به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، کمبود دارو یکی از چالش‌های اصلی حوزه سلامت در سال‌های اخیر بوده است. کمبودها بازار سیاه را رونق می‌دهند و راه را برای سودجویان باز می‌کنند. به نظر می‌رسد که دولت چهاردهم کار سختی در حوزه دارو داشته باشد. سراغ برخی کارشناسان رفتیم تا چالش‌های حوزه دارو را بررسی کنیم.
بیشتر بخوانید
چالش‌های پاستورنشین آینده در حوزه نظام سلامت / گرانی خدمات درمانی و جیب‌های خالی
سیدعلی فاطمی دکترای تخصصی داروشناسی در این خصوص به ایسکانیوز گفت: کشور ما در سال‌های اخیر در حوزه دارو و اقلام ساده‌ای مثل شیرخشک، وضعیت خوبی نداشته و پیش از این سابقه نداشت که شاهد واردات حجم بالایی از سرم باشیم یا ما سال‌ها صادر کننده آنتی‌بیوتیک بودیم اما در سال‌های اخیر تبدیل به واردکننده شده‌ایم. از دولت آینده انتظار داریم به این موارد توجه کند ذخیره استراتژیک دارو به اندازه کافی داشته باشد.
وی افزود: ایران بعد از اجرای طرح ژنریک، علی‌رغم تحریم‌ها وضعیت خوبی داشت و صادرکننده دارو بودیم اما اخیرا در تولید برخی اقلام دارویی دچار مشکل شده‌ایم. امیدواریم که دولت آینده به این موارد توجه کند و دخالت‌های نابجایی در حوزه دارو نداشته باشد.
دولت چهاردهم باید ارز لازم برای تامین دارو را به موقع تامین کند
فاطمی توضیح داد: دولت چهاردهم باید ارز لازم برای تامین دارو را به موقع تامین کند که واردکننده دچار چالش نشود. از طرفی دولت آینده باید مشکلات تولیدکننده‌ها را درک کرده و در پی حل آنها باشد؛ چراکه اگر تولید متوقف شود، پخش هم متوقف شده و دود آن به چشم بیماران می‌رود.
وی ادامه داد: یکی از موارد بی‌سابقه کمبود اقلام عادی مصرف مثل سرم، آنتی‌بیوتیک، سرم شستشو بینی و غیره بود. کمبودهایی هم در حوزه داروهای اعصاب و روان داشتیم که امیدواریم دولت آینده در پی رفع این مشکلات باشد.
کارشناس دارویی معتقد است که هرچقدر دخالت دولت در حوزه دارو کمتر باشد، چالش‌ها کمتر می‌شود. وی در این باره توضیح داد: ما در حوزه مکمل‌های غذایی کمبود نداریم اما دارو دچار مشکل می‌شود چراکه دولت در تامین و قیمت‌گذاری دخالت بسیاری دارد. سازمان‌های مردم نهاد بهتر از همه کار می‌کنند و می‌توانند در این حوزه مفید باشند. مثلا در تامین لبنیات و دیگر محصولات، سندیکاها تصمیم‌گیر هستند و وزارت صمت متولی تامین است. ما نمی‌بینیم که در شوینده‌ها کمبودی ایجاد شود اما دولت در کوچک‌ترین اجزای دارو دخالت دارد.
مشکلات طرح دارویار
وی با اشاره به مشکلات طرح دارویار عنوان کرد: این طرح اجرا شد اما سازو کار اجرایی درستی نداشت و تامین اعتبار از سوی سازمان برنامه و بودجه به درستی انجام نشد. موارد قانونی هم پیش‌بینی نشده بود که اگر پولی به موقع به داروخانه نرسید، جریمه و تنبیهی برای سازمان بیمه‌گر درنظر گرفته شود. این طرح علی‌رغم اینکه در مقطعی به تولید کمک کرد اما زنجیره تامین مثل شرکت پخش و داروخانه‌ها را زمین‌گیر کرد. دولت آینده باید درنظر داشته باشد که اگر می‌خواهد طرحی را هم اجرا کند، با نظر سازمان‌های مردم نهاد عمل کند.
فاطمی بیان کرد: مردم‌سالاری و دموکراسی چهار رکن دارد که شامل قانون اساسی، نظام پارلمانی، سازمان مردم نهاد و رسانه می‌شود و اگر این چهار رکن درست کار کند، مشکلات کشور حل می‌شود و دولت چهاردهم باید به این چهار رکن توجه ویژه داشته باشد.
بیمه‌ها مطالبات را پرداخت نمی‌کنند
وی افزود: علی‌رغم اینکه در قانون پیش‌بینی شده که بیمه‌ها باید با موسسات پزشکی یک ماهه تسویه کنند اما این مدت به چهار ماه و حتی بیشتر می‌رسد. حجم مطالبات موسسات پزشکی و داروخانه‌ها از سازمان‌های بیمه چند برابر قبل از اجرای طرح دارویار شده و وقتی یک ماه به چند ماه می‌رسد، فشار وارده به موسسات چند برابر می‌شود. سازمان برنامه و بودجه هم وظایف خود را در این حوزه به درستی انجام نمی‌دهد و سازمان‌های بیمه هم مدت مدیدی پول را بلوکه می‌کنند و به وظایف قانونی خود عمل نمی‌کنند. دولت چهاردهم باید در پی حل این مشکلات باشد.
تاثیر چالش‌های حوزه دارو بر روی برخی اقشار بیش از دیگران است و بیماران خاص قشری هستند که حیاتشان وابسته به دارو است و با کوچک‌ترین اختلالی زندگی آنها مختل می‌شود. یونس عرب مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران تالاسمی در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز در خصوص اولویت‌های دولت چهاردهم درباره بیماران خاص گفت: اولین انتقاد ما این است که چرا هیچ کدام از کاندیداها تاکنون برنامه‌ای درباره بیماران خاص ارائه ندادند. بیشتر صحبت‌ها در مناظره‌ها کل‌کل‌های سیاسی است که فکر نمی‌کنم دردی از مردم ما دوا کند.
زندگی و حیات بیماران خاص به تصمیمات دولت بستگی دارد
وی افزود: زندگی و حیات بیماران خاص به تصمیمات دولت بستگی دارد؛ چراکه دارو و درمان آنها در دستان دولت است. یک کارگر اگر حقوقش کم شود چار مشکل می‌شود اما حیات او به تصمیمات دولت بستگی ندارد اما اگر داروی بیماران خاص که از سوی دولت تامین می‌شود، قطع شود، آنها حیات خود را از دست می‌دهند.
عرب با انتقاد از عملکرد صندوق بیماران خاص عنوان کرد: صندوق بیماران خاص تاکنون عملکرد خوبی نداشته و دولت چهاردهم نباید ادامه دهنده این راه معیوب باشد.
وی ادامه داد: در راه‌اندازی و اجرای صندوق بیماران خاص حتی از انجمن‌ها هم مشورت نگرفتند. حتی از معاونت درمان وزارت بهداشت هم نظر نخواستند. با راه‌اندازی این صندوق تمام بودجه مربوط به بیماران خاص تبدیل به یک ردیف بودجه شد و آن هم به یک بیمه خاص به نام بیمه سلامت اختصاص پیدا کرد.
مدیرعامل انجمن بیماران تالاسمی بیان کرد: هیچگاه ما چنین ساز و کاری در کشور نداشتیم و روش اصولی این است که هر بیمار خاصی با هر نوع بیمه‌ای که بود هزینه‌های درمان خود را دریافت کند اما پس از راه‌اندازی این صندوق پرداخت هزینه درمان از یک و نیم میلیون تومان در ماه به ۱۵ میلیون تومان رسیده است. نه فقط بیماران تلاسمی بلکه همه بیماران خاص به این شرایط معترض هستند.
وی افزود: از طرفی دامنه بیماران خاص را افزایش دادند و برخی بیماری‌های عام دیگر را نیز به دسته بیماری‌های خاص اضافه کردند. مثلاً بیماری دیابت را که همه‌گیر است به عنوان بیماری خاص محسوب کردند. وقتی تعداد افزایش پیدا کرد بودجه کفاف این همه بیمار را نمی‌دهد و بیماران دچار مشکل می‌شوند. این درحالی است که مطابق قانون باید هزینه‌های درمان بیماران خاص رایگان باشد.
عرب توضیح داد: وقتی سازمان بیمه‌گری مسئولیت پرداخت همه هزینه درمان بیماران را بر عهده می‌گیرد نباید پاسخگو باشد؟ ما قانون وضع می‌کنیم که وضعیت بهتر شود یا نگرانی‌ها افزایش پیدا کند؟ سکوت عجیب معاونت درمان وزارت بهداشت هم نگران کننده است. با ایجاد این صندوق تمامی راه‌های کمک به بیماران هم بسته شده است.
وی افزود: حتی با یک مرکز قرارداد نبستند که بیماران خاص برای درمان به آن جا مراجعه کنند بلکه می‌گویند شما برای درمان هزینه کنید بعد ما هزینه را پرداخت می‌کنیم؛ بعد همان هزینه را به صلاح‌دید خود پرداخت می‌کنند. بسیاری از بیماران خاص ساکن مناطق محروم هستند و توان پرداخت هزینه‌ها را ندارند.
مدیرعامل انجمن بیماران تالاسمی عنوان کرد: همین امروز در سکوت خبری ۲ قلم از داروی بیماران خاص با افزایش چهار برابری قیمت مواجه بودند. افزایش هزینه‌ها باعث شدت گرفتن مرگ و میر بیماران خاص شده است.
عرب عنوان کرد: از رئیس جمهور آینده انتظار داریم که صرف نظر از حمایت مصلحتی از یک شرکت خاص و برخی برندهای دارویی به فکر سلامت و امنیت جانی مردم باشد. بیمار خاص چیزی جز درمان و تداوم آن نمی‌خواهد. مقام معظم رهبری گفتند که کاری کنیم بیمار جز رنج بیماری درد دیگری نداشته باشد. بیماران امروز مجبور به ترک ناگهانی درمان می‌شوند چرا که هزینه‌ها بسیار زیاد است.
وی با بیان اینکه دولت چهاردهم باید از سازمان‌های مردم نهاد حمایت کند، گفت: ما در این سال‌ها با کاهش سرمایه‌های اجتماعی روبرو بوده‌ایم که این موضوع روی اهدای خون هم تاثیر می‌گذارد. دولت چهاردهم می‌تواند با بها دادن به سازمان‌های مردم نهاد این شرایط را بهبود ببخشد. افزایش فعالیت مردم در ان جی اوها باعث برگشت سرمایه‌های اجتماعی شده و خود به بازوی توانمندی برای دولت و دستگاه‌های اجرایی تبدیل می‌شود.
احمد قویدل مشاور هیات مدیره کانون هموفیلی ایران هم در این باره به ایسکانیوز گفت: امیدواریم در دولت چهاردهم با سپردن سکان وزارت بهداشت به وزیری مقتدر وضعیت سلامت در کشور اصلاح شود.
وی افزود: در سال‌های اخیر بیماران خاص شرایط سختی داشتند و بی‌برنامه‌گی‌هایی در حوزه دارو وجود داشت. کمبودهایی در حوزه داروی فاکتور هشت وجود داشت که منجر به افزایش فشار بر بیماران شد. دولت چهاردهم باید برنامه‌ریزی درستی برای تامین داروی بیماران خاص داشته باشد تا به دلیل بی‌برنامه‌گی این بیماران دچار معلولیت نشوند.
کمبود دارو باعث شده تا بیماران مجبور به استفاده از شیوه‌های قدیمی درمان باشند
مدیرعامل سابق کانون هموفیلی با بیان اینکه کمبود دارو باعث شده تا بیماران مجبور به استفاده از شیوه‌های قدیمی درمان باشند، گفت: دولت چهاردهم باید تامین به موقع ارز برای واردات برخی مواد دارویی را در دستور کار قرار دهد و ایرادات حوزه تامین دارو را رفع کند.
وی درخصوص کمبودهای دارویی توضیح داد: از فروردین تا امروز سه داروی هیومیت، فیبرینوژن و فاکتور ۱۳ وضعیت بحرانی دارند و جان بیماران به خطر افتاده است. زنان و دخترانی که اختلال انعقادی دارند، نیازمند این داروها هستند چراکه در نبود این داروها، خونریزی‌های طولانی خواهند داشت و حتی زندگی زناشویی آنها به خطر می‌افتد. سازمان غذا و دارو پاسخگوی این کمبودها نیست و حتی از وزارت بهداشت هم پیروی ندارد.
قویدل عنوان کرد: امیدواریم که دولت چهاردهم سلامت را در اولویت قرار دهد و هزینه درمان را کاهش دهد چراکه وقتی سهم درمان در سبد هزینه خانواده افزایش پیدا کند، به سمت فقر می‌رود.
وی افزود: بزرگ‌ترین درخواست ما از دولت چهاردهم، در اولویت قرار دادن بودجه‌های سلامت است. کاهش بودجه در این حوزه درد و رنج برای بیمار است. در سال‌های اخیر چالش‌های متعددی در حوزه بودجه داشتیم.
مدیرعامل سابق کانون هموفیلی عنوان کرد: صندوق بیماران صعب‌العلاج یکی از دست‌آوردهای خوب اخیر بود که به کاهش هزینه‌های بیماران کمک می‌کند اما بودجه آن کفاف تمام بیماران را نمی‌دهد. بودجه باید متناسب تورم و تعداد بیماری‌ها افزایش پیدا کند. در مجموع دسترسی منظم به دارو و کاهش هزینه خواسته اصلی بیماران است. نبود دارو منجر به معلولیت و فقر در این بیماران می‌شود.
به گزارش ایسکانیوز، کمبود دارو و افزایش قیمت آن، در کنار نشت داروهای کمیاب به بازار سیاه، پاشنه آشیل نظام سلامت است که نشان می‌دهد نظارت‌ها بر بازار دارو موثر و کافی نبوده و در عین حال چالش کمبود نقدینگی شرکت‌های دارویی، تخصیص نیافتن ارز مورد نیاز به بخش تولید، قیمت‌های دستوری در حوزه دارو و بدهی‌های دولتی از مهمترین مشکلات صنعت دارو عنوان شده است.
انتهای پیام /
نظر شما