اعتبار هزینه شده برای احداث این مسیر ریلی ۲۳ هزار میلیارددلاراست و با تکمیل و بهره برداری از آن علاوه بر تسهیل رویه‌های صادراتی، وارداتی و ترانزیت کشور یکی از مهمترین و راهبردی‌ترین راه‌گذرها یا کریدورهای حمل‌ونقل بین‌المللی (کریدورشمال – جنوب) پس از سال‌ها فعال می‌شود.
به گزارش ایرنا، کریدور شمال-جنوب یک ترانزیت چند وجهی است و براساس امضای توافقنامه ۱۲ سپتامبر سال ۲۰۰۰ ( ۲۲ شهریور ۱۳۷۹) بین کشورهای ایران، روسیه و هند شکل گرفت و هم اینک بین ۱۳ کشور آذربایجان، بلاروس، بلغارستان، ارمنستان، هند، ایران، قزاقستان، قرقیزستان، عمان، روسیه، تاجیکستان، ترکیه و اوکراین به تصویب رسیده است. طبق این توافقنامه اروپای شمالی و غربی، فدراسیون روسیه، قفقاز، خلیج فارس (مسیر غربی)، آسیای مرکزی، خلیج فارس (مسیر شرقی) و دریای خزر، ایران، خلیج فارس (مسیر مرکزی) به یکدیگر متصل می‌شوند.این خط آهن از مهمترین پروژه‌های ریلی و اولویت‌دار کشور با هدف تکمیل کریدور شمال- جنوب و آخرین بخش از کریدور ریلی دریا به دریا است که اتصال ریلی بنادر جنوبی کشور به بنادر شمالی را در استان گیلان فراهم می کند و از اهمیت ویژه‌ای در حوزه حمل و نقل داخلی، بار و مسافر برخوردار است و بندر کاسپین را به خط آهن سراسری وصل کرده و نقطه اتصال دریای خزر در شمال کشور به خلیج فارس، آب‌های آزاد بین‌المللی و دیگر کشورهای همسایه ایران خواهد بود. دراین راستا عباس خطیبی، معاون ساخت و توسعه راه‌آهن، بنادر و فرودگاه‌های شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور اظهار داشته است که یکی از اصلی‌ترین و مهمترین موضوعات زیرساختی کشور به‌ویژه در بخش ریلی، به وجود آوردن، احیا و تسهیل مسیر در کریدور شمال- جنوب است، زیرا بخش قابل توجهی از مسیر کریدور شمال- جنوب از کشور ما عبور می‌کند. وی در ادامه با اشاره به این که این کریدور در کشور ما سه شاخه دارد، اظهار داشت: شاخه غربی کریدور شمال- جنوب در بخش ریلی با احداث راه‌آهن ۱۶۲ کیلومتری رشت- آستارا تکمیل می‌شود و شاخه شرقی آن نیز با مسیر ریلی چابهار- زاهدان و زاهدان- مشهد تکمیل خواهد شد. خطیبی ادامه‌داد: همچنین در کریدور میانی که از دریای خزر عبور می‌کند، مسیر حدفاصل رشت به بندر کاسپین، حلقه مفقوده بود که با احداث آن در عمل کریدور میانی برای ما شکل می‌گیرد و می‌توانیم با استفاده از حمل‌ونقل ترکیبی از دریای خزر و کشورهایی که در اطراف دریای خزر قرار دارند، برای دستیابی به جنوب کشور از طریق شبکه ریلی بهره‌مند شویم و کشور را از مزایای ترانزیتی این مسیر برخوردار کنیم. مطابق اظهارات مسئولان مربوطه پیش‌بینی می‌شود در سال نخست بهره‌برداری سه میلیون تن بار و ۳۰۰ هزار نفر مسافر جابه‌جا شود. همچنین پیش‌بینی می‌شود که در نهایت میزان باری که با این خط جابه‌جا خواهد شد به هفت میلیون تن و میزان جابه‌جایی مسافر نیز به ۶۰۰ هزار نفر برسد. کارشناسان و فعالان این حوزه براین باورند که بهره برداری از خط ریلی رشت – کاسپین زمینه سازی برای توسعه روابط میان اعضای اوراسیا با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس و یکی از مهمترین شاخص‌های تحقق سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در حوزه مناطق آزاد است. بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی نیز دراین باره با بیان اینکه اتصال کریدور شمال-جنوب تنها یک پروژه نیست بلکه مجموعه‌ای از پروژه هاست، گفت: راه آهن رشت-کاسپین یکی از آنها بوده که دریای شمال به جنوب را در زمان کوتاهتر متصل می‌کند ضمن اینکه کریدور شمال-جنوب تنها یک راه ریلی نیست مجموعه زیرساختهای ریلی و جاده‌ای است که در مسیر شرقی، غربی و مرکزی کشور این روزها با سرعت در دستور کار است. در بررسی بیش‌تر این موضوع و اثرات این روند به گفت‌وگو با هادی حق‌شناس، کارشناس مسائل اقتصادی و معاون اسبق سازمان بنادر کشور پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
هادی حق شناس، کارشناس مسائل اقتصادی:
راه آهن رشت -کاسپین برای کشور یک مزیت نسبی و منافع اقتصادی رقم خواهد زد
هادی حق شناس، کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» به اثرات تکمیل پازل ترانزیتی کشور در راه گذر شمال- جنوب پرداخت و در این باره بیان کرد: بهره‌برداری از این خط ریلی امکان و ظرفیت‌سازی جدیدی را برای ترانزیت کالا ایجاد خواهد کرد. همچنین در حوزه واردات و صادرات نیز مثمرثمر واقع خواهد شد. بنابراین تردیدی وجود ندارد که این مسیر ( راه آهن رشت – کاسپین) برای کشور یک مزیت نسبی است و چه بسا می‌تواند اشتغال پایدار و منافع اقتصادی با کشورهای همجوار ایجاد کند. در این فرآیند اما واقعیت های تلخی نیز وجود دارد که‌می‌بایست مورد بررسی قرار گیرد؛ پیش‌تر خط ریلی امیرآباد در مازندران به خط ریلی سراسری متصل شد. همچنین بندر امام خمینی و بندر شهید رجایی نیز به ریل متصل شده است که امروز می‌بینیم کمتر از ۱۰ درصد از ظرفیت‌هایشان موردتوجه و استفاده قرار گرفت. به عبارت دیگر امروز کمتر از ۱۰ درصد بار کشور و بار بنادر از مسیر ریل جا به جا می‌گردد و بیش از ۹۰ درصد بار کشور به صورت حمل و نقل جاده‌ای انتقال می‌یابد. یکی از مهمترین عوامل این است که شبکه راه آهن در کشور ایران گسترده نیست و بسیاری از شبکه‌های صنعتی به ریل راه آهن متصل نیستند و دراین راستا نیاز است تا حمل و نقل ترکیبی صورت گیرد. بنابراین توسعه هرچه تمام تر این ظرفیت‌ها اهمیت فراوانی دارد.
وی با اشاره به تکمیل زیرساخت های حمل و نقل، گفت: ساخت بندر، ریل، فرودگاه و از طرفی انتخاب راهبرد در نرم افزار می تواند ما را در مسیری که زیرساخت ایجاد کردیم، یاری دهد تا استفاده مطلوب‌تری داشته باشیم.
حق شناس با تاکید اثرات تکمیل خطوط ریلی در تقویت ترانزیت کالا تصریح کرد: به طورحتم اتصال ریل به بندر کاسپین اثرگذار خواهد بود و تاثیرات خوبی را در بخش ترانزیت کالا اعمال خواهد کرد.
کارشناس مسائل اقتصادی در پایان این گفت‌وگو یادآور شد: تکمیل کریدور شمال- جنوب یک زیرساخت جدید است. بی‌شک تکمیل فرودگاه، راه آهن و جاده که هریک سهم چشم‌گیری در الفبای زیرساختهای توسعه دارند، نتایج خوبی را رقم خواهد زد و موجب پیشرفت استان مربوطه نیز خواهد شد. در این فرآیند ضرورت دارد تا از ظرفیت‌های ایجاد شده به خوبی استفاده شود تا نتیجه موردنظر حاصل گردد.
نظر شما