گروه جامعه: براساس نتایج یک پژوهش جدید، روزانه حدود دوهزار کودک در جهان بر اثر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و آلودگی هوا اکنون دومین عامل مرگ زودرس در جهان است.
گزارش یک نهاد غیرانتفاعی و مستقل آمریکایی به نام «مؤسسه تأثیرات سلامتی» می‌گوید که در سال ۲۰۲۱ آلودگی هوا یکی از عوامل مرگ ۸٫۱ میلیون نفر، حدود ۱۲ درصد تمامی مرگ و میرها، در سراسر جهان بود.اگر این آمار را مبنا قرار دهیم در سال‌های اخیر آلودگی هوا از دو عامل مرگبار دیگر یعنی مصرف دخانیات و رژیم غذایی ناسالم جلو افتاده و پس از فشار خون بالا در رتبه دوم قرار دارد.کودکان خردسال بیش از سایرین تحت تأثیر آلودگی هوا قرار می‌گیرند که یکی از عوامل مهم ابتلای آن‌ها به بیماری‌های مرگبار است.«مؤسسه تأثیرات سلامتی» پژوهش خود با عنوان «وضعیت هوای جهان» را در همکاری با یونیسف انجام داده است.این پژوهش می‌گوید آلودگی هوا در مرگ بیش از ۷۰۰ هزار کودک زیر سن پنج سال دخیل بوده و دلیل بیماری و مرگ حدود ۵۰۰ هزار نفر از این کودکان آلودگی هوا ناشی از پخت و پز در داخل خانه با سوخت‌هایی نظیر ذغال سنگ و چوب به خصوص در آفریقا و آسیا بوده است.
این پژوهش می‌افزاید که تقریباً تمامی مردم جهان هر روز هوای ناسالم با درجه‌ای از آلودگی را تنفس می‌کنند و حدود ۹۰ درصد از موارد مرگ و میر با ذرات آلوده معلق در هوا موسوم به «پی‌ام ۲٫۵» ارتباط دارد.
پژوهش‌های علمی قبلی نشان می‌دهند که تنفس این ذرات که قطر آن‌ها کم‌تر از ۲٫۵ میکرومتر است خطر ابتلا به سرطان ریه، بیماری‌های قلبی، سکته، دیابت و بیماری‌های دیگر را افزایش می‌دهد.
یکی از اهداف پژوهش «مؤسسه تأثیرات سلامتی» تعیین ضریب ارتباط هر یک از این بیماری‌ها با درجه آلودگی هوا است.دراین پژوهش تأثیر آلودگی هوا بر سلامت مغز و زوال سیستم عصبی و همین‌طور تأثیر استفاده از سوخت‌های جامد مثل ذغال سنگ و چوب برای گرم کردن خانه بررسی نشده است.یکی دیگر از یافته‌های این پژوهش تأثیر آلودگی ناشی از انتشار اوزون در هوای تنفسی در حدود ۵۰۰ هزار مرگ زودرس در سال ۲۰۲۱ است.باتوجه به گرمایش جو زمین در نتیجه فعالیت‌های بشر به احتمال فراوان این عامل آلودگی هوا تشدید خواهد شد.
کارشناسان «مؤسسه تأثیرات سلامتی» تأکید کردند که راه اصلی کاهش آلودگی هوا مثل کاستن از گرمایش زمین، مهار انتشار گازهای آلاینده و به خصوص کاستن از تولید و مصرف سوخت‌های فسیلی است.به گفته آن‌ها تحت تأثیر گرمایش زمین دوره‌های کوتاه از آلودگی شدید هوا با تناوب بیشتری روی می‌دهد و افزایش آتش‌سوزی‌های طبیعی، گرمای شدید و توفان گرد و غبار می‌تواند موجب افزایش اوزون در هوا شود.یکی از عوامل آلودگی هوای تنفسی که به بیماری‌های مرگبار منجر می‌شود استفاده از سوخت جامد برای پخت و پز در داخل خانه است که به گفته کارشناسان راه‌های پیشگیری از آن ساده‌تر از عوامل زیانبار دیگر است. آمارها نشان می‌دهد که هنوز حدود دو میلیارد نفر از جمعیت جهان از این شیوه استفاده می‌کنند.
چین یکی از کشورهایی است که در کاهش این روش ناسالم بسیار موفق بوده است.
پژوهش جدید نشان می‌دهد که تا حد زیادی به دلیل رواج استفاده از اجاق‌های خوراک پزی سالم‌تر تعداد مرگ و میر کودکان زیر پنج سال به دلیل آلودگی هوا از سال ۲۰۰۰ تاکنون بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته است.سازمان بین‌المللی انرژی در ماه مه اعلام کرد که دولت‌های جهان و شرکت‌های خصوصی تعهد داده‌اند که روی هم رفته حدود ۲٫۲ میلیارد دلار به دسترسی گسترده‌تر مردم به اجاق‌های خوراک پزی سالم‌تر اختصاص خواهند داد.