سید علیرضا مرتضوی روانشناس، روان درمانگر و متخصص کودک و نوجوان در گفتگو با خبرنگار باشگاه جوانی خبرگزاری برنا با اشاره به نیاز‌های حوزه جوانان گفت: در بین ساختار‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که در طول ۳۰ سال مستلزم تغییر بودند اما از دید دولت مغفول مانده‌اند؛ ۴ نکته اصلی برای حوزه جوانی از جمله موارد بحران به شمار می‌آیند که باید به صورت پلکانی به آنها پرداخته می‌شد.

لزوم تغییر سیستم تئوری محور مدارس به نظام مهارت محور

وی تغییر و تحول نظام آموزشی را یکی از مهم‌ترین کمک‌های چهاردهمین رییس جمهور دانست و ادامه داد: باتوجه به این که کشور ما در حال حاضر میزبان سیستم آموزشی تئوری محور است؛ آموزش مهارت محور در چنین سیستمی جایی ندارد. به عبارت دیگر روش یکسان پروری در مدارس، ویژگی‌های منحصر به فرد هر فرد نادیده می‌گیرد.

این روانشناس سیستم آموزش و پرورش را نوعی از کلیشه مبنی بر تفکر ثابت دانست و افزود: این نگاه قالبی که اغلب با نام استریوتایپ شناخته می‌شود؛ کودکان را در یک قالب یکسان قرار می‌دهد؛ در حالی که حتی دوقلو‌های همسان نیز تمام و کمال مثل هم نیستند. از همین رو وضعیت آموزش و پرورش باید از تئوری محور بودن به مهارت محوری تغییر رویه دهد.

این روان درمانگر ساختار آموزش و پرورش را نیازمند بازنگری جدی دانست و تشریح کرد: تغییر و تحول در سند، کتب، رویکرد و زیرساخت‌های آموزشی از مهمترین مواردی هستند که باید مورد نظارت دولت چهاردهم واقع شوند. چرا که مدارس از اولین نهاد‌هایی است که نوجوان در حین هویت سازی با آن دست و پنجه نرم می‌کند. بر همین اساس مهم‌ترین اصلی که نوجوان را در نوجوانی با درگیر می‌کند ساختار ارتباط با همسالان است که در بستر‌های متفاوت مدرسه، پایگاه‌های اجتماعی، فرهنگی، هنری یا ورزشی شکل می‌گیرد که نقشی موثر در پیدا کردن هویت و استعداد‌ها دارد.

مجهزترین مدارس از یک مشاور متخصص برخوردار نیستند

مرتضوی در ادامه با بیان این که در دوران ابتدایی فشار بیشتری روی دانش آموز است، اظهار داشت: با توجه به این که حتی مجهزترین مدارس نیز از یک روانشناس متخصص برخوردار نیستند؛ به جرأت می‌توان گفت قضیه هدایت تحصیلی به صرف فرمالیته بودن و از روی نمایش در اختیار دانش آموزان قرار می‌گیرد.

وی افزود: در چنین شرایطی طبیعی است که دانش آموز از حق هدایت تحصیلی خود بهره‌مند نشده یا استفاده اشتباه ببرد. چرا که هدایت تحصیلی برای هدایت دانش آموز‌ها به گرایشات آموزشی مختلف مثل فنی و حرفه‌ای یا رشته‌های هنری وارد سیستم آموزشی شد که در ادامه به دلیل عدم تربیت یک مشاور متخصص، تعداد زیادی از دانش آموز‌ها از این امکان محروم ماندند.

زیرساخت‌های اجتماعی بستری برای ترسیم آینده نوجوان است

متخصص کودک و نوجوان علاوه بر تاکید بر لزوم فراهم کردن زیرساخت‌های متفاوت به منظور تجربه گری نوجوان در مناطق محروم تصریح کرد: علاوه بر تحول در نظام آموزش و پرورش، تغییر در زیرساخت‌های کشور با در نظر گرفتن نیاز‌های نوجوانان از جمله نکاتی است که باید در دستور کار قرار بگیرد. چرا که نوجوان در این زیرساخت‌ها و با ورود به بستر‌های متفاوت نسبت به ساختار استعدادی، علایق و توانمندی‌های خود شناخت بیشتری پیدا می‌کند و از همین رو می‌تواند فرصتی برای ترسیم آینده خود داشته باشد.

مرتضوی با تاکید روی حمایت بخش خصوصی یادآور شد: این حمایت باید در راستای شکل گیری مراکز و آکادمی‌های آموزشی هدفمند نسبت به ارتقای توانمندی‌های نوجوان باشد.

تربیت خانواده‌های ایرانی در وضعیت نامتعادل به سر می‌برد

وی عدم آگاهی خانواده‌ها نسبت به جریان ویژگی‌های شخصیتی یا عمومی را چهارمین معضل حوزه نوجوان عنوان کرد و گفت: با توجه به این که سطح اطلاعات اجتماعی خانواده‌ها در حال حاضر نسبت به ویژگی‌های نوجوانان، وضعیت نگران کننده‌ای را سپری می‌کند؛ رسانه‌ها و سایر زیرساخت‌های تبلیغاتی و آگاهی بخشی نیز در یک روند منفعل دست و پا می‌زنند.

وی با اشاره به عواقب عدم آگاهی خانواده‌ها ادامه داد: از همین رو خانواده‌ها سبک‌های والدگری نامتعادل و نامتوازنی را تجربه می‌کنند؛ نتیجه این تجربه هم چیزی به جز رهاشدگی یا سختگیری بیش از اندازه نسبت به فرزند نخواهد بود که در هردومورد اضطراب در کمین بزرگسالی نوجوان می‌نشیند.

این روانشناس یکی از دلایل عدم مشارکت نوجوان‌ها در بستر‌های مختلف اجتماعی را نیز ناشی از ناآگاهی خانواده‌ها دانست و ادامه داد: با توجه به این که ارتباط با همسالان یکی از ویژگی‌های اصلی نوجوانی است؛ بسیاری از خانواده‌ها در اثر ناآگاهی یا به رسمیت نشناختن این نیاز، نیاز به ارتباط با همسالان در نوجوان را سرکوب کرده و از این طریق مسائل و چالش‌های جبران نشدنی‌ای برای نوجوان رقم می‌زنند.

این روان درمانگر با اشاره به رها کردن مشکلات نوجوانان خاطرنشان کرد: همچنین وقتی برای مشکل نوجوان از راه حل استفاده نشود؛ نوجوان در بزرگسالی نیاز به تجربه گری یا ابراز گری را در خود سرکوب خواهد کرد. به عبارت دیگر چنین فردی جسارت مخالفت یا حتی جرأت ورزی در بیان اعتقادات، اندیشه‌ها و نگرش‌های خود را نخواهد داشت و به همین سادگی سلامت روان نوجوان در معرض تهدید قرار می‌گیرد.

انتهای پیام/