بین الملل تابناک: وضعیت مذاکرات هسته ای بین ایران و امریکا ذیل تفاهم نامه ماه می 2023 تعریف می شود. بر اساس این تفاهم ایران غنی سازی خود را بیشتر از 60 درصد انجام نمی دهد.

امریکا هم در شرایط کنونی سعی دارد موازنه ایجاد شده بر هم نخورد. با وجود آمریکا از قطعنامه تروئیکای اروپایی در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی حمایت کرده است. هر چند برخی منابع ادعا می کنند واشنگتن بندی مربوط به ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت را تعدیل کرده است.

همچنین برخی منابع غیر رسمی از چراغ سبز بایدن برای فروش نفت متعاقب تفاهم ایجاد خیر می دهند که البته از سوی هیچ طرفی تایید نشده است. همین موضوع به بحثی چالش برانگیز در مناظرات انتخابات ریاست جمهوری ایران نیز تبدیل شده است.

یک گروه معتقدند که در تحریم می‌توان نفت فروخت و درآمد ارزی را بدون امتیازدهی به آمریکا افزایش داد و گروهی دیگر از هزینه هنگفت دور زدن تحریم و لزوم احیای برجام سخن می‌گویند.

در خصوص این موضوع خبرنگار تابناک گفت‌وگویی با پروفسور نادر انتصار، رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا انجام داده که در ادامه می آید.

کتاب «سیاست کردها در خاورمیانه» از جمله آثار شناخته شده انتصار است که ابعاد سیاسی و اجتماعی ادغام کردها در جریان اصلی زندگی سیاسی-اجتماعی در ایران، عراق و ترکیه را تحلیل می کند.

به نظر می رسد قطعنامه اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی زمینه ساز اقدامات بعدی تروئیکای اروپایی و آمریکا علیه برنامه هسته ای ایران باشد. به این معنا که زمینه ساز فعال سازی «اسنپ بک» باشد. ارزیابی شما چیست؟

اگر ایران رویکرد منفعلانه و عمدتا ضعیف خود را نسبت به تروئیکای اروپایی و آژانس تغییر ندهد، سناریویی که شما توضیح دادید ممکن است به نتیجه برسد. صدور قطعنامه توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی، رویکردی واکنشی به یک مشکل بزرگ پایدار با پیامدهای مهم امنیت ملی برای ایران است.

اگر بایدن پیروز انتخابات آمریکا شود، آیا توافق جدیدی با ایران امضا خواهد کرد؟

اگر بایدن دوباره انتخاب شود، باید با کوهی از مسائل داخلی و بین المللی دست و پنجه نرم کند. فکر نمی‌کنم بایدن در موقعیتی باشد که بتواند توافق جدیدی با ایران امضا کند، حتی اگر بخواهد این کار را انجام دهد. هیچ چیزی در پیشینه سیاسی بایدن نشان دهنده تغییر سیاست در دولت دوم او نیست.

اگر ترامپ پیروز شود، رویکرد او به برنامه هسته ای ایران چه خواهد بود؟

ترامپ غیرقابل پیش بینی ترین سیاستمدار سطح بالا در تاریخ اخیر آمریکا است. تلاش برای پیش بینی آنچه ترامپ ممکن است انجام دهد یا نکند بیهوده است. با این حال، او تلاش خواهد کرد تا سیاست «فشار حداکثری» خود در قبال ایران را به امید به زانو درآوردن ایران احیا کند.

آیا اروپا و آمریکا اجازه خواهند داد تا محدودیتهای برجامی ایران در اکتبر ۲۰۲۵ برداشته شود؟

من اینطور فکر نمی کنم. برجام و قطعنامه مربوطه در شورای امنیت سازمان ملل متحد به گونه ای تدوین شده است که تا زمانی که برجام اجرا می شود، محدودیت ها علیه ایران حفظ شود. لغو محدودیت‌های اعمال شده علیه ایران پس از اکتبر 2025، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را ملزم به ارائه گزارش بدون ابهام درباره برنامه هسته‌ای ایران می‌کند که بسیار بعید است. برجام  بر گردن ایران باقی خواهد ماند.

برخی استدلال می کنند فروش نفت توسط دولت ابراهیم رئیسی در نتیجه تفاهم بین ایران و امریکا و با چراغ سبز دولت بایدن است و اگر ترامپ به قدرت برسد، مانع فروش نفت ایران می شود. در صورتی که مقامات رسمی ایران معتقد هستند فروش نفت ارتباطی به دولت بایدن ندارد و با حضور ترامپ هم فروش نفت ایران ادامه خواهد داشت. ارزیابی شما چیست؟

فکر نمی کنم تفاهمی بین تهران و واشنگتن در مورد فروش نفت ایران وجود داشته باشد. تغییر شرایط در ایران و سیاست جهانی و رویکرد تهاجمی‌تر ایران در خصوص فروش نفت (به ویژه به چین) به تهران اجازه داد تا صادرات نفت خود را به سطح فعلی افزایش دهد. اگر ترامپ دوباره انتخاب شود، از لفاظی‌های آتشین در قبال ایران استفاده خواهد کرد، اما به جز اینکه وارد جنگ شود یا کشتی‌های ایرانی را توقیف کند، دولت دوم ترامپ تأثیری حاشیه‌ای بر صادرات انرژی ایران خواهد داشت، به‌ویژه اگر ترامپ سیاستی سخت‌گیرانه در قبال چین اتخاذ کند.