خبرگزاری میزان - در روزهایی که تتوی یکی از بازیکنان فوتبال به سوژه این روزهای ورزش و رسانه‌های ایران تبدیل شده، اما زوایای پنهان این اقدام ضد فرهنگی که این روزها به نوعی به ارزش و فضیلت، نه تنها در میان فوتبالیست‌ها بلکه بسیاری از ورزشکاران ما تبدیل شده، به خوبی مورد بررسی و تحلیل قرار نگرفته است.
موضوعی که باید از زوایای گوناگون روانشناسانه، فرهنگی و اجتماعی آسیب‌شناسی شود تا نه تنها ابعاد پنهان آن روشن شود بلکه راهکاری برای جلوگیری از گسترش بیشتر آن اندیشیده شود.
برخی کارشناسان بر این باورند که نباید برخوردی قهری با این ورزشکاران به عنوان الگوی اخلاقی و فرهنگی جامعه صورت گیرد، اما برخی دیگر معتقدند تنها راه برای قطع این زنجیره بی‌اخلاقی و بی‌فرهنگی برخوردی قاطع است تا درس عبرتی برای سایرین به خصوص ورزشکاران سطوح پایین‌تر باشد؛ البته با تکیه بر ریشه‌یابی دقیق علل وقوع این اقدام و اقناع‌سازی افرادی که دست به این اقدام می‌زنند، برای تصویر زشتی که آثار انتشار تتوهای آنها در جامعه و در میان جوانان بر جای می‌گذارد.
به نظر می‌رسد نظارت لازم آن‌طور که باید و شاید از سوی فدراسیون فوتبال و نهادهای فرهنگی روی ورزشکاران و این اقدامات صورت نمی‌گیرد.
از سوی دیگر می‌توان با یادآوری الگوهای اخلاقی ورزش جهان که این اقدام را نکوهیده و ناپسند می‌دانند، به ریشه‌کن کردن آن کمک کرد. بسیاری از بازیکنانان مطرح جهان از جمله کریستیانو رونالدو بارها در مصاحبه‌های مختلف از مخالفتشان با تتو و خالکوبی صحبت کرده‌اند به حدی که رونالدو همیشه یکی از افتخاراتش را اهدای خون می‌داند زیرا افرادی که خالکوبی بر بدنشان دارند نمی‌توانند این اقدام را انجام دهند.
نمونه‌های زیادی از برخورد با چهره‌های مطرح ورزش جهان در تاریخ ثبت شده است، نمونه‌هایی که می‌توان از آنها برای الگوسازی و الگوبرداری استفاده کرد.
زمانی که دیوید بکهام اسطوره تیم فوتبال منچستریونایتد مدل موی عجیب خود را رونمایی کرد با واکنش شدید سرآلکس فرگوسن روبرو شد به حدی که این بازیکن مجبور شد موهای خود را از بیخ بتراشد تا فرگوسن به او اجازه بازی دهد. این اتفاق در فوتبال بریتانیایی رخ داد که در قلب فرهنگ غربی و اروپایی قرار داد و نشان می‌دهد مردم سراسر جهان نسبت به رفتارهای عجیب و غیر عرف بازیکنانشان که به عنوان الگو در میان جوانان شناخته می‌شوند، به شدت واکنش نشان می‌دهند.
اما در فوتبال ایران و در سال‌های گذشته به خوبی بر روی این موضوع نظارت می‌شد، اما اکنون شاهد هستیم با بی اهمیتی مسئولان ورزش نسبت به ترویج این فرهنگ اشتباه، گرایش ورزشکاران و فوتبالیست‌های سرشناس و حتی گمنام به تتو زدن افزایش پیدا کرده و این اتفاق در حال عادی‌سازی است به حدی که خیلی از بازیکنان در این مسیر اشتباه قرار گرفته‌اند و دربرگیری بسیاری پیدا کرده است.
اشکان دژاگه در زمان حضور کارلوس کی‌روش از فرهنگ آلمانی وارد فوتبال ایران شد و همواره تتوهای خود را با تاکید مسئولان فرهنگی پنهان می‌کرد با وجود اینکه تتوهای غیراخلاقی و نمادهای عجیب‌وغریبی نداشت و یک بازیکن دورگه به حساب می‌آمد، اما نظارت‌ها بالا بود. متاسفانه این موضوع در فوتبال ایران رها شده و به زعم کارشناسان یک خطر جدی و جبران‌ناپذیر برای آینده فرزندان ایران است و اگر به زودی با این فرهنگ مقابله نشود، جوانان ایران اسلامی درگیری بیشتری با این ضد فرهنگ و ضد ارزش پیدا می‌کنند و از الگوهایی که به ناحق در فوتبال ایران الگو شده‌اند تقلید خواهند کرد.
به نظر می‌رسد با توجه به فراگیری بیش از حد این ضد فرهنگ در میان ورزشکاران به عنوان الگوهای اخلاقی و فرهنگی جوانان جامعه، ضرورت دارد هر چه سریع‌تر به این موضوع از سوی مسئولان فوتبال توجه شود تا از پیش روی بیشتر آن جلوگیری شود.
این ناهنجاری رفتاری تا جایی پیش رفته که صدای مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال هم درآمده است و در واکنش به تتوی آرمین سهرابیان واکنش جالبی نشان داده و اظهار کرده که نمی‌داند این تتو یک زن شیطان است یا خون‌آشام!
شایان ذکر است، فرهنگ تتو زدن در میان ورزشکاران در چند سال گذشته تا این حد اوج نگرفته بود، اما به‌نظر می‌رسد رهاسازی آن در این سال‌ها باعث شده این اتفاق به طرز غیرقابل باوری با شتابی باورنکردنی در میان تقریباً بیشتر ورزشکاران رشته‌های ورزشی مانند ویروسی خطرناک، اپیدمی شود.
با این تفاسیر به نظر می‌رسد تا زمانی که ضمن فرهنگ‌سازی به صورت قانونی با این ضد ارزش که در تقابل با فرهنگ و عقاید کشور ماست، مقابله نشود، آسیب‌های فرهنگی بدتری به نسل جوان ما وارد خواهد شد. به نظر بسیاری از کارشناسان فرهنگی و اجتماعی دیگر زمان مدارا با چنین افرادی به پایان رسیده و شاید لازم باشد برخوردهایی به مراتب جدی‌تر برای جلوگیری از این اتفاقات با بازیکنان صورت گیرد و صرفاً به پوشانده شدن تتوهای آنها از سوی فدراسیون فوتبال و به نوعی پاک کردن صورت مسأله اکتفا نشود.
تتو و خالکوبی ریشه تاریخی دارد
حسن غرایاق‌زندی در گفت‌وگو با میزان، با بیان اینکه تتو و خالکوبی یک ریشه تاریخی دارد و در برهه‌های مختلف تاریخ جهان در نقاط مختلف دنیا بر روی بدن انسان‌ها حک می‌شده است، اظهار داشت: خالکوبی برای اهداف گوناگونی مانند تسکین درد، شناسایی زندانیان، نشان دادن قدرت و نوعی آرایش میان زنان و مردان انجام می‌شده است. متاسفانه عدم نظارت صحیح بر فضای رسانه‌ای و مجازی موجب ترویج و اشاعه فرهنگ خالکوبی در ورزش کشور شده است. نوجوان و جوان ما از سنین پایین در ضمیر ناخودآگاهش این اعمال ثبت می‌شود. زمانی که دوربین‌های ما بر روی بازیکنی که خالکوبی کرده زوم می‌کند و زمانی که آدامس‌هایی با طرح تتو (برچسب) برای سنین پایین تولید می‌شود نباید انتظار داشته باشیم که این فرهنگ در کشور ما میان فوتبالیست‌ها و جوانان ترویج نشود!
خالکوبی‌ها نماد هستند و فوتبالیست‌ها نمی‌دانند!
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ادامه افزود: پیش از برخورد با فوتبالیستی که تتو و خالکوبی نامناسب دارد باید با فردی برخورد کرد که بر روی تتو و خالکوبی این ورزشکار زوم کرده و عکس گرفته و با این کار موجب شده ورزشکار اقدام خود را در فضای عمومی جامعه نشر دهد، چون به صورت غیرمستقیم ممکن است برخی ورزشکاران تشویق به انجام این کار شوند تا به وسیله آن در فضای عمومی ورزش وایرال شوند. خالکوبی‌ها نماد هستند که بعضاً معناهای خوبی هم ندارند، اما متأسفانه اکثر ورزشکاران ما با این نمادهایی که روی بدنشان تتو کرده‌اند آشنا نیستند.
تبلیغات تتو و خالکوبی بیش از اندازه است، اما نظارت هیچ!
دانشیار گروه روانشناسی ورزشی دانشگاه تهران تصریح کرد: متأسفانه تبلیغات فراوانی برای تتو کردن در کشور ما به صورت مستقیم و غیرمستقیم وجود دارد و هیچ نظارت جدی بر فضای مجازی وجود ندارد و لازم است راهکاری علمی و نوین برای مقابله با این فرهنگ که با عقاید کشور ما تضاد دارد، چاره‌اندیشی شود. ما باید در وهله اول با ورزشکارانی که تتو کرده‌اند به صورت خصوصی مصاحبه کنیم و از طریق دانش روز روانشناسی ورزش به علل رخ دادن این اتفاق برسیم زیرا ریشه خالکوبی در بدن هر انسان با انسان دیگر متفاوت است هر کس اخلاق و شرایط منحصر به فرد خود را در زندگی دارد و طبیعتاً علت گرایش هر فرد به تتو با فرد دیگر متفاوت است.
هر کس که تتو دارد آدم بدی نیست
غرایاق‌زندی تصریح کرد: لزوما هر کسی که تتو دارد آدم بد و جنایت‌کاری نیست و نباید غیرعلمی و با تندروی با این اتفاق مقابله کنیم زیرا نتیجه آن بالعکس می‌شود و تبدیل به یک حالت مقاومتی و مبارزه می‌شود. باید تلاش کنیم با ساخت مستندهای چند قسمتی از تجربه افرادی که تتو زده‌اند و پیشمان هستند و انتشار آن از طریق تلویزیون، رسانه‌ها و خبرگزاری‌های رسمی، جوانان و ورزشکاران را آگاه سازیم. باید صحبت‌های الگوهای جهانی همچون کریستیانو رونالدو در رابطه با تتو را در فضای عمومی جامعه پخش کنیم. باید به جوانان بگوییم راجر فدرر، رافائل نادال، زین‌الدین زیدان و بسیاری از بزرگ‌ترین ورزشکاران جهان تتو ندارند و این عمل را، اقدام نامناسبی می‌دانند تا ورزشکار ما در ذهن خود فکر نکند با انجام این عمل بزرگ می‌شود یا باعث می‌شود در جامعه به دید دیگری به او نگاه کنند و بداند این عمل واقعاً مناسب نیست. در ادامه باید روانشناسان ورزشی با ورزشکاران به صورت نزدیک و شفاف صحبت کنند زیرا تتو و خالکوبی ریشه در مشکلات شخصیتی ورزشکاران دارد و آنها می‌خواهند «بودن» خودشان را ثابت کنند.
فوتبالیست‌ها الگو هستند و باید مراقب باشند
وی ادامه داد: پیشنهاد من به کمیته اخلاق و کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال این است که با این گرایش و فرهنگی که اخیراً در ورزش ما خیلی بیشتر شده و به سمت عادی شدن می‌رود مقابله قانونی و لازم را به نحو احسن و طوری که باعث نتیجه عکس نشود انجام دهند و ورزشکار را در صورت تمایل مقابل دوربین‌ها بیاورند تا بگوید این عمل ناشایست است و اظهار ندامت کنند چون دیدن تصاویر تتوهای فوتبالیست‌ها تاثیر بسیار بد و مستقیمی بر افکار و روان کودکان و نوجوانان ما می‌گذارد زیرا فوتبالیست‌های لیگ برتر را به چشم یک الگوی بزرگ می‌بینند و باعث می‌شود در ادامه از رفتارهای بازیکنان فوتبال تقلید کنند و فکر کنند با این کار بزرگ می‌شوند یا بدنشان زیباتر یا حتی جذاب‌تر خواهد شد و اصلاً از عوارض و بدی‌های آن باخبر نیستند!
«ابراز هویت» و «زیبا شناسی» و بسیاری از دلایل بر تتو زدن فوتبالیست تاثیر دارد
مشاور تیم‌های ملی ورزش ایران، خاطرنشان کرد: حس جلب توجه و نیاز به دیده‌شدن از انبوه دلایلی است که ممکن است یک فوتبالیست یا ورزشکار به تتو روی بیاورد. ابراز هویت و زیباشناسی نیز از دیگر مباحث روانشناسی در این زمینه است. ورزشکار با تتو کردن می‌خواهد هویت خود را نشان دهد؛ می‌خواهد با یک نمادی نشان دهد جنگجو است، قوی است یا حتی با نمادهای مختلف تمایلات جنسی خود را نشان دهد. برخی از ورزشکاران ما به تتو به دیدگاه مقاومت نگاه می‌کنند؛ احساس می‌کنند که مقاومت در برابر ضربات متعدد سوزن یک نوع قدرت است. برخی از آنها با تتو کردن احساس آرامش می‌کنند و ریشه‌هایی از افسردگی در درونشان دیده می‌شود که بعضاً خطرناک است. برخی از آنها می‌خواهند با دیگر ورزشکاران همگن شوند و شبیه به یکدیگر باشند و فکر می‌کنند با این کار در میان اقشار جامعه منحصر به فرد می‌شوند.
بروز «عقده آدونیس» را در میان فوتبالیست‌ها شاهد هستیم
وی ادامه داد: در بیشتر فوتبالیست‌های مرد وسواس نسبت به هیکل و اندام عضلانی دیده می‌شود و به این موضوع در اصطلاح «عقده آدونیس» می‌گویند و در حال حاضر شاهد هستیم «عقده آدونیس» شیوع زیادی در میان جوانان کشور داشته و دیگر آن محدودیت‌های سابق وجود ندارد. آدونیس از اساطیر یونان باستان بوده است که مردی جوان و بسیار خوش‌اندام و زیبا شناخته می‌شده و علت نام‌گذاری این عقده همین است.
پخش مستند و آموزش خانواده‌ها، راهکار مقابله با فرهنگ غلط تتو
این مدرس دانشگاه در ادامه مطرح کرد: والدین در فرزندآوری و تربیت و پرورش کودکان و نوجوانان باید آموزش ببینند؛ اگر نوجوانشان اختلال فکری پیدا کرده حتما باید به مباحث روانشناسی ورود کنند و نباید تمام تقصیرها را بر گردن قانون‌گذاران و رسانه بیاندازیم و لازم است از بروز این اتفاق توسط خانواده‌ها پیشگیری شود و رسانه هم به صورت متوالی با پخش مستندهای مثبت و جلوگیری از برخورد سلبی به تبلیغات سنگین و مفید بر علیه این فرهنگ غلط بپردازد.
گفتنی است؛ فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران با دعوت از آرمین سهرابیان به کمیته اخلاق وعده داده این موضوع را به‌جد پیگیری خواهد کرد و باید ببینیم روند کاری کمیته انضباطی و کمیته اخلاق در برخورد با بازیکنان فوتبال چگونه خواهد بود و اگر با این اتفاق که در فضای ورزشی وایرال شده مقابله جدی نشود، شاهد بروز و ظهور بیشتر آن در دیگر رشته‌های ورزشی نیز خواهیم بود. چنین رفتارهای ضدارزشی فرهنگ ایرانی اسلامی و تمدن چند هزارساله کشور ما را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد و ضرورت دارد هر چه سریع‌تر بسته‌های آموزشی و مستندهای فرهنگی در این زمینه منتشر شود.
گزارش: سینا بیدمشکی
انتهای پیام/
نظر شما