جوان آنلاین: روزشمار امتحانات نهایی آغاز شده و این یعنی چالش این آزمون برای بسیاری از دانش‌آموزان به پایان رسیده، اما دغدغه‌ها و نگرانی‌ها همچنان به قوت خود باقی است، این‌بار، اما بابت نتایج امتحانات و نحوه تصحیح آزمون‌ها. البته که مدیر کل آموزش و پرورش شهر تهران مدعی است هیچ جای نگرانی وجود ندارد و نحوه تصحیح برگه‌ها به گونه‌ای است که حق هیچ‌کس ضایع نمی‌شود، خصوصاً که گفته می‌شود تصحیح امتحانات نهایی به صورت نیمه الکترونیکی است، اما نگرانی‌ها بابت تجربیات تلخ گذشته است، تجربیاتی که انتظار می‌رود در این دوره تکرار نشود. هنوز از یاد‌ها نرفته است که سال گذشته با تأخیر در اعلام نمرات امتحانات نهایی، نگرانی‌هایی به وجود آمد و این گمانه‌زنی‌ها را ایجاد کرد که شاید تصحیح برگه‌ها با خللی مواجه شده که نتوانسته‌اند نتایج این امتحانات را به موقع اعلام کنند. 

دانش‌آموزان در این روز‌های طاقت‌فرسا نگران نحوه تصحیح برگه‌های امتحانی‌شان هستند، اینکه قرار است با چه ملاک و معیاری به پاسخ‌هایی که روی برگه‌ها نوشته‌اند، نمره داده شود. آن‌ها پیش از این یک نگرانی از بابت سخت بودن امتحانات داشتند و حالا نگرانی چگونگی تصحیح برگه‌ها هم اضافه شده‌است، چراکه امسال نتایج امتحانات نهایی تأثیر زیادی در قبولی‌شان در کنکور می‌گذارد. 

 نحوه تصحیح برگه‌های امتحانات نهایی
در این رابطه علیرضا کریمیان، مدیر کل آموزش و پرورش شهر تهران با بیان اینکه روزانه به غیر از نظارت‌های ستادی، ۲۰ گروه نظارتی مشتمل بر ۴۰ ناظر استانی از حوزه‌های امتحانی بازدید و در سامانه نظارت ثبت می‌شود، گفت: «پس از برگزاری آزمون، پاسخ برگ دانش‌آموزان جمع آوری، در حوزه اجرا، اسکن و در سامانه سؤال آپلود می‌شود.»
او با بیان اینکه برگه دانش‌آموزان به طور کاملاً اتفاقی در حوزه‌های تصحیح سایر استان‌ها نیز بارگذاری، تصحیح و نهایتاً جمع‌آوری و نمرات آن در کارنامه دانش‌آموزان ثبت می‌شود، ادامه داد: «برگه دانش‌آموزان فاقد سربرگ است و قابل شناسایی نبوده و به صورت الکترونیکی و بر اساس کلید پاسخ‌نامه سؤالات توسط مصححان تصحیح می‌شود.»
کریمیان با بیان اینکه کلید سؤالات پس از اتمام آزمون، ارائه و از طرفی بررسی‌های میدانی و دوربین‌های مداربسته حوزه امتحان و گزارش حفاظت آزمون و سایر عوامل حکایت از سلامت کامل برگزاری امتحان در حوزه‌های اجرا دارد، گفت: «پاسخ برگه‌های آزمون‌های نهایی با نظارت رئیس حوزه‌های اجرا و حفاظت آزمون در مقابل دوربین‌های مداربسته در حوزه اجرا، اسکن و پس از برش الکترونیکی سربرگ در سامانه مربوطه آپلود می‌شود و به محض انجام فرایند توسط مرکز ارزشیابی، به صورت محرمانه به سایر استان‌ها و شهر‌ها جهت تصحیح، تخصیص داده می‌شود.»
او با بیان اینکه ارسال فیزیکی سؤال انجام نمی‌شود و سؤالات نهایی به صورت فایل رمز شده در سامانه مربوطه حوزه اجرا، بارگذاری می‌شود، افزود: «امکان تولید پاسخ برگ اضافی و ارسال آن به بیرون از حوزه امتحانی بر اساس ضوابط فنی، قانونی و حفاظتی وجود ندارد و برگزاری امتحان کاملاً امنیتی انجام می‌شود.»

 نمرات چگونه محاسبه می‌شود؟
در فرآیند تصحیح برگه‌های امتحانات نهایی، پس از ارسال برگه‌ها به مصححان، راهنمای تصحیح سؤالات که توسط طراحان سؤال آماده شده در اختیار ناظران دفتر تألیف کتاب‌های درسی و دبیرخانه راهبری آن درس قرار می‌گیرد تا از نظر میزان دقت و جامعیت پاسخ‌ها بررسی شوند. راهنمای تصحیح باید به گونه‌ای باشد که هرگونه جواب صحیحی را حتی اگر در کتاب‌های درسی نباشد دربرگیرد تا دانش‌آموزانی که با خلاقیت و ادبیات خاص خود به سؤالات پاسخ صحیح می‌دهند نمره کامل بگیرند. 
کار تصحیح برگه‌های امتحانات نهایی به صورت نیمه‌الکترونیکی و بلافاصله پس از تأیید راهنمای تصحیح توسط مصححان آغاز می‌شود. در این روش برگه شرکت‌کنندگان اسکن و در سامانه بارگذاری می‌شود سپس سربرگ پاسخنامه‌ها که حاوی مشخصات شرکت‌کنندگان است توسط سامانه جدا و پاسخنامه‌ها برای مصححان مستقر در یکی از استان‌های کشور البته به جز استان محل تحصیل شرکت‌کننده ارسال و دوبار توسط دو مصحح مستقل تصحیح می‌شود. درصورتی که اختلاف نمرات دو مصحح یک نمره یا کمتر باشد میانگین نمرات آن‌ها توسط سامانه محاسبه و به عنوان نمره نهایی ثبت و اگر اختلاف نمره دو مصحح بیش از یک نمره باشد پاسخنامه به مصحح سوم ارجاع داده می‌شود که نظر او مرجع اصلی است، اگر اختلاف نمره بین سه مصحح فاحش باشد برگه امتحان به چرخه تصحیح باز می‌گردد. 
در واقع تصحیح برگه‌ها بر عهده مصححان و شمارش نمرات بر عهده سیستم است. پیش از این محسن زارعی؛ رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت وزارت آموزش و پرورش گفته بود: اگر مصحح در تصحیح خطا‌های متعدد داشته باشد، سامانه به او هشدار می‌دهد و اگر این روش او تداوم داشته باشد دسترسی‌اش قطع خواهد شد. مصححان باید برگه‌های امتحانات نهایی را طبق راهنمای ارائه شده تصحیح کنند و از خود اجتهاد نکنند. 

 تأثیر فعالیت مصححان اوراق امتحانات نهایی در رتبه‌بندی
تصحیح برگه‌های امتحانات نهایی برعهده معلمان است که نباید زحمات آن‌ها نادیده گرفته‌شود، در این رابطه پنج‌شنبه هفته گذشته رضا مراد صحرایی، وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد که از هیئت ممیزه مرکزی رتبه‌بندی درخواست کرده تا سازوکاری برای تأثیر تلاش افراد حوزه‌های تصحیح آزمون‌های نهایی در رتبه‌بندی در نظر گرفته شود. او در صفحه مجازی خود نوشت: «برای حضور در جمع خیرین مدرسه‌ساز خراسان‌رضوی میهمان امام رئوف بودیم، پس از این مراسم در جمع همکارانم در یکی از حوزه‌های تصحیح امتحانات نهایی حاضر شدم. این روز‌ها در سراسر کشور معلمان عزیز در حال کمک به حرکت دستگاه تعلیم و تربیت به سمت عدالت آموزشی هستند.» او در ادامه آورده‌است: «برای جبران زحمات این عزیزان و بنابر درخواست همکارانم، از هیئت ممیزه مرکزی رتبه‌بندی خواستم سازوکاری برای تأثیر تلاش همکاران حوزه‌های تصحیح آزمون‌های نهایی در رتبه‌بندی در نظر بگیرند که پس از بررسی مقرر شد این امتیاز در رتبه‌بندی این عزیزان و در بخش شایستگی‌های حرفه‌ای لحاظ شود.» به گفته وزیر آموزش و پرورش میزان این امتیاز بر اساس گزارش دریافتی از سامانه و مبتنی بر کیفیت و کمیت فعالیت مصححان عزیز خواهد بود.