منجی وجود دارد که از نظر کارویژه‌های فرهنگی برای آن بستر بسیار وسیعی فراهم است.
گر گدا کاهل بود تقصیر صاحب خانه چیست
شهبازیان با بیان این‌که «گر گدا کاهل بود تقصیر صاحب خانه چیست» اظهار کرد: هم‌اکنون توپ در زمین ماست و متولیان فرهنگی، دینی و سیاست‌گذاران که قرار است مسائل دین و دینداری را به جامعه انتقال دهند و فرهنگ‌سازی کنند می‌توانند بر محور مهدویت برنامه‌ریزی داشته باشند و فرهنگ را که اقتصاد، اخلاق، سیاست و... نهادهای فردی و جمعی را هم دربرمی‌گیرد، متاثر از این دیدگاه کنند، به این صورت جامعه آموزه نهفته در فطرت را به‌صورت کاربردی و عملیاتی مشاهده خواهد کرد. به‌عنوان‌مثال فرض کنید جوانی حاضر نیست نماز بخواند و توجیهاتی هم می‌آورد، اما همین جوان وقتی گرفتار است به جنبش‌های نوپدید شبه‌دینی مانند مظاهر بوداپرستی، یوگا، مدیتیشن، اوشو و... رو می‌آورد و شاید ساعتی هم برای انجام تکنیک‌های آن نگرش وقت صرف کند! درواقع به دنبال معنویت‌های کاذبی می‌رود که هرگز به اندازه‌ای که نماز می‌تواند برای او معنویت حقیقی به بار آورد، نتیجه‌بخش نخواهد بود. این پژوهشگر حوزه مهدویت در ادامه عنوان کرد: اگر این جوان را دعوت کنیم تا یک ساعت در کارگاه‌های دینی و اسلام‌شناسی شرکت کند، می‌گوید فرصت ندارد، اما کلاس‌های شکرگزاری و... را ترجیح می‌دهد. چرا این اتفاق می‌افتد؟ به این دلیل که ما مسائل دینی را کارآمد، عملیاتی و به‌روز به جامعه تحویل ندادیم. موضوعاتی مانند باور به مهدویت، نماز، ارتباط با ائمه و... باید با روش‌های متناسب با نیاز روز آموزش داده شود.
امام‌زمان(عج) در پس پرده غیبت چه فایده‌ای برای بشر دارد؟
در نهم ربیع‌الاول و سایر مناسبت‌های مهم باید راه‌های تازه‌ای پیدا کنیم تا مردم را به امام‌عصر(عج) نزدیک کنیم. جوان می‌خواهد بداند که امام زمان در پس پرده غیبت چه کارایی و فایده‌ای برای بشر دارد؟ اقتصاد، سیاست و اختلافات فعلی جهان را چطور قرار است، حل کند؟
نگاه اسطوره‌ای به مهدویت جوابگو نیست
شهبازیان با اشاره به این‌که تاکنون باور به مهدویت از باب این‌که موظف هستیم به امام غایب ایمان داشته باشیم دنبال شده، اما باید از باب حقیقت وجود باشد، گفت: در این حالت مانند مادری است که برای نجات فرزندش جان خود را به خطر می‌اندازد، اگر امامت و مهدویت را این‌گونه درک کرده باشیم بنابر آیه پایانی سوره آل‌عمران حاضریم جانمان را در راه او فدا کنیم. تا وقتی که مهدویت اسطوره‌ای و قدسی نگاه شود، درواقع ما برای فرار از جهنم به امام زمان باور داریم و در زندگی نمودش را نمی‌بینیم.
فرزندپروری مادران بیعت با امام عصر(عج) است
وی در مورد تبیین، تبلیغ و شرایط بیعت خانوادگی با امام‌عصر(عج) با محوریت نقش مادر نیز اظهار کرد: اگر نگاه کلان افراد در زندگی امام محور و با رویکرد موعود باورانه باشد، تمام زندگی‌ها تنظیم می‌شود. در بیعت خانواده با امام عصر مادر اهمیت دارد و اهمیت مسأله در اصل مادر بودن است. شهبازیان در این خصوص توضیح داد: بحران فرزندآوری در کشور فقط به خاطر مسائل اقتصادی نیست. گاهی جوانان پدر و مادر نمی‌شوند چون بخشی از آزادی‌های آنها گرفته می‌شود، ولی اگر نگاه زوج‌ها به این مسأله این‌گونه باشد که در جامعه دیندار آوردن فرزند به مثابه پرورش سرباز برای امام زمان(عج) است، دیگر به‌خاطر مسائل سطحی از این عمل دست نمی‌کشند.
مادر خانواده را آماده پذیرایی از زیست مهدوی می‌کند
این استاد حوزه علمیه ادامه داد: از دیدگاه توحیدی و امام‌محوری، مدیریت فرزندان توسط مادر تعامل و بیعت با امام عصر است. در واقع مادر خانواده را آماده پذیرایی از زیست مهدوی می‌کند و کوچک‌ترین کارهای روزمره را جهادی در راه امام عصر می‌داند. پدر خانواده نیز به همین صورت است و می‌توانیم با نگاه مهدی‌محور بسیاری از اختلافات زوجین را حل کنیم.اصلاً فراتر از خانواده هرکسی در هر جایگاهی در جامعه می‌تواند به امام زمان(عج) خود خدمت کند، راننده تاکسی، معلم، هنرمندان و... هر کدام نقش مهمی دارند. البته که همین حالا هم در عرصه ادبیات رمان‌های خیلی خوبی با موضوع مهدویت نوشته شده است. این رمان‌ها هم جوانان را به خود جذب می‌کند هم با فطرت آنها در ارتباط است.
نفاق در زندگی مهدوی جایی ندارد
حجت‌الاسلام حسین مردانپور، معاون تبلیغ حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با جام‌جم با تاکید به این‌که ارزش انسان‌ها به سبک زندگی‌ای که در دنیا انتخاب می‌کنند، بستگی دارد، در گفت‌وگو با جام‌جم عنوان کرد: در جهان امروز برای رسیدن به سعادت سبک زندگی مهدوی تنها شیوه‌ای از زیست است که انسان را به هدفش می‌رساند و نجات‌بخش است.شاخص‌های زندگی مهدوی انسان را قوام می‌دهد و از این‌رو نجات‌دهنده است؛ ویژگی‌ها و شاخص‌هایی مانند ولایت‌محوری، زیست تمام‌ساحتی و توجه به تاثیرات تصمیمات فردی و جمعی بر جهان، روشن‌شدن حد بین کفر و ایمان و جلوگیری از نفاق در زندگی مهدوی، حاکمیت اخلاق و همدلی و افزایش عمق معرفتی و وسعت دید افراد همگی باعث می‌شود که سبک زندگی مهدوی به سعادت قطعی برسد و انسان عدالت را در بالاترین حدمعنایی خود تجربه کند.
مهدی‌باوران در ظلمت‌های جهان امروز گم نمی‌شوند
مردانپور با اشاره به تقوا و باور به ولایت فقیه به‌عنوان نایب برحق امام زمان(عج) یادآوری کرد: مهدوی‌گونه زیستن انسان را در سمت حق و حقیقت قرار می‌دهد و چون تکلیف فرد با خودش و جهان روشن است در ظلمت‌های جهان امروزی گم نمی‌شود و چراغ راه دارد و در بزنگاه‌های تاریخی نیز عملکرد خنثی ندارد و اگر از جریان دفاع می‌کند هم جانبداری عاقلانه‌ای دارد هم می‌تواند به شبهات خودش و دیگران پاسخ بگوید. معاون تبلیغ حوزه علمیه ضمن تاکید به این‌که جمهوری اسلامی و نظام ولایت‌فقیه با تلاش برای امتداد بیعت با امام عصر شکل گرفته و هدف اصلی آن عدالت‌محوری در هستی است، عنوان کرد: مهدویت عدالت‌محوری را ترویج می‌کند و به همه هستی و تمام جانداران غیر از انسان‌ها و حتی به محیط‌زیست و حیوانات از زاویه دید عدل و عدالت نگاه می‌کند.
مشروعیت انقلاب اسلامی برآمده از اندیشه مهدویت
حجت‌الاسلام حسین الهی‌نژاد، مدیر پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی و معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در گفت‌وگو با جام‌جم با اشاره به این‌که نهم ربیع‌الاول و نیمه شعبان دو روز سرنوشت‌ساز در تاریخ تشیع محسوب می‌شوند، اظهار داشت: انقلاب اسلامی به‌عنوان امتداد نهم ربیع و بزرگ‌ترین بیعت جمعی شیعه در قرن‌های اخیر با امام زمان(عج) جایگاه مهمی دارد. در واقع امامت امام زمان(عج) عقبه تئوریک نظام جمهوری اسلامی ایران است. اصل وجودی انقلاب اسلامی نیاز به مشروعیت دارد و برای تداوم مقبولیت می‌خواهد.
حرکت کارگزاران به سمت اهداف انقلاب و بیعت با منجی
وی با تاکید به اهمیت توجه به نهم ماه ربیع‌الاول به‌عنوان آغاز امامت مهدی موعود(عج) و نسبت این روز با حکمرانی مطلوب در جمهوری اسلامی و حرکت کشور و کارگزاران به سمت اهداف آرمانی انقلاب که بیعتی بزرگ با منجی بوده، گفت: مشروعیت انقلاب برگرفته از اندیشه مهدویت است و دو نیابت عام و خاص در اندیشه مهدویت وجود دارد. نیابت خاص چهار نایبی بودند که حضرت مهدی(ع) خودشان تعیین کردند. نیابت عام شاخصه‌هایی دارد که ائمه(ع) فرمودند در عصر غیبت فقها با آن شاخصه‌ها نایب عام امام زمان(ع) خواهند بود.مدیر پژوهشکده مهدویت وآینده‌پژوهی درادامه عنوان کرد:اندیشه مهدویت نایب عام را مشروعیت‌سازی می‌کند، یعنی جانشینی فقها رنگ اندیشه اسلامی و مهدویت دارد و نظامی که بر این اساس شکل می‌گیرد مشروعیت دارد. انقلاب اسلامی نیز به دلیل تشکیل آن توسط نایب عام امام زمان(ع) یعنی امام خمینی(ره) و تداوم آن با درایت و علم امام خامنه‌ای مشروع و بیعت با امام عصر است. جمهوری اسلامی در بیعت با امام زمان(عج) مشروعیت دارد و مقبولیت خود را نیز از طریق جمهوریت به‌دست می‌آورد و قوام می‌یابد تا با ایجاد تمدن اسلامی به طلوع خورشید عظمای ولایت یعنی حضرت مهدی موعود(عج) برسیم که رهبری نیز در بیانیه گام دوم خود این فرمایش را داشته‌اند.
اوج آگاهی مردم نسبت به منجی در حکومت ولی‌فقیه
وی با بیان این‌که امام زمان(عج) دو غیبت صغری و کبری داشته‌اند که هم‌اکنون با عبور از غیبت کوتاه در غیبت بلندمدت حضرت به‌سر می‌بریم، درخصوص کارکرد ولایت فقیه در زمینه‌سازی ظهور منجی توضیح داد: تشکیل حکومت به رهبری ولی‌فقیه نمایانگر اوج آگاهی مردم از حقانیت ظهور منجی است. مدیر پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی ضمن اشاره به این‌که ازمنه و امکنه منسوب به امام زمان(ع) هرکدام یادآور مهدی موعود و حرکت به سمت ظهور است، عنوان کرد: اماکنی مانند مسجد جمکران، مسجد سهله، مسجد کوفه و... زمان‌هایی مانند روز جمعه، نیمه شعبان، نهم ربیع‌الاول و...همگی امام بزرگوار را به یاد ما می‌آورد. لازم است هرکدام از مکان‌ها و زمان‌هایی که باعث زمینه‌سازی ظهور می‌شود، مورد توجه قرار بگیرد تا عشق و علاقه منتظران را زنده نگاه دارد. عشق و علاقه میل در داشتن آقا در کنار خودمان را شدت می‌بخشد از این‌رو معتقدان به حضرت هر بسترسازی‌‌ای می‌کنند تا به ظهور منجی برسیم.
حمایت از فلسطین در امتداد بیعت با امام عصر(عج)
حجت‌الاسلام سیدسجاد ایزدهی، رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مورد فلسفه بیعت با امام زمان(عج) و مصادیق عملی باور به مهدویت و ارتباط معنادار بین این بیعت و هوشیاری جامعه انسانی نسبت به تحولات روز جهان و دفاع از مظلومان ازجمله حمایت از فلسطین در امتداد بیعت ما با امام عصر(عج) به جام‌جم گفت: باور به مهدویت امری انتزاعی و ذهنی نیست بلکه نیاز به مقدمات و کنشگری دارد.
جهانی‌سازی فرهنگ مهدویت با ظلم‌ستیزی
رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی یادآوری کرد: با انفعال انسان‌ها و بی‌توجهی به لزوم زمینه‌سازی برای ظهور، انتظار ظهور اصلا معنا ندارد. مسأله مهدویت امری عینی است و باید در جامعه منطق این مفهوم درک شود. انقلاب اسلامی تنها انقلابی بود که ایده مهدویت به‌عنوان غایت دین و آماده‌سازی بستر برای ظهور منجی در دنیا رامحقق می‌کند. اگر امروز انقلاب اسلامی بلندترین صدا را درحمایت ازمظلومان جهان ازجمله فلسطین دارد.درحقیقت مقدمات ظهور منجی رابااین نگاه مبتنی بر عدالت‌محوری، استکبارستیزی، حمایت از محرومان و...فراهم می‌کند. این ویژگی در ذات انقلاب ما از ابتدا وجود داشته که در راستای جهانی‌سازی فرهنگ مهدویت شکل گرفته است.
«عهد سربازی»؛ بالاترین نمادهای بیعت با امام عصر(عج)
وی با تاکید به تاثیرگذاری مراسم‌هایی که بروز عملی بیعت با امام زمان(عج) است، اظهار کرد: حضور نظامیان و فرماندهان ارشد کشور در قالب مراسم صبحگاه «عهد سربازی» برای بیعت با امام زمان(عج) در آستان مقدس مسجد جمکران یکی از بالاترین و برجسته‌ترین نمادهای بیعت با امام عصر در جمهوری اسلامی است. هر کارگزاری در هر جایگاهی که باشد باید منش تجدید بیعت را نه فقط در یک برنامه یا یک روز بلکه درتمام روزهای سال در پیش بگیرد. منطق بیعت با امام زمان(عج) اعلام وفاداری و پشتیبانی مدام از منجی است. رویدادهایی مانند عهد سربازی نظامیان یا مدافعان حرم که از حریم کشور و حرم‌های اهل‌بیت(ع) دفاع می‌کنند، می‌خواهندیادآوری کندکه ما همیشه پای کارحضرت هستیم وازیک سمت ظلم‌ستیزی می‌کنیم وازسوی دیگر آینده‌نگرانه درمسیر آرمان‌های مهدوی قدم برمی‌داریم.نمادهای مهدوی بودن مهم است اما گردهمایی باورمندان به این حقیقت هم اهمیت زیادی دارد. بنابراین باید نمادها، تمدن‌ها و فرهنگ‌ها همه به سمت یک هدف مشخص یعنی مهدویت ساماندهی شودو این سامان عینیت داشته باشد.
باور به مهدویت؛ نقطه اشتراک ادیان و مذاهب
حجت‌الاسلام محمد شهبازیان، استاد حوزه علمیه، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و پژوهشگر حوزه مهدویت در گفت‌وگو با جام‌جم در مورد تبیین فلسفه، شرایط و الزامات بیعت با امام‌زمان(عج) و اقدامات فرهنگ‌ساز پیرامون آن توضیح داد: موعودباوری و مباحثی که در فضای کشور و بین فرهنگ امامیه و تشیع به‌عنوان مهدویت از آن نام می‌بریم، مسأله‌ای بین‌المللی است. به تعبیری، مهدویت می‌تواند در ساحت نقطه اشتراکی برای گفت‌وگو بین ادیان و مذاهب استفاده شود. همه ادیان، عقلا و حکمای عالم در خصوص ناجی به‌عنوان آرمانشهر یا مدینه‌فاضله یاد می‌کنند. نباید تصور کرد که منجی فقط برای شیعیان به‌عنوان یکی مباحث اساسی مطرح است، بلکه از طریق این آموزه، ادیان می‌توانند باب انتقال الهیات خود را باز کنند.
ظهور منجی، خواهش جامعه بشری است
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: با نگاه درون‌دینی تمام فرق تشیع و فرق اهل‌سنت به عبارتی تمام مذاهب اسلامی این عقیده را باور دارند و حتی سلفیه و وهابیت نیز از منجی بحث می‌کنند و ما می‌بینیم که جریان‌های تکفیری و جهادی مانند داعش با همه تفاوت‌های اساسی و انحرافات در آموزه‌های مهدویت با ما اشتراک دارند و معتقدند حضرت‌مهدی(عج) از نسل پیامبر اسلام(ص) و حضرت فرزند فاطمه‌زهرا(س) است. درواقع نفس مهدویت و منجی موضوعی یقینی و قطعی برای ادیان و جریان‌هاست. از زاویه دید جامعه‌شناختی و علم‌الاجتماع، می‌بینیم ظهور فردی که می‌آید و دنیا را نجات می‌دهد، به‌عنوان مسأله‌ای فطری و خواهش جامعه بشری مطرح است. در دنیا و در کشور ما ویژه‌تر، فرهنگ زندگی باورمند به ظهور منجی وجود دارد. پس ظرفیتی در همه جای دنیا و هر نوع تفکری در خصوص منجی وجود دارد که از نظر کارویژه‌های فرهنگی برای آن بستر بسیار وسیعی فراهم است.
گر گدا کاهل بود تقصیر صاحب خانه چیست
شهبازیان با بیان این‌که «گر گدا کاهل بود تقصیر صاحب خانه چیست» اظهار کرد: هم‌اکنون توپ در زمین ماست و متولیان فرهنگی، دینی و سیاست‌گذاران که قرار است مسائل دین و دینداری را به جامعه انتقال دهند و فرهنگ‌سازی کنند می‌توانند بر محور مهدویت برنامه‌ریزی داشته باشند و فرهنگ را که اقتصاد، اخلاق، سیاست و... نهادهای فردی و جمعی را هم دربرمی‌گیرد، متاثر از این دیدگاه کنند، به این صورت جامعه آموزه نهفته در فطرت را به‌صورت کاربردی و عملیاتی مشاهده خواهد کرد. به‌عنوان‌مثال فرض کنید جوانی حاضر نیست نماز بخواند و توجیهاتی هم می‌آورد، اما همین جوان وقتی گرفتار است به جنبش‌های نوپدید شبه‌دینی مانند مظاهر بوداپرستی، یوگا، مدیتیشن، اوشو و... رو می‌آورد و شاید ساعتی هم برای انجام تکنیک‌های آن نگرش وقت صرف کند! درواقع به دنبال معنویت‌های کاذبی می‌رود که هرگز به اندازه‌ای که نماز می‌تواند برای او معنویت حقیقی به بار آورد، نتیجه‌بخش نخواهد بود. این پژوهشگر حوزه مهدویت در ادامه عنوان کرد: اگر این جوان را دعوت کنیم تا یک ساعت در کارگاه‌های دینی و اسلام‌شناسی شرکت کند، می‌گوید فرصت ندارد، اما کلاس‌های شکرگزاری و... را ترجیح می‌دهد. چرا این اتفاق می‌افتد؟ به این دلیل که ما مسائل دینی را کارآمد، عملیاتی و به‌روز به جامعه تحویل ندادیم. موضوعاتی مانند باور به مهدویت، نماز، ارتباط با ائمه و... باید با روش‌های متناسب با نیاز روز آموزش داده شود.
امام‌زمان(عج) در پس پرده غیبت چه فایده‌ای برای بشر دارد؟
در نهم ربیع‌الاول و سایر مناسبت‌های مهم باید راه‌های تازه‌ای پیدا کنیم تا مردم را به امام‌عصر(عج) نزدیک کنیم. جوان می‌خواهد بداند که امام زمان در پس پرده غیبت چه کارایی و فایده‌ای برای بشر دارد؟ اقتصاد، سیاست و اختلافات فعلی جهان را چطور قرار است، حل کند؟
نگاه اسطوره‌ای به مهدویت جوابگو نیست
شهبازیان با اشاره به این‌که تاکنون باور به مهدویت از باب این‌که موظف هستیم به امام غایب ایمان داشته باشیم دنبال شده، اما باید از باب حقیقت وجود باشد، گفت: در این حالت مانند مادری است که برای نجات فرزندش جان خود را به خطر می‌اندازد، اگر امامت و مهدویت را این‌گونه درک کرده باشیم بنابر آیه پایانی سوره آل‌عمران حاضریم جانمان را در راه او فدا کنیم. تا وقتی که مهدویت اسطوره‌ای و قدسی نگاه شود، درواقع ما برای فرار از جهنم به امام زمان باور داریم و در زندگی نمودش را نمی‌بینیم.
فرزندپروری مادران بیعت با امام عصر(عج) است
وی در مورد تبیین، تبلیغ و شرایط بیعت خانوادگی با امام‌عصر(عج) با محوریت نقش مادر نیز اظهار کرد: اگر نگاه کلان افراد در زندگی امام محور و با رویکرد موعود باورانه باشد، تمام زندگی‌ها تنظیم می‌شود. در بیعت خانواده با امام عصر مادر اهمیت دارد و اهمیت مسأله در اصل مادر بودن است. شهبازیان در این خصوص توضیح داد: بحران فرزندآوری در کشور فقط به خاطر مسائل اقتصادی نیست. گاهی جوانان پدر و مادر نمی‌شوند چون بخشی از آزادی‌های آنها گرفته می‌شود، ولی اگر نگاه زوج‌ها به این مسأله این‌گونه باشد که در جامعه دیندار آوردن فرزند به مثابه پرورش سرباز برای امام زمان(عج) است، دیگر به‌خاطر مسائل سطحی از این عمل دست نمی‌کشند.
مادر خانواده را آماده پذیرایی از زیست مهدوی می‌کند
این استاد حوزه علمیه ادامه داد: از دیدگاه توحیدی و امام‌محوری، مدیریت فرزندان توسط مادر تعامل و بیعت با امام عصر است. در واقع مادر خانواده را آماده پذیرایی از زیست مهدوی می‌کند و کوچک‌ترین کارهای روزمره را جهادی در راه امام عصر می‌داند. پدر خانواده نیز به همین صورت است و می‌توانیم با نگاه مهدی‌محور بسیاری از اختلافات زوجین را حل کنیم.اصلاً فراتر از خانواده هرکسی در هر جایگاهی در جامعه می‌تواند به امام زمان(عج) خود خدمت کند، راننده تاکسی، معلم، هنرمندان و... هر کدام نقش مهمی دارند. البته که همین حالا هم در عرصه ادبیات رمان‌های خیلی خوبی با موضوع مهدویت نوشته شده است. این رمان‌ها هم جوانان را به خود جذب می‌کند هم با فطرت آنها در ارتباط است.
نفاق در زندگی مهدوی جایی ندارد
حجت‌الاسلام حسین مردانپور، معاون تبلیغ حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با جام‌جم با تاکید به این‌که ارزش انسان‌ها به سبک زندگی‌ای که در دنیا انتخاب می‌کنند، بستگی دارد، در گفت‌وگو با جام‌جم عنوان کرد: در جهان امروز برای رسیدن به سعادت سبک زندگی مهدوی تنها شیوه‌ای از زیست است که انسان را به هدفش می‌رساند و نجات‌بخش است.شاخص‌های زندگی مهدوی انسان را قوام می‌دهد و از این‌رو نجات‌دهنده است؛ ویژگی‌ها و شاخص‌هایی مانند ولایت‌محوری، زیست تمام‌ساحتی و توجه به تاثیرات تصمیمات فردی و جمعی بر جهان، روشن‌شدن حد بین کفر و ایمان و جلوگیری از نفاق در زندگی مهدوی، حاکمیت اخلاق و همدلی و افزایش عمق معرفتی و وسعت دید افراد همگی باعث می‌شود که سبک زندگی مهدوی به سعادت قطعی برسد و انسان عدالت را در بالاترین حدمعنایی خود تجربه کند.
مهدی‌باوران در ظلمت‌های جهان امروز گم نمی‌شوند
مردانپور با اشاره به تقوا و باور به ولایت فقیه به‌عنوان نایب برحق امام زمان(عج) یادآوری کرد: مهدوی‌گونه زیستن انسان را در سمت حق و حقیقت قرار می‌دهد و چون تکلیف فرد با خودش و جهان روشن است در ظلمت‌های جهان امروزی گم نمی‌شود و چراغ راه دارد و در بزنگاه‌های تاریخی نیز عملکرد خنثی ندارد و اگر از جریان دفاع می‌کند هم جانبداری عاقلانه‌ای دارد هم می‌تواند به شبهات خودش و دیگران پاسخ بگوید. معاون تبلیغ حوزه علمیه ضمن تاکید به این‌که جمهوری اسلامی و نظام ولایت‌فقیه با تلاش برای امتداد بیعت با امام عصر شکل گرفته و هدف اصلی آن عدالت‌محوری در هستی است، عنوان کرد: مهدویت عدالت‌محوری را ترویج می‌کند و به همه هستی و تمام جانداران غیر از انسان‌ها و حتی به محیط‌زیست و حیوانات از زاویه دید عدل و عدالت نگاه می‌کند.
نظر شما