به گزارش خبرنگار سیاسی ایسکانیوز؛ پس از پیروزی مسعود پزشکیان در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، بالا بودن رای وی در استان‌های آذری زبان رشته‌ای از ادعای نادرست را بوجود آورد که رای وی ناشی از تعصبت قومی بوده و ارتباطی به وعده‌های وی و اختلاف دیدگاهش با ارودگاه کاندیدای رقیب ندارد.

بیشتر بخوانید؛

پشت پرده توهین به رای مردم، از رائفی‌پور تا...

در آخرین نمونه از این دست تحلیل‌ها، علی‌اکبر رائفی‌پوردر سخنرانی عجیبش گفته است: «... چه گفته بودم؟ ... پزشکیان و جلب رأی ترک‌هایی که معتقدند از دهه ۶۰ در رأس قوه مجریه قرار نگرفتند»! پیشتر نیز امیرحسین ثابتی از اعضای فعال ستاد جلیلی گفته بود: «انتخابات را به قومیت باختیم»!

اظهارات بی‌اساس برخی سخنرانان خود عالم مطلق پندار در کنار برخی فرافراکنی‌های حامیان جلیلی و فروکاستن علت پیروزی پزشکیان به محبوبیت وی در میان استان‌های آذری زبان، علاوه بر ایجاد مانع بر سر راه جبهه انقلاب در شناسایی علت شکست، باعث عدم وحدت ملی و طمع بیگانگان در پیگیری پروژه تجزیه‌طلبی می‌شود.

با این حال برخی از حامیان جلیلی از چنین زاویه دید محدودی فاصله گرفتند و تلاش کردن از فتادن به دام فرافکنی پرهیز کنند. یاسر جبرائیلی، رئیس سابق مرکز ارزیابی و نظارت راهبردی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام در واکنش به قومیتی کردن رای پزشکیان نوشته است: «تحلیل قومیتی از نتیجه انتخابات هم خطا و دور از واقعیت است، هم ممکن است گسل‌هایی را که احتمال فعال شدنش در جریان انتخابات می‌رفت، در پساانتخابات فعال کند. دکتر پزشکیان با ۳/۱۶ میلیون رای رئیس‌جمهور شده است، نه ۷/۲ میلیون!»

سینا کلهر، معاون وزیر ورزش دولت سیزدهم هم نوشته است:«تقلیل پیروزی پزشکیان به رای قومیتی یعنی نظام محاسباتی ما آمادگی پذیرش خطاها و اشتباهات انتخاباتی از نامزدها تا کمپین انتخاباتی را ندارد.»

شهردار تهران که از رقبای انتخاباتی پزشکیان بود نیز درباره قومیتی کردن رای رئیس جمهور نهم هشدار داده و گفته است: «انتخاب رئیس‌جمهور با آرای تمام مردم ایران شکل می‌گیرد و مظهر مردم‌سالاری دینی و اقدام ملی برای تعیین سرنوشت کشور است. تفسیرهای قومیتی از آرای منتخبان ملت، تضعیف مردم‌سالاری دینی و بی‌احترامی به تشخیص و قدرت اختیار جامعه رشید و بصیر ایران است. ایران اسلامی متعلق به همه اقوام هست و همه اقوام در کنار هم همواره حافظ وحدت و یکپارچگی تمامیت ارضی ایران بوده و هستند.»

چرا رای پزشکیان قومیتی نیست؟

در یک هفته اخیر مدعای غلط قومیتی بودن رای پزشکیان محل بحث و حتی نزاع در فضای مجازی شده است. اما کسانی که همچنان در پی اثبات این مدعای مخاطره برانگیز هستند باید به چند نکته توجه کنند:

۱) قومیتی کردن سبد رای پزشکیان باید بر پیش‌فرض وجود «تبعیض و نابرابری» در استان‌های آذری زبان استوار باشد در حالی که چنین استاهایی در ردیف مناطق برخوردار و پیشرفته کشور محسوب می‌شوند و مردم و فعالان سیاسی و مدنی استان‌های آذری زبان از زمان شکل‌گیری نهضت انقلاب اسلامی تاکنون همواره در کنار مردم سایر مناطق کشور در راستای قوام و دوام نظام سیاسی ایران مشارکتی پویا داشته‌اند.

۲) پزشکیان در انتخابات اخیر ۶/۶۹ در صد آرای استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان، قزوین و همدان را بدست آورده است در حالی که وی موفق به کسب ۷/۵۳ درصد آرای کل کشور شده است و اختلاف ۹/۱۵ درصدی این دو دسته آمار نمی‌تواند بیانگر قومیتی بودن آراء وی باشد. علاوه بر این در ۱۷ استان آرای پزشکیان نسبت به جلیلی بیشتر است و نکته جالب‌تر این است که آرای وی در تهران که شهری مهاجرپذیر و متشکل از اقوام گوناگون است، بالاتر از استان اردبیل قرار گرفته است.

۳) رای بالای کاندیدها در زادگاهشان امری عرفی و مسبوق به سابقه است. در انتخابات سال ۸۴ همه نامزدها (به‌ جز معین) در زادگاه‌شان بالاترین رأی را کسب کردند. هر چند این مساله شایع در در طول انتخابات جمهوری اسلامی، مثال های نقضی هم داشته است. مثلا حسن روحانی در انتخابات سال ۹۶ نتوانست بالاترین رای سمنان را بدست آورد و یا میرحسین موسوی هم نتوانست در سال ۸۸ بیشترین رای استان آذربایجان شرقی را بدست آورد. اما با این حال نمی‌توان صرفا با تکیه بر بالا بودن رای یک کاندیدا در زادگاهش رای وی را قومیتی دانست.

۴) در دور دوم انتخابات میزان مشارکت مردم تقریبا ده درصد افزایش پیدا کرد. این افزایش میزان مشارکت ناشی از تشدید دوقطبی در فاصله بین ۸ و ۱۵ تیر ۱۴۰۳ بود که موجب شد برخی از مرددها و اقشار خاکستری برای حضور در پای صندوق‌های رای مجاب شوند و بعید به نظر می‌رسد رای این افراد که بیشتر به صندوق پزشکیان رفته است ناشی از گفتمان قومیتی باشد!

۵) پزشکیان با ۱۶ میلیون و ۳۸۴ هزار و ۴۰۳ رای به صندلی ریاست جمهوری تکیه خواهد زد درحالی که مجموع آرای وی در استان‌های آذربایجان شرقی، غربی، اردبیل و زنجان - صرف نظر دو استان قزوین و همدان که بافت ترکیبی آذری و غیرآذری زبان دارند - قریب به ۳ میلیون ۶۳۹ هزار و ۱۹۷ نفر است و نمی‌توان به صرف آرای استان های که به طور یکپارچه آذری هستند و رایشان کمتر از یک چهارم کل آرای پزشکیان است، پایگاه رای وی را قومیتی خواند.

۶) قومیتی بودن رای یک کاندیدا و رای دادن اقوام دو مفهوم متفاوت است که اولی در شرطی که محقق شود امری خطرناک است اما تحقق دومی ناشی از توانایی حاکمیت در تحقق وحدت ملی است. بر اساس منافع ملی آن‌چه در انتخابات اخیر درباره مشارکت اقوام آذری و کرد زبان باید مورد توجه قرار گیرد، توانایی حاکمیت در جلب اعتماد اقوام گوناگون برای آمدن به پای صنودق‌های رای است.

۷) علاوه بر قومیتی کردن سبد رای پزشکیان در جریان کارزارهای انتخاباتی و پس از اعلام نهایی نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳ رئیس دولت نهم نیز از سوی برخی جریان‌ها متهم به قوم‌گرایی شده است و این اتهام در شرایطی رخ داده است که در ادبیات پزشکیان در تمام مدت اجرای کمپین‌های انتخاباتی نشانه‌ای از توجه به مسئله رأی قومیتی وجود نداشت و تأکید وی بر اهمیت ایران و منافع ملی با شعار «برای ایران» در تبلیغات انتخاباتی نشان می‌داد، او قصد ندارد از شکاف‌های قومیتی بهره‌برداری کند.

قومیتی کردن رای پزشکیان، آب ریختن در آسیاب تجزیه‌طلبان است

۱) قومیتی کردن رای پزشکیان، حاکی از عدم تجزیه و تحلیل اطرافیان رقبای وی در علت پیروزی پزشکیان است. چنانچه این عدم بلوغ سیاسی تداوم پیدا کند، جریان مدعی صغیر، نادان، و قومیت‌گرا بودن بخشی از جامعه در انتخابات دورهای بعد نیز همچنان با شکست مواجه می‌شود و این شکست و تحلیل های نادرست از علل آن ممکن است در بلند مدت جامعه و بخشی از ساختار سیاسی کشور را با مشکلات عدیده مواجه کند.

۲) کشور ایران به دلایل متعدد ژئوپولیتیکی همواره مورد طمع بیگانگان و همسایگانش است. یکی از مولفه‌هایی که راه دشوار بیگانگان را در سوق دادن ایران به سمت تجزیه‌طلبی برجسته می‌کند، القای انگاره جدایی و بیگانگی قومیت‌ها از حکومت مرکزی و پروراندن رویای ناجی خارجی در اذهان مردم مرزنشین و یا تشکیل حکومت مستقل برای رسیدن به شرایطی بهتر از آنچه حکومت مقتدر مرکزی برایشان فراهم کرده، است.

پس از اعلام پیروزی پزشکیان، رهبران کشورهای منطقه و جهان بر اساس عرف سیاسی نسبت به نتیجه انتخابات کشورمان اظهار نظر کردند اما آن چه بنا بر هر دلیلی از چشم رسانه‌های داخلی دور ماند ادبیات اردوغان در واکنش به پیروزی پزشکیان بود.

بنا به گزارش خبرگزاری آناتولی رئیس‌جمهوری ترکیه در پاسخ به سوالی درباره انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری ایران و پیروزی مسعود پزشکیان گفته است: «مسعود پزشکیان در واقع یک ترک است وی در تبریز ترکی صحبت می‌کند؛ وقتی به مناطق کردنشین می‌رود می‌تواند به کردی صحبت کند. ...امیدوارم روابط ایران و ترکیه در آینده بهتر شود.»

اشاره اردوغان به قومیت و زبان رئیس‌جمهور ایران با توجه به شعارهای فراقومیتی پزشکیان به نظر نمی‌آید به خودی خود برای وحدت و انسجام ملی ایران دردسرساز شود اما نمی توان از کنار ابراز خرسندی وی از قرارگرفتن یک ترک زبان در در راس قوه مجریه به سادگی عبور کرد. علاوه براین پس از پیروزی پزشکیان، ماهسون کرمیزی‌گول (Mahsun Kırmızıgül‎ ) خواننده مشهور ترکیه‌ای در صفحه اینستاگرام خود پیامی به زبان فارسی خطاب به رئیس‌ منتخب جمهوری اسلامی ایران منتشر کرد که رنگ و بوی مداخله در امور داخلی ایران را دارد.

این خواننده ترکیه ای نوشت: «من به آقای رئیس جمهور مسعود پزشکیان تبریک می‌گویم بزرگ‌ترین درخواست من از شما انجام اصلاحاتی است که زندگی #زنان ایرانی را بهبود بخشد و از آن‌ها در برابر خشونت محافظت کند. من صمیمانه از شما درخواست می‌کنم که اقدامات لازم را انجام دهید تا اطمینان حاصل شود که زنان ما زندگی آرام تر و شادتر و عاری از ظلم و خشونت دارند. اگر این اصلاحات را اجرا کنید به شما قول می‌دهم در بزرگ‌ترین ورزشگاه ایران کنسرت رایگان خواهم داد»!

جسارت و مداخله جویی ماهسون و افرادی مانند وی پس از گذشت زمان اندکی از انتخابت ۱۴۰۳، حاکی از طمع بیگانیگان در موج سواری بر احساسات ولو اندک قومیت‌گرانه در داخل کشور است بنابراین افراطیون داخلی با لجاجت و پافشاری بر قومیتی کردن رای پزشکیان ناخواسته در حال آب ریختن در آسیاب بیگانگان تجزیه‌طلب هستند.

انتهای پیام/