به گزارش قدس خراسان، با یک گشت و گذار ساده در مراکز خرید و مانتوفروشی‌ها بیشترین چیزی که توجه را به خود جلب می‌کند، ویترین‌های پر زرق و برق با مدل‌های متنوعی از مانتو است و سبک کاری برخی از فروشگاه‌ها و محصولات تولیدی آن‌ها پرسش‌هایی را ایجاد می‌کند. برای پاسخشان به سراغ صاحبان این فروشگاه‌ها رفته و با آن‌ها گفت‌وگو کردیم.
داود نجفی که ۱۰ سال است در این حرفه فعالیت می‌کند، در اشاره به چالش‌ها و سختی‌های شغلش می‌گوید: تهیه مانتو به لحاظ مدل، کیفیت و قیمت مشکل شده و افزایش قیمت‌ها، تغییر سبک، طراحی مانتوها و تغییر سلیقه خریدار که تقریباً هر روز اتفاق می‌افتد، کار را دشوار کرده و این در حالی است که سلیقه مردم منطقه طلاب و ایثار با منطقه عبدالمطلب و امامت یا جاهای دیگر تفاوت دارد.
وی همچنین به تغییر سلیقه عموم افراد جامعه و الگوبرداری آن‌ها از سلبریتی‌های خارجی اشاره و بیان می‌کند: در گذشته سلیقه مشتری‌ها قابل پیش‌بینی بود؛ اما الان سلیقه آن‌ها خیلی تغییر کرده و ای کاش بشود لباسی مطابق میل و سلیقه‌شان پیدا کرد. بیشتر اوقات خریدار درخواست مانتوهایی را دارد که هم حجاب داشته و هم مطابق مدلی باشد که در یک سریال ترکیه‌ای یا در اینترنت دیده است یا لباسی باشد که هنرمند محبوبش استفاده می‌کند؛ به طور مثال دنبال تیشرت با لوگو یک گروه خاصی می‌گردد؛ اما می‌خواهد حجاب هم داشته باشد تا در فضاهای عمومی قابل استفاده باشد. مگر می‌شود تیشرت را در مکان‌های عمومی پوشید؟
این فروشنده پوشاک همچنین نقش تولیدکنندگان را در رواج مانتوهایی با مدل‌های نامناسب مؤثر می‌داند و می‌گوید: وجدان کاری خیلی مهم است. بخش بزرگی از این کار به اعتقاد انسان در جایگاه تولیدکننده پوشاک در جامعه برمی‌گردد. نه فقط تولید حتی در فروش هم این وجدان مؤثر است. تولیدکنندگان باید خودشان تهیه و تولید پوشاک خارج از عرف را متوقف کنند که در حال حاضر بخش بزرگی از تولید پوشاک به‌خصوص مانتو به دلیل وجود تقاضا در بازار به سمت بی‌حجابی و ناهنجاری پیش می‌رود. از یک طرف قوانین اتحادیه پوشاک هم می‌تواند تا حد زیادی مؤثر باشد که متأسفانه در این بخش نظارت کافی وجود ندارد. به همین دلیل شاهد رواج مدل‌های نامناسب و ناهنجار در صنف مانتو هستیم. گاهی حتی می‌بینیم تولید کار باحجاب و مناسب به دلیل تقاضای پایین و سود کم اصلاً انجام نمی‌شود.
نجفی با ابراز گلایه از تغییر شرایط اقتصادی و افزایش تورم ادامه می‌دهد: هزینه‌ها هر روز بیشتر می‌شود در صورتی که سود در نظر گرفته شده روی هر مانتو مربوط به چند سال پیش است و مردم هم قدرت خرید کمتری دارند و فشار در اینجا به خرده‌فروش وارد می‌شود و برای تولیدکننده نیست.
وی با بیان اینکه مالیات هم شده قوز بالای قوز، عنوان می‌کند: برای تعیین مالیات هر شخص حقیقی گردش مالی حساب را در نظر می‌گیرند در صورتی که خرده‌فروش در اینجا بیشتر نقش حامل پول یا سرمایه را ایفا می‌کند. برای کاسبی که پول نقد ندارد و بیشتر با چک و به قول معروف اعتبارش در بازار کار می‌کند، این سیستم ارزیابی جواب نمی‌دهد چون عملاً سرمایه در گردش متعلق به او نیست و تنها وظیفه رساندن پول به صاحبش را به عهده دارد.
این مغازه‌دار مشهدی ادامه می‌دهد: از یک طرف افزایش تورم به افزایش اجاره ملک تجاری و مغازه‌ها نیز دامن می‌زند و این یک بحران بزرگ برای مغازه‌دار ایجاد می‌کند؛ چرا که قدرت خرید مشتری کمتر و هزینه‌ها از سطح درآمد بیشتر شده و این تنها به نفع صاحب اصلی ملک است. بماند که طمع صاحبان املاک هم معضل بزرگی به حساب می‌آید.
گلایه فروشندگان از نبود نظارت بر اجاره‌بهای واحدهای تجاری
مریم حسینی فروشنده دیگری است که در حاشیه شهر مشهد یک مانتوفروشی دارد. او نیز از کاهش قدرت خرید مشتری می‌گوید و اضافه می‌کند: هر روز تعداد مشتری‌هایی که درخواست حساب دفتری دارند، بیشتر می‌شود و ما هم مجبوریم برای جبران هزینه‌ها و برگشت سرمایه با آن‌ها کنار بیاییم و این درحالی است که به دلیل تورم و نوسان‌های ارزی و تغییر نرخ پارچه و مواد اولیه، قیمت مانتو هر روز تغییر می‌کند و زمان تهیه جنس جدید باید مبلغ بیشتری به تولیدکننده پرداخت کنیم و این به معنی ضرر برای خرده‌فروش و کسب و کارهای کوچک است.
این فروشنده پوشاک به نبود نظارت بر نرخ اجاره‌بهای واحدهای تجاری اشاره می‌کند و می‌گوید: اجاره ملک بدون نرخ مصوب در نظر گرفته می‌شود و بیشتر به درخواست صاحب ملک یا براساس نظر مشاور املاک است نه قوانین اتحادیه. حتی در مواقعی شاهدیم صاحبان املاک جلسه برگزار کرده و میان خودشان یک قیمت توافقی برای رهن و اجاره ملک تجاری یا مسکونی تعیین می‌کنند بدون اینکه در نظر داشته باشند مردم مناطق حاشیه‌ای شهر توان لازم برای پرداخت چنین مبالغ بالایی را ندارند.
سردرگمی در تولید مانتو، اصلی‌ترین چالش تولیدکنندگان است
درددل‌های فروشندگان را با نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک مشهد مطرح کردیم تا ببینیم نظر او درباره چالش‌های تولید مانتو چیست.
جواد حسین‌پور با اشاره به چالش‌های حوزه تولید مانتو می‌گوید: سردرگمی در طراحی مانتو اصلی‌ترین چالش تولید کنندگان است. تقاضای مشتری با ضوابطی که سازمان‌های دولتی وضع می‌کنند، متفاوت است و تولیدکننده اجازه تولید آن‌ها را ندارد؛ به طور مثال مشتری مانتو خلاف هنجار می‌خواهد. تولیدکنندگان به دلیل مسائل مالی، قدرت دستیابی به طراح متخصص را ندارند و کمتر تولیدکننده‌ای در مشهد وجود دارد که واحد طراحی داشته و با محدودیت‌های عمومی و بازار آشنا باشد و متناسب با آن‌ها مدل طراحی کند.
او در ادامه به نبود واحد تحلیل بازار در تولیدی‌ها اشاره و بیان می‌کند: تولیدی‌ها واحد تحلیل بازار ندارند و ضعف در مخاطب‌شناسی موجب سرگردانی آن‌ها شده و نمی‌دانند محصول تولیدی برای چه جامعه هدفی تولید می‌شود، جامعه هدف قشر برخوردار جامعه یا قشر مذهبی است یا به منظور فروش به توریست‌ها تولید می‌شود یا برای مخاطب داخلی است.
نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک مشهد به روند قیمت‌گذاری بر مانتو و سازمان‌های مرتبط با آن اشاره و عنوان می‌کند: کارشناسی و ابلاغ قیمت مصوب، تنها برای مانتوهای مدارس از سوی سازمان‌های مربوطه صورت می‌گیرد و به دلیل تکثر و بالا بودن تعداد واحدهای تولیدی مانتو امکان تعیین نرخ مصوب و قیمت برای مانتو وجود ندارد و سازمان تعزیرات حکومتی، بازرسی اتاق اصناف، بازرسی وزارت صمت و اتحادیه به طور کلی قانون مشخصی در خصوص قیمت‌گذاری برای تولیدکنندگان وضع نمی‌کنند؛ اما اگر از سوی مشتری شکایتی مبنی بر گران‌فروشی به ثبت برسد، سازمان‌های نامبرده اقدام به کارشناسی کرده و به موضوع رسیدگی می‌کنند.
افزایش تقاضا برای کالای ایرانی از سوی مخاطب نکته دیگری است که حسین‌پور به آن می‌پردازد و توضیح می‌دهد: افزایش کیفیت، قیمت مناسب کالای ایرانی در مقایسه با نمونه‌های خارجی آن، وجود تولیدکنندگان مجرب، طراحی مناسب و تغییر سلیقه مخاطب از جمله عوامل مؤثر بر افزایش تقاضا برای کالا ایرانی بوده و این عوامل همچنین موجب رسیدن قاچاق پوشاک به پایین‌ترین حد و تأثیرگذاری کمتر آن بر اقتصاد در این بخش شده است.
تا زمانی که قیمت‌گذاری و طراحی در بازار مانتو سلیقه‌ای بوده و برنامه مشخص فرهنگی برای این کالای مصرفی که اثرات استفاده از آن در فرهنگ جامعه نمایان می‌شود، وجود نداشته باشد، امیدی به اصلاح وضعیت بازار، تغییر مانتوهای موجود در بازار و رضایت فروشنده و مصرف‌کننده نیست.
خبرنگار: حانیه موسوی