شناسهٔ خبر: 67772303 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: ایسنا | لینک خبر

«ورکانه» در جدال با سنت و مدرنیته

عطیه صفی‌زاده

ورکانه روستایی با ساختار سنگی که خاطرات زیادی را در دل خود جا داده، روستایی که زادگاه پرفسور بزرگ قلب جهان بوده و مردمان بزرگ زیادی در آن زیست می‌کردند امروزه به دلیل ساخت‌و سازهای غیرمجاز حال خوبی ندارد وشاهد مرگ تدریجی این روستای از گردشگری همدان هستیم .

صاحب‌خبر -

ساختار سنگی و آب و هوا منحصر به فرد روستای ورکانه به‌دلیل وجود باغات از یک سو و مهمان نوازی مردمان آن سبب شده که همه ساله گردشگران زیادی به این روستا سفر کرده و حتی مورد توجه بسیاری کارگردان سینما برای ساخت فیلم قرار بگیرد.

 اگر در نقشه به دنبال آن باشی با این تاریخچه منحصر به فرد روبه رو می‌‎شوی: روستای ورکانه در شهرستان همدان و در ۲۰ کیلومتری جنوب شرق همدان و در ارتفاع حدود ۲ هزار و ۲۵۰ متری از سطح دریا واقع است، چهره روستا همیشه تمیز و بهداشتی است و نمای سنگی خانه‌ها در هنگام غروب تصاویر اروپای دوران رنسانس را یادآور می‌شود.

از طرف دیگر اصطبل «مری لیلی قراگوزلو» به عنوان یکی از آثار ملی کشور در این روستا قرار دارد و این بنا زیبایی روستا را دوچندان  کرده است.

با این همه چند سالی است که شاهد زخم‌هایی بر بدنه تاریخی این روستا به‌دلیل ساخت و ساز جدید و آن هم برخلاف ساختار سنگی این سنگی روستا هستیم، به‌گونه‌ای که هنگامی دراین روستا قدم برمی‌داری دیگر شاهد آن حس و حال گذشته نبوده و وقتی دلیلش را روستاییان می‌پرسیم با پاسخ‌های متفاوتی مواجه می‌شویم؛ عده‌ای عینک روشن فکری به چشم می‌زنند و معتقد هستند در عصر جدید باید زندگی نوین به دوراز سنت‌های قدیمی داشته باشیم وگویی این افراد براین باور نیستند که در روستایی بی‌نظیر زندگی می‌کنند  که می‌تواند سبب درآمد و اشتغال پایدار آنها و رونق  صنعت گردشگری و اقتصادی  استان شود.

اما عده‌ای دیگر می‌گویند دوست داریم با همان سبک و سیاق قدیم زندگی کنیم اما خانه‌هایمان نیاز به بازسازی دارد و برای بازسازی به سبک قدیم نیاز به حمایت دولتی داریم چرا که هزینه ساخت سنتی  بسیار گران‌تر از خانه‌های نوین است؛ این افراد معتقد هستند که چندین بار برای رفع مشکل به سازمان‌های متولی مراجعه کردند اما هر  دفعه کلافه‌تر از گذشته به روستای خود برگشتند .

بی تفاوتی به تاریخ، فرهنگ و گردشگری، عشق به ساخت ساختمان‌هایی با سبک و سیاق شهری، بی‌اطلاعی روستاییان از ارزش بافت تاریخی و معماری کهن، گستردگی روستاها و کمبود نیروی مورد نیاز برای شناسایی روستاهای دارای بافت تاریخی، مرگ معماری کهن و به عبارتی بافت تاریخی روستاهای هدف گردشگری از جمله ورکانه را رقم زده است.

بدون شک اگر جلوی این ساخت‌و سازهای غیرمجاز گرفته نشود شاهد خارج شدن این روستا از لیست آثار ملی خواهیم بود و این یعنی مرگ گردشگری در ورکانه.

«ورکانه» در جدال با سنت و مدرنیته

یک کارشناس گردشگری درباره پیامدهای ساخت‌وساز غیرمجاز در این روستا به ایسنا، گفت: معماری ایرانی، یک معماری اصیل و جز شش معماری اصلی دنیاست که در دانشگاه‌های معتبر دنیا این نوع سبک معماری تدریس می‌شود.

مسعود ملکی با بیان اینکه معماران ایرانی جاذبه‌هایی در کشور خلق کردند که همه ساله تعداد زیادی گردشگر جذب آنها می‌شوند، اظهار کرد: در این راستا می‌توان به سی وسه پل اصفهان  اشاره کرد .

این مدرس گردشگری درباره اهمیت تناسب در معماری، اظهار کرد: تمام معماران قدیمی و جدید براصل تناسب بنا توافق نظر دارند که شکل بنا براساس زیست بوم، نوع مصالح، توجه به شرایط جوی و... شاکله‌های اصلی تناسب بنا را شکل می‌دهند.

ملکی با بیان اینکه توجه به زیست‌بوم تناسب بنا هویت منطقه را شکل می‌دهد، اظهار کرد: با توجه به معماری کنونی متداول در کشور به‌راحتی می‌توان گفت نه تنها ساختمان‌های امروز به شهر هویتی نمی‌دهند بلکه هویت تاریخی و گذشته را از آن می‌گیرند. متأسفانه در طول زمان برای طراحی بهینه ساختمان، بینش مناسب نادیده گرفته شده و بسیاری از ساختمان‌ها فقط به عنوان سرپناه برای بسیاری از افراد کشور تعریف شده است.

وی افزود: متاسفانه عدم حمایت دولت و سازمان‌های ذی‌ربط آسیب‌های زیادی به بافت تاریخی بناها زده تا جایی که در حال حاضر شاهد از بین رفتن هویت و زیست بوم برخی از مناطق تاریخی هستیم.

این کارشناس گردشگری گفت: خستگی و کلافگی از دیدن آثار که تخریب شده و آثار نوین جای آنها را گرفته، عدم لذت در مجمتع‌های گردشگری و تفریحی و غیره همه  از پیامدهای تغییر ساختار و زیست‌بوم آثار تاریخی و به عبارتی تخریب آنهاست .

ملکی با بیان اینکه روستای ورکانه به‌دلیل ساختار منحصر به‌فرد وآب و هوایی، جزو آثار ملی کشور محسوب می‌شود، خاطرنشان کرد: متاسفانه به‌دلیل عدم نظارت کافی شاهد نامناسب‌سازی در روستای ورکانه هستیم.

وی با بیان اینکه بنیاد مسکن، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، دهیارو شورای روستا باید درباره ساخت‌و ساز این روستا نظارت کنند، تأکید کرد: در واقع این نهادها باید بر نحوه استفاده از مصالح براساس زیست‌بوم منطقه نظارت متوجه کنند.

«ورکانه» در جدال با سنت و مدرنیته

این کارشناس حوزه گردشگری ضمن تاکید بر تسهیل مجوز اقامتگاه بومگردی در روستاهای با ظرفیت گردشگری، اظهار کرد: متاسفانه چند سالیست به جای توجه به ایجاد بومگردی به سمت هتل‌سازی رفتیم این درحالیست که افراد شهرنشین دنبال اقامت در بافت سنتی هستند.

ملکی خاطرنشان کرد: در روستاهایی مثل ورکانه مردم می‌توانند با فروش نان محلی، غذای سنتی، تبدیل خانه به بومگردی برای خود اشتغال و اقتصاد پایدار ایجاد کنند در حالیکه متأسفانه در چنین روستاهایی رستورانهای فست‌فود ایجاد می‌شود اما مسافر دنبال غذاها و زیست سنتی در اینگونه روستاهاست.

به‌گزارش ایسنا، با توجه به آنچه گفته شد متاسفانه همانند چندین روستا و جاذبه گردشگری در همدان، شاهد افول این صنعت در ورکانه هستیم. روستایی که بدون شک اگر در شهری مانند اصفهان، یزد و یا شیراز واقع شده بود به یک جاذبه قوی در حوزه گردشگری تبدیل شده بود که با ایجاد بومگردی، تهیه غذای سنتی و جاذبه‌های گردشگری به ماندگاری مسافر که یکی از ارکان گردشگری است کمک شایانی می‌کرد اما صد متاسفانه همدان قدر داشته‌های خود را نمی‌داند و همین سبب مهاجرت جوانان آن شده است.

انتهای پیام

نظر شما