مینا محمدزاده
رادیکالهای نظام اصلا تصورش را هم نمیکردند که طی فقط سه ماه ستاره بخت آنها در آسمان سیاست جمهوری اسلامی به پایین کشیده شده یا حداقل اینچنین کمفروغ شود. اما روز چهارشنبه جلسه رأی اعتماد به وزرای پیشنهادی مسعود پزشکیان، نشان داد که نیروهای جوان انقلابی رادیکال (از قبیل ثابتیها) و پدرخواندههای پایداریچی آنها در مجلس وزن و اعتبار چندانی ندارند.
البته اگر یک گام به عقب برداریم نیز شاهد شکست سنگین دیگری از جریانی خواهیم بود که نتوانست به رغم سوء استفاده گسترده از قدرت اجرایی کشور زمینههای استمرار خود را در قوه مجریه با پیروزی سعید جلیلی فراهم کند؛ تا جایی که برخی بزرگترین دستاورد انتخابات اخیر را افتادن پایداریچیها از چشمها و سقوط این جناح از پلکان قدرت میدانند نه پیروزی پزشکیان!
عصبانیت تندروها از خرق عادت رئیسجمهور
سخنان رئیسجمهور در دفاع از کابینه پیشنهای خود در مجلس چنان تأثیرگذار و جانانه بود که توانست رأی اعتماد جملگی وزرا را کسب کند.
پزشکیان در جلسه رایگیری برای تعیین وزرای کابینه چهاردهم با صراحت از رهنمودها و توصیههای رهبر انقلاب در خصوص وزرا سخن گفت و با بیان اینکه ایشان کاملا در جریان چینش کابینه قرار داشته و در معرفی ترکیب پیشنهادی او نقش کلیدی داشتهاند؛ توانست بر آرای نمایندگان تأثیر بسزایی بگذارد و بخش اعظمی از مخالفان را نیز با خود همداستان کند.
رئیسجمهور در آخرین دفاع از فهرست وزیران پیشنهادی خود در صحن مجلس گفت: «برای انتخاب وزیران پیشنهادی، با همه کسانی که باید توافق میکردیم، توافق کردیم، از جمله با سازمانهای امنیتی اطلاعات و سپاه. همه این عزیزان با هماهنگی و تفاهم انتخاب شدهاند. آقای صالحی (وزیر پیشنهادی ارشاد) با دستور آقا آمد. خانم صادق (وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی) را خود آقا گفت که بیاید. آقای عراقچی هم اولین کسی بود که قبل از این که لیست را تکمیل کنیم، آقا، او را قبول کرد.»
رسم سیاسی در ایران چنین بوده که رؤسایجمهور رهنمودهای رهبری را درمورد ترکیب کابینه؛ معمولا آشکار نمیکردند، اما خرق عادت پزشکیان و کسب آرای نمایندگان از این رهگذر، نهتنها تندروهای مجلس را بهشدت عصبانی کرد؛ بلکه خارج از چارچوب بهارستان نیز واکنشهای بسیاری برانگیخت.
مالک شریعتی، نماینده تهران و دست راست زاکانی در ستاد انتخاباتیاش، با انتشار توییتی به اظهارت پزشکیان در دفاع از کابینه پیشنهادی خود، اشاره کرد و نوشت: «هزینه کردن رئیسجمهور محترم از رهبرانقلاب برای رأی گرفتن از مجلس، خطای بزرگی بود چون اگر رای نیاورند مجلس را مقابل گزینه رهبری قرار میدهد اگر رأی بیاورند هم مسوول عملکردشان در آینده نخواهند بود.»
حمید رسایی نیز نتوانست خشم خود را پنهان کند و در شبکه ایکس نوشت: «بعداز هزینه بیسابقهای که آقای پزشکیان از رهبر انقلاب درتأیید کابینه خودش کرد، همه کابینه معرفی شده ایشان از مجلس رأی گرفت. وزرا مطابق سخنان آقای پزشکیان باید درچارچوب قوانین بالادستی مثل قانون برنامه هفتم و سیاستهای کلی نظام و رهبری عمل کنند. برای همه آنها آرزوی موفقیت میکنیم.»
این نماینده درصد کمی از مردم تهران، چندروز قبل از جلسه رأی اعتماد نیز در شبکه ایکس نوشته بود: «ظفرقندی و میدری قطعا رای نخواهند گرفت.»
توئیت کوتاهی که با طعنه وزیر ارشاد دولت اصلاحات همراه بود. عطاءالله مهاجرانی، خطاب به رسایی نوشت: « وزن {جبهه} پایداری در رای اعتماد سنجیده شد. جمعی ۵۰ تا ۶۰ نفرهاند که البته از همین امروز آب میروند. محو میشوند مثل سایه در برابر آفتاب. دفعه دیگر از واژه قطعا، قطعا استفاده نکنید. دوم از طرف مجلس دوازدهم صحبت نکنید.»
حسین شریعتمداری نیز صبح پنجشنبه در روزنامه کیهان نوشت: «جناب پزشکیان در جلسه علنی دیروز مجلس و پیش از آن نیز به تلویح و گاه به تصریح فرموده بودند که در انتخاب تمامی وزرا با رهبر معظم انقلاب «هماهنگی» شده است! این ادعای ایشان بلافاصله به دستاویز و بهانهای برای دشمنان تابلودار نظام تبدیل شد که با استناد به اظهارات آقای پزشکیان، مردمسالاری و جایگاه مجلس و حتی اختیارات رئیسجمهور را در جمهوری اسلامی ایران به زیر بکشند!
وی ادامه داد ادعای غیرواقعی دیروز شما همانگونه که قابل پیشبینی بود با استقبال گسترده دشمنان قسمخورده نظام روبهرو شده است و از آنجا که امروزه جنابعالی رئیسجمهور همه مردم و تابلوی تمامیت نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران هستید، انتظار آن است که اظهارات مورد اشاره دیروز خود را تصحیح بفرمایید و راه را بر سوءاستفاده دشمنان سد کرده و آنان را مانند همیشه ناکام بگذارید.
مجلس را تعطیل کنید!
از اظهارنظرهای چند روز اخیر زعمای جریان تندرو و بنیادگرا پیداست که آنها به شدت از رهبری و سیاست جدید وی رنجیده خاطر شده و حتی عصبانیاند. یکی از آنها توئیت کرده بود«بگذار اغتشاشات شروع بشه، ببینم کی میاد کف خیابون برای حفظ نظام».
بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز دیروز در پیامی به رأی اعتماد مجلس به دولت پزشکیان واکنش تندی نشان داد و اعلام کرد: «جناب آقای دکتر پزشکیان! اکنون که مقام معظم رهبری را سپر کابینه خود قرار دادهاید، بدانید وظایف رهبری طبق اصل ۱۱۰ قانون اساسی محدود به اصول مشخصشده است و مجری قانون اساسی «شخص رئیسجمهور» است که هرگونه تبعات اقدامات و تصمیمات دولت چهاردهم بر عهده جنابعالی و کابینه شماست.» در ادامه این پیام آمده است: «مجلس شورای اسلامی را تعطیل کنید! رای اعتماد مجلس به گزینهای که از سوابق و مواضع ضدنظام خود اعلام برائت نکرده، درکنار رای به گزینههای «ناکارآمد» و «حداقلی»، نشان از «عدم استقلال» و «اشتباه راهبردی» دارد، با این اوصاف مجلس را تعطیل کنید یا کفالت آن را به پدرخواندهها بسپارید.» درواقع بسیج دانشجویی در این پیام اختیارات رهبری را محدود به اصل ۱۱۰ قانون اساسی دانسته است!
من باختم، بد هم باختم
طعنه سنگین محمد مهاجری به تندروهای مجلس؛ من باختم، بد هم باختم
به رأی آوردن کل کابینه پزشکیان علی رغم تلاشهای همه جانبه تندروها واکنش نشان داد و در توئیتی نوشت: «نقی معمولی: من باختم، بد هم باختم، سقف رو سر من خراب شده، من دارم به قهقرا میرم. دیروز بعد اعلام نتیجه رای اعتماد مجلس به کابینه پزشکیان، دیالوگ معروف نقی معمولی، چقدر شبیه بود به حرف دل پایداریچیها و ما اصولگراها.»
محمد جواد آذری جهرمی نیز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «خیال خام است که تصور شود فعل و انفعالات سیاسی این روزها، از جمله رای اعتماد دیروز مجلس به همه وزرا، به معنای حذف یک جریان سیاسی از سپهر کشور است. تجربه خالصسازی حداقل در سه سال گذشته نشان داد که تفکر حذفی راه به جایی نمیبرد. به رسمیت شناختن رقبا، تعامل و رقابت با آنها به نفع پیشرفت و توسعه کشور، به سود همه جریانهای سیاسی است. جایگزینی گفتگوی سیاسی با کریخوانیهای رسانهای، احتمالا راهگشاتر باشد.»
رسم سیاسی در ایران چنین بوده که رؤسایجمهور رهنمودهای رهبری را درمورد ترکیب کابینه؛ معمولا آشکار نمیکردند، اما خرق عادت پزشکیان و کسب آرای نمایندگان از این رهگذر، نهتنها تندروهای مجلس را بهشدت عصبانی کرد؛ بلکه خارج از چارچوب بهارستان نیز واکنشهای بسیاری برانگیخت
رای به هیأت وزیران اصولگرایی
بنیادگرا را به حاشیه راند
تقی آزاد ارمکی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، در همین راستا، به خبرنگار جماران گفت: رأی به هیأت وزیران باعث شد اصولگرایی بنیادگرا یا بنیادگرایی اصولگرا به حاشیه برود. دولت وفاق ملی در بر دارنده اصلاحطلبان و اصولگرایی معتدل است و ترکیب این دو میتواند از ظهور دوگانه اصلاحطلبی-اصولگرایی جلوگیری کند. مثلا از ظفرقندی تا مؤمنی در این دولت دارید؛ این خیلی طیف مهمی است که همه آنها را مجلس تأیید میکند، رئیس جمهور را هم قبول دارند و میخواهند کار کنند. به نظرم این گام خوبی است و نشانههای خوبی میبینم برای اینکه جمهوری اسلامی بتواند از بحران ناکارآمدی نجات پیدا کند.
یک گمانه درمورد آینده سیاسی
طیف رادیکال
عباس عبدی، فعال سیاسی در گفتوگو با جماران درمورد آینده طیف رادیکال اصولگرا، گفت: باید دو وجه طیف رادیکال را از هم جدا کنیم؛ اول واقعیت وجودی اینها است و یکی رانتهایی است که از آن استفاده میکنند و بهرهمند میشوند. همان رانتهایشان را قطع کنید، کافی است و بقیه چیزهایشان را کار نداریم. اینها در جامعه هستند و مثل خیلی طیفهای دیگر باید حضور داشته باشند و مسأله خاصی نیست. مسأله اصلی این است که اینها از رانتهای قدرت بهرهمند نباشند. یعنی اگر توهین و خلاف میکنند، مثل بقیه مجازات شوند، از پولهای ویژه بهرهمند نباشند، کارهایشان حسابکشی شود و از رسانههای خاص بهرهمند نباشند، همین برای ما کافی است؛ و فکر میکنم به این سمت حرکت خواهیم کرد. این برداشت و پیشبینی من مثل موارد دیگر تحلیلی است بیش از آن که دنبال شواهدی باشم، ارادهای که تعلق به تغییرات جدید گرفته حتما آن را ادامه خواهد داد و نمیپذیرد که آن را ناتمام بگذارد. اتمام آن با قطع رانت تندروها است. رانتهای علیه رفاه مردم و توسعه عمل میکند.
بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی امیرکبیر دیروز در پیامی به رأی اعتماد مجلس به دولت پزشکیان واکنش تندی نشان داد و اعلام کرد: «جناب آقای دکتر پزشکیان! اکنون که مقام معظم رهبری را سپر کابینه خود قرار دادهاید، بدانید وظایف رهبری طبق اصل ۱۱۰ قانون اساسی محدود به اصول مشخصشده است و مجری قانون اساسی «شخص رئیسجمهور» است که هرگونه تبعات اقدامات و تصمیمات دولت چهاردهم بر عهده جنابعالی و کابینه شماست.»
تندروها در کمین اغتشاش
احمد زیدآبادی فعال سیاسی اصلاح طلب طی یادداشتی در کانال تلگرامی خود نوشت: گویا یک نفر از موضع «سوپرانقلابی» در مقام اعتراض به رأی اعتماد مجلس به وزیران کابینۀ دکتر پزشکیان نوشته است: «بگذار اغتشاشات شروع بشه، ببینم کی میاد کف خیابون برای حفظ نظام؟»
معنی صریحتر این نوع تهدیدها چیست؟ معنیاش این است که «نظام برای مقابله با مردم معترض یا عاصی به ما نیاز دارد پس باید دربست تابع علایقِ سیاسی و تأمینکننده منافع ما به هر قیمت باشد!» این نوع باجخواهیهای زننده، اولاً روشن میسازد که کل آن ادعاهای «ولایتپذیری» از سر نفاق و ریا و به محض سودجویی و حذف رقبا از صحنۀ مدیریت و سیاست کشور بوده است. ثانیاً، اعترافی است به این مسئله که این جماعت «بحرانزی» و یا به بیان دیگر «اغتشاشزی» است و موقعیت و کارکردش وابسته به بیثبات کردن کشور است.»
نظر شما