جوان آنلاین: رئیس‌جمهور دیروز بعد از برگزاری مراسم تنفیذ و دریافت حکم خود از رهبر انقلاب به نهاد ریاست‌جمهوری رفت و با همراهی محمد مخبر سرپرست ریاست جمهوری و حجت‌الاسلام‌محمدمحمـدی‌گلپایگانی رئیس دفتر رهبر انقلاب، دفتر کار خود را تحویل گرفت. پزشکیان در اولین ساعات بعد از تنفیذ هم «محمدرضاعارف» را به عنوان معاون اول دولت چهاردهم منصوب کرد. «محسن حاجی میرزایی» نیز به عنوان رئیس دفتر رئیس‌جمهور شروع به کار کرد.
رئیس‌جمهور با انتصاب محمدرضا عارف به عنوان معاون اول خود در حکم خود خطاب به عارف نوشت: «میثاق مشترک ما، سند چشم‌انداز، سیاست‌های کلی و برنامه هفتم است که باید با تمام توان و جلب مشارکت و همکاری همگان و استفاده از همه ظرفیت‌ها در دستور کار قرار گیرد». در بخش دیگری از متن انتصاب، پزشکیان انتظارات خود از عارف را این‌گونه ذکر کرده: «اداره جلسات هیئت وزیران، ایجاد هماهنگی بین وزرا و مقامات اجرایی، ابلاغ مصوبات هیئت دولت و پیگیری تحقق نتایج در امور محوله بر پایه میثاق مشترک و منشور اخلاقی کارگزاران دولت چهاردهم مورد انتظار است».
استقبال از معاون اولی عارف با وجود ناراحتی تندرو‌ها
انتصاب عارف واکنش‌های مختلفی را در فضای رسانه‌ای و بین فعالان سیاسی و رسانه‌ای اصلاح‌طلب در پی داشت. عارف به انتصاب خود واکنش نشان داد و نوشت: «برای خدمت به مردم، به همراهی و کمک همه دوستداران ایران عزیز نیازمندیم». علی طیب‌نیا، وزیر اقتصاد دولت اول روحانی هم با انتشار کلیپی اعلام کرد که گزینه معاون اولی بوده، اما به دلایل شخصی آمادگی پذیرش این مسئولیت را نداشته است. در طول زمان تبلیغات انتخاباتی، یکی از انتقادات و بحث‌هایی که پزشکیان با آن مواجه بود مسئله استمرار دولت روحانی توسط او بود. رقیبان او را دولت سوم روحانی می‌نامیدند. اما انتصاب عارف به عنوان معاون اول این پیام صریح را دارد که دولت پزشکیان نسبتی با دولت روحانی ندارد. هرچند او بار‌ها تأکید کرده دولت سوم کسی نیست و می‌خواهد دولت خودش باشد. ترکیب کابینه این ادعا را بیشتر روشن خواهد کرد. اما همان‌طور که نوشتیم انتصاب عارف مخالفان و موافقانی داشت. شخصیت آرام عارف و دوری از حاشیه و جنجال و همچنین سن او از جمله مباحث مطرح شده در این مخالفت‌ها است. احمد زید آبادی از فعالان سیاسی در این زمینه دو متن منتشر کرد. او در متن اولی نوشت: «برخلاف تصور رایج در بین بسیاری از اصلاح‌طلبان، به نظر من آقای عارف از همه گزینه‌های ممکن برای تصدی معاون اولی، مناسب‌تر است! واقعیت این است که آقای عارف، معمولاً در موضع‌گیری‌های کلامی آدمی محافظه‌کار و محتاط و دست به عصا بوده که دلایل مخصوص به خود را داشته است، اما به لحاظ کارنامه اجرایی چه در پست ریاست دانشگاه تهران، چه وزارت پست و تلگراف و تلفن و چه مقام معاون اولی دولت سید محمد خاتمی، کارنامه خوبی از خود به جا گذاشته و چهره‌ای زحمتکش و علمی و کم سر و صدا و بدون حاشیه به شمار می‌رود. از این جهت، کاملاً گزینه مناسبی برای معاون اولی دولتی با ماهیت و رویکرد دولت پزشکیان است. در این میان، گاف فرزندش هم قابل گذشت است»!
زیدآبادی در متن دیگری با تیتر «عارف در مقام مقایسه» او را بهترین گزینه موجود دانسته و نوشته: «علی لاریجانی می‌توانست رئیس‌جمهور به نسبت مناسبی برای جمهوری اسلامی در این مرحله از عمر خود باشد، اما معاون اول مناسبی برای مسعود پزشکیان نبود، درست به این دلیل که گرایشش به ایفای نقش اول است! به نظرم در مقام معاون اولی، با پزشکیان به اصطکاک می‌رسید. محمدجواد ظریف از انرژی و انگیزه لازم برای ایفای نقش معاون اولی برخوردار است، اما او بیش از اندازه تحریک‌پذیر و زودرنج و پرهیجان است. اگر معاون اول می‌شد، مخالفانش برای تحریک روزانه اعصاب او، وسوسه می‌شدند و او را گرفتار حاشیه پس از حاشیه می‌کردند. اسحاق جهانگیری، به رغم برخی توانایی‌هایش فقط می‌توانست انگ تداوم دولت حسن روحانی را بر پیشانی دولت پزشکیان پررنگ‌تر کند».
زیدآبادی سپس به طیب‌نیا و آذری جهرمی پرداخته و آنان را هم برای معاون اولی مناسب ندیده و نوشته: «دکتر طیب‌نیا در مقام اقتصاددان و مدیر اقتصادی، شاید حوصله رسیدگی به انبوهی از کار‌های اجرایی کسالت‌بار، اما ضروری، را نداشته باشد. آذری جهرمی برای پست معاون اولی به نظرم بیش از اندازه جوان و فاقد تجربه کافی برای هماهنگ کردن گله‌ای از گربه‌هاست. به همین دلایل نوشتم که دکتر عارف در بین گزینه‌های ممکن، انتخابی‌مناسب‌تر است».
محمد علی ابطحی رئیس دفتر خاتمی در دولت اصلاحات و عضو مجمع روحانیون مبارز هم به استقبال انتصاب عارف رفت و نوشت: «عارف بهترین انتخاب برای معاون اولی پزشکیان است. قدرت اجرایی بی‌سروصدا و بالایی دارد. از بن دندان اصلاح‌طلب است. توانایی به کار‌گیری همه توان کشور، برای حل مشکلات مردم دارد. وزانت اداره دولت را دارد و به پزشکیان فرصت بیشتری می‌دهدکه بتواند برنامه‌های کلانش را برنامه‌ریزی کند. به تجربه و خطا نیاز ندارد. واقعاً من وهمکارانش در طول این سال‌های دوستی بر سعه‌صدر، بی‌توجهی به حواشی، باوربه مردم، آرامش، داشتن سواد علمی و فنی، و تیزهوشی ویژه‌اش می‌توانیم گواهی دهیم».
عبدالله‌رمضان زاده سخنگوی دولت اصلاحات هم دیگر فردی بود که استقبال کرد و این انتصاب را انتخاب درست نامید و نوشت: «دکتر عارف را سال‌هاست که می‌شناسم؛ سیاستمداری واقع‌بین، تیزهوش، با افکار اصلاح‌طلبانه، اما میانه‌رو در عمل و دارای قدرت مدیریت تعارض‌های موجود در ساختار دولت، حافظه استثنایی او در یادآوری جزئیات مطروحه در مباحث و اخلاق نیک در مدیریت تعارض‌ها در کشور مؤثر خواهد بود».
اما طیفی از جریان اصلاحات هم از انتصاب عارف انتقاد کردند. صدرا محقق از روزنامه نگاران شناخته شده این جریان در این زمینه نوشت: «انتخاب عارف برای معاون اولی پزشکیان حقیقتاً مأیوس‌کننده بود. نماد عینی مسئولان همیشه بی‌دستاورد و بی‌مایه که حتی معلوم نیست به پشتوانه چه ویژگی‌ای چهره سیاسی شده (جز دوست و همشهری بودن با خاتمی) سابقه‌اش هم لبریز است از بی‌عملی و سکوت و شکست».
اما توییت تند و تیز دیگری را هم مصطفی فقیهی، مدیرمسئول سایت انتخاب منتشر کرد و در این توییت بعد از انتقاد از طیب نیا که به زعم او از زیربار مسئولیت معاون اولی دولت شانه خالی کرده، عارف را کاندیدای زاپاس! نامید. البته او بعد از مدتی توییت خود را پاک کرد که احتمالاً نشانه‌ای بر اختلافات داخلی این جریان است.
اما عبدالله گنجی از فعالان رسانه‌ای جریان انقلاب به استقبال عارف رفت و نوشت: «انتخاب عارف به عنوان معاون اول کار درستی بود. عارف هم تابلوی اصلاح‌طلبی دارد، هم تجربه این کار را دارد هم یک ارزش‌گراست. هم بخشی از اصلاح‌طلبان به خاطر تعلقاتش به نظام نوشتند که او اصلاح‌طلب نیست. بنده عارف- پزشکیان را اصولگرا به معنای پایبند به اسلام سیاسی و انقلاب اسلامی می‌دانم».
انتخاب معاول اول دولت تا حدی خط مشی آینده دولت چهاردهم را مشخص کرده است. اما در این میان انتخاب دیگر مسئولان دولت و مخصوصاً وزرا هم مهم است تا مشخص شود که پزشکیان تا تشکیل یک کابینه منسجم و دولت وفاق ملی چقدر فاصله دارد.
باید کابینه‌ای تشکیل دهیم که جلوه وفاق ملی باشد
دکتر پزشکیان همچنین عصر دیروز در نخستین جلسه هیئت دولت پس از مراسم تنفیذ ریاست‌جمهوری، ضمن گرامیداشت یاد شهدای خدمت و تشکر از زحمات و خدمات اعضای کابینه دولت سیزدهم طی سه سال گذشته، اتحاد و وفاق ملی را رمز موفقیت و غلبه بر مشکلات کشور عنوان کرد و افزود: اینکه گاهاً گفته می‌شود برخی مسئولان دولت با یکدیگر اختلاف دارند، برای من نامفهوم است، زیرا ما چشم‌انداز روشن و سیاست‌های تعریف‌شده‌ای داریم که باید به طرف آن حرکت کنیم، اگر برنامه‌ای نوشته‌ایم که علمی، روشمند و منطبق بر الگو‌های موفق و تجربه‌شده بین‌المللی است و روی اجرای آن نیز اجماع وجود دارد دیگر اختلاف و دعوا معنا ندارد.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه تقوا یعنی تلاش برای حرکت بدون خطا، اتخاذ تصمیم درست و اجرای آن برای رضای خدا گفت: ریشه همه اختلافات و مشاجرات هوای نفس است و اگر تقوا داشته باشیم و این مفهوم را در مدیریت، عملی و پیاده‌سازی کنیم، اختلافات و دعوا‌ها از بین خواهد رفت.
پزشکیان با بیان اینکه قرار نیست یک برنامه جدید بیاوریم و اگر برنامه‌های موجود نیز دارای اشکال بود و با سیاست‌های تعیین شده همخوانی نداشت، نسبت به اصلاح آن‌ها اقدام خواهیم کرد، اظهار داشت: برای رسیدن به اهداف تعیین شده باید کابینه‌ای تشکیل دهیم که فارغ از دسته‌بندی‌های جناحی جلوه وفاق ملی باشد و ما را به هدف برساند که اگر این‌گونه عمل کنیم توانسته‌ایم بر اساس خواست و انتظارات رهبری معظم انقلاب حرکت کنیم. رئیس‌جمهور تصریح کرد: بر اساس سند چشم‌انداز قرار بود در منطقه اول باشیم و فقر و تبعیض را از بین ببریم، اما متأسفانه نتوانستیم این اهداف را محقق کنیم و باید ببینیم اشکال کار کجاست؛ باور دارم اگر دست به دست هم دهیم و وحدت و انسجام داشته باشیم، قادر خواهیم بود بر مشکلات غلبه کنیم.
در این جلسه پیش از سخنان رئیس‌جمهور، محمد مخبر، سرپرست سابق ریاست جمهوری ضمن تبریک مجدد انتخاب و انتصاب دکتر پزشکیان به عنوان نهمین رئیس‌جمهور ملت ایران گفت: شهید رئیسی در دوره مسئولیت خود دو ویژگی برجسته تأکید بر حل مسائل و مشکلات کشور و ارتباط با مردم داشت. بحمدالله هر دو این ویژگی‌ها در دکتر پزشکیان نیز وجود دارد که سرمایه بسیار ارزشمندی است و همه ما خود را موظف به حمایت و یاری ایشان در این مسئولیت خطیر و سنگین می‌دانیم.
نظر شما