گفتوگوی «وطن امروز» با بابک خواجهپاشا کارگردان فیلم «آبی روشن»
وامگرفته از فرهنگ ایرانی
صاحبخبر - گروه فرهنگ و هنر: بابک لطفی خواجهپاشا از جمله فیلمسازان جوان دهه شصتی سینمای ایران است که با دستیاری و بازی در آثار شاخصی چون «خورشید»، «قصر شیرین»، «تو میمانی»، «جهیزیه»، «سنه خاطیر»، «تورشا شیرین» و «عاشورا» وارد عرصه سینما شد. وی با ساخت نخستین فیلم سینماییاش با عنوان «در آغوش درخت» در جشنواره فیلم فجر مورد تقدیر و تجلیل قرار گرفت و اکنون در دومین تجربه کارگردانی با فیلم «آبی روشن» روزهای پرفروغی را در اکران عمومی سپری میکند. خواجهپاشا در گفتوگو با «وطن امروز» درباره ترکیب بازیگران بویژه حضور ۲ بازیگر نوجوان و کمتر شناختهشده در جمع بازیگران مطرح «آبی روشن» گفت: واقعیت این است که ما با نقشه قبلی سراغ این ترکیب نرفتیم که مثلا با خودمان بگوییم به دلیل سابقه همکاریای که باهم داشتهاند، حتما باید همین 2 نفر در فیلم بازی کنند. توافق نهایی و انتخاب آنها برای حضور در فیلم هم چیزی حدود 15 روز از هم فاصله داشت. وی ادامه داد: شخصا معتقدم این ۲ نقش، در واقع قسمت این 2 بازیگر بوده است. باورم این است که گاهی نقشها سراغ بازیگرها میروند و اینگونه نیست که بازیگر، نقش را انتخاب کند. زمانی هم که این 2 عزیز برای حضور در فیلم آمدند، من هنوز بازیهایشان را ندیده بودم که بر اساس آن بخواهم تصمیمگیری کنم. کارهای سینمایی محمدحسین مهدویان را دنبال کرده بودم و او را کارگردان باشکوهی میدانم اما سریال «زخم کاری» را ندیده بودم و اینگونه نبود که بر اساس آن سریال، این ۲ بازیگر جوان را انتخاب کنم. کارگردان «آبی روشن» تأکید کرد: همه بازیگران این فیلم بر اساس نقشها و در فرآیند مذاکره و گفتوگوی تکبهتک انتخاب شدند. آنچه درباره سارا حاتمی و مرتضی امینیتبار برایم قابل توجه بود، این بود که هر دو نسبت به متن صادقانه برخورد کردند و واقعا مضامین درون فیلمنامه را دوست داشتند. وی درباره انتخاب مهران احمدی و مهران غفوریان برای ۲ نقش اصلی فیلم هم گفت: برای آنکه مخاطبان قدرت بازیگری این ۲ هنرمند را به معنای واقعی متوجه شوند، باید فیلم «آبی روشن» را ببینند. معتقدم این ۲ بازیگر، به معنای واقعی، بازیگران باشکوهی هستند ولی کمتر مجالی داشتهاند که تا این اندازه درخشان ظاهر شوند. فیلم «آبی روشن» با حضور این ۲ هنرمند به معنای واقعی کلمه درخشیده است و مخاطبان را هم دعوت میکنم برای مواجهه با این درخشش، فیلم را تماشا کنند. این کارگردان در ادامه درباره زاویه نگاه این فیلم به مقوله قضاوت و تلاش برای ارائه شخصیتهایی کاملا خاکستری در سینمای خود، گفت: این نکته از این جهت است که فیلم میخواهد بگوید باید مراقب قضاوتهای خود باشیم. قضاوت کردن آدمها خیلی سخت است. واقعا به راحتی نمیتوان گفت چه کسی خوب است و چه کسی بد. از این منظر معتقدم فیلم خیلی حرف بهروزی دارد. اینکه در یک بزنگاه بفهمیم حق با کدام طرف است، اصلا کار سادهای نیست، چرا که ذاتا حق با همه است، ما باید حرف همه را گوش بدهیم. وی افزود: در داستان فیلم، گاهی اگر از نگاه یونس به موقعیتها نگاه کنیم احساس میکنیم حق با او است اما از زاویه نگاه ایوب که نگاه کنیم، حس میکنیم، نه، حق با ایوب بوده است و ما نمیتوانیم هیچکدام را سریع قضاوت کنیم. ما در دین خود فعلی داریم که با قتل برابری میکند و آن هم قطع صله رحم است. شما اجازه ندارید برادر یا خواهر خود را به صرف اینکه خطایی کرده یا میکند، رها کنید. باید به او کمک کنید تا از خطایش دست بردارد. این نگاه واقعا نگاه زیبایی است که در دین ما وجود دارد. توجه به همین نکته، چقدر میتواند جامعه امروز ما را اصلاح کند؟ کارگردان «آبی روشن» تأکید کرد: این فیلم، سرشار از مضامینی از این دست است. یکی از نکات مهمی که در فیلم وجود دارد، احترام حاج یونس به دختر قصه است. مراقبت کردن از یک دختر که بعضی از ما با غیرت ایرانی از آن تعبیر میکنیم، بخشی از فرهنگ و هویت ما است. اگر دختر ایرانی در هر محیطی حضور داشته باشد، به واسطه حضور فقط یک مرد ایرانی، باید احساس امنیت کند. این یک خردهفرهنگ در جامعه ما بوده و هست اما آنقدر درباره آن کار نکردهایم که گاهی آن را فراموش میکنیم. وی در پایان تأکید کرد: فرهنگ پهلوانی و حس انسانیای که در این فیلم وجود دارد، وام گرفته شده از دین و فرهنگ غنی ایرانی است. این فرهنگ را در کجای فیلمهای خود منعکس کردهایم؟ اگر کسی هم سراغ آن برود، دیگران به او خرده میگیرند که چرا سراغ این مضمون رفتهای؟! خب وقتی این مضامین را از فیلمهای خود حذف کردیم، دیگر در جامعه هم بروز و نمود آن را نمیبینیم.∎
نظر شما