خبرگزاری میزان - صلح در دعوا روشی جایگزین حکم برای فیصله دعوا است، که در چند ساله اخیر سیاست قوه قضاییه همواره دعوت مردم به صلح در راستای کیفرزدایی بوده است چرا که سازش در پرونده‌ها موجب کینه‌زدایی از دل طرفین پرونده می‌شود و میل به انتقام شخصی را در افراد کم می‌کند.
در قرآن هم در آیه ۹ سوره حجرات «وَإِنْ طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا فَإِنْ بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِی تَبْغِی حَتَّى تَفِیءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ فَإِنْ فَاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ» همواره توصیه کرده که اگر میان دو گروه از مومنان اختلاف (جنگ) رخ داد، آن‌ها را به صلح دعوت کنید.
با این تفاسیر می‌توان گفت صلح و سازش باید ابتدا در دستور کار باشد و اگر حاصل نشد به سراغ احکام دادگاه رفت.
قاضی که در ۶۹۰ روز، ۶ هزار و ۳۳۸ پرونده را به صلح ختم کرد
روح‌الله اکبری، رئیس حوزه قضایی ضیاآباد قزوین ۴۵ ساله در ۶۹۰ روز فعالیت خود در این دادگستری به ۱۰ هزار و ۳۳۸ پرونده رسیدگی کرده که ۶ هزار و ۳۳۸ پرونده را به صلح رسانده است، به عبارت دیگر ۶۲ درصد از پرونده‌های رسیدگی شده در حوزه قضایی ضیا آباد به مصالحه رسیده است.
رئیس حوزه قضایی ضیاآباد به طور متوسط در روز به ۱۵ پرونده قابل سازش رسیدگی می‌کرده که به طور میانگین ۹ پرونده به سازش رسیده است.
گفتنی است که این اتفاق با مشارکت مردم منطقه ضیاآباد اتفاق افتاده است و فرهنگ مردم این منطقه طوری است که به صلح و سازش اعتقاد زیادی دارند.
با اجرای حکم ممکن است اختلاف در دل طرفین دعوا باقی بماند
اکبری رئیس حوزه قضایی ضیاآباد استان قزوین در گفت‌وگو با میزان در خصوص اینکه چطور به این آمار صلح و سازش رسیده است، گفت: احکام صادره می‌تواند به دو صورت حاکمیتی و اصلاح باشد. بالاخره در پرونده‌ها حکم به نفع یکی از طرفین صادر می‌شود، اما اختلاف همچنان باقی می‌ماند. پرونده‌ای که حکمش از نگاه اصلاح و سازش صادر می‌شود، اختلاف به صورت ریشه‌ای به حل و فصل می‌رسد. برای مثال در یک پرونده‌ای که ضرب و جرح صورت گرفته بود، یکی از طرفین حاضر شد در آزای ۵ میلیون گذشت کند که باعث شرمندگی و اظهار ندامت طرف مقابل شد.
بیشتر بخوانید:
گفت‌وگو با ۳ برادر قاضی/ از کشاورزی و زنبورداری تا تلاش برای احقاق حق مردم
حکم یک قاضی ضامن حفظ جان نوزادان شد/ تجهیز بیمارستان‌های ماکو با احکام جایگزین حبس
وی با اشاره به نقش صلح و سازش در تنبیه شدن متهم، افزود: همیشه قبل از اینکه بخواهم حکمی صادر کنم، به آن‌ها می‌گویم تو حق قصاص یا مجازات را داری، اما از آن طرف توانایی بخشیدن را داری، همیشه حق انتخاب را به طرف شاکی می‌دهم؛ برای مثال در پرونده‌ای برادری، برادر دیگر را به دلیل اختلافات ملکی به قتل رسانده بود، خانواده طرف را فرا خواندم، خواهران برادر بسیار گریه می‌کردند و همواره به من می‌گفتند یک برادر خود را از دست داده‌ایم اجازه ندهید برادر دیگرمان هم از بین برود به اولیای دم که مادر وی بود گفتم در حال حاضر یک فرزند را از دست داده‌ای و با اجرای حکم قصاص فرزند دیگر را هم از دست خواهی داد.
شفاف‌سازی موضوع پرونده می‌تواند به رضایت ختم شود
اکبری ادامه داد: با شفاف‌سازی موضوع برای خانواده شاکی می‌توان رضایت خرید و قطعا با یک جلسه صحبت هم خانواده شاکی رضایت نمی‌دهد و نیاز به زمان بیشتری دارد. برای مثال در یک پرونده دسته جمعی سال ۹۷، با طرفین طی جلسات متعدد مذاکره انجام گرفت و در نهایت با یک وجه مصالحه‌ای، طرف شاکی حاضر به رضایت دادن شد، پس با شفاف‌سازی موضوعات، صلح اتفاق می‌افتد.
وی درباره لزوم ایجاد فرهنگ سازش، اظهار کرد: با توجه به اینکه کشور ایران، اسلامی است، فرهنگ سازش باید در جامعه رواج پیدا کند و زمانی که طرف از حق خودش گذشت می‌کند، لذت خوبی را تجربه می‌کند چرا که گذشت نسبت به قصاص ارزش بیشتری دارد. مردم از دادگستری انتظار دارند که حقشان را ثابت کند و پس از اثبات حق و برگزاری جلسات توجیحی دیگر تمایلی به اجرای حکمی مثل قصاص ندارند.
اکبری با اشاره به اینکه چگونه می‌توان فرهنگ صلح و سازش را در میان مردم ترویج داد گفت: برای ترویج سازش در جامعه باید به فرهنگ ورود کرد برای مثال در یک منطقه حرف ریش‌سفیدان ارزش بالایی دارد به طوری که حتی اگر حق با آن‌ها نباشد، به احترام حرف بزرگ‌تر‌ها دعوا را فیصله می‌دهند. برای مثال در دعوایی که در شهر تاکستان رخ داده بود، شخصی باغش را به مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان اجاره داده بود، اما مکتوب نشده بود، بین طرفین دعوا بر سر مبلغ اختلاف پیش آمده بود که دادگستری از طریق ریش سفید محل، دعوا را به صلح و سازش ختم کرد.
وی افزود: نمی‌توان برای ترویج فرهنگ صلح و سازش یک نسخه ثابت صادر کرد، بلکه باید متناسب با پرونده روش مخصوص به کار گرفت؛ برای مثال در پرونده دیگری ۵ نفر مادر پیر خود را به دلیل ارث و میراث پدری به دادگاه آورده بودند، من به آن‌ها یادآور شدم که در روز مادر به دادگستری آمده‌اید و آن‌ها بسیار شرمنده شدند و اعلام رضایت کردند.
صلح و سازش از اجرای حکم لذت بیشتری دارد
این قاضی دادگستری ادامه اداد: همیشه در احکام، طبق قانون عمل می‌کنم، اما همیشه سعی داشتم پرونده‌ها را به صلح و سازش برسانم چرا که لذتی که در سازش وجود دارد در اجرای حکم وجود ندارد، من به عنوان یک قاضی وظیفه صدور حکم دارم، اما از لحاظ اخلاقی وظیفه صلح و سازش پرونده‌ها را نیز در خود می‌‍بینم. من نه به عنوان یک قاضی بلکه به عنوان یک شهروند عادی در پرونده‌ها درخواست سازش از طرفین دارم.
وی با اشاره به فرهنگ مردم در خصوص صلح گفت: خیلی‌ها ادعا دارند مردم در اجرای حکم اهل سازش نیستند و فقط خواستار اجرای حکم هستند در صورتی که که اگر مردم متوجه شوند حق با آن‌ها است آنگاه سازش انجام می‌دهند و ناگفته نماند یک حکم کلی راجع به متقاعد کردن مردم درباره سازش وجود ندارد چرا که فرهنگ مناطق گوناگون با یکدیگر متفاوت است.
انتهای پیام/
نظر شما