به گزارش خبرگزاری ایمنا، کمبود برق به بحران جدی در تابستان جاری تبدیل شد در حالی که وزارت نیرو تلاش می‌کند که این ناترازی را به دلیل پرمصرف بودن شهروندان جا بزند، بسیاری از کارشناسان این بحران را ناشی از کمبود برق و عدم جذب سرمایه‌گذار می‌دانند. میزان کمبود برق، با احتساب میزان تولید، واردات، مصرف شبکه در زمان پیک مصرف تابستان ۱۴۰۳، میزان صادرات و ظرفیت ذخیره، حداقل ۱۴.۱ و حداکثر ۱۸ هزار مگاوات و حد میانی این میزان کمبود برق، حدود ۱۶ هزار مگاوات است.

حال سوال اساسی اینجاست که این میزان کمبود چگونه برطرف خواهد شد؟ باید به این نکته توجه کرد که برطرف کردن این کمبود، صرفاً با احداث یا افزایش ظرفیت واحد نیروگاه جدید امکان‌پذیر نخواهد بود.

به نظر می‌رسد با توجه به مشکلات ناترازی انرژی، افزایش ۱۸ هزار مگاواتی نیروگاه جدید، توجیه اقتصادی نداشته باشد. چراکه اکثر نیروگاه‌های کشور، نیروگاه‌های حرارتی بوده و این میزان افزایش منجر به هدررفت گاز نیز خواهد شد.

آن‌طور که کارشناسان می‌گویند برای ساخت هر هزار مگاوات واحد نیروگاه، حدوداً ۵۰۰ میلیون دلار سرمایه نیاز است. از این رو با احتساب کسری ۱۸ هزار مگاواتی، به رقمی حدود ۹ میلیارد دلار سرمایه برای احداث نیروگاه احتیاج است.

باید برای ساخت نیروگاه‌ها، خط، پست و غیره حدود ۲۵ میلیارد دلار هزینه شود. باید در نظر داشت که ساخت یک نیروگاه حدود پنج سال، یک پست برق سه سال و یک خط انتقال حدود دو سال زمان می‌برد. از سوی دیگر پروژه‌ای مانند پروژه شرکت توزیع تیرهای برق در معابر حدود یک سال زمان می‌برد، پس نمی‌توان انتظار داشت وضعیت برق کشور زودتر از پنج سال بهبود پیدا کند.

این تفاوت ارقام ریشه در این موضوع دارد که رقم ۹ میلیارد دلار فقط به افزایش ظرفیت نیروگاه اختصاص دارد و دیگر هزینه‌های جانبی برای جبران عقب‌ماندگی تولید در آن لحاظ نشده است. به این میزان سرمایه عظیم در کنار دیگر راهکارهای ضروری که به صورت موازی برای حل بحران برق در دستور کار قرار دارد، باید توجه شود.

بنا بر نظر بسیاری از کارشناسان، با سرمایه‌گذاری می‌توان به افزایش سالانه ۵۰۰۰ مگاوات نیروگاه دست پیدا کرد اما آن طور که مسائلی توضیح داد، هر سال حداکثر دو تا ۲,۵ درصد رشد تولید صورت می‌گیرد، اما مصرف حدود هفت درصد افزایش پیدا می‌کند.

این موضوع ناشی از تمام مواردی چون عقب‌ماندگی تولید و مشکل جذب سرمایه، وجود لوازم پرمصرف و جایگزین نشدن آن به دلیل تکنولوژی پایین تولید یا ممنوعیت واردات و پایین بودن سهم نیروگاه‌های تجدید پذیر از کل میزان تولید برق کشور است و توجه به تمامی این موارد برای بهبود بحران برق در کشور ضروری است.

مصطفی رجبی مشهدی با اشاره به نشست اخیر وزیر نیرو با رئیس صندوق توسعه ملی گفت: وزیر نیرو به دنبال ایجاد جذابیت‌های لازم برای سرمایه‌گذاری در حوزه تولید برق است.

وی با اشاره به اینکه ناترازی برق در شهریور ماه جاری به ۱۹ هزار و ۷۰۰ مگاوات رسید، افزود: ناترازی موجود بسیار زیاد و به اندازه مصرف برق دو تا سه کشور همسایه شمالی ایران است و باید خود را برای پاسخگویی به مصرف برق تجهیز کنیم و در این خصوص سرمایه گذاری در بخش نیروگاهی و ارتقای تولید نیروگاه‌های موجود نیز باید سرعت پذیرد.

مدیرعامل توانیر با تاکید بر اینکه برخی از نیروگاه‌های کشور بالاتر از میانگین عمر خود در حال فعالیت هستند و راندمان مناسبی ندارند، گفت با همکاری صندوق توسعه ملی و برنامه وزیر نیرو برای ایجاد جذابیت‌های لازم جهت سرمایه‌گذاری در حوزه تولید برق، امیدواریم همکاری خوبی در این خصوص شکل گرفته و ناترازی کاهش یابد.

به گزارش ایمنا، لازم است دولت با مدیریت صحیح بازار برق کشور و تضمین سود سرمایه‌گذاری در این عرصه، بستری رقابتی برای جذب سرمایه‌های سرگردان در این حوزه را فراهم کند.