حجت الاسلام مهدی ستوده در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: آئین‌های عزاداری اردبیل در طول تاریخ با شکوه هرچه تمامتر برگزار می‌شد و در همین راستا بناهای باشکوهی طراحی و ساخته شده که از آنها به نام ابنیه های آئینی یاد می‌شود.

وی خاستگاه بناهای آئینی را برگزاری و نمایش تعزیه و جریان حزن انگیز عاشورای حسینی اعلام و خاطرنشان کرد: این بناها شامل تکایا و حسینیه‌ها بوده و بیشترین آئین‌های مذهبی از اواخر عصر صفویه تا اواخر قاجار در این بناها رواج داشته است.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان اردبیل گفت: در کنار تکایا و حسینیه‌ها میادین و فضاهای آئینی نیز در این راستا بستری را فراهم کرده اند تا مردم اوج عشق و ارادت خود را به نهضت سیدالشهدا (ع) نشان دهند.

حجت الاسلام ستوده افزود: توجه عمیق و اعتقاد مردم ایران به بزرگداشت آئین عزاداری و تعزیه عاشورای حسینی سبب تعدد بناهای آئینی شده و این قبیل معماری و شکوفایی آن در عصر صفویه و قاجاریه رونق داشته است.

وی تصریح کرد: حسینیه میرزامحسن مجتهد اردبیلی دارای تالار آئینه ای است که متشکل از دو تالار جنوبی و شمالی با ارتفاع ۴.۵ متر با پنجره‌های ارسی شیشه‌های رنگی منقوش و مزین به آیات قرآن و اشعاری است که اطراف آن را تزئین کرده است.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان اردبیل بیان کرد: با آسیب شناسی که در مورد بنا انجام دادیم در طول تاریخ عوامل طبیعی، عدم بهره برداری پیوسته و کامل از بنا و عوامل انسانی سبب تخریب بخشی از این بنا شده بود که ما نسبت به احیای این حسینیه اقدام کردیم تا در ایام ماه محرم و صفر برنامه‌های عزاداری در حسینیه در طبقه اوب برای مردان و طبقه دوم نیز برای بانوان انجام شود.

ستوده گفت: در حسینیه شاهد برگزاری اصیل‌ترین صحنه‌های شبیه سازی و تعزیه پردازی در شهر دارالارشاد اردبیل هستیم تا منطبق بر اصالت این فضا بتوانیم پاسدار حرمت ماه عزای حسینی باشیم.

وی ادامه داد: اوج فعالیت اجرای برنامه‌های آئینی به ویژه تعزیه در این حسینیه از عصر مشروطیت تا اواخر دوره قاجار بوده و در این برهه از تاریخ اجتماعی اردبیل حسینیه مجتهد اردبیلی بزرگترین مرکز اجرای آئینی تعزیه و مرکز نشر فرهنگ عزاداری در پایتخت حسینیت بودیم.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان اردبیل اظهار کرد: در عصر پهلوی اول با تعطیلی فعالیت این مرکز این مکان تبدیل به محل تشکیل مجالس حل اختلاف و دعاوی مراجعین شد و در عصر پهلوی دوم نیز بعد از برداشته شدن ممنوعیت تعزیه کم و بیش برای اجرای برنامه‌های عزاداری اختصاص یافت.

حجت الاسلام ستوده در پایان خاطرنشان کرد: حسینیه مجتهد در شهر دارالارشاد اردبیل بنای عظیم و باشکوهی است که در عصر قاجار و عهد ناصری به وسیله حاج میرزامحسن مجتهد اردبیلی احداث شده و در طول تاریخ به مکان تبلیغ و توسعه فرهنگ حسینی تبدیل شده است.