به گزارش تابناک ورزشی، لیگ ملت‌های کابوس‌وار ۲۰۲۴ برای والیبال ایران با قرار گرفتن در رده‌ای بهتر از پانزدهمی به پایان نرسید و ایران فقط توانست بالاتر از ترکیه در رده‌بندی جای بگیرد. تیم ملی در این دوره از رقابت‌ها امتیازهای زیادی را در رنکینگ جهانی از دست داد تا همان اندک شانس المپیکی شدن را هم خیلی زود از دست دهد. در واقع همان بازی اول و شکست مقابل صربستان (یکی از رقبا در مسیر کسب سهمیه) همه چیز برای المپیکی شدن والیبال ایران به پایان رسید.
پیش از شروع مسابقات و با توجه به شکست‌هایی که تیم ملی در انتخابی المپیک ریو مقابل رقبا داشت، همه می‌دانستند که نمی‌توان امیدی به حضور در پاریس داشت، اما فدراسیون تلاش کرد این امید واهی را زنده نگاه دارد.
روند ناکامی‌های والیبال از چه زمانی آغاز شد؟
نمی‌توان گفت تیم ملی از یک بازی خاص روند ناکامی‌های خود را شروع کرد، چرا که این روندی از سال‌های قبل به مرور آغاز شد و بعد از سرمربیگری بهروز عطایی شدت گرفت. چهاردهمی در لیگ ملت‌های ۲۰۲۳ به اندازه‌ای تلخ بود که داورزنی عطایی را به برکناری تهدید کرد و صحبت‌هایی از این موضوع بود که اگر قهرمانی آسیا را کسب نکند برکنار می‌شود.
بعد از شکست ناامید کننده تیم مقابل ژاپن در فینال قهرمانی آسیا در ارومیه، بسیاری منتظر بودند فدراسیون با برکناری عطایی در فاصله باقیمانده تا انتخابی المپیک شرایط متفاوتی را برای تیم رقم بزند، اما فدراسیون تصمیم به حمایت گرفت؛ همان زمان هم مشخص بود نتیجه این حمایت چه خواهد بود. وضعیت کیفی تیم و شیوه مدیریت بازی‌ها از سوی کادرفنی حتی مخاطبان معمولی والیبال را هم نگران کرده بود.
شاید قهرمانی در بازی‌های آسیایی هانگژو برای بازیکنان و کادرفنی از نظر دریافت پاداش و برای کمیته ملی المپیک از نظر کسب طلا اهمیت داشت، اما این آینده والیبال ایران بود که به خاطر این منافع به خطر افتاد؛ بازی‌هایی که هیچ ملی‌پوشی به خاطر پاداش دست رد به سینه دعوت سرمربی نزد. به هرشکل ایران با عطایی پای به انتخابی المپیک گذاشت، اما نتایج به قدری تأسف‌بار بود که عطایی بعد از شکست مقابل جمهوری چک، از سمت خود کناره گیری کرد؛ اگرچه به نظر می‌رسد او برکنار شد. ایران با عطایی مقابل آلمان، اوکراین و جمهوری چک باخت و فقط قطر را برد.
رفتن عطایی و آمدن پائز؛ از چاله به چاه
بعد از رفتن عطایی دوباره اظهارنظرها و صحبت‌های امیدوار کننده مسئولان برای آوردن مربی خارجی معتبر شروع شد. آلکنو، هاینن، بلنجینی، آناستازی، لورنزتی، آنتیگا، کاستلانی و تیلیه اسامی بودند که نام آنها برای جانشینی عطایی مطرح شد. این پروسه از مهر ماه ۱۴۰۲ آغاز شد و در نهایت بعد از امروز و فرداهای متعدد، سرانجام ۹ اسفند مائوریسیو موتا پائز گمنام سرمربی تیم ملی شد. این مربی فرانسوی-برزیلی در زمان سرپرستی وحید مرادی، بعد از رفتن داورزنی و قبل از آمدن تقوی انتخاب شد.
در حالی که فدراسیون آن زمان این گزینه را یک انتخاب مطلوب برای قطع کردن دست دلال‌ها می‌دانست، اما همه می‌دانستند که سرانجام آن، چه خواهد بود. پائز با وعده المپیکی شدن پا به ایران گذاشت؛ البته تقریباً دو ماه بعد از معرفی به عنوان سرمربی تیم ملی به کشور آمد و کمتر از یک ماه با تیم تمرین کرد. طبق معمول نیز سایت فدراسیون والیبال برای معرفی پائز از افتخارات عجیب و غریب این مربی نوشت، در حالی که اولین افتخار او نشستن روی نیمکت ایران بود و حتی برزیلی‌ها نیز او را به نمی‌شناختند.
تیم ملی در لیگ ملت‌ها با پائز ۷ شکست متوالی را تحمل کرد و او بعد از دیدار مقابل بلغارستان اخراج شد تا به قول تقوی به تیم ملی شوک مثبتی وارد شود؛ هرچند بازی با ترکیه هم نتیجه‌ای جز شکست برای ایران نداشت. در نهایت هم ایران فقط با دو پیروزی مقابل آمریکا و هلند نسبت به دوره قبل یک پله سقوط کرد و پانزدهم شد.
چشم‌های بسته بر فاجعه بزرگ
شکست‌ها و تغییرات مربی و البته دو برد مقابل آمریکا و هلند، به قدری در روزهای اخیر پررنگ شده که هیچ یک از مسئولان به روی خود نمی‌آوردند که پرامیدترین رشته تیمی در پاریس غایب است.
پیروزی بر آمریکای قدرتمند، آن هم در شرایط روحی و روانی نامطلوبی که بازیکنان داشتند، بسیار ارزشمند است، اما یانکی‌ها طبق روال گذشته در سال‌های المپیک از لیگ ملت‌ها به عنوان بازی تدارکاتی بهره می‌برند. این تیم در مسابقات ۵ برد، ۷ باخت و ۱۵ امتیاز کسب کرد و دوازدهم شد. یعنی این تیم اوج آمادگی خود را برای المپیک گذاشته است. هلند نیز با ۳ برد و ۹ باخت و کسب ۱۱ امتیاز سیزدهم شد. در واقع هر دو تیمی که ایران مقابل آنها پیروز شد، در وضعیت خوبی قرار نداشتند و رتبه‌های دو رقمی را کسب کردند.
بنابراین نباید بیش از اندازه به این دو برد دل بست. همانطور که پیش‌تر گفته شد ناکامی در المپیکی شدن به هیچ وجه مدنظر مسئولان نیست و در هفته‌های اخیر هیچ یک از افرادی که در این سقوط مقصر بودند سهم خود را گردن نمی‌گیرند.
محمدرضا داورزنی که با افتخار از حمایت بهروز عطایی صحبت می‌کرد؛ وحید مرادی که با غرور از انتخاب درست خود، یعنی پائز سخن می‌گفت امروز سکوت کردند. هرچند مرادی پس از مشکلاتی که در امارات برای او به وجود آمد و بازداشت شد، هنوز وضعیت مشخصی ندارد. حتی تقوی هم که بعد از انتخاب پائز به ریاست فدراسیون رسید، با اعلام اینکه در انتخاب این سرمربی نقشی نداشته، پای خود را از شرایط فعلی تیم ملی کنار کشیده، در حالی که او همان زمان دبیر فدراسیون بود و این تلاش برای کنار کشیدن بی فایده است.
سکوت وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک
وزارت ورزش که بعد از بردها با ارسال پیام‌های تبریک سعی در سهیم شدن در قهرمانی‌ها و پیروزی‌ها دارد و کمیته ملی المپیک نیز که با قهرمانی در بازی‌های آسیایی و المپیکی شدن در دوره‌های اخیر به تیم ملی والیبال افتخار می‌کردند و برای گرفتن عکس یادگاری پای سکو در صف اول بودند، امروز کجا هستند؟ در هفته‌های اخیر کدامیک از مسئولان وزارت خانه و کمیته درباره چرایی سهمیه نگرفتن صحبت کردند؟
همه می‌دانند تیمی که در سال‌های اخیر بدون مشکل قهرمان قاره می‌شد، نبودنش در المپیک تا چه اندازه آسیب‌زاست و می‌تواند ثمرات تأسف باری برای تیم ملی داشته باشد و سال‌های سال والیبال ایران را عقب بیندازد. رشته‌ای که چند سال پیش رئیس فدراسیونش از قرار گرفتن در میان ۴ تیم برتر المپیک صحبت می‌کرد، امروز حتی به المپیک نزدیک هم نشد و با شایستگی بازی‌ها را از دست داد.
پائز شوخی زشت مسئولان
امروز نه وحید مرادی هست تا انتخاب پائز را گردن بگیرد و نه تقوی. رئیس فدراسیون فقط برکناری او را نقطه قوت خود می‌داند. برکناری پائز قبل از دیدار با ترکیه این گمانه‌زنی را ایجاد کرد که فدراسیون می‌خواهد با کنار گذاشتن او و برد احتمالی ترکیه با سرمربیگری پیمان اکبری این مربی ایرانی را جانشین پائز کند؛ فدراسیون این موضوع را تکذیب کرد و هدفش را فقط و فقط ایجاد شوک در تیم عنوان کرد.
البته نکته دیگری که در دوران کوتاه سرمربی گری پائز وجود داشت سطح نازل فنی او بود. زمانی که او به عنوان نفر اول نیمکت ایران انتخاب شد، همه به این نقطه ضعف بزرگ او اشاره کردند، اما فدراسیون چشم بسته چنین شخصی را با ادعای دور زدن دلال‌ها انتخابی مناسب دانست. به گفته برخی، پائز خیلی رفتار حرفه‌ای نداشت و حتی مصاحبه او بعد از شکست مقابل ژاپن و تحقیر بازیکنان ایران تأیید کننده رفتار غیرحرفه‌‌ای او بود.
پائز سطح فنی و رفتاری‌اش همانی بود که در این چند هفته از خود به نمایش گذاشت، اما این اشتباه مسئولان ایرانی بود که چنین شخصی را برای تیم ملی انتخاب کردند.
والیبال ایران المپیک ۲۰۲۴ را از دست داد؛ بیت‌المال برای دستمزد سرمربیانی که بازدهی نداشتند هدر رفت؛ بازیکنان سرخورده شدند؛ تیم ملی سال‌ها عقب افتاد، اما هنوز هیچ کسی پاسخگو نیست و فقط این پائز بود که برای خود یک رزومه ساخت تا برنده این بلبشوی والیبال ایران مردی خارج از کشور باشد.