حجت الاسلام محمدباقر ولدان به خبرنگار معارف ایرنا گفت: در این روزهای عاشورایی مروری بر درس ها و عبرت های نهضت حسینی برای منتظران مهدوی داریم. البته باید توجه داشته باشیم که میان درس و عبرت تفاوت وجود دارد. چون درس، عبارت از آن الگوهای مثبتی است که انسان از هنجارهای اجتماعی و کنش های مثبت دیگران می تواند دریافت کند و در زندگی خود به کار بگیرد ولی عبرت، آن الگوهای منفی است که انسان باید از دچار شدن به آنها برحذر باشد.

وی با بیان این که درس برای حس وادارندگی و عبرت برای حس بازدارندگی است، اضافه کرد: درس جنبه اثباتی دارد و عبرت جنبه سلبی که در قرآن کریم درس ها و عبرت ها با هم ذکر شده است. یعنی هم نقاط مثبت برای الگوگیری وجود دارد و هم نکات منفی برای کناره گیری و از خود دورکردن آمده است.

این استاد حوزه اضافه کرد: بنابر این نهضت حسینی هم درس دارد و هم عبرت. کسی که می خواهد جزو یاوران و دوستداران حضرت حجت (عج) باشد باید به این درس ها و عبرت ها توجه کند. چرا که گذشته پلی برای آینده است و نهضت حسینی زمینه ساز ظهور مهدوی است.

وی با اشاره به چند نمونه از درس های نهضت حسینی برای منتظران مهدوی، از آزادگی در زندگی به عنوان نخستین درس یاد کرد و گفت: انسان ها بر اساس فطرت، روح آزادگی دارند و وابستگی به انسان های دیگر را دوست ندارند. حضرت علی (ع) فرمود «لاتکن عبد غیرک و قد جعلک الله حُرا» یعنی همچنان که خدا تو را آزاد آفریده سعی کن که بنده دیگری نباشی.

ولدان ادامه داد: اگر انسان می خواهد در مسیر زندگی به افتخار بندگی خدا نائل آید، باید به آزادگی معنوی دست پیدا کند. امام حسین (ع) سرور آزادگان است و منتظران مهدی (عج) مسیر آزادگی و عدم وابستگی به استبداد و استکبار را دنبال می کند.

وی از عشق و محبت و شیدایی به عنوان درس دوم نهضت حسینی یاد کرد و گفت: همه یاران سیدالشهدا(ع) عاشق امام زمان خود شدند و به همین دلیل جانفشانی و جانفدایی برای حسین فاطمه کردند. منتظران مهدوی نیز تا این شیدایی را در وجود خود تقویت نکنند، نمی توانند یک منتظر واقعی باشند.

نویسنده کتاب قطب‌نمای راه افزود: سومین درس این نهضت، جوانمردی است. در مکتب امام حسین(ع) روح جوانمردی، فتوت و بزرگواری که انسان بتواند مرام و منش بزرگی را در رفتارها و مواضع مختلف به کار بگیرد، موج می زند. در صحنه های مختلف حتی به حضرت ابوالفضل (ع) امان نامه می دهند اما آن حضرت دست از یاری امام حسین(ع) برنمی دارد. سیدالشهدا نیز با جوانمردی تمام دستور می دهد که به سپاه دشمن و حتی اسب های آنان آب دهند. این بزرگترین درسی است که در نهضت عاشورا وجود دارد. منتظران حضرت قائم(عج) نیز درس جوانمردی را به عنوان یک اصل دنبال می کنند.

وی افزود: ادب که رسم تکامل بشریت است یکی دیگر از درس های نهضت عاشوراست. هر انسانی با ادب می تواند به بسیاری از کمالات دست پیدا کند. حضرت عباس (ع) در طول عمر مبارک خود همواره، امام حسین(ع) را به عنوان سید و مولا صدا می کرد و فقط در لحظات آخر از برادر خود کمک خواست. یاران امام زمان و منتظران مهدوی نیز انسان های با ادبی هستند و در ادبستان مهدی درس می آموزند.

حجت الاسلام محمدباقر ولدان، پژوهشگر مذهبی

معاون آستان مقدس مسجد جمکران از توحید و رضایت الهی به عنوان درس دیگری از نهضت حسینی برای منتظران مهدوی یاد کرد و گفت: اگر انسان، خدامحور زندگی کند، رضای خدا را در همه مسائل به رضایت غیرخدا ترجیح می دهد. امام حسین (ع) در اوج مصیبت خود فرمود «الهی رضاً برضاک» پس انسان اگر با خدا زندگی کرد و خدا را در کنار خودش قرار داد، یک زندگی توحیدی خواهد داشت.

نگاهی به عبرت های نهضت حسینی

ولدان درباره عبرت ها نهضت امام حسین(ع) گفت: نخستین عبرت، کوتاهی مردم در نصرت امام زمانشان است. مردم مدینه در یاری امام حسین(ع) کوتاهی کردند و داستان حَرّه پیش آمد و آن واقعه ناگوار تاریخ برای آنان اتفاق افتاد. مردم کوفه نیز بی وفایی کردند و همیشه تاریخ مورد عبرت مردم جهان قرار گرفتند.

وی افزود: دومین عبرت، فریب خوردن از تبلیغات باطل است. مردم را با زر و زور و تزویر فریب می دهند و فضا را با شبهاتی مثل حق جلوه دادن باطل، غبارآلود کرده و با تبیلغات منفی، جای مظلوم و ظالم و جای شاکی و متهم را تغییر می دهند و مردم زمان امام حسین(ع) اینگونه فریب خوردند. بنابر این باید مواظب بود که منتظران مهدی در فتنه های آخرالزمان این فریب را در فضای مسموم شبکه های اجتماعی و جنگ شناختی از تبلیغات منفی نخورند.

این استاد حوزه نشناختن موقعیت عمل و اقدام دیرهنگام را یکی دیگر از عبرت های عاشورا دانست و گفت: گروهی از شیعیان در زمان امام حسین(ع) در کوفه زندگی می کردند ولی چون تکلیف خودشان را به درستی نشناختند و اقدام به موقع نداشتند، کار آنها اثر نداشت. لذا اگرچه بعدها قیام توابین به راه افتاد ولی اثری نداشت.

نویسنده کتاب نظریه حکومت تربیت محور گفت: دلبستگی به دنیا یکی دیگر از این عبرت هاست. عمر سعدها همیشه هستند که به خاطر گندم ری دست از یاری امام زمان خود می کشند. این افراد با این که به خوبی می دانند که امام حسین(ع) کیست و راه و مرام آن حضرت (ع) چگونه است ولی دلبستگی های دنیایی چشم های آنان را کور می کند.

وی افزود: بی تفاوتی و ضعف فرهنگ ایثارگری را نیز باید یکی از عبرت های نهضت حسینی دانست. اگر روح شهادت طلبی و فرهنگ ایثارگری در مردمی ضعیف شد، محکوم به شکست خواهند شد؛ همچنان که مردم کوفه علاوه بر این که بی وفا بودند، بی تفاوت شدند و به جای ایثارگری برای امام زمانشان سیاه لشکر جبهه باطل شدند.