اطلاعات نوشت: امروزه آلودگی زیست محیطی ناشی از تولید و رهاسازی فاضلاب در طبیعت دیگر مختص نقطه خاصی از کشورمان نیست بلکه ورود  روان آب ها و فاضلاب ها به رودخانه ها، تالاب ها و  دریاچه ها درمناطق گوناگونی اعم از  شمال ، جنوب ،غرب و مرکز کشور  مشاهده می شود؛ بدون آن که کسی در قبال این مساله زیست محیطی احساس مسئولیت کند و پاسخگو باشد.

 ورود روان آب ها و فاضلاب های خانگی و صنعتی در اکثر شهرهای منتهی به دریا و رودخانه در اقصی نقاط  ایران روزبه روز تشدید می شود و دلیل آن را هم باید در عدم نظارت ها  و عدم احساس مسئولیت برخی مسئولان  در قبال مسائل زیست محیطی و حفظ  آب و خاک جستجو کرد.

  رودخانه های شمال کشور و همچنین دریای خزر از دیرباز با معضل ورود فاضلاب ، شیرآبه و  زباله دست و پنجه نرم می کنند و روز به روز مسائل زیست محیطی این مناطق بغرنج تر می شود؛ این در حالی است که در مناطق دیگری از کشورمان از جمله در استان های جنوبی نظیر هرمزگان ، بوشهر و خوزستان هم ورود فاضلاب به رودخانه ها و دریا نه  فقط محیط زیست و طبیعت این مناطق را با مخاطرات فراوان مواجه کرده، بلکه سلامت انسان ها و آبزیان را هم در معرض تهدید جدی قرار داده  است.

در این میان استان فارس از جمله مناطق کشورمان است که شرایط مشابهی با استان های شمالی و جنوبی کشور پیدا کرده است ؛به عنوان مثال  دریاچه مهارلو  با معضل ورود روان آب و فاضلاب مواجه و اکو سیستم آن به خطر افتاده است.

دریاچه زیبای مهارلو که دریاچه‌ای مملو از نمک است با ورود روان آب های آلوده و فاضلاب های شهری از طریق رودخانه هایی که دریاچه را تغذیه می‌کنند با آلودگی ها‌ی متعدد مواجه شده است و   حال و ورز خوشی ندارد.

  مهارلو دریاچه ای به وسعت ۲۵هزار هکتاری است که در جنوب شرقی شهر شیراز واقع شده و به دریاچه صورتی هم معروف است.این دریاچه با وجود جاذبه های گردشگری و اکوسیستم زیست محیطی برای پرندگان مهاجر؛  گریبانگیر مشکلات و معضلاتی از جمله آلودگی های محیطی شده است که این مساله حیات منطقه را هم تهدید می‌کند.

با این وجود گفته می‌شود که نمک دریاچه فقط در بخش های صنعتی مصرف می‌ شود و در بخش خوراکی مورد استفاده قرار نمی گیرد اما لازم است تا نظارت ها در این باره افزایش یابد.

ورود روان آب های آلوده به دریاچه مهارلو

معاون نظارت و پایش اداره کل محیط زیست استان فارس در گفتگو با فارس به 3 رودخانه تغذیه کننده  دریاچه مهارلو اشاره  می کند و می گوید: 3رودخانه سروستان،خشک شیراز و چنار راهدار دریاچه مهارلو را تغذیه می‌کنند و ورودی های اصلی آن هستند ؛ علاوه بر آن ها دریاچه های کوچکی هم در قسمت شمالی دریاچه وجود دارد که زمانی جزو منابع تغذیه کننده مهارلو بوده اند اما  به علت خشکسالی های اخیر،اکنون وضع مطلوبی ندارند

قاسم نهاوندی با بیان این که برخی روان آب های سطحی در سطح شهر به 2 رودخانه خشک و چنار راهدار هدایت می‌شوند و در نهایت به دریاچه مهارلو می‌ریزند، دلیل اصلی انتقال آلودگی به دریاچه  مهارلو را رودخانه چنار راهدار می داند و می افزاید: رودخانه چنار راهدار به عنوان اصلی ترین دلیل آلودگی دریاچه شناخته شده است، این رودخانه به خاطر روان آب های سطحی، فاضلاب ها و پساب های  خروجی از برخی تصفیه‌خانه ها  که از نقاط مختلف به آن هدایت می‌شود و درنهایت به دریاچه می‌ریزد، سبب ایجاد آلودگی در دریاچه مهارلو شده است.

وی با اشاره به این که آلودگی های زیادی دریاچه مهارلو را در گذشته تهدید می‌کردند، ادامه می دهد: در گذشته آلودگی های مختلفی دریاچه را در معرض خطر و آسیب قرار داده بودند اما با پیگیری های موثراداره محیط زیست بسیاری از این عوامل تهدید کننده رفع شدند. برای مثال 3 واحد صنعتی نشاسته سازی با پیگیری های اداره محیط زیست و اقدامات قانونی موظف شدند تا از سیستم تصفیه فاضلاب استفاده کنند و همچنین فرایند تولید را با دستگاه های پیشرفته تر به گونه ای تغییر دهند که حداقل میزان مصرف آب و حداقل میزان تولید پساب را داشته باشند.

نهاوندی می افزاید:  اکنون با رفع مشکل ورود فاضلاب تصفیه نشده این 3 واحد صنعتی، بخش قابل توجهی از آلودگی که توسط رودخانه چنار راهدار وارد دریاچه می شد و بخشی از بوی نامطبوع ناشی از این پساب ها در کمربندی،رفع شده است.

 وی عامل دیگر آلودگی را فاضلاب فرودگاه شهید دستغیب شیراز  می داند و ادامه می دهد: بخش دیگری از آلودگی های دریاچه  مهارلو از طریق ورود فاضلاب فرودگاه به وجود می‌آمد که با پیگیری های قضایی و محیط زیست به شبکه فاضلاب شهری متصل شدند و از ورود آلودگی به مهارلو جلو گیری شد.

نهاوندی به وجود آلودگی های نقطه ای در اطراف دریاچه مهارلو  هم اشاره می کند و می افزاید: باوجود رفع موانع خطرساز برای دریاچه که پیشتر به آن ها اشاره شده متاسفانه هنوز آلودگی های نقطه ای در منطقه وجود دارد که درحال پیگیری برای رفع آن ها هستیم.

 وی تاکید می کند: باوجود نظارت های اداره  محیط زیست گاهی اوقات تخلفاتی  انجام و سبب می‌شود فاضلاب و آلودگی ها به طور مقطعی وارد زهکش منتهی به دریاچه مهارلو شود. همچنین سیدمحمد مظلومی  مدیر نظارت و ارزیابی مواد خوراکی ، آشامیدنی ،آرایشی و بهداشتی دانشگاه‌ علوم پزشکی شیراز درباره نمک دریاچه مهارلو می گوید: مجوز برداشت نمک از دریاچه مهارلو که تاکنون صادر شده، برای مصارف خوراکی نبوده است و تمامی آن باید در صنایع به  ویژه صنعت پتروشیمی استفاده شود.