به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، در دنیای امروز گرما به یکی از تهدیدهای سلامتی پیشرو برای شهرهای سراسر جهان تبدیل شده است. سالانه تعداد زیادی از مردم جان خود را بر اثر گرمای بیش از حد از دست می‌دهند و گرمای سال جاری خود را ویران‌کننده‌تر از هر زمان دیگر نشان داده است.
امروزه در بسیاری از نقاط جهان اورژانس‌ها در حالت آماده‌باش برای مداوای افراد گرمازده هستند و ماشین‌های آتش‌نشانی و آمبولانس‌ها با خود کیسه‌های یخ حمل می‌کنند، چراکه طبق تجربیات گذشته، نخستین و کارآمدترین راهکار برای نجات جان افراد گرمازده قرار دادن آن‌ها در یخ به روش درمانی غوطه‌وری در آب سرد است که در تست‌های استقامتی شدید هم‌چون آموزش نظامی و دوی ماراتن استفاده می‌شود و در حین انتقال بیماران به بیمارستان، دمای بدن آن‌ها را به سرعت پایین می‌آورد.
دمای هوای سال جاری در فینیکس ایالات متحده صدها کشته برجای گذاشت، جان ۱۳۰۰ مسلمان را در گرمای بیش از ۵۱ درجه سانتی‌گرادی مکه گرفت و تنها طی سه ماه در دهلی نو ۱۰۰ نفر را به کام مرگ کشاند. در حال حاضر کار کردن در خارج از محیط‌های سرپوشیده در پایتخت قطر ناامن تلقی می‌شود، چراکه موجب مرگ حدود ۶۵۰۰ کارگر مهاجر در این کشور شده است. دمای بالای هوا تا بیش از نیمی از دمای رسیدن آب به نقطه جوش، سطحی سمی است که سلول‌های انسان را می‌پزد، خون را غلیظ و اکسیژن مغز را قطع می‌کند.
مقابله با گرمای هوا در اسپانیا به روش ایران باستان
شهرها مکان‌هایی هستند که گرمایش سریع سیاره به دلیل اثر متمرکز بتن و آسفالت، همچنین کمبود نسبی عوامل خنک‌کننده طبیعی هم‌چون دریاچه‌ها، خاک یا سایه به آن‌ها اثر می‌کند و شهرنشینان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، بنابراین معماران، برنامه‌ریزان و سیاستمدارانی که به آن‌ها خدمات ارائه می‌دهند، به‌دنبال راه‌هایی برای کاهش یا سازگاری با این گرما هستند.
بعضی از شهرها اکنون مراکز خنک‌کننده‌ای را ارائه می‌دهند که می‌توان در آن‌ها از گزند گرما در امان ماند، اما اکثر مردم نمی‌توانند به‌طور منظم از آن‌ها استفاده کنند. اما شهرهایی هم‌چون سویا اسپانیا روش ایرانیان باستان را برگزیده‌اند. در زیر خیابان‌های سویا شهری با نام مستعار «ال سارتن» قرار دارد که دمای تابستان در آن به‌طور مرتب به ۴۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد، با این وجود این شهر یک استراتژی خنک‌کننده پنج میلیون یورویی را از گذشتگان به ارث برده است.
این شهر با بهره‌گیری از تکنیک «قنات» ایرانی با قدمت یک هزاره، دارای کانال‌های زیرزمینی پر از آب و شفت‌هایی است که هوای سردتر زیرزمینی را به سطح می‌آورد. سویا به پیروی از این تجربه، سال ۱۹۹۲ یک قنات آزمایشی را برای استفاده از انرژی تجدیدپذیر احداث و آن را مطابق با نیازهای شهری امروزی بهسازی کرد. قنات احداثی با یک پیچ کاربردی، آب را به بالای ساختمان‌ها و درون دیوارها پمپاژ می‌کند تا آن‌ها را خنک کند. با این تکنیک حتی نیمکت‌ها هم خنک خواهند شد.
مقابله با گرما با تغییر در سیاست‌های شهری
قوانین محافظت از کارگران، طرح‌های واکنش در برابر موج گرما و نقشه‌برداری فضایی که می‌تواند داغ‌ترین نقاط یک شهر را شناسایی کند، ازجمله تغییراتی است که می‌توان در سیاست‌های شهری اعمال کرد و به مقابله مؤثر با خطرات گرمای هوا پرداخت. راهکارهایی هم‌چون توسعه فضای سبز با کاشت درختان، احداث پارک‌ها و ایجاد باغ‌ها نیز مؤثر است. سنگاپور با کاشت بیش از هفت میلیون درخت جدید به اجرای این سیاست در مقابله با گرما پرداخته است.
راهکار دیگر سویا نیز نصب سایبان در کناره‌های خیابان‌ها برای ایجاد محیط‌های سایه است و لس‌آنجلس یکی از شهرهایی است که به آزمایش روسازی‌های خنک‌کننده و رنگ‌آمیزی محیط‌های باز به نوعی رنگ اقدام کرده است که می‌تواند حرارت را تا ۱۱ درجه سانتی‌گراد کاهش دهد.
تعداد فزاینده‌ای از شهرها در حال آزمایش سطوح و بام‌های سبز پوشیده از زندگی گیاهی یا سطوح و بام‌های سفید هستند که با بتن اکسپوز سفید (بتنی مستحکم و بادوام دارای سطحی صیقلی و صاف) شده است و نور خورشید را بازتاب می‌کند.
معماران همچنین در این مبارزه قدرت تخیل خود را به کار گرفته‌اند. به‌عنوان مثال، در ابوظبی برجی دارای صفحه نمایش تاشو با کنترل کامپیوتر طراحی شده است که بر اساس موقعیت خورشید مانند گل باز و بسته می‌شود.
در بعضی نقاط جهان نیز معماری بومی در حال احیا است و خانه‌هایی در آن‌ها توسعه داشته و محبوبیت پیدا کرده که از تهویه مطبوع به نفع ایوان‌ها، تهویه متقابل، حوضچه‌های آب و افزایش نفوذپذیری بین داخل و خارج استفاده می‌کنند. برنامه‌ریزان شهری نیز شهرهایی با محیط‌های بیرونی سایه‌دار، پاساژها، و خیابان‌های باریک خنکی را طراحی کرده‌اند که از عابران در برابر نور خورشید محافظت می‌کنند.
معماران همچنین با بهره‌گیری از تجربیات گذشته و فرهنگ‌های بومی دریافته‌اند که خشت و سنگ گرما را بهتر از بتن جذب می‌کنند و گنبدها، پنجره‌های بزرگ، راهروهای سنتی ژاپنی و پلکان‌های سنتی هندی «بولی» هم‌چون آکادمی مد مروارید در جیپور را بسیار مورد تحسین و تقلید قرار داده‌اند.
مضرات استفاده فزاینده از دستگاه‌های تهویه
نگرانی فزاینده‌ای وجود دارد که بسیاری از این ایده‌ها، هرچند پایدار و مهندسی‌شده باشند، به‌طور نسبی حاشیه‌ای در نظر گرفته و به‌طور کامل توسط صنعت توسعه اصلی رد می‌شوند. به این ترتیب است که چین تنها در طول دو سال بیشتر از ایالات متحده در کل قرن بیستم بتن استفاده کرده است.
از سوی دیگر این ترس وجود دارد که بسیاری از شهرها با کمال میل وارد دام تهویه مطبوع شوند. استفاده از این دستگاه‌ها خود موجب افزایش دمای هوای بیرونی، همچنین صرف و حتی هدررفت انرژی زیادی می‌شود. به‌عنوان مثال ایالات متحده بیش از کل آفریقا برای تهویه مطبوع انرژی صرف می‌کند.
مشکل اصلی در مورد تهویه مطبوع این است که این شیوه مقابله با گرما نه یک درمان، بلکه یک راه‌حل موقت است. از سوی دیگر در دنیای امروز دسترسی به دستگاه‌های تهویه و خنک‌کننده به دلیل هزینه بالا برای همه امکان‌پذیر نیست و در شرایطی که عده‌ای خنک می‌مانند، جوامع پیرامونی در حال جان دادن به‌دلیل گرما هستند.
یکی از دیگر تأثیرات کلیدی امواج گرما افزایش تقاضا برای برق و تحت فشار قرار گرفتن شبکه‌های برق است که به خاموشی‌های طولانی منجر می‌شود. خاموشی به معنای نبود تهویه هوا است و یک مطالعه جدید نشان داده است تنها دو روز خاموشی می‌تواند بیش از نیمی از ساکنان فینیکس را راهی بیمارستان کند و ۱۲ هزار نفری که به‌طور عمده در خانه‌های خود هستند را بکشد.
اتکای بشر به تهویه مطبوع به این معنی است که بشر همچنان به ساخت ساختمان‌هایی با بلوک‌های عظیم، فضای داخلی بدون حیاط یا پنجره و نمای شیشه‌ای پیوسته می‌پردازد. ایالات متحده مدل شهرسازی خود را به کشورهایی صادر کرده است که این شیوه معماری با محیط محلی آن‌ها سازگار نیست و وضعیت بشر در برابر وضعیت گرمایی حاضر نشان که شهرها در حال ساخته شدن به گونه‌ای هستند که قادر به مقابله با شرایط محیطی خود نخواهند بود، حال آنکه بهره‌گیری از شیوه‌های قدیمی شهرسازی که متناسب با محیط‌های شهری طراحی شده بوده‌اند، راهکار مؤثری در سازگاری شهرها با دمای روزافزون هوا محسوب می‌شود.
نظر شما