نورنیوز-گروه بین‌الملل: پاول دورف، مدیرعامل پیام رسان تلگرام بامداد امروز در فرانسه بازداشت و به خبر نخست بسیاری از شبکه‌های خبری و اجتماعی تبدیل شد. بر اساس گزارش شبکه تلویزیونی TF1فرانسه، دورف با هواپیمای خصوصی خود در حال مسافرت بود که پس از خارج شدن از جت خود در فرودگاه «بورژه» در خارج از پاریس پایتخت فرانسه بازداشت شد.
درباره دلایل بازداشت مدیرعامل ۳۹ ساله پیام‌رسان تلگرام، خبرهای ضدونقیضی منتشر شده است. برخی از گزارش‌ها دلیل این بازداشت جرائم متعددی چون تروریسم، قاچاق مواد مخدر، کلاهبرداری، پولشویی و محتوای سوءاستفاده از کودکان اعلام می‌کنند اما شمار دیگری از رسانه‌ها دلیل بازداشت مدیرعامل تلگرام، عدم همکاری او با دولت‌های غربی در ارائه اطلاعات کابران این پیام‌رسان می‌دانند. گزارش‌‌های رسانه‌های فرانسه حاکی از آن است که دوروف، ممکن است به‌دلیل اتهامات وارده با حکم ۲۰ سال زندان مواجه شود. براساس اعلام دولت فرانسه حکم بازداشت فقط در فرانسه معتبر بوده است.
پیام‌رسان تلگرام از محبوب‌ترین سکوهای ارتباطی در جهان است که نزدیک به یک میلیارد کاربر داشته و سال 2013 از سوی دوروف و برادرش نیکولای بنیان گذاشته شد. دوروف در حال حاضر از ثروتمندترین افراد جهان به شمار می‌رود و مجله اقتصادی فوربس، ثروت او را ۱۵ میلیارد و پانصد میلیون دلار تخمین زده است. دوروف متولد روسیه است و سال ۲۰۲۱ تابعیت فرانسه و بر اساس برخی گزارش‌ها تابعیت امارات متحده عربی را نیز دریافت کرده است.
این سکوی پیام رسان به دلیل برخی سواستفاده‌های امنیتی از قابلیت‌های آن در شماری از کشورها محدود و فیلتر بوده و برخی دیگر از کشورها مانند انگلیس تاکید دارند که شرکت‌های رسانه‌های اجتماعی از جمله تلگرام باید اقداماتی بیشتری برای مقابله با استفاده افراط‌گرایان از خدمات آنها انجام دهند. با این حال دروف بارها تصریح کرده است که تلگرام سکوی بی‌طرف بوده و درگیر مناقشات سیاسی و ژئوپولیتیک نخواهد شد. بازداشت دوروف واکنش‌های بسیاری در شبکه‌های اجتماعی برانگیخت که اغلب در مخالفت با بازداشت وی بود. دوروف می‌دانست که در فرانسه احتمال بازداشت دارد، به همین خاطر کمتر در اروپا سفر می‌کرد و از کشورهایی که تلگرام در آنها تحت نظارت نیروهای امنیتی بود اجتناب می‌کرد.
واکنش‌ها به بازداشت مدیرعامل تلگرام
ماریازاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در واکنش به بازداشت پاول دوروف گفت: سفارت روسیه در پاریس به محض انتشار گزارشاتی مبنی بر بازداشت یک شهروند روس، درگیر بررسی این موضوع شد؛ به گفته وی در این زمینه نیازی به یادآوری مسئولیت‌های محوله به نمایندگی های دیپلماتیک نیست.
سفارت روسیه در پاریس هم با وجود آنکه وکلای دوروف درخواستی مبنی بر پیگیری وی به سفارتخانه ارئه نداده‌‌اند اما «اقدامات فوری» برای روشن شدن وضعیت موسس و مدیرعامل پیام‌رسان تلگرام را انجام می‌دهد.
«دیمیتری مدودف» معاون رئیس شورای امنیت روسیه هم در واکنش به بازداشت موسس پیام رسان تلگرام نوشت: برخلاف «مارک زاکربرگ» که با اداره تحقیقات فدرال آمریکا (اف‌بی‌آی) همکاری می‌کند، دوروف برای دشمنان روسیه غیرقابل پیش‌بینی و خطرناک است و هیچ شباهتی به ایلان ماسک یا مارک زاکربرگ ندارد. وقت آن رسیده که بنیان گذار تلگرام بفهمد، «سرزمین پدری» را مانند «زمان» نمی توان انتخاب کرد. دوروف قصد داشت در دنیا مطرح شود و دور از وطن خود زندگی کند. او با این تصور که مشکلاتش مربوط به روسیه است، خاک وطن را ترک کرد.
«میخائیل اولیانوف» نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین بامداد یکشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: برخی افراد ساده هنوز نمی‌دانند که اگر نقش کم و بیش آشکاری در فضای اطلاع‌رسانی بین‌المللی داشته باشند، بازدید آنها از کشورهایی که به سمت جوامعی بسیار توتالیترتر حرکت می‌کنند، امن نیست.
بازداشت مدیرعامل تلگرام از سوی سیاستمداران، بلاگرها، نویسندگان و بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی با واکنش‌های تندی روبرو شده و حتی برخی درخواست تجمع و تظاهرات دربرابر سفارتخانه‌های فرانسه در سراسر جهان را داده‌اند.
برخی از روزنامه‌نگاران از جمله «تاکر کارلسون» روزنامه‌نگار شناخته شده آمریکایی در واکنش به این خبر تصریح کرده است: وقتی دولت روسیه تلاش کرد که شرکت این رسانه اجتماعی را کنترل کند دوروف از روسیه خارج شد. اما در نهایت این ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه نبود که به دلیل اجازه دادن به مردم برای اعمال آزادی بیان بازداشت کرد. بلکه یک کشور غربی، یک متحد دولت بایدن و یک عضو ناتو بود که وی را بازداشت کرد.
این روزنامه‌نگار آمریکایی افزود: پاول دوروف امشب در یک زندان فرانسوی است. او یک هشدار زنده به مالک پلتفرم‌هایی است که از اجرای دستور دولت‌ها و نهادهای اطلاعاتی برای سانسور واقعیت خودداری می‌کنند. تاریکی به سرعت روی جهان آزاد سابق می‌نشیند.
«ایلان ماسک» مالک شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نیز نوشت: سال ۲۰۳۰ است و در اروپا به خاطر پسندیدن یک میم اعدام می‌شوید. ماسک در توییت دیگری به زبان فرانسوی خواست تا پاول دوروف مالک تلگرام را پس از بازداشتش در فرانسه، آزاد کنند
«مارگاریتا سیمونیان» سردبیر «راسیا سیوودنیا» و شبکه تلویزیونی «آر.تی» درباره بازداشت دوروف گفته است: «دوروف روسیه را ترک کرد تا با سرویس‌های ویژه همکاری نکند. او تا حدی با آژانس‌های اطلاعاتی غربی همکاری کرد، حداقل دستورالعمل‌های مسدود کردن راشاتودی، خبرگزاری روسیه، را در کشورهایی که ما در آنجا تحریم هستیم دنبال کرد. اما این هم به او کمکی نکرد».
«لری جانسون» تحلیلگرسابق سیا اتهام و دلیل اصلی دستگیری پاول دوروف، بنیانگذار تلگرام را تروریسم بودن او اعلام کرد زیرا او از سانسور برخی گروه‌ها خودداری کرده است. وی معتقد است که تلگرام یکی از معدود کانال‌های ارتباطی است که اجازه می‌دهد آزادانه به سیاست‌های غرب انتقاد شود و این انتقاد ادامه یابد. جانسون گفت که اتهامات علیه دوروف "یک پرونده سیاسی ساختگی" است که برای ارعاب این کارآفرین فناوری طراحی شده‌‌اند.
سفارت روسیه در فرانسه با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که درخواستی را جهت بیان دلایل بازداشت پاول دوروف بنیانگذار تلگرام به مقامات فرانسوی ارائه کرده و خواهان تضمین حقوق وی و دسترسی او به کنسولگری روسیه شده است. در ادامه این بیانیه آمده است درخواست روسیه از مقامات فرانسوی با پاسخ منفی روبرو شد و طرف فرانسوی همچنان از تعامل با مسکو در مورد این مسئله خودداری می‌کند.
معترضان به بازداشت پاول دوروف در روسیه با هواپیماهای کاغذی مقابل سفارت فرانسه حاضر شدند تا حمایت خود را از او اعلام کنند.
چرایی بازداشت و تبعات آن
درباره دلایل بازداشت بنیانگذار تلگرام گمانه‌های بسیاری مطرح است اما برخی تحلیلگران به استناد سخنان دوروف درباره تهدیدات مکرر خود و تیمش از سوی مقامات غربی، دلیل بازداشت وی را عدم همکاری با سرویس‌های جاسوسی آمریکا و اروپا تحلیل می‌کنند. دوروف پیش از این گفته بود که هر وقت به آمریکا می‌رفتم دو مامور اف‌بی‌آی در فروگاه به استقبال می‌آمدند و از من سوال می‌پرسیدند. برداشت من این است که آنها می‌خواستند ارتباط برقرار کنند تا بهتر تلگرام را کنترل کنند. برای ما که یک شبکه رسانه اجتماعی متمرکز بر حریم خصوصی را اداره می‌کنیم، بر روی کار خود تمرکز می‌کنیم و بر روابط دولتی از این دست متمرکز نیستیم».
دستگیری دوروف باعث آشفتگی رمزارزهای مرتبط با این سرویس پیام‌رسان شده است. TON، نات‌کوین و $DOGS از جمله ارزهایی هستند که ارزش آنها از زمان اعلام این خبر سقوط کرده است.ارزش تون‌کوین (TON) بیش از ۱۴.۵ درصد کاهش یافت. علاوه‌براین، توکن DOGS$ که هنوز به‌طور رسمی فهرست نشده است نیز با کاهش ارزش مواجه شد. ارزش این توکن در بازارهای پیش از عرضه، نزدیک به ۲۲ درصد کاهش یافته و نات‌کوین دیگر ارزی است که با کاهش ۲۰ درصدی ارزش خود مواجه شده است.
∎