به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، زمین طی ۵۰ سال گذشته شاهد افزایش بی‌سابقه تولید زباله بوده است و میزان آن‌ها اکنون به معضلی تبدیل شده که نه‌تنها سلامت سیاره را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، بلکه خطرات سلامتی را برای جمعیت انسان و حیوانات نیز به همراه دارد. یکی از راه‌های مؤثر برای حل مسئله زباله‌های روبه‌رشد، مدیریت صحیح زباله و بازیافت آن است.
بازیافت زباله‌های ارگانیک، محصولات زائد را دوباره وارد چرخه استفاده می‌کند و به‌طور قابل‌توجهی هزینه‌های انرژی و تولید، همچنین اثرات منفی آن‌ها بر کره زمین را کاهش می‌دهد.
زباله‌های آلی چیست؟
زباله‌های آلی یا زیستی حدود یک‌سوم کل زباله‌هایی را تشکیل می‌دهند که انسان تولید می‌کند. این زباله‌ها به هر ماده زیست‌تخریب‌پذیری گفته می‌شود که از موجودات زنده (میکروارگانیسم‌ها، گیاهان و حیوانات) منشأ می‌گیرد و شامل ضایعات غذا، برگ‌ها و سایر مواد گیاهی، همچنین کود دامی و لجن فاضلاب است.
نمونه‌های زباله‌های آلی:
ضایعات سبز: برگ‌های مرده، چمن‌های کوتاه‌شده، بقایای هرس درختان و مواردی از این قبیل که از نگهداری فضاهای سبز برجای می‌ماند.
ضایعات آلی خانگی: شامل سبزیجات مصرف‌نشده یا نپخته و پوست کنده شده آن‌ها در کنار غذاهای پخته‌شده باقی‌مانده.
زباله‌های زیستی از تولیدکنندگان بزرگ: میوه‌ها و سبزیجات فروش نرفته در سوپرمارکت‌ها و غذاهای باقی‌مانده از رستوران‌ها نیز به‌طور قابل‌توجهی در تولید زباله‌های آلی نقش دارند.
فضولات دامی: فضولات حیواناتی مانند گاو نیز مواد آلی عالی برای هضم بی هوازی ارائه می‌دهد.
ضایعات کشاورزی: ضایعات تولیدشده از طریق فعالیت‌های کشاورزی هم‌چون پسماندهای زراعی.
زباله‌های ارگانیک به رغم اینکه راحت‌ترین روند بازیافت را دارد، محصولات حاصل از بازیافت آن برای کره زمین بسیار مفید است، منابع انرژی پاک را ارائه می‌دهد و سلامت کلی اکوسیستم‌ها را بهبود می‌بخشد، بخش بزرگی از کل زباله‌های جهان را تشکیل می‌دهد؛ حدود دوسوم کل زباله‌های آلی تولید شده از خانواده‌ها و بقیه از فعالیت‌های اقتصادی حاصل می‌شود.
زباله‌های کشاورزی بخش قابل‌توجهی از زباله‌های آلی تولیدی از طریق فعالیت‌های اقتصادی را شامل می‌شود و رستوران‌ها در سراسر جهان نیز تولیدکنندگان قابل‌توجه زباله‌های آلی هستند.
بازیافت زباله‌های آلی
بازیافت مناسب زباله‌های آلی مواد مغذی غنی، کمپوست و سوخت انرژی مانند بیوگاز را ارائه می‌دهد. چالش واقعی بازیافت مناسب آن‌ها است که به تلاش برای مرتب‌سازی و بازیابی نیاز دارد. به‌عنوان مثال غذاهای پخته و نپخته نیازمند مرتب‌سازی و بازیافت جداگانه است.
زباله‌های آلی را در مقیاس کوچک می‌توان در خانه بازیافت و به کمپوست تبدیل کرد. در مقیاس تجاری نیز پسماندهای آلی به یک مرکز تخصصی فرستاده می‌شوند که بسته به نوع زباله‌های آلی از آن برای کمپوست یا متاناسیون استفاده می‌شود.
پردازش زباله‌های آلی شامل تمام روش‌های مدیریت و بازیافت ضایعات شامل موادغذایی، حیوانی، کشاورزی، لجن فاضلاب و صنایع غذایی می‌شود که همه زیست‌تخریب‌پذیر هستند. فرآوری این پسماندها را به‌طور عمده دو روش اصلی کمپوست‌سازی و متاناسیون تشکیل می‌دهد. هر دو روش پردازش زباله‌های آلی شامل تخریب طبیعی مواد بیولوژیکی تحت‌تأثیر میکروارگانیسم‌ها است.
مر احل کلی بازیافت زباله‌های آلی
اولین قدم در بازیافت زباله‌های آلی، جمع‌آوری زباله از منابع مختلف در یک مکان مرکزی است. زباله‌ها پس از جمع‌آوری دسته‌بندی و به مواد قابل استفاده مجدد تبدیل می‌شود.
مرحله دوم در بازیافت زباله‌های ارگانیک، تمیز کردن و ضد عفونی کردن است. این فرآیند شامل حذف آلاینده‌ها از مواد زائد (پلاستیک، آجر، شیشه) است تا بتوان آن‌ها را مجدد استفاده کرد یا به‌طور ایمن از بین برد. روش‌های ضد آلودگی شامل حذف فیزیکی، تصفیه شیمیایی و تصفیه بیولوژیکی می‌شود.
مرحله سوم آماده‌سازی است که طی آن زباله‌های آلی به قطعات کوچک‌تر تقسیم می‌شود تا به‌راحتی قابل پردازش باشند. این مرحله همچنین شامل دسته‌بندی زباله‌های آلی به‌منظور کارآمدتر شدن بازیافت است.
چهارمین مرحله در بازیافت زباله‌های آلی، تصمیم‌گیری در مورد استفاده از روش بازیافت است. کمپوست‌سازی و هضم بی‌هوازی دو روش رایج هستند، اما روش‌های دیگری نیز برای این منظور موجود است. قابلیت بازیافت به عوامل مختلفی از جمله نوع زباله، استفاده نهایی از مواد بازیافتی و بودجه بستگی دارد.
مرحله نهایی در این فرآیند، ارزیابی و بررسی است که تضمین می‌کند تنها بهترین کمپوست غنی از مواد مغذی راهی باغ‌ها، مزارع و مکان‌های دیگر شود. بازیافت‌کنندگان همچنین این اقدام را برای فروش مواد به مشاغلی انجام می‌دهند که می‌توانند از مواد به‌دست‌آمده برای تولید کالاهای جدید استفاده کنند.
کمپوست‌سازی
کمپوست‌سازی با تولید کمپوست قابل استفاده مجدد برای کوددهی در باغبانی و فعالیت‌های کشاورزی همراه است که عامل اصلی در حصول آن باکتری‌های هوازی محسوب می‌شود. این باکتری‌ها از اکسیژن استفاده و فرآیند تجزیه و تخمیر زباله‌های آلی را تکثیر می‌کنند. فرآیند کمپوست‌سازی موجب تولید مواد کوددهی پایدار غنی از مواد مغذی می‌شود.
کمپوست در کشاورزی بسیار مفید است، زیرا می‌تواند جایگزین کودهای مصنوعی شود که برای تولید انرژی‌بر و برای خاک بسیار مضر هستند، علاوه بر این جایگزین مؤثری برای کوکوپیت در باغبانی است. کمپوست به حفاظت از خاک، آب و هوا کمک می‌کند.
کمپوست‌سازی در مقیاس صنعتی
چندین تکنیک کمپوست‌سازی در سطوح فردی و مقیاس صنعتی وجود دارد که مورد دوم اغلب شامل بازیافت زباله‌های آلی در مقیاس بزرگ طی چند مرحله است.
آماده‌سازی زباله
فعالیت‌های آماده‌سازی زباله شامل دسته‌بندی، خرد کردن، لایه‌برداری و اختلاط برای دستیابی به ترکیبات مناسب است که می‌تواند تجزیه زیستی را آسان و فعالیت باکتری‌ها را تسهیل کند.
تخمیر
تخمیر فرآیند بیولوژیکی واقعی است که زباله‌های آلی را به کمپوست تبدیل می‌کند. دما برای اطمینان از فعالیت بهینه باکتری‌ها که برای بازیافت مناسب زباله‌های آلی ضروری هستند، باید به‌طور مداوم کنترل شود.
غربالگری
غربالگری مرحله‌ای است که در هر مرحله از فرآیند تجزیه وجود دارد و طی آن عناصر نامطلوب از بین می‌رود و شرایط لازم برای کمپوست‌سازی مناسب تضمین می‌شود.
ذخیره‌سازی
این مرحله تثبیت فرآیند را تضمین می‌کند تا محصول نهایی مطابق با ترکیب زراعی مورد نیاز باشد. ذخیره‌سازی و نگهداری مناسب برای کیفیت بالای کمپوست ضروری است.
متاناسیون یا هضم بی‌هوازی
هضم بی‌هوازی شامل تجزیه ضایعات آلی در غیاب اکسیژن است و طی آن سوخت (بیوگاز) تولید می‌شود. مزیت اصلی هضم بی‌هوازی این است که این فرآیند می‌تواند روی زباله‌های آلی مایع یا مواد آلی نامتعادل کار کند، بنابراین پسماندهای آلی یا مواد غذایی مرطوب برای هضم بی‌هوازی مناسب‌تر است.
در متاناسیون زباله‌ها در ظروف دربسته‌ای به نام هاضم محصور می‌شوند. فرآیند تخمیر در غیاب اکسیژن اتفاق می‌افتد و پس از حدود یک ماه، زباله‌ها به‌طور کامل تجزیه می‌شوند و بیوگاز، به‌طور عمده متان و مواد باقی‌مانده که اغلب به نام هضم شناخته می‌شوند، باقی می‌ماند. گاز تولیدشده می‌تواند به‌عنوان سوخت مورد استفاده قرار گیرد و از هضم می‌توان در فعالیت‌های کشاورزی به‌عنوان کود استفاده کرد.
هضم بی‌هوازی روشی پایدار برای مدیریت ضایعات و تولید انرژی‌های تجدیدپذیر است و انتشار گازهای گلخانه‌ای و زباله‌های آلی را که به محل‌های دفن زباله می‌رود کاهش می‌دهد، همچنین می‌تواند شغل ایجاد و به رشد اقتصادی کمک کند.
نقش نوآوری در بازیافت زباله‌های آلی
نوآوری در خط مقدم رسیدگی به چالش‌های مهم جهان قرار دارد و بازیافت زباله‌های ارگانیک نیز از این قاعده مستثنی نیست. نوآوری به‌نوعی بازنویسی قوانین بازیافت زباله‌های آلی است و فرصت‌های هیجان‌انگیزی را برای تعریف مجدد پایداری ارائه می‌دهد و رویکردهای پیشگامی را در ایجاد دنیایی سبزتر و پاک‌تر به نمایش می‌گذارد. با استقبال از نوآوری‌ها می‌توان به آینده‌ای نزدیک‌تر شد که زباله‌ها دیگر باری بر دوش زمین نیستند، بلکه منبعی ارزشمند برای رفاه سیاره به‌شمار می‌روند.
با استقبال از پیشرفت‌های تکنولوژیکی و تفکر خلاق، روش‌های جدیدی در حال ظهور هستند که نوید تغییر نحوه بازیافت زباله‌های آلی را می‌دهند. پنج نوآوری پیشرفته که بازیافت زباله‌های آلی را متحول کرده است و راه را برای آینده‌ای پایدارتر هموار می‌کند، عبارتند از:
تجزیه به کمک آنزیم: محققان در حال استفاده از قدرت آنزیم‌ها برای تسریع تجزیه زباله‌های آلی هستند. این بیوکاتالیست‌ها به‌عنوان شتاب‌دهنده‌های طبیعی عمل می‌کنند و مواد آلی پیچیده را با سرعت بسیار بیشتری به ترکیبات ساده‌تر تجزیه می‌کنند. تجزیه به کمک آنزیم زمان مورد نیاز برای بازیافت را کاهش و کارایی بازیابی مواد مغذی از زباله‌های آلی را افزایش می‌دهد.
سطل‌های هوشمند و فناوری اینترنت اشیا: اینترنت اشیا (IoT) از طریق سطل‌های هوشمند مجهز به حسگرها به مدیریت زباله‌ها کمک می‌کند. این سطل‌ها می‌توانند سطوح پر شدن را کنترل کنند، بوها را تشخیص دهند و حتی مسیرهای جمع‌آوری را در زمان واقعی بهینه کنند. فناوری اینترنت اشیا با کاهش بارگیری‌های غیرضروری و جلوگیری از سرریز شدن سطل‌ها، اتلاف منابع را به حداقل می‌رساند و به یک سیستم مدیریت زباله مؤثرتر کمک می‌کند.
تبدیل زیستی مبتنی بر حشرات: حشرات مانند لارو مگس سرباز سیاه در حال تبدیل شدن به متحدان ارزشمند در بازیافت زباله‌های آلی هستند. آن‌ها می‌توانند مقادیر زیادی زباله آلی مصرف کنند و آن را به لارو و کمپوست غنی از مواد مغذی تبدیل کنند. تبدیل زیستی حشرات یک مزیت مضاعف شامل کاهش ضایعات و تولید زیست‌توده حشره‌ای غنی از پروتئین ارائه می‌دهد که می‌تواند به‌عنوان خوراک حیوانات یا حتی در رژیم غذایی انسان استفاده شود.
پالایشگاه‌های زیستی جلبکی: جلبک‌ها مدت‌هاست به دلیل پتانسیل خود در پاکسازی زیستی شناخته شده‌اند و اکنون ارزش خود را در بازیافت زباله‌های آلی ثابت کرده‌اند. پالایشگاه‌های زیستی جلبک‌ها از مواد مغذی پسماند آلی برای کشت جلبک استفاده می‌کنند که می‌تواند به سوخت‌های زیستی، پلاستیک‌های زیستی و سایر محصولات با ارزش تبدیل شود. این رویکرد نوآورانه با تبدیل زباله به منابع، حلقه بازیافت را می‌بندد.
سلول‌های سوختی میکروبی: سلول‌های سوختی میکروبی (MFCs) یک پیشرفت هیجان‌انگیز است که زباله‌های آلی را مستقیم به برق تبدیل می‌کند. باکتری‌های موجود در این سلول‌ها مواد آلی را تجزیه و الکترون‌هایی تولید می‌کنند که می‌توانند به‌عنوان انرژی الکتریکی مورد استفاده قرار گیرند. این فناوری نه‌تنها زباله‌ها را بازیافت می‌کند، بلکه یک منبع انرژی پایدار تولید می‌کند و راهی جدید برای مقابله با چالش‌های مدیریت زباله و انرژی ارائه می‌دهد.
تغییر مواد ضایعاتی برای مسئولیت اجتماعی سازمانی
مسئولیت اجتماعی سازمانی (CSR) تنها در مورد اهدای پول یا داوطلب شدن برای یک هدف خوب نیست، بلکه نحوه مدیریت تأثیرات زیست‌محیطی و کاهش ردپای زباله را نیز در بر می‌گیرد. یکی از راه‌های انجام این کار، استفاده مجدد از مواد زائد در محصولات یا خدمات جدید است که به نفع کسب‌وکار، مشتریان و جامعه باشد. چند روش نوآورانه برای استفاده مجدد از مواد زائد برای CSR و نقش آن در دستیابی به اهداف پایداری عبارتند از:
تبدیل پلاستیک به مبلمان
زباله‌های پلاستیکی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی زمان است. اقیانوس‌ها را آلوده می‌کند، به حیات‌وحش آسیب می‌رساند و با تشدید تغییرات آب‌وهوایی همراه است. تبدیل زباله‌های پلاستیکی هم‌چون بطری‌ها و کیسه‌ها به اقلام مفید و بادوام ازجمله مبلمان مورد استفاده در ادارات، مدارس یا مکان‌های عمومی طی سال‌های اخیر توسط بعضی از سازمان‌ها انجام می‌شود و می‌تواند هزینه‌های دفن زباله را کاهش دهد، جریان‌های درآمدی جدید ایجاد کند و تعهد جوامع را به اقتصاد دایره‌ای نشان دهد.
تولید کاغذ از ضایعات کشاورزی
تولید کاغذ از دیگر منابع اصلی تأثیرات زیست‌محیطی است که به مقادیر زیادی آب، انرژی و چوب نیاز دارد و موجب انتشار گازهای گلخانه‌ای و زباله می‌شود. اما بعضی از شرکت‌ها به جای درختان، با استفاده از بقایای محصولات کشاورزی مانند کاه گندم، پوسته برنج یا باگاس نیشکر، کاغذ با کیفیت بالا تولید می‌کنند که می‌تواند برای چاپ، بسته‌بندی یا لوازم‌التحریر استفاده شود. با استفاده مجدد از زباله‌های کشاورزی می‌توان جنگل‌ها را حفظ در مصرف آب صرفه‌جویی و از معیشت روستایی حمایت کرد.
تولید کمپوست از ضایعات مواد غذایی
ضایعات مواد غذایی یک مشکل جهانی است که امنیت غذایی، بهره‌وری منابع و تغییرات آب‌وهوایی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. تخمین زده می‌شود که یک‌سوم کل مواد غذایی تولید شده هدر می‌رود، در حالی که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان از گرسنگی و سوء‌تغذیه رنج می‌برند. در این میان بعضی از شرکت‌ها با جمع‌آوری ضایعات غذا از رستوران‌ها، هتل‌ها یا سوپرمارکت‌ها و تبدیل آن‌ها به کود ارگانیک که می‌تواند به کشاورزان یا باغداران فروخته شود، سعی در حل مشکل دارند. با استفاده مجدد از ضایعات غذایی، می‌توان انتشار متان را کاهش داد، کیفیت خاک را غنی کرد و تولید غذای محلی را بهبود بخشید.
تولید انرژی از زباله‌های آلی
زباله‌های آلی مانند کود حیوانی، لجن فاضلاب یا خرده چوب نیز می‌توانند منبع ارزشمندی برای تولید انرژی باشند. به جای سوزاندن یا دفن می‌توان از آن‌ها برای تولید بیوگاز یا سوخت‌زیستی استفاده کرد که برای گرمایش، روشنایی یا حمل‌ونقل استفاده می‌شود. با استفاده مجدد از زباله‌های ارگانیک می‌توان وابستگی به سوخت‌های فسیلی و ردپای کربن بشر را کاهش داد و فرصت‌های شغلی و درآمد جدیدی ایجاد کنید.
طراحی لباس از ضایعات نساجی
زباله‌های نساجی از دیگر نگرانی‌های فزاینده در صنعت مد است. علت آن تولید و مصرف بیش از حد و روند سریع مد است که منجر به دور ریختن میلیون‌ها تن لباس در سال می‌شود. اما تعدادی از شرکت‌ها در سراسر جهان با استفاده از ضایعات پارچه، لباس‌های قدیمی یا مواد بازیافتی، به تولید لباس‌های جدید شیک، بادوام و اخلاقی می‌پردازند. با تغییر کاربری زباله‌های نساجی، می‌توان در مصرف آب، انرژی و مواد شیمیایی صرفه‌جویی و از تجارت عادلانه و عدالت اجتماعی حمایت کرد.
بهترین کشورهای اروپایی در جمع‌آوری زباله‌های زیستی
مدیریت مواد غذایی و پسماندهای ارگانیک برای طرح زباله‌صفر هر شهری حیاتی است. یک‌چهارم انتشار گازهای گلخانه‌ای از مواد غذایی ناشی از تلفات و ضایعات در زنجیره تأمین و مصرف‌کنندگان ناشی می‌شود. شهرها باید به‌طور ایده‌آل زباله‌ها را کاهش دهند و زباله‌های ارگانیک را با جدا کردن آن‌ها از مواد قابل بازیافت خشک هم‌چون پلاستیک و شیشه بازیافت و پردازش کنند.
جمع‌آوری جداگانه زباله‌های زیستی از دسامبر ۲۰۲۳ در سراسر اروپا اجباری شد تا به اهداف بلندپروازانه بازیافت و جمع‌آوری قوانین اتحادیه اروپا کمک کند. بهترین کشورهای اروپایی در جمع‌آوری زباله‌های زیستی با بهترین شیوه‌ها برای جمع‌آوری، ارتباطات و مشارکت جامعه عبارتند از:
میلان
میلان با ۱.۴ میلیون نفر یکی از پرجمعیت‌ترین شهرهای ایتالیا و یک نمونه درخشان و برجسته جمع‌آوری زباله‌های زیستی در یک شهر متراکم است. این شهر از سال ۲۰۱۴ برنامه جمع‌آوری زباله‌های غذایی مسکونی خود را اجرا کرد. به‌عنوان بخشی از این طرح، هر خانواده یک سطل آشپزخانه ۱۰ لیتری، کیسه‌های قابل کمپوست و یک بسته اطلاعاتی گسترده دریافت کرد.
کارگران نه‌تنها برای جمع‌آوری ضایعات مواد غذایی، بلکه برای آموزش شهروندان در مورد فرآیند جمع‌آوری جدید نیز آموزش دیدند. این کمپین همچنین شامل بروشورها، برنامه‌های مدرسه، یک اپلیکیشن و وب‌سایت رایگان به زبان‌های مختلف، ارتباط چهره‌به‌چهره و خدمات ۲۴ ساعته به مشتریان بود. علاوه بر این جریمه‌های مالی برای تشویق به پیروی وجود دارد و یک خانوار یا کسب‌وکار که از سطل‌های زباله جداگانه ارائه شده استفاده نمی‌کند، جریمه می‌شود.
کاتالونیا
طرح مالیات و بازپرداخت دفن زباله کاتالونیا نشان می‌دهد که چگونه یک مقام دولتی می‌تواند رویکردی ساختاریافته برای جمع‌آوری زباله‌های زیستی ارائه دهد. این طرح مالیاتی از شهرداری‌ها برای دفن و سوزاندن زباله‌ها طبق اصل آلاینده، هزینه دریافت می‌کند.
مشوق‌های مالی، شهرداری‌ها را تشویق کرد تا شیوه‌های کارآمدتری برای مدیریت زباله‌های زیستی هم‌چون پیشگیری و جمع‌آوری جداگانه اتخاذ کنند. خود مالیات نیز به نوبه خود افزایش سیستم‌های جمع‌آوری خانه به خانه را تسهیل می‌کند.
فرانسه
جمع‌آوری جداگانه زباله‌های زیستی سال‌ها یک عمل نادیده گرفته شده در فرانسه بود، تا اینکه سال ۲۰۰۷ شبکه‌ای که شهرداری‌ها را گرد هم می‌آورد، با موفقیت شروع به ایجاد دیدگاهی در بخش زباله‌های زیستی کرد.
با پیوستن سازمان‌ها، شبکه‌ای از ۲۸ جامعه با حدود ۹ میلیون نفر جمع‌آوری زباله‌های غذایی را در سطح محلی معرفی کردند و اطلاعات عمومی از جمله توصیه‌ها و برآورد هزینه را ارائه داد. این شبکه همچنین تضمین کیفیت کمپوست را مدیریت می‌کند و بهترین شیوه‌ها را از طریق رویدادهای محلی ترویج می‌کند.
اتریش
اتریش با موفقیت «اصل نزدیکی» را در مدیریت پسماندهای زیستی اجرا کرد. این بدان معناست که از فرضیه کمپوست‌سازی خانگی و مزرعه‌ای تا حد امکان پیروی می‌کند.
اتریش همچنین ممنوعیت دفن زباله‌های زیستی را برای حمایت از تلاش‌های خود در سال ۲۰۰۹ معرفی کرد.
نظر شما