"منکِر عید غدیر خم و آن خطبه و تنزیل/ کر و کور است و عزازیل
با کر و کور چه عیدی، چه غدیریّ و چه خُمّی/بابی انت و امّی
در تولا هم اگر سهو ولایت! چه سفاهت/ اُف بر این شَمّ فقاهت
بی ولای علی و آل، چه فقهی و چه شمّی!/ بابی انت و امّی"
مراسم مرسوم جشن غدیر
مثل سایر اعیاد مذهبی، عید غدیر خم هم آداب و رسوم مخصوص به خودش را دارد. بعضی از این آداب جنبهای فردی و شخصی دارند؛ مثل انجام موارد مربوط به بهداشت فردی، پوشیدن لباس نو، مرتب و پاک، استفاده از عطر، روزه گرفتن، دعا خواندن. دستهای دیگر هم جنبهای اجتماعیتر دارند مانند افطاری دادن به فقرا و مومنان، پذیرایی از مومنانی که برای تبریک عید به دیدن افراد میروند، دید و بازدید از دوستان و اقوام، تبریک گفتن به یکدیگر، ایجاد صلح و آشتی و رفع کدورت موجود در بین مومنین، حضور در جشنهایی که هر ساله در مساجد و هیئتها به مناسبت این عید برگزار می شود و...عید سادات و گرفتن تبرک
یکی از رسوم ایرانی که با عید غدیر خم آمیخته شده است سنت عیدی دادن است. در عید غدیر خم که در ایران به عید سادات هم مشهور است، سادات عیدی میدهند. مبلغ این عیدی چندان زیاد نیست و در واقع نوعی تبرک محسوب میشود. علاوه بر این در روز عید غدیر خم در مساجد، حسینیهها، تکیهها و هیئتهای سراسر ایران جشنهای باشکوهی برگزار می شود که درآنها به پذیرایی از مومنان و عاشقان اهل بیت پرداخته می شود. همچنین جلوههای عید غدیر خم در کوچه و خیابانهای شهر دیدنی است؛ از آذین بستن معابر گرفته تا پذیرایی از رهگذران با شربت و شیرینی.در ادامه به برخی از رسم و رسومات شهرهای ایران در عیدغدیرخم سر زدیم و آنها را مرور کردیم که در ادامه میخوانیم...
تالش؛ از تکریم سادات تا برگزاری سرور و عروسی
بعد از رشت، پرجمعیتترین شهر گیلان است، عیدغدیر یکی از بزرگترین اعیاد دینی برای تالشیهاست، آنها به دلیل عشق و علاقه فراوانی که به امیرالمومنین علی علیهالسلام دارند با شور و حال وصف ناپذیری غدیر را جشن میگیرند. تكریم و تجلیل سادات از مهمترین این مراسم است، رسم بر این است كه شب عید غدیر و صبح روز عید، مردم به دیدار و دستبوسی سادات و ذریه امیرالمومنین علیهالسلام میروند و ادای احترام به سادات میكنند. در مقابل سادات هم از چند روز مانده به عید غدیرخم برای پذیرایی از مهمانان خانه تکانی و گردگیری میکنند و ضمن پذیرایی با شربت و شیرینی و اهدای هدیهای از میهمانان قدردانی میکند. معمولا هدیه سادات سكه یا اسكناسی است كه به رسم تبرک داده میشود. مردم اعتقاد دارند تبریک را پیش خود نگه دارند و هرگز آن را خرج نکنند.بازار جشن و سرور و عروسی در این روزها پررونق است و علاوه بر آن در این روز، خانواده نوعروس و تازه داماد هدایایی به زوج تازه میدهند و در بعضی از مناطق، این هدایا با آداب و رسوم خاصی تهیه و تقدیم میشود. در این روز مردم بهترین و زیباترین لباسهای خود را میپوشند، خود را معطر به بهترین عطرها میكنند و با چهرهای خندان و شادمان به دید و بازدید میروند. در این روز افراد بسیاری روزه میگیرند و به مومنین احسان و اطعام میدهند. از جمله برنامههای دیگر حضور در بقاع متبركه و زیارت اهل قبور است، حضور اهل سنت و شیعه تالش در كنار یكدیگر در این آیین معنوی از ویژگیهای این منطقه است، در تالش چندین خانوار از سادات زندگی میكنند كه از اهل سنت بوده و خود را منسوب به امام حسن علیه السلام میدانند.
کاشان؛ از خانه تکانی سادات تا مولودیه خوانی
در عیدغدیر رسم بر آن است که صبح روز عید به دیدار و دست بوسی سادات و ذریه امیرالمومنین علهالسلام می روند و با مصافحه کردن و گفتن این عبارت درحالت ملاقات «الحمد الله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة امیرالمومنین والائمه علیم السلام» به سادات ادای احترام میکنند و سادات نیز ضمن پذیرایی با شربت و شیرینی و دادن هدیهای به رسم یادبود از مهمانان قدردانی میکند.در این روز مردم بهترین و زیباترین لباسهای خود را می پوشند، بهترین عطر خود را استفاده میکنند و با چهرهای خندان و شادمان به خواهران و برادران ایمانی خود تبریک می گویند. در این روز افراد بسیاری روزه می گیرند و به مومنین قرض و اطعام میدهند. مردم اعتقاد دارند پولی که به عنوان هدیه از سادات گرفته اند نباید خرج نمایند بلکه به عنوان تبرک و برکت در نزد خود نگهداری کنند.
در شب عید غدیر در مساجد و حسینیهها مراسم جشن و سرور و مولودیه خوانی برپاست. همچنین در منازل سادات و علما نیز مداحان و شاعران در وصف مولا علی(علیهالسلام) و غدیرخم مولودیه خوانی میکنند. سادات هم چند روز مانده به عید غدیر خم اقدام به خانه تکانی و گردگیری کرده و خود را آماده پذیرایی از شیفتگان ولایت علوی میکنند.
هرمزگان؛ از برگزاری حجله تا نامگذاری نوزاد
ساکنان شهر 350 هزار نفری میناب بعنوان دومین شهر پرجمعیت استان هرمزگان در این روز در ابتدای صبح غدیر حجلهای بر پا میکنند که به آن حجله امام علی علیهالسلام میگویند و برپایی این حجله شادی به مولودی خوانی و آیین شادی و کف زدنهای ممتد و به شیوه سنتی مردم منطقه همراه میشود. در ادامه بعداز ظهر عید غدیر جمعیت به همراه ریشسفیدان و بزرگان محل و منطقه راهی مسجد علی ابن ابیطالب علیهالسلام در 25 کیلومتری میناب شده و تا پاسی از شب آیینهای جشن سنتی مختلف بمناسبت عید بزرگ غدیر ادامه مییابد، در این زمان هم هرکسی که نذر و نیاز و یا ولیمهای داشته باشد سفره باز میکند و به حاضرین اطعام میدهد.در حاجی آباد هرمزگان هم از قدیم الایام رسم بر این بوده که در روز عید غدیرخم هر نوزاد پسری که متولد میشده اسامی نظیر علی، علیداد، قربانعلی و کلبعلی را بعنوان نام او انتخاب می کردند. زیارت در قدمگاه امیرالمومنین علی علیهالسلام از دیگر رسومات قدیمی مردم حاجی آباد بوده است .
نظر شما