نوسان قیمت در بازار سکه و طلا، همیشه مورد توجه کارشناسان اقتصادی و عامه مردم بوده است. به علاوه، یکی از دغدغه‌های همیشگی سرمایه‌گذاران و فعالین اقتصادی، پیش‌بینی قیمت سکه برای اتخاذ تصمیمات اقتصادی‌شان است. حساس بودن بازار طلا و سکه به شرایط جهانی و نیز تأثیر قیمت دلار و سیاست‌گذاری اقتصادی، پیش‌بینی آن را دشوار می‌کند. در این گزارش، سعی می‌کنیم با توجه به متغیر‌های مهم و تأثیرگذار، قیمت سکه در سال‌های آینده تخمین بزنیم.

پیش از آنکه به پیش بینی قیمت سکه بپردازیم، ابتدا باید سه مفهوم کلیدی را مرور کنیم.

همانگونه که اشاره شد، سکه یکی از مشتقات طلا محسوب می‌شود؛ بنابراین، بر اساس میزان طلای به‌کار رفته، سکه دارای یک ارزش ذاتی است. فرمول زیر نحوه محاسبه ارزش ذاتی سکه را نشان می‌دهد که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم.

ارزش واقعی سکه

بر اساس این فرمول، ارزش ذاتی سکه این‌گونه محاسبه می‌شود:

ابتدا باید قیمت انس جهانی را با توجه به قیمت دلار بر اساس ریال به دست بیاوریم.

قیمت طلای جهانی بر اساس انس محاسبه می‌شود، اما در ایران قیمت طلا بر اساس گرم است. بنابراین، در مرحله بعدی باید انس را به گرم تبدیل کنیم. هر انس برابر با ۳۱.۱ گرم است. بنابراین، عدد به دست آمده در مرحله قبلی که ارزش ریالی انس است را تقسیم بر ۳۱.۱ می‌کنیم.

با توجه به وزن سکه و همچنین ارزش ریالی طلای جهانی، به عدد ارزش سکه دست پیدا می‌کنیم.

قیمت انس جهانی بر اساس طلای ۲۴ عیار است، اما عیار سکه در ایران ۲۱.۶ است. بنابراین، باید ارزش سکه را ضرب‌در ۰.۹ کنیم تا ارزش واقعی طلای به‌کار رفته در سکه به دست آید.

در بخش قبلی، متوجه شدیم که قیمت سکه بر اساس میزان طلای به‌کار رفته در آن، دارای یک ارزش ذاتی است. اما لزوماً قیمت بازار برابر با ارزش ذاتی نیست. به بیان دیگر، با توجه به میزان عرضه و تقاضا، ممکن است قیمتی که در بازار معامله می‌شود، متفاوت با ارزش ذاتی باشد.

حباب قیمت سکه

به تفاوت ارزش ذاتی و قیمت بازاری سکه، حباب سکه گفته می‌شود. اگر قیمت بازار بیش از ارزش ذاتی سکه باشد، سکه دارای حباب مثبت است و اگر قیمت بازار کم‌تر از ارزش واقعی سکه باشد، حباب منفی در بازار سکه شکل گرفته است. به طور کلی، در بازار سکه همواره شاهد حباب مثبت سکه بوده‌ایم.

به عنوان مثال، حباب قیمت سکه بهار آزادی در ماه‌های اخیر حدود ۱۸ درصد بوده و حتی در مقاطعی به رکورد تاریخی ۲۳ درصد نیز رسیده است؛ این در حالی است که میانگین این شاخص تا پیش از سال ۱۴۰۱ حدود ۴.۵ درصد بوده و از این حیث، ارقام فعلی، در مقایسه با دوره‌های پیشین، دارای تفاوتی بسیار قابل‌توجه است.

به طور کلی، میانگین حباب قیمت سکه بهار آزادی طی چند دهه گذشته حدود ۱۲ درصد بوده است؛ به بیان دیگر، قیمت سکه بهار آزادی در بازار به طور میانگین ۱۲ درصد بالاتر از ارزش ذاتی خود معامله شده است.

پیش‌بینی قیمت سکه

پس از آنکه با نحوه محاسبه ارزش ذاتی سکه، قیمت بازار سکه و حباب قیمتی آشنا شدیم، اکنون می‌توان به پیش‌بینی قیمت سکه پرداخت. برای پیش‌بینی قیمت سکه، نیاز است که سه عامل را پیش‌بینی کنیم؛ قیمت انس جهانی، قیمت دلار و حباب سکه.

پیش‌بینی انس جهانی

طی چند وقت گذشته، تحلیل‌های متفاوتی از پیش‌بینی قیمت انس جهانی منتشر شده است که همگی روند صعودی را برای بازار طلا در نظر گرفته‌اند. تحلیلگران بر این باورند که آمریکا به دنبال یک انقلاب در سیاست‌گذاری اقتصادی خود است؛ موضوعی که منجر به افزایش حداقل سه برابر قیمت طلا تا سال ۲۰۳۰ خواهد شد.

آنگونه که تحلیلگران می‌گویند، آمریکا در چند دهه گذشته تمرکز خود را بر فروش اوراق قرضه دولتی در سطح بین‌المللی قرار داده بود. در نقطه مقابل، صادرات کالا‌های آمریکایی در این مدت با کاهش همراه شد. به بیان دیگر، ایالات متحده بر صادرات اوراق قرضه به جای صادرات کالا‌ها تأکید داشت. با این وجود، اظهارات اخیر برخی از مقامات ایالات متحده آمریکا نشان از آن دارد که این سیاست در حال تغییر است. در این شرایط، آمریکا برای افزایش صادرات کالا چاره‌ای جز تضعیف قابل توجه دلار ندارد؛ موضوعی که به طور مستقیم بر روی قیمت طلا تأثیر خواهد گذاشت.

در این شرایط، تحلیلگران و معامله‌گران بازار طلای جهانی معتقدند که روند صعود قیمت طلا تا سال ۲۰۳۰ ادامه داشته باشد و رکورد‌های قیمتی جدید ثبت شود. (گزارش مربوط به پیش بینی قیمت طلا جهانی از اینجا بخوانید)

پیش‌بینی قیمت دلار

از دیگر عوامل مؤثر بر محاسبه ارزش ذاتی قیمت سکه، قیمت دلار در بازار آزاد است. بررسی قیمت دلار در ۴۰ سال گذشته نشان می‌دهد، به طور میانگین، قیمت دلار سالانه ۲۰ درصد افزایش یافته است.

حباب سکه

همان‌گونه که اشاره شد، میانگین حباب قیمت سکه بهار آزادی طی چند دهه گذشته حدود ۱۲ درصد بوده که در پیش‌بینی قیمت سکه همین عدد را در نظر می‌گیریم.

طبق تحلیل‌های صورت گرفته، اونس جهانی در پنج سال آینده حداقل به میزان سه برابر فعلی خواهد رسید؛ یعنی عددی بین ۷ تا ۸ هزار دلار.

اگر فرض کنیم قیمت دلار نیز سالانه ۲۰ درصد افزایش یابد، تا ۵ سال آینده می‌توان قیمت دلار را در محدوده ۱۵۰ هزار تومان در نظر گرفت.

حالا با توجه به پیش‌بینی قیمت انس جهانی، قیمت دلار و همچنین حباب سکه، می‌توان به یک پیش‌بینی از قیمت سکه در ۵ سال آینده پرداخت. بر این اساس، احتمالاً قیمت سکه بهار آزادی در ۵ سال آینده عددی بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان خواهد بود. قیمتی که حدود ۸ برابری قیمت فعلی قیمت سکه بهار آزادی است.