شناسهٔ خبر: 67686005 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: ایرنا | لینک خبر

ایرنا در یادداشتی بررسی کرد؛

تعزیه هنر ماندگار تاریخ قزوین

قزوین - ایرنا - استان قزوین هرساله در ایام محرم سوگوار و سیاه پوش سالار شهیدان می شود و به عنوان یکی از خاستگاه‌های تعزیه در کشور، این فرهنگ شفاهی و هنر آیینی را به اجرا در می‌آورد.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرنگار ایرنا، هنر تعزیه مردمی ترین شکل نمایش است که در بسیاری از روستاها و شهرهای کشور با هرگونه لهجه و زبان به اجرا درآمده و پهنه گسترده ای را به خود اختصاص داده است، تا جایی که در هر منطقه گنجینه ای از عناصر فرهنگی آن از جمله ادبیات و هنر را در برمی‌گیرد.

این هنر که از دوره صفویه رواج یافت، اما حاصل و خروجی رستاخیز ادبی آن متعلق به دوران قاجار است و با دست به دست هم دادن هنرهای متعدد، نمایشی به نام تعزیه در این دوران شکل گرفت، همچنین تعزیه با حمایت درباریان قاجار شکل گرفت و محل پیدایش این نمایش را باید در دربار این دوران سلطنتی جستجو کرد.

خروج این نمایش از طهران و گسترش آن در بیشتر مناطق کشور اتفاق کم نظیری است که امروزه شاهد اجرای آن با زبان های عربی و ترکی هستیم و این هنر در بیشتر مناطق کشور چه در شهر و چه روستاها با تعزیه خوانان بومی و محلی ادامه دارد، با این حال قزوین نیز یکی از آن شهرهایی است که هنر تعزیه خوانی با قدمت و سابقه بالایی در آن به اجرا درآمده است.

این استان از دیر باز خاستگاه بزرگان تعزیه در کشور بوده و قزوینی ها با استفاده از این هنر محبت و ارادت خود را به حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و یاران وفاداش نشان می دهند.

تعزیه هنر ماندگار تاریخ قزوین

هر ساله در ماه‌های محرم و صفر، جای جای قزوین میزبان گروه های هنری متعدد تعزیه گردان و شبیه خوان است که این فرهنگ شفاهی را به رسم دیرین، سینه به سینه تا به امروز منتقل کرده اند و تعزیه های دهه اول محرم روستا حصار خروان قزوین نیز یکی از آن ها به شمار می رود که در سطح کشور کم نظیر است؛ بسیاری از افراد از راه های دور و نزدیک برای تماشا به این روستا قدم می گذارند و هنر زره بافی این روستا نیز به ثبت ملی رسیده است.

پیشینه هنر تعزیه در حصار خروان به حداقل پنج قرن می‌رسد، در این میان به گفته کارشناسان نوع ساخت حسینیه‌ای که محل اجرای این تعزیه است، مشابهت زیادی به تکیه دولت تهران در زمان قاجار دارد، چنانکه می‌توان با تعبیه میدان گاه، سکوهای حضار، ساخت طبقه بالای سراسری که مخصوص بانوان بوده و سایر المان‌هایی از این دست این حسینیه را با تشابه خیره کننده به مکان تخصصی اجرای تعزیه در کشور تبدیل کرد.

سابقه تعزیه در قزوین به دوران صفوی بازمی گردد، در عهد صفوی که ایران بار دیگر به قدرت سیاسی تبدیل شد و تشیع مذهب رسمی کشور شناخته شد، مراسم محرم حمایت و تشویق دربار را جلب کرد، اشخاصی ملبس به جامه های رنگارنگ به طور منظم پیاده روی می کردند، یا سوار بر اسب ها و شترها بازآفریننده وقایع حزن انگیز کربلا بودند، تصویر زنده شهیدان را بر ارابه ها می گرداندند و سراسر نمایش با سوگنوا یا نوحه همراه بود.

این هنر در دوران قاجار با وجود اساتیدی مانند میرزا عبدالکریم قزوینی و حاج آقا قزوینی که در اماکن دولتی اجرا می شد، به دوران اوج خود رسید و قدیمی‌ترین نسخه تعزیه استان قزوین مربوط به دوران قاجار بوده و تقریبا ۱۲۸ سال پیش این نسخ نوشته شده و آهنگ و مذمون تعزیه استان قزوین آن را از سایر سبک‌های تعزیه‌ خوانی کشور متمایز ساخته است.

تعزیه همانند هر هنر دیگری دارای انجمن و گروهی است و انجمن تعزیه استان قزوین نیز سال ۹۴ تشکیل شده و گویی تعزیه‌ سرای دایمی این استان در زمینی به متراژ پنج هزار متر واقع در منطقه گردشگری پارک فدک، جنب مزار شهدای گمنام اختصاص داده شده که برای تکمیل نیازمند حمایت است.

تعزیه هنر ماندگار تاریخ قزوین

آیین های سوگواری سالروز شهادت سیدالشهدا از دوره صفویه تاکنون به جز دوره ای کوتاه در زمان پهلوی اول که برگزاری مراسم عزاداری و راه اندازی دسته‌ها و کاروان های سوگواری ماه محرم ممنوع اعلام شد، در قزوین با عشق و علاقه مردم برگزار شده است.

امسال نیز با آغاز ماه محرم تعزیه خوانان در سطح استان با بیش از ۲۰۰ گروه به عزاداری برای خون پاک سیدالشهدا در کل استان قزوین و شهرستان ها اقدام خواهند کرد و به طور کلی این استان دارای ۲ هزار تعزیه خوان بسیار حرفه ای و نخبه در سطح کشور است که همواره در همایشات خارج از استان به عنوان افراد برتر انتخاب و معرفی شده‌اند.

نظر شما