انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم تمام شد و صرف نظر از آنکه نام چه کسی از صندوقهای رأی بیرون بیاید، میتوان درباره موج بیاخلاقیهای دو سه هفته اخیر در فضای مجازی صحبت کرد؛ موجی از دروغها، خبرسازیها، نظرسنجیسازیها، تخریب و دروغ و تهمتها در فضای مجازی که گویی فراتر از هر قانونی است، منتشر میشد و کسی هم جلودارشان نبود.
هر دروغ و تهمت چقدر در رأی و نظر مردم میتواند مؤثر باشد؟ دروغها پخش میشود، دست به دست میگردد و افکار عمومی با همین دروغها مدیریت میشود. کمی بعد شاید تکذیب هم بشود و شاید هم نشود؛ اما تکذیبش خیلی هم تأثیری ندارد، چه آنکه خبر اولیه چند ده برابر بیش از تکذیب و رد و جوابیه بعدش دیده شده و تأثیرش را هم گذاشته است.
شاید تصور میشد با توصیههای اخلاقی میتوان فضای اخلاقی برای انتخابات ساخت، اما نصایح اخلاقی ضمانت اجرایی ندارد و نمیتواند کنترلی روی فضا داشته باشد. در واقع نمیتوان روی پایبندی افراد به اخلاق حساب کرد. برای همین است برای همه این بیاخلاقیها مجازاتهایی در نظر گرفته شده است. اما چرا اجرایی نمیشود؟
به نظر میرسد شورای نگهبان و قوه قضائیه چندان این موضوع را جدی نمیگیرند و اهالی رسانه و مجازی هم با اطمینان خاطر از اجرایی نشدن قانون در این زمینه و عدم برخورد با آنها، کار خودشان را میکنند.
بی اخلاقیهای انتخاباتی در ظاهر امر فقط یک رقیب را هدف قرار میدهد، اما همراه با تخریب رقیب، اولاً اخلاق انتخاباتی جامعه را رو به نابودی میبرد، اعتماد به اخبار رسمی را دچار خدشه میکند، باعث سلب اعتماد به مسئولان کشور میشود، و.... مثلاً در دو هفته اخیر چنان نظرسنجیهای ساختگی منتشر شد که کل اعتماد به نظرسنجیها را دچار آسیب کرد. چه آنکه مخاطب نمیدانست میتواند به آنها اعتماد کند یا خیر.
در روز انتخابات هم بیاخلاقیها و دروغها ادامه پیدا کرد. افرادی از حامیان کاندیدا یا اعضای ستادها شروع به انتشار نتایج انتخابات خارج از کشور کردند، برخی پا را فراتر گذاشتند و نتیجه حدودی داخل کشور را هم اعلام کردند! این اقدامات با هدف تأثیرگذاری در انتخاب مردم صورت گرفت، چه آنکه مردم در صورت تردید در رأیآوری کاندیدای خود، فردی را که رأی بالاتر دارد، انتخاب میکنند! به همین دلیل است که تلقین پیروزی بخشی از مسیر تلاش برای پیروزی محسوب میشود.
رهبر معظم انقلاب از گذشتههای دور تا هم اکنون دغدغه رعایت اخلاق در انتخابات داشتند، مثلاً سال ۸۰ و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری میفرمایند: «آخرین نکتهای که در باب انتخابات عرض میکنم، این است که فضای انتخابات باید سالم باشد. نباید عدهای با قلم و بیان و مطبوعات، و عدهای هم با ابراز مخالفت با فلانی یا طرفداری از این نامزد یا آن نامزد، فضا را آلوده کنند. کسانی که به اسلام احترام میگذارند، کسانی که قدر و ارزش جمهوری اسلامی را ارج مینهند، کسانی که از ما حرفشنوی دارند، در هر جای کشور هستند، از همین اول کار مراقب باشند. کارشکنی نسبت به دیگران، لجنپراکنی علیه این نامزد یا آن نامزد، بدگویی کردن و افشاگریهای بیپایه و اساس نسبت به اشخاص، همه اینها کارهای ممنوع و ضد ارزش و خلاف مشی جمهوری اسلامی و خلاف حق است. از این کارها اجتناب کنند.»
از همین روست که باید از قوه قضائیه خواست که مقتدرانه به این فضا ورود کند و اهالی شایعه و دروغ را مورد برخورد قضایی قرار دهد. یکی از نقشهای قوه قضائیه در انتخابات همین مبارزه با بیاخلاقی انتخاباتی و دروغ و تهمت و نشر اخبار ساختگی است.
بی اخلاقیهای بیمجازات انتخاباتی
روزنامه جوان
صاحبخبر -
∎
نظر شما