به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری برنا، عباس عراقچی در صحن علنی مجلس در تشریح برنامه‌های خود، سیاست خارجی دولت چهاردهم را «فراگیر، فعال و اثرگذار» خواند و گفت در صورت کسب رای اعتماد از مجلس و در مقام وزیر امور خارجه سه ماموریت اصلی شامل «تامین منافع ملی، و حفظ و افزایش ثروت ملی»، «تحکیم امنیت ملی و ارتقاء قدرت» و «حفظ و تقویت عزت و منزلت» را دنبال خواهد کرد.
وزیر پیشنهادی امور خارجه دولت چهاردهم روز یکشنبه و در جریان اخذ رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی، برنامه‌های خود برای تحقق ماموریت‌های ترسیم شده را تشریح کرد و گفت: اول، به برکت مولفه‌های قدرت در عرصه‌های مختلف، اکنون «تراز راهبردی ایران» در منطقه و فرامنطقه ارتقاء فوق العاده‌ای یافته است. دستگاه دیپلماسی باید این دستاورد را پاس بدارد، بر آن بیفزاید و فرصت‌های حاصل از آن را در جهت تامین منافع، امنیت ملی و پیشرفت اقتصادی، کشف و به ثروت ملی تبدیل کند.
عراقچی در تشریح دومین محور برنامه کاری خود گفت: برای تولید ثروت، سیاست خارجی باید در مدار پیشرفت اقتصادی کشور قرار گیرد و همسو با اهداف برنامه هفتم توسعه حرکت کند. بدین منظور، تمامی ظرفیت‌های دیپلماسی برای کسب سهم شایسته از بازار‌های جهانی، گشایش مسیر‌های جدید، مانع¬زدایی، تسهیل‌گری و امیدبخشی به فعالان اقتصادی اعم از دولتی و خصوصی به کار گرفته خواهند شد.
وی ادامه داد: وضعیت مرزها سومین محور برنامه کاری وزیر پیشنهادی امور خارجه است. او در تشریح این محور گفت: مرز‌های ما ضامن امنیت و آرامش ما هستند. در امتداد سیاست همسایگی بلاواسطه، و تلاش برای به حداقل رساندن اختلافات و پیونددهی زیرساختی با همسایگان در حوزه‌های مختلف، «دیپلماسی مناطق مرزی» را به عنوان ابتکاری جدید با بهره گیری از ظرفیت شهر‌ها و استان‌های مرزی، پیش خواهیم برد. نقش و مشارکت مقامات محلی و نمایندگان محترم استان‌های مرزی در این مسیر برجسته خواهد بود.
وزیر پیشنهادی امور خارجه در ادامه و تبیین راهکار چهارم برنامه خود اظهار داشت: سیاست خارجی ما باید حضور فعال و اثرگذار در برابر امواج و حوادث منطقه‌ای و جهانی داشته باشد. این وظیفه‌ای است که مقام معظم رهبری در سخنرانی روز تنفیذ بر ما تکلیف فرمودند. وزارت امور خارجه دولت چهاردهم کنشگرانه، فعالانه و اثرگذار به ایفای نقش در عرصه‌های منطقه‌ای و جهانی خواهد پرداخت و هرگز منفعل نخواهد بود.
وی تاکید کرد: سیاست حسن همسایگی همچنان با قوت به پیش خواهد رفت و تلاش می‌شود فرصت‌های عظیم سیاسی و اقتصادی در حوزه همسایگان به ثمربخشی منجر شوند.
وزیر پیشنهادی امور خارجه اظهارداشت: چین، روسیه و دیگر کشور‌هایی که در زمان سختی و تحریم همراه ما بوده اند، قدرت‌های نوظهور، و عرصه‌های جدید در آفریقا، آمریکای لاتین و شرق آسیا در اولویت روابط خارجی دولت چهاردهم قرار دارند.
دیپلمات ارشد ایران در مورد مناسبات با اروپا هم گفت: اگر اروپا رفتار‌های نادرست و خصمانه خود را نسبت به جمهوری اسلامی ایران اصلاح کند، در فهرست اولویت‌های ما قرار خواهد گرفت؛ و بالاخره، سیاست ما در مورد آمریکا، سیاست «مدیریت تخاصم» خواهد بود.
عراقچی در تبیین ششمین محور کاری خود تصریح کرد که در رابطه با تحریم ها، سیاست ما بر اساس فرمایش مقام معظم رهبری مد ظله العالی در دیدار اخیر با نمایندگان محترم مجلس، متوجه خنثی سازی تحریم ها، و همزمان تلاش برای رفع آنها است. سیاست خارجی در زمینه خنثی سازی و بی اثرسازی تحریم‌ها در خدمت دولت خواهد بود.
عراقچی در عین حال گفت که وزارت امور خارجه از تکلیف دیگر خود برای برطرف کردن تحریم‌ها نیز غفلت نخواهد کرد و با بهره گیری از تجربیات گذشته، در انجام این تکلیف نه تعجیل خواهد شد و نه به دام مذاکرات فرسایشی خواهیم افتاد.
وزیر پیشنهادی امور خارجه تاکید کرد: در کمال دقت و امانت، و با استفاده از مجموعه توان سیاسی، فنی و حقوقی کشور، برای رسیدن به بهترین توافق تلاش خواهیم کرد، و بدیهی است که در هر مرحله «فصل الخطاب» مواضع قطعی نظام، قوانین مجلس، و تدابیر و ارشادات مقام معظم رهبری خواهد بود.
وی هفتمین محور کاری خود در مدیریت دستگاه دیپلماسی را چنین تشریح کرد: دولت چهاردهم پیشبرد «دیپلماسی پارلمانی» و بهره‌گیریِ اثرگذار از ظرفیت کنشگری نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی را در جهت کسب و تثبیت منافع، قدرت و عزت ملی در عرصه‌ی روابط خارجی مجدانه پیگیری کرده و آن را تجلّی این بخش از فرمایشات رهبر انقلاب در آخرین دیدار با شما عزیزان می‌داند که فرمودند «مجلس می‌تواند وزن سنگینی به دولت بدهد، و دست دولت را پُر کند؛ لذا حضور شما در مسائل سیاسی و بین‌المللی و مسائل دیپلماسی مهم است».
عراقچی در توضیح محور هشتم برنامه خود، سربلندی ایران و ایرانی را «مرام دولت چهاردهم» عنوان کرد و گفت: ایرانیان خارج از کشور مورد حمایت کامل دولت چهاردهم خواهند بود. ما باید نگرانی‌ها و مشکلات آنها را رفع کنیم و استفاده از ظرفیت‌های سرشار آنها را، به خصوص در حوزه‌های اقتصادی و علمی، تسهیل کنیم.
راه را گم نخواهیم کرد
وزیر پیشنهادی امور خارجه در تشریح محور‌های برنامه کاری خود در صورت کسب رای اعتماد گفت: «دیپلماسی مقاومت» که برگرفته از «مکتب مقاومت» و محصول رشادت‌های شهید قهرمان حاج قاسم سلیمانی در طراحی «محور مقاومت» است، در کانون توجه سیاست خارجی دولت چهاردهم قرار خواهد داشت.
عراقچی تاکید کرد: ما راه را گم نخواهیم کرد، و حمایت بی دریغ، پیوسته و همه‌جانبه از آرمان فلسطین و مقاومت لبنان، و دیگر جنبش‌های مقاومت که در مبارزه با سیاست‌های ظالمانه و جنایتکارانه‌ی رژیم صهیونیستی هستند، در راس برنامه‌های ما قرار خواهد داشت.
او افزود: دولت چهاردهم، تمامی ظرفیت‌های سیاسی و دیپلماتیک خود را برای شناساندن اهداف محور مقاومت به افکار عمومی جهانی، جلب حمایت کشور‌های منطقه، و به رسمیت شناخته شدن بازیگران محور مقاومت در صحنه بین‌المللی به عنوان جنبش‌های مردمی و آزادی‌بخش، به کار خواهد گرفت.
شمر زمانه و قصاب غزه را دیدیم
وزیر پیشنهادی امور خارجه اظهار داشت: همه ما سخنرانی شمر زمانه و قصاب غزه را در کنگره امریکا دیدیم. تشویق طولانی یک جنایتکار جنگی در واشنگتن و کف زدن‌های پی در پی باید درس‌آموز همه کسانی باشد که اندکی به آزادی خواهی و ادعا‌های واهی حقوق بشری ایالات متحده امریکا خوشبین هستند.
عراقچی اضافه کرد: صحنه حضور نخست وزیر رژیم صهیونیستی در کنگره آمریکا نشان داد که نبرد ما با نظام سلطه نبردی دائمی است و ذره‌ای نمی‌توان به غیر از خود متکی و یا حتی امیدوار بود. باید باور داشت که با دشمنان قسم خورده‌ای سر و کار داریم که نه تنها کودکان و زنان و مردان بی‌گناه را قتل عام می‌کنند، بلکه انسانیت و شرافت را هم به مسلخ می‌برند، و ابایی ندارند که در برابر دادگاه تاریخ و قضاوت جهانی بایستند، و بی شرمانه برای جنایت و جنایتکار کف بزنند.
آگاهانه به استقبال تغییرات برویم
عراقچی برخی «بایدها» در روابط خارجی را نیز برشمرد و گفت: اگر می‌خواهیم در برابر تهدیدات بایستیم و کانون‌های خطرآفرین را خنثی کنیم و از فرصت‌ها بهره ببریم؛ اگر می‌خواهیم مرزها، هویت، استقلال و آزادی ایران عزیز در امنیت باشند؛ اگر می‌خواهیم هزینه تقابل با ایران را افزایش دهیم؛ اگر می‌خواهیم قدرت‌های بزرگ با ما با احترام و از موضع برابر گفتگو کنند؛ اگر می‌خواهیم اقتدار بین المللی خود را افزایش دهیم؛ باید آگاهانه به استقبال از تغییرات در نظام بین الملل برویم و از تمامی فرصت‌ها استفاده کنیم؛ باید همگان از دوقطبی‌های کاذب و هزینه ساز در سیاست خارجی فاصله بگیریم و دغدغه اصلی ما تنها سربلندی ایران و اسلام باشد.
وزیر پیشنهادی امور خارجه تاکید کرد: اگر بخواهم سیاست خارجی دولت چهاردهم را در یک فراز خلاصه کنم، عبارت خواهد بود از «بسترسازی برای افزایش ثروت، قدرت و منزلت جمهوری اسلامی ایران.»
دلخوش به لطف دیگران نیستیم
عراقچی گفت: ما نه دلخوش به لطف دیگران هستیم، و نه در انتظار تغییرات در سیاست دیگران می‌مانیم. ما نه به دست و زبان کسی چشم دوخته ایم، و نه به تغییرات افراد در عرصه جهانی دل بسته ایم. سیاست خارجی ما عرصه‌ی خوداتّکایی، درون زایی و برونگرایی است.
او تاکید کرد: ما در تعقیب منفعت، امنیت و عزّت سرزمین و مردم خود با دنیا تعامل خواهیم کرد، به تعمیق دوستی ها، بهره مندی از رقابت‌ها و مدیریت تخاصم‌ها خواهیم پرداخت؛ و در برابر زیاده خواهی ها، عناد ورزی ها، تلاطم‌ها و طوفان‌ها خواهیم ایستاد و هراسی به دل راه نخواهیم داد.
عراقچی خطاب به نمایندگان گفت: اگر به عنوان وزیر امور خارجه به اینجانب اعتماد کردید، من، سید عباس عراقچی، سرباز ولایت، وزیر دولت، پاسخگوی مجلس، و حافظ منافع ملت و نماینده شایسته آنان در خارج از کشور خواهم بود.
وزیر پیشنهادی امور خارجه تاکید کرد: همان طور که در میدان دفاع مقدس از وجب به وجب خاک ایران دفاع کردیم، در میدان دیپلماسی نیز از ذره ذره منافع، امنیت و عزت این مرز و بوم دفاع خواهم کرد. عهد می‌بندم که «برای ایران» هر کجا لازم باشد جان، و هر کجا لازم باشد آبروی خود را در طبق اخلاص قرار دهم.
معیار‌های وزیر خارجه شهید
عراقچی پیش از آغاز سخنرانی در صحن مجلس «یاد و خاطره برادر اخلاق مدار و مخلص، وزیر شهید دکتر امیرعبداللهیان» را گرامیداشت و گفت: او به تعبیر مقام معظم رهبری وزیری پرکار، فعال، با ابتکار، و مذاکره کننده‌ای قوی و با هوش، و پایبند به مبانی و اصول بود. این معیار‌ها سرلوحه هر روز کاری من نیز خواهد بود، ان‌شاءالله.
وزیر پیشنهادی امور خارجه در شروع سخنان در صحن هم اینگونه خود را معرفی کرد: من، سید عباس عراقچی، فرزند آب و خاک ایران، مهد دلیران، و فرزند انقلاب هستم. ۳۹ سال قبل که به عنوان دانشجویی جوان وارد دانشکده وزارت امور خارجه شدم، با خود پیمان بستم که همواره پاسدار ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب اسلامی، و حافظ منافع ملی ایران باشم.
او افزود: وزارت امور خارجه را سنگری جدید دیدم که باید در آن از امنیت و منافع این ملت با جان و دل دفاع کنم و در برابر زیادهخواهی‌های دشمنانی که همواره استقلال و سعادت این کشور را هدف قرار داده یا می‌دهند، بایستم. از همان زمان با خود و خدای خود، عهد بستم که وارد هیچ دسته و جناحی نشوم، و تنها یک دیپلمات وفادار به انقلاب و ملتم باقی بمانم، و همواره تنها منافع ملی کشورم را در نظر داشته باشم. تا امروز بر عهد خود پایدار مانده ام و به لطف پروردگار همچنان وفادار خواهم ماند.
عراقچی گفت: مفتخرم که قریب به چهار دهه است عضو خانواده شریف وزارت امور خارجه هستم و از متن و بطن آن برخاسته‌ام. جدای از مدارج و مسئولیت‌هایی که در وزارت امور خارجه داشته ام، در درجه اول خود را یک «کارشناس» وزارت امور خارجه می‌دانم و به آن افتخار می‌کنم؛ و اکنون با کوله باری از دانش و تجربه، و لمس عینیِ بسیاری از فراز و نشیب‌های سیاست خارجی، در معرض اعتماد شما سروران گرانقدر قرار دارم.
وزیر پیشنهادی امور خارجه از مسعود پزشکیان هم قدردانی کرد و گفت: از رئیس جمهور محبوب و دانشمند، سپاسگزارم که به من اعتماد کردند و اینجانب را لایق تصدی سمت وزارت امور خارجه دانستند.
وی در ادامه سخنرانی خود در پاسخ به برخی انتقادها اظهار داشت: این نکته را نمی‌توان از نظر دور داشت که در برجام وقتی رئیس جمهور فعلی آمریکا آقای بایدن سر کار آمد و درخواست کرد که آمریکا به برجام برگردد، تصمیم نظام این بود با حفظ مواضع قطعی نظام و در چارچوب اقدام راهبردی به این درخواست پاسخ داده شود و لذا در فروردین ۱۴۰۰ مذاکرات احیای برجام در چهارچوب مواضع قطعی نظام که مقام معظم رهبری مشخص فرمودند.
وی افزود: مقام معظم رهبری در سخنانی عمومی شروطی گذاشتند و ایشان از آن شروط به عنوان مواضع قطعی نظام یاد کردند و اقدام قانون راهبردی نیز همان زمان تصویب شده بود. وقتی در فروردین ۱۴۰۰ مذاکرات برجام را طراحی کردم در چارچوب قطعی نظام و با توجه به اقدام راهبردی بود.
گزینه پیشنهادی وزارت امور خارجه گفت: نظر من در خصوص اقدام قانون راهبردی نه الان بلکه فروردین ۱۴۰۰ نشان داده شد. مذاکرات احیای برجام، در چهارچوب اقدام راهبردی بود. مقام معظم رهبری سخنرانی عمومی خطاب به تیم مذاکره‌کننده فرمودند که حسبنا الله بگویید و جلو بروید.
وی افزود: سیاست احیای برجام توسط دولت شهید رئیسی ادامه پیدا کرد. مذاکرات توسط برادرم آقای باقری ادامه پیدا کرد و هنوز نیز به گفته وزارت امور خارجه دولت، همچنان پروسه‌ها ادامه داشته است. دو بار تا مرز توافق نهایی پیش رفت اما دلایلی که بنده مطلع نیستم به انجام نرسید. از دور نگاه می‌کردم و می‌دیدم ادامه پیدا کرد.
وی افزود: فیلمی که از بنده نشان داده شد، جای خیلی تعجب بود زیرا که این سند افتخار من است. در جمله آخری که در آن به کار بردم، گفتم ترامپ توان ندارد برجام را از بین ببرد. نگفتم از برجام خارج نمی‌شود و می‌گویم نمی‌تواند برجام از بین ببرد و همین نیز اتفاق افتاد. وقتی آمریکا از برجام خارج شد، دو بار قطعنامه به شورای امنیت برد که برجام را از بین ببرد، اما نتوانست و شکست خورد. بنابراین مذاکره برای رفع تحریم‌ها در هر شکلی باشد در دولت شهید رئیسی نیز ادامه پیدا کرد.
عراقچی گفت: با دوستان مخالف برجام ساعت‌ها بحث کردیم. در ۳۱ تیر ماه امسال رهبر انقلاب به صراحت فرمودند که «اولویت ما خنثی‌سازی تحریم‌ها است ولی ما می‌توانیم تحریم‌ها را با استفاده از ابزارهای شرافتمندانه رفع کنیم.» بنابراین، این تکلیف وزارت امور خارجه دولت چهاردهم خواهد بود.
وی افزود: شهید فخری‌زاده برادر عزیزم من بود که من تا مدت‌ها بعد از شهادتشان عزادار ایشان بودم؛ زیرا در برجام از نزدیک با هم کار کرده بودیم و هیچکس به اندازه من با شهید فخری زاده در مذاکرات برجام محشور نبود. ولی همان نشانی که ما گرفتیم شهید فخری زاده نیز به خاطر ماهیت کارش در اتاق پشتی گرفت!
وزیر پیشنهادی امور خارجه خطاب به نماینده مخالف خود گفت: آقای ثابتی! من نمی‌گویم که مرگ بر وطنی که هم وطنم عراقچی است. من می‌گویم جانم فدای وطنی که به منتقد دولت اجازه می‌دهد بدون لکنت صحبت کند و حتی ولایت پذیری مجلس را زیر سوال ببرد.
انتهای پیام/
نظر شما