جوان آنلاین: هر سال با آغاز ماه محرم در سراسر کشور گرد غم مینشیند و تمامی مسلمانان میکوشند با انجام عزاداری و رسم و رسوم مربوطه با آن امام رئوف تجدید پیمان و همدردی کنند. در تمام شهرها پرچمهای سیاه به نشانه عزاداری برافراشته میشود و مساجد و تکایا حال و هوای خاصی پیدا میکنند. فرقی نمیکند در کدام شهر ایران باشید، زیرا عزاداریها در هر نقطه از کشور اسلامی با آداب و رسوم خاصی برگزار میشوند که ریشه در تاریخ دارند. ضمن اینکه امسال هفته اول ماه محرم به عنوان «امر به معروف و نهی از منکر» و با شعار «نهضت حسینی، گفتمان زینبی» نام گرفته است.
امر به معروف و نهی از منکر نه تنها در اسلام واجب است، بلکه اصل وجوب آن جزو ضروریات دین مبین اسلام و شریعت رسول اکرم (ص) هم به شمار میآید و یک تکلیف شرعی عمومی برای حفظ احکام اسلام و سلامت جامعه است؛ واجبی که نباید ترک شود، زیرا ترک آن برکت را از زندگی میبرد.
محرم فرصتی برای ترویج امر به معروف و نهی از منکر است تا این فرهنگ بیش از پیش در جامعه گسترش یابد، چراکه سیدالشهدا برای تحقق این فریضه دینی قیام کرد و نباید به فراموشی سپرده شود.
در همین رابطه رئیس سازمان تبلیغات اسلامی شهرستان سنندج با بیان اینکه فلسفه امر به معروف و نهی از منکر سلامت فکری و رفتاری فرد و جامعه و حفظ ارزشهای انسانی است، میگوید: «شعار امسال هفته امر به معروف «نهضت حسینی، گفتمان زینبی» است و اهمیت این موضوع به حدی است که مردم باید خود در ترویج این فریضه الهی پیشگام شوند.»
حجتالاسلام والمسلمین هادی محمدخواه میگوید: «این کار باید در حوزه سلامت اداری روشنگری شود و توجه به سلامت اداری از رسالت اصلی است که باید مدنظر آمران و ناهیان هم قرار گیرد.»
رسم و رسومات ماندگار
این روزها کوچه و بازارهای شهر رخت حزن به تن کردهاند و برای اجرای برنامههای محرم حسینی سیاهپوش شدهاند. در هر شهر و روستای ایران آیینی برگزار میشود که سالهاست مردم با آن خو گرفته و یاد شهدای کربلا را زنده نگه میدارند.
راهاندازی تکیههای عزاداری، افراشتن علمهای سیاه و پرچمهای عزاداری، نصب پارچه نوشتههایی در گرامیداشت محرم و غبارروبی مساجد و تکایای مذهبی از جمله رسومی است که تقریباً در تمام استانها مشترک است.
تشتگذاری رسمیترین مراسم استقبال از محرم آذری زبانهاست که به مناسبت محرم در مناطق آذرینشین استان مازندران از جمله قائمشهر اجرا میشود. در این آیین، آذری زبانها نیز مراتب اخلاص و صفای خود را به آن مظلوم کربلا با احترام نهادن به یکی از نمادهای واقعی و مهم کربلا یعنی همان مقوله آب و سقایت و آبرسانی و ظروف آن که همان تشت است، نشان میدهند.
در این مراسم که با حضور ریش سفیدان و رؤسای امنای همه مساجد آذری و هیئتهای عزاداری برگزار میشود، تشت را از مکانی که قبلاً در نظر گرفته شده پس از شستن و تزئین با پارچههای سبز با کمک جوانان و در میان ازدحام جمعیت به دوش گرفته تا روی سکوی خاصی که قبلاً تهیه شده است قرار دهند، سپس عزاداران حسینی با کوزههای آب و دیگر وسایل در میان جمعیت حضور مییابند. آبهای داخل ظرف را درون تشتها خالی میکنند و معمولاً عزاداران علاوه بر اینکه جهت رفع تشنگی در طول ایام عزاداری از آبها مینوشند، به شفابخش بودن این آب نیز اعتقاد ویژه داشته و آن را به عنوان تبرک به خانههای خود میبرند تا بیمارانشان هم از آن آب بنوشند.
حسین رضایی از ذاکران و مداحان اهل بیت (ع) در خصوص مراسم تشتگذاری که در مساجد انجام میشود، میگوید: «زمانی که امام حسین (ع) مکه را به سمت کربلا ترک کرد در مسیر به منطقهای بهنام زباله رسید که سپاه حر بن یزید ریاحی جلوی سپاه امام را گرفت تا وارد کربلا نشود. سپاه امام (ع) تشتهایی با خود به همراه داشتند که به زمین گذاشته و پر از آب میکنند تا خود و اسبها سیراب شوند. در این بین امام به برادر خود ابوالفضل (ع) میگوید به حر بن یزید بگوید میتوانند از این آب برای رفع تشنگی استفاده کنند.»
به عشق امام حسین میبخشم
سنت عزاداری در صحرا که از سنن قدیمی مردم مرکز استان سمنان است، در محرم امسال هم به اجرا در خواهد آمد تا شاهد احیای این سنت دیرینه و معنوی باشیم. سوگواری امام حسین (ع) در بیابانهای اطراف شهر سمنان موسوم به احیای سنت عزاداری در صحرا هشتم لغایت دهم محرمالحرام برگزار میشود.
این سنت دیرینه و معنوی در سالهای قبل در سمنان بود و چند سالی است که در زمینه احیای آن کوششهای خوبی صورت گرفته است.
در گذشته مردم سمنان در ایام محرم به صحرای مجاور شهر میآمدند تا به نوعی در خلوت خودشان عزاداری ماه محرم را برگزار کنند. با اینکه چند وقتی این مراسم به حاشیه رانده شده بود، اما در سالهای اخیر توجه خوبی به این آیین معنوی شده است.
همچنین رئیس کل دادگستری استان سمنان از اجرای پویش «به عشق امام حسین میبخشم» در این استان خبر میدهد و میگوید: «در همین ابتدای کار این پویش، یک قاتل از قصاص رهایی یافت.»
حجتالاسلام محمد صادق اکبری با بیان اینکه میانجیگران و اعضای شوراهای حل اختلاف و سازمانهای مردم نهاد در کنار صلح یاران و مجموعه دستگاه قضایی در این پویش سعی دارند تا در جلب رضایت اولیای دم اقدام ویژهای شود، ادامه میدهد: «در این ارتباط اولین پرونده گذشت از قصاص نفس سال جاری به بخشش از قصاص رسید.»
وی ترویج فرهنگ صلح و سازش را یکی از مهمترین محورهای این طرح معنوی در ماه محرم عنوان و تصریح میکند: «گذشت در آموزههای دینی اسلامی جایگاه رفیعی دارد و در این پویش نیز تلاش میشود تا بتوانیم تعداد دیگری از پروندههایی از این دست را با بخشش اولیای دم به اتمام برسانیم.» در مشهد مقدس هم مثل هر سال برنامه اطعام زائر در دستور کار است.
در همین راستا مدیر عالی حرم مطهر رضوی با بیان اینکه در ایام پرفیض دهه اول ماه محرم، روزانه ۱۵ هزار زائر در هر وعده اطعام در میهمانسراهای حرم مطهر امام رضا (ع) پذیرایی میشوند، میگوید: «این برنامه با هدف تکریم زائران و ایجاد فضایی معنوی برای عزاداری سرور و سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در حرم مطهر رضوی تدارک دیده شده است.»
رضا خوراکیان میافزاید: «میهمانسراهای حر عاملی و غدیر واقع در حرم مطهر رضوی، به صورت روزانه از زائران در وعدههای صبحانه، ناهار و شام با غذاهای نذری و متبرک پذیرایی میکنند. علاوه بر پذیرایی در میهمانسراها، زائران میتوانند در چایخانههای حرم مطهر رضوی نیز از چای نذری بهرهمند شوند.»