شناسهٔ خبر: 67698067 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: قدس آنلاین | لینک خبر

جایگاه جهاد در قرآن

حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی حسین‌میرزایی با اشاره به اینکه مؤمنان از سه ناحیه امر به جهاد شدند، گفت: مبارزه با نفس جهادی بزرگ است که در قرآن و روایات بر آن مکرراً تأکید شده و از آنجا که نفس بزرگ‌ترین دشمن انسان است پس مقابله با نفس را جهاد اکبر خواند

صاحب‌خبر -

حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی حسین‌میرزایی، مدرس حوزه علمیه، شامگاه گذشته، ۲۶ تیرماه در مراسم شام غریبان هیئت رهروان شهدای شهرکردبا اشاره به اینکه صرف ایمان برای استقرار در وادی ولایت کافی نیست بلکه با مجاهدت یا هجرت باید پای ایمان ایستادگی کرد، گفت: ایمان، مجاهدت و هجرت سه رکنی به‌شمار می‌روند که در مسیر حرکت حق لازم هستند و یکی از ویژگی‌های معصومین(ع) و حضرت سیدالشهدا(ع) که در زیارات آنها بارها و بارها بر آن تأکید شده، جهاد و مجاهدت آنهاست همچنان که در زیارت امین‌الله نوا سر می‌دهیم «أَشْهَدُ أَنَّکَ جَاهَدْتَ فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ.»

وی با ذکر اینکه جهاد امام(ع) برای برداشتن بار و دستگیری از عباد است، ادامه داد: جهاد مسلمانان اما بر طبق قرآن این است که از طریق مبارزه و جهاد بر ضد طاغوت و جریان باطل خودمان را به امام برسانیم و در معیت ولایت ایشان در دنیا و آخرت بمانیم. زیارت عاشورا که حدیث قدسی است را می‌خوانیم تا به تعلقات دنیا پشت کرده و رو به سوی امام قدم برداریم و در این مسیر باید خطرات جانی و مالی و هر دشواری دیگر را به جان بخریم تا به امام برسیم. 

حسین‌میرزایی بیان کرد: اگر زیارت نرویم، چسبندگی به تعلقات در ما ایجاد خواهد شد و علقه‌ها و وابستگی به دنیا در ما تقویت می‌شود؛ بنابراین نباید به بهانه فرزند و شرایط زندگی از موهبت زیارت خودمان را محروم کنیم، چه بسیار پدرها و مادرهایی که پای فرزندان خود سوختند همان‌طور که قرآن کریم هم در آیه ۲۸ انفال تأکید فرموده است: «وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُکُمْ وَأَوْلَادُکُمْ فِتْنَةٌ.»

مجاهدت برای رسیدن به امام جامعه

این کارشناس دینی با تأکید بر اینکه هیچ‌کس با چسبندگی به شئونات دنیایی نمی‌تواند مجاهدت کند، افزود: طرماح بن عدی از یاران نزدیک امام علی(ع) و امام حسن(ع) و شاعر شیعه بود که در جریان حرکت امام حسین(ع) از مدینه به کوفه با اجازه امام به‌سوی خانواده‌اش رفت و شب و روز راه می‌رفت تا آذوقه‌ای به آنان برساند و زودتر خود را به امام برساند، اما هنگامی که برگشت و خود را به کربلا رساند، خبر شهادت سیدالشهدا(ع) را شنید. یعنی تعلقات او را زمین‌گیر کرد و از جاماندگان شهدای کربلا شد. 

حسین‌میرزایی با استناد به حدیثی از حضرت سیدالشهدا(ع) گفت: ایشان فرمودند: «مَنْ کَانَ بَاذِلًا فِینَا مُهْجَتَهُ، وَ مُوَطِّناً عَلَی لِقَاءِ اللَّهِ نَفْسَهُ، فَلْیَرْحَلْ مَعَنَا» یعنی هر کسی می‌خواهد جان خود را در راه ما بذل کند و خود را برای ملاقات با خدا آماده کرده است، با ما کوچ کند؛ بنابراین معصومین(ع) راه نجاتند و باید با امام باشیم و بمانیم تا نجات یابیم. 

وی با نقل ماجرای عبیدالله بن حر جعفی به‌عنوان یکی دیگر از بازماندگان کربلا که دعوت امام(ع) را برای همراهی نپذیرفت، بیان کرد: او که از جنگاوران بزرگ بود دعوت حضرت را نپذیرفت، اما خواست تا اسب و شمشیرش را در اختیار سپاه حضرت بگذارد. مصداق شخصیت حُر جعفی را امروز گاه مشاهده می‌کنیم که پول‌های هنگفت را نذر حوزه‌های سیدالشهدا(ع) می‌کنیم با این تصور که حق مسلمانی را به جای آوردیم، اما در جاهایی که تمام وجودمان باید در خدمت امام باشد، حضور نداریم. 

حسین‌میرزایی با تأکید بر اینکه مجاهدت به معنی بذل همه وجود برای رسیدن به امام است، گفت: ما باید منت امام را بکشیم همچون که حبیب بن مظاهر که پیرمردی در رکاب امام حسین(ع) بود و با شجاعت می‌جنگید که بارها حضرت او را دعا کرد. سعید بن عبدالله از دیگر صحابه حضرت بود که در هنگام اقامه نماز جماعت در صحرای کربلا خود را سپر حضرت کرد و تیرهایی که به سمت حضرت می‌آمد را با دست و صورت و سینه می‌گرفت و به یک نقل، تا ۱۳ چوبه تیر مسموم بر بدن وی فرود آمد. 

وی افزود: وقتی نماز تمام شد اباعبدالله(ع) با شتاب خود را به سعید بن عبدالله رساندند و او عرض کرد از من راضی هستی؟ حضرت در پاسخ فرمودند: «نَعَمْ، أَنْتَ أَمامِی فِی الْجَنَّةِ» یعنی تو پیشاپیش من به بهشت وارد خواهی شد. یاران سیدالشهدا(ع) ولی‌شناس و با بصیرت بودند و منت می‌کشیدند تا مال و جان خود را با شرمندگی و سرشکستگی در راه رسیدن به رضایت حضرت فدا کنند. 

معرفی سه میدان جهاد در قرآن 

حسین‌میرزایی با اشاره به اینکه مؤمنان از سه ناحیه امر به جهاد شدند، بیان کرد: اول «جهاد اصغر» است با این توضیح که مؤمن در راه اعتلای خدای عالم بجنگد و شمشیر بزند، خدا در جاهایی از ما خواسته تا شمشیر بزنیم و خون بریزیم. همان خدایی که اجازه نداده است صدا بر یتیم بلند کنیم یا یک تازیانه بی‌جا به مرکب و چارپا بزنیم یا پر کاهی به ظلم از مورچه‌ای بگیریم، به ما امر فرموده تا وارد میدان جنگ شویم و خون بریزیم.

وی در خصوص چرایی امر خدا مبنی بر ورود به جنگ و ریختن خون بیان کرد: خداوند در جایی ما را به این مهم مأمور می‌کند که انسان‌هایی در برابر حاکمیت الله قد علم کرده و مانع تحقق ولایت خداوند می‌شوند، آنان با مال و جان خود تلاش می‌کنند تا حاکمیت طاغوت را محقق کنند و پرچم شیطان را بالا ببرند. اینها در نگاه خدا و اولیای الهی نه جان و نه مالشان فاقد ارزش است، بنابراین مؤمنان باید غیرتمندانه صف‌بندی خود را مشخص کرده و در جبهه حق علیه باطل قرار گیرند و تا پای جان مبارزه کنند.  

حسین‌میرزایی «جهاد کبیر» را دومین میدان جهاد برشمرد و اظهار کرد: جهاد کبیر، جهاد فرهنگی است که در آیه ۵۲ سوره فرقان خدا می‌فرماید: «فَلَا تُطِعِ الْکَافِرِینَ وَجَاهِدْهُمْ بِهِ جِهَادًا کَبِیرًا»، در اینجا امر به «جَاهِدْهُمْ» شدیم، بنابراین مبارزه فیزیکی و ریختن خون موضوعیت ندارد بلکه با جبهه باطل باید وارد مذاکره شده و قلوب آنان را به سمت حق متمایل کنیم. در آیه ۱۲۵ سوره نحل «ادْعُ إِلَیٰ سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ» دستور صریح قرآن است که بی‌تفاوت نباشیم بلکه خون دل بخوریم و وارد مبارزه و جهاد تبیین شویم، نسبت به دین خدا غیرت به خرج دهیم و با موعظه نیکو گمراهان را به مسیر حق دعوت کنیم. 

وی در پایان در خصوص سومین میدان جهاد یعنی «جهاد اکبر»، گفت: مبارزه با نفس جهادی بزرگ است که در قرآن و روایات بر آن مکرراً تأکید شده و از آنجا که نفس بزرگ‌ترین دشمن انسان است پس مقابله با نفس را جهاد اکبر خوانده‌اند. 

نظر شما