اینجا نگاهی خواهیم داشت به تعدادی از مهم‌ترین هشدارهای صفحه کیلومتر داشبورد هر خودرو و معنی و مفهوم آن‌ها. آگاهی از معنای این چراغ‌های هشدار از اصول اولیه رانندگی است.

فارغ از این که چه خودرویی سوار هستید توجه به هشدارهای صفحه کیلومتر داشبورد مساله‌ای ضروری است؛ زیرا این اعلان‌ها معمولا اطلاعاتی بسیار مفید از وضعیت خودرو، عملکرد آن و احتمال بروز مشکل و خرابی در اختیارتان قرار می‌دهند. درک برخی نشانه‌های مشاهده شده در داشبورد ساده‌تر از سایرین است؛ درحالیکه برخی دیگر ممکن است به موارد متفاوتی اشاره کرده و تفسیرهای گوناگونی داشته باشند.

آشنایی با مهم‌ترین هشدارهای صفحه کیلومتر داشبورد در خودرو

پیش از این که با برخی از علائم هشدار پرتکرار و رایج در داشبورد خودروها آشنا شویم، باید اشاره کنیم که تمامی چراغ‌های پشت داشبورد یک خودرو به معنای هشدار یا اخطار نیستند. برخی از آن‌ها صرفا مربوط به یکی از ویژگی‌های خودرو مانند کروز کنترل یا قابلیت‌های ایمنی مثل نشانگر نقطه کور یا تعویض لاین هستند. در این بین البته برخی دیگر از هشدارها نیز مربوط به ایرادات مکانیکی و برقی در خودرو هستند و باید مورد توجه قرار بگیرند.

به‌طور کلی، چراغ‌های به رنگ سبز یا آبی در داشبورد عموما به معنای روشن بودن یکی از قابلیت‌های خودرو هستند؛ درحالیکه نشان‌های نارنجی یا زرد حاکی از آن هستند که خودرو نیازمند سرویس است. از سوی دیگر اما چراغ‌های قرمز رنگ داشبورد عموما به جدیت بیشتر خطر یا ایراد به وجود آمده در خودرو اشاره دارند.

همچنین باید توجه کنید که ممکن است ظاهر چراغ نمایش داده شده در داشبورد خودروی شما اندکی با چیزی که در ادامه مشاهده خواهید کرد تفاوت داشته باشد. در این شرایط بهترین راه مراجعه به دفترچه راهنمای خودروست. همچنین در برخی خودروهای جدید تمامی هشدارهای صفحه کیلومتر داشبورد بلافاصله پس از استارت روشن شده و مجددا خاموش می‌شوند. تا زمانی که یکی از این چراغ‌ها روشن باقی نماند، نیازی به نگرانی نیست.

هشدار فشار روغن

نمایش روغن‌دان در داشبورد خودرو به معنای آن است که سیستم روغن‌کاری خودرو دچار ایراد شده است. در این شرایط یا میزان روغن خودرو از حد مجاز پایین‌تر است یا پمپ قادر نیست روغن کافی برای روان‌کاری قطعات مختلف را به جریان بیندازد.

روغن‌کاری ناکافی یا نامناسب می‌تواند خطرات جبران‌ناپذیری برای خودرو شما داشته باشد. بنابراین به محض این که هشدار مربوط به روغن را مشاهده کردید، کنار بزنید و سطح روغن را چک کنید یا دنبال نشتی روغن بگردید. در صورتی که حجم روغن کافی‌ست و خودرو شما عملکردی پر سر و صدا دارد، مشکل از پمپ روغن خواهد بود و اگر همه‌چیز بدون مشکل کار کرده و چراغ روغن هنوز روشن است احتمالا مشکل از چراغ هشدار خودروست!

هشدار فشار باد لاستیک

اگر این هشدار را در صفحه کیلومتر داشبورد خود مشاهده می‌کنید احتمالا باد یکی از لاستیک‌های شما کم یا زیاد است.

این نشانگر مربوط به حسگر پایش فشار باد لاستیک (TPMS) بوده و در اکثر خودروهای جدید یا مدرن حضور دارد. اگر نشان TPMS به‌صورت ثابت روی داشبورد نمایش داده شود یعنی باد یکی از لاستیک‌ها بیش از حد کم یا زیاد است؛ اما اگر پس از روشن کردن خودرو این نشان به‌مدت 60 الی 90 ثانیه چشمک‌زن بوده و سپس ثابت شود، احتمالا حسگر TPMS خودروی شما دچار مشکل است.

فشار باد لاستیک نیز از آن جمه مواردی‌ست که بی‌توجهی به آن می‌تواند عواقب سنگینی در پی داشته باشد. بنابراین حتما به این نشانگر توجه ویژه داشته باشید.

نشانگر باز بودن درب خودرو

این چراغ نشان‌دهنده باز بودن یکی از درب‌های خودرو (درب‌های اصلی، کاپوت یا صندوق عقب) است. نمایش این چراغ عموما نمی‌تواند نشان از وجود ایراد در خودرو باشد؛ مگر آن که حسگر مربوط به باز و بسته بودن درب‌ها خراب باشد.

هشدار دمای موتور خودرو

هشدار دمای موتور احتمالا آشناترین نشانگر صفحه کیلومتر خودرو است که همه ما احتمالا با آن برخورد کرده‌ایم. مفهوم این هشدار این است که دمای خودرو به هر دلیلی بیش از حد بالا رفته است. این مساله می‌تواند مربوط به کاهش سطح آب رادیاتور یا موارد دیگر باشد.

نخستین کار در این شرایط آن است که کولر خودرو را خاموش کرده و در اولین فرصت آن را در گوشه‌ای از مسیر پارک کنید. یک توقف 15 دقیقه‌ای می‌تواند باعث خنک‌تر شدن خودرو شده و فرصت کافی برای انجام اقدامات تکمیلی را برای شما فراهم کند. دقت کنید که زمانی که خودرو داغ کرده اکیدا از باز کردن کاپوت خودرو و درپوش رادیاتور خودداری کنید؛ زیرا احتمال پاشش بخار داغ به صورت یا بدنتان در این شرایط بسیار بالاست.

نشانگر سیستم کنترل کشش

روشن بودن این چراغ در صفحه کیلومتر به معنی فعال بودن سیستم کنترل کشش (Traction Control) است.

این سیستم با استفاده از ترمزهای ضد قفل (ABS) خودرو میزان چرخش بیش از اندازه یکی از چرخ‌ها را کنترل کرده و مانع از سُر خوردن اتومبیل در جاده‌های لیز می‌شود. ترکشن کنترل یکی از کلیدی‌ترین قابلیت‌های ایمنی خودروهای مدرن است که تاثیر بسزایی در جلوگیری از بروز تصادفات یا منحرف شدن خودرو در آب و هوای بارانی یا برفی دارد.

چراغ هشدار ترمز ضد قفل

زمانی که در جاده‌ای لغزنده به‌طور ناگهانی ترمز شدیدی می‌گیرید، سیستم ترمز ضد قفل با قطع و وصل کردن ترمز مانع از لیز خوردن اتومبیل شما خواهد شد. اگر این چراغ در صفحه کیلومتر شما روشن باشد یعنی یکی از بخش‌های سیستم ترمز ABS دچار مشکل شده است.

به دلیل اهمیت فراوان ترمزهای ضد قفل در ایمنی خودرو و سرنشینان توصیه می‌کنیم به محض نمایش این هشدار به نمایندگی یا تعمیرگاه مراجعه کنید.

چراغ هشدار سیستم کنترل کشش

نشانگر هشدار سیستم کنترل کشش نشان‌دهنده ایراد در حسگر مربوطه یا بخش دیگری از این سیستم است.

در بسیاری خودروها، سیستم کنترل کشش به‌طور همزمان مسئولیت عملکرد ترمزهای ABS را هم بر عهده دارد. بنابراین روشن بودن این هشدار می‌تواند نشانه خراب بودن سیستم ترمز ضد قفل در خودرو نیز باشد.

البته شاید در رانندگی عادی و با سرعت پایین در شهر هرگز نیازی به ترمز ضد قفل یا کنترل کشش نداشته باشید. با این حال ضروری است که پیش از سفر حتما از سلامت کامل سیستم ترمز و کنترل کشش اطمینان حاصل کنید.

چراغ چک

چراغ چک خودرو یکی از عمومی‌ترین هشدارهای صفحه کیلومتر داشبورد است که می‌تواند به دلایل مختلفی روشن شود.

گاهی اوقات باز بودن، ترک داشتن یا خراب بودن کلاهک گاز دلیل این مساله است که می‌تواند باعث تبخیر سوخت شود. در عین حال در بسیاری موارد نیز چراغ چک به دلایلی دیگر مانند کمبود روغن یا داغ کردن روشن خواهد شد.

اگر پس از روشن شدن این چراغ هشدار تغییری در عملکرد یا صدای خودرو نشدید و بوی ناخوشایندی هم حس نکردید به رانندگی آهسته تا تعمیرگاه ادامه دهید. با این وجود چراغ چک به رنگ قرمز یا چشمک‌زن از وجود نقصی بزرگ در خودرو خبر می‌دهد که در صورت بی‌توجهی می‌تواند آسیب جبران‌ناپذیری به موتور وارد کند.

نشانگر باتری

چراغ باتری در صفحه کیلومتر نشان‌دهنده ایراد در سیستم تغذیه الکتریکی است. دلایل عمده این مساله شل بودن کابل باتری، ایراد در عملکرد مولد (آلترناتور)، نقص در سیستم الکتریکی یا خرابی باتری است. همزمان با نمایش این نشانگر ممکن است با علائم دیگری مثل سوسو زدن نمایشگر ساعت داشبورد، کم‌نور شدن چراغ‌های جلو خودرو یا حتی استارت نخوردن آن روبرو شوید.

چراغ بنزین

اگر این نشان را در صفحه کیلومتر خودرو مشاهده کردید در اولین پمپ بنزین توقف کرده و سوختگیری کنید. در این شرایط توصیه می‌کنیم از ماجراجویی کردن خودداری کرده و با باک خالی رانندگی نکنید.

نشانگر خرابی چراغ

نشانگر خرابی چراغ یکی از هشدارهای کم‌اهمیت‌تر صفحه کیلومتر داشبورد خودروست که از آسیب دیدن یکی از چراغ‌های اصلی جلو یا عقب حکایت می‌کند.

طبیعتا خرابی این چراغ‌ها نمی‌تواند خودرو را از کار بیندازد یا باعث آسیب به موتور شود. با این وجود با بی‌توجهی به این هشدار نه تنها خطر تصادف را افزایش می‌دهید، بلکه احتمال جریمه‌شدن در جاده یا خیابان را نیز بالاتر خواهید برد.

قفل تعویض دنده اتوماتیک یا نشانگر استارت زدن موتور

نشانگر قفل تعویض دنده صرفا در خودروهای با گیربکس اتوماتیک قابل مشاهده است. اگر این نشانگر را در داشبورد خودرو مشاهده کردید احتمالا قصد داشته‌اید بدون فشردن پدال ترمز خودرو را از حالت پارک یا خلاص خارج کنید یا بدون ترمز گرفتن استارت بزنید.

سیستم هوشمند قفل تعویض دنده تا زمانی که کاربر پای خود را روی پدال ترمز نگه ندارد، خودرو را به‌صورت خودکار در حالت خلاص (N) یا پارک (P) نگه می‌دارد. بنابراین برای درگیر کردن گیربکس و موتور لازم است پای خود را روی ترمز فشار دهید.

هشدار کمربند ایمنی

نمایش این هشدار عموما با پخش صدای بوق منقطع یا پیوسته همراه بوده و به معنای باز بودن کمربند ایمنی راننده یا سرنشینان است. هرگز بدون بستن کمربند ایمنی رانندگی نکنید؛ چراکه بر اساس تحقیقات موجود، بستن کمربند ایمنی آسیب‌های ناشی از تصادفات را تا 50 درصد کاهش می‌دهد.

هشدار ایربگ

اگر نشان‌گر هشدار ایربگ به رنگ قرمز روی صفحه نمایش داده شده به معنای آن است که یکی از ایربگ‌ها دچار ایراد شده است. بنابراین با مشاهده این هشدار باید خیلی سریع به تعمیرگاه یا نمایندگی مراجعه کنید.

البته اگر این هشدار به رنگ زرد در داشبورد نمایش داده شود به معنی خاموش کردن دستی ایربگ‌ها توسط راننده است.

هشدار سیستم امنیتی خودرو

در صورتی که خودرو شما به سیستم ضد سرقت مجهز باشد، احتمالا این چراغ درون صفحه کیلومتر داشبورد شما به‌صورت چشمک‌زدن نمایش داده خواهد شد. با این حال اگر این چراغ به‌صورت پیوسته روشن بوده و خودروی شما استارت نمی‌خورد، احتمالا سیستم ضد سرقت بنا به هر دلیلی فعال شده است. در این شرایط باید با مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو روش غیرفعال کردن آن را یاد بگیرید.

در عین حال اگر این چراغ به‌طور پیوسته روشن بوده و خودرو نیز عملکرد مناسبی داشته باشد احتمالا مشکل از سیستم امنیت خودرو است و چاره‌ای جز مراجعه به نمایندگی وچود نخواهد داشت.

چراغ مه‌شکن

نمایش این هشدار به‌معنی روشن بودن چراغ مه شکن در خودرو شماست. دقت کنید که چراغ مه‌شکن تنها زمانی باید روشن باشد که محدوده دید بسیار محدود است؛ زیرا در غیر این‌صورت نور آن سایر رانندگان را آزار خواهد داد.

نشانگر مایع شیشه‌شور

اگر این هشدار را در صفحه کیلومتر داشبورد خودروی خود مشاهده کردید یعنی سطح مایع شیشه‌شور خودروی شما کم است.

چراغ اخطار ترمز

نمایش اخطار قرمز رنگ مربوط به ترمز عموما دو دلیل دارد. یا ترمز دستی شما بالاست و یا سیستم کلی ترمز دچار اشکال شده است.

در صورتی که این چراغ هشدار را در صفحه کیلومتر مشاهده کردید ابتدا مطمئن شوید ترمز دستی را نکشیده‌اید. با این حال اگر حتی پس از خواباندن ترمز دستی همچنان با این هشدار روبرو شدید، سیستم ترمز شما دارای ایراد است. در این شرایط، در حالت خوشبینانه نیاز به تعویض روغن ترمز دارید و در حالت بدبینانه نیز کل سیستم ترمز دچار اشکال شده است.

هشدار تعویض لاین

بسیاری خودروهای مدرن به قابلیت تعویض لاین مجهز هستند و خروج خودرو از لاین اصلی را با یک چراغ هشدار و صدای بوق هشدار می‌دهند.

در صورت مشاهده این چراغ سعی کنید بین خطوط رانندگی کرده و از مسیر اصلی خود منحرف نشوید. البته باید دقت کرد که گاهش اوقات حین سبقت در جاده نیز این چراغ هشدار نمایش داده می‌شود. در این شرایط نیازی نیست به آن توجهی کنید.

هشدار دمای گیربکس

اگر این نشان را در صفحه کیلومتر خودرو مشاهده کردید یعنی سیستم گیربکس اتومبیل شما داغ کرده است. دلیل این مساله می‌تواند کاهش سطح روغن گیربکس، مستهلک شدن اجزای مختلف سیستم انتقال قدرت، بکسل کردن خودرو، حمل بار سنگین و یا دیگر موارد باشد.

با نمایش این چراغ فورا خودرو را متوقف کرده و اندکی منتظر بمانید تا خودرو خنک شود. همچنین پس از خنک شدن موقتی نیز سعی کنید فورا به یک تعمیرگاه مراجعه کنید. در صورتی که در یک جاده با این چراغ روبرو شدید حتما با یدک‌کش تماس بگیرید و از رانندگی طولانی‌مدت با گیربکس داغ جدا بپرهیزید.